Thơ dịch - Võ Toán

[Võ Toán]

一烏百雀 NHẤT Ô BÁCH TƯỚC
一隻一隻又一隻 Nhất chích, nhất chích, hựu nhất chích
三四五六七八隻 Tam tứ, ngũ lục thất bát chích.
何烏 之少鳥之多？ Hà ô chi thiểu, điểu chi đa ?
食儘民間千萬炻 Thực tận nhân gian thiên vạn thạch.
海阳辛狀元 Hải Dương Tân trạng nguyên.

Dịch thơ: MỘT QUẠ TRĂM CHIM SẺ
Nghè Tân- Hải Dương
Một con, một con lại một con(1+1+1=3con)
Ba bốn, năm sáu, bảy tám con(3x4+5x6+7x8+3=101 con)
Quạ ít, sẻ nhiều sao vậy nhỉ ?
Thế gian vạn hộc đớp đâu còn !

(Theo dân gian, nghè Tân ở Hải Dương giả dạng một người phó cối đi tìm hiểu dân tình khắp nơi, đến một huyện nọ, thấy tri huyện là người vơ vét bóc lột dân thậm tệ, mà trong dinh lại có treo bức tranh “Nhất ổ bách tước”,”Phó cối” bèn tức cảnh đề bài thơ trên dưới bức tranh, viên Tri huyện phát hiện ra là quan Nghè tới, nên đã khấu đầu nhận tội và hứa xin sửa chữa, từ nay không làm vậy nữa...)
Võ Toán sưu tầm, dịch.
算题： Toán đề:
今有家鷄一大群 Kim hữu gia kê nhất đại quần, BÀI LÀM:
庭前自食奏紛紛Đình tiền tự thực tấu phân phân. Giải toán bằng thơ:
一雄三婦，婦五子Nhất hùng tam phụ, phụ ngũ tử. Trước sân có một bày gà,
一百七十一頭身Nhất bách thất thập nhất đầu thân. . Một trống ba mái, mẹ là năm con.
數内幾多雄婦子 Sổ nội kỉ đa hùng phụ tử ? Một trăm bảy mốt(171) vuông tròn
問君佈算得詳雲?Vấn quân bố toán đắc tường vân ! Mỗi trống mười chín gà vờn bên nhau !
古人狀元 Cổ nhân trạng nguyên Chín trống hai bảy mái nâu,
Dịch thơ: Đề bài: Trăm ba lăm chú nhép màu vàng ươm !
Trong nhà nay có bầy gà lớn Võ Toán dịch thơ và giải toán.
Rối rít bới mồi ở trước sân.
Một trống ba mái,mái năm nhép.
Một trăm bảy mốt kể đầu – thân
Mỗi loại bao nhiêu con tất cả?
Xin anh hãy tính rõ cho tường.
Trạng nguyên xưa
答案： ĐÁP ÁN:
庭前眼見大雞團 Đình tiền nhãn kiến đại kê đoàn
三婦 一雄,婦五蠻Tam phụ ngũ hùng- phụ ngũ man.
共一百七十一隻 Cộng nhất bách thất thập nhất chích
每雄十九數官員 Mỗi hùng thập cửu sổ quan viên.
九雄二十七雞婦 Cửu hùng nhị thập thất kê phụ,
一百三十五雞 黄Nhất bách tam thập ngũ kê hoàng
武算解答 Võ Toán

[Lê Đức Mẫn]

http://i967.photobucket.com/albums/ae151/vietphuongbac/HOACHAOMUNG.jpg?t=1306807290

[Võ Toán]

郊原的青草 Giao nguyên đích thanh thảo
郭沫若（1892-1978）Quách Mạt Nhược
郊原的青草呵，你理想的典型
你是生命，你是和平，你是坚韧。
任人们怎样烧毁你，剪伐你，
你总是生生不息，青了又青 。

你不怕艰险，不怕寒冷，
不怕风暴，不怕自我牺牲。
你能飞翔到南极的冻苔原，
你能攀登上世界的屋顶。

你喜欢牛羊们在你身上蹂躏，
你喜欢儿童们在你身上打滚，
你喜欢工人和农民并坐着谈心，
你喜欢年青的侣伴们歌唱爱情。

你是生命，你也不予着生命，
你能变化无穷，变成生命的结晶。
你是和平，你也哺育着和平，
你使大地绿化，柔和生命的歌声。

郊原的青草呵，你理想的典型 ！
你是诗，你是音乐，你是优美的作品� �
大地的流泉将永远为你歌颂，
太阳的光辉将永远为你温存。

Dịch thơ:
CỎ XANH TRÊN ĐỒNG CỎ NGOẠI Ô
Quách Mạt Nhược
Cỏ xanh đồng cỏ ngoại ô,
Điển hình lí tưởng bên bờ thắm xanh !
Em là sự sống, hòa bình,
Mặc ai chém, đốt, hồi sinh khôn cùng !

Sợ gì giá lạnh đêm đông,
Sợ gì nguy hiểm bão dông bên mình !
Sợ gì gian khó hi sinh,
Bay lên Nam Cực đẫm mình rêu băng.
Nóc nhà thế giới mấy tầng
Em bay lên đó sáng vầng hào quang !

Thích bò dê giẫm lên mình,
Thích đàn con trẻ thỏa tình vui chơi !
Thích công nông xúm quanh ngồi,
Thích bày nam nữ cặp đôi tự tình !

Mớm nuôi sự sống yên lành,
Em luôn biến hóa kết tinh sinh thành
Mớm nuôi cuộc sống hòa bình,
Khoác lên mặt đất áo xanh dịu hiền !

Cỏ xanh trên khắp thảo nguyên !
Điển hình lí tưởng thơ ca nhạc hòa !
Suối dài mãi mãi ngợi ca,
Mặt trời ấm mãi hiền hòa vì em !
VÕ TOÁN dịch

[TRẦN THỊ THANH LIÊM]

Em xin góp cùng thầy một bài thơ dịch ạ;
Dịch thơ của Thôi Hiệu 崔颢 (Trung Quốc)
2. 黃鶴樓

昔人已乘黃鶴去，
此地空餘黃鶴樓。
黃鶴一去不復返，
白雲千載空悠悠。
晴川歷歷漢陽樹，
芳草萋萋鸚鵡洲。
日暮鄉關何處是，
煙波江上使人愁。

Hoàng Hạc lâu (Âm Hán Việt)
Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,
Thử địa không dư Hoàng Hạc Lâu.
Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản,
Bạch vân thiên tải không du du.

Tình xuyên lịch lịch Hán Dương thụ,
Phương thảo thê thê Anh Vũ châu.
Nhật mộ hương quan hà xứ thị,
Yên ba giang thượng sử nhân sầu.

Dịch bài Hoàng Hạc Lâu ra tiếng Hán hiện đại:

仙人已经乘坐黄鹤飞去，这里只留存� �空的黄鹤楼。
黄鹤飞走之后不再回返，千年过去白� �仍然飘悠悠。
阳光照耀汉江，清楚地看到汉阳的树� �花草茂盛，葱茏一片鹦鹉洲。
傍晚登楼远望，故乡在何处？江上烟� �渺渺令人忧愁。

Dịch thơ Đường của Thôi Hiệu ra tiếng Việt:
Dịch nghĩa:
Người xưa đã cưỡi hạc vàng bay đi,
Nơi đây chỉ còn lại lầu Hoàng Hạc .
Hạc vàng một khi bay đi đã không trở lại,
Mây trắng ngàn năm vẫn phiêu diêu trên không.
Mặt sông lúc trời tạnh, phản chiếu cây cối Hán Dương rõ mồn một,
Cỏ thơm trên bãi Anh Vũ mơn mởn xanh tươi.
Trời về chiều tối, tự hỏi quê nhà nơi đâu?
Trên sông khói tỏa, sóng gợn, buồn đến nẫu lòng người.

Dịch thơ:
2. Lầu Hoàng Hạc

Người xưa cưỡi hạc bay về đâu,
Trở lại đất này cảnh hạc lâu.
Hoàng hạc bay đi lang bạt xứ,
Bạch vân đọng lại vẩn vơ màu.

Hán Dương cây cối soi gương nước,
Anh Vũ bãi sa thảm cỏ lau.
Trời lảng chiều, đâu quê quán nhỉ,
Trên sông khói toả nỗi lòng đau.

Trần Thị Thanh Liêm (dịch)

[hoanggiao]

https://tieuthiencac.files.wordpress.com/2011/11/hoa-he1bb93ng.jpg?w=646

MỪNG BẠN
(Chào bạn mới)

Mừng bạn về đây với diễn đàn
Khơi nguồn cảm hứng dạ hòa chan
Thi đường mải miết hồn thơ trải
Lục bát say sưa ngọn bút tràn
Rắn rỏi bàn tay sông núi dựng
Dịu dàng ánh mắt nghĩa tình đan
Đời vui sảng khoái tâm hào hiệp
Mừng bạn về đây với diễn đàn

Hoàng Giao

[TRẦN THỊ THANH LIÊM]

Một bài nữa thầy nhé:
DỊCH THƠ PHAN ĐÌNH PHÙNG

CHỮ HÁN:
臨終時作
潘廷逢
戎場奉命十更冬，
武略依然未奏功。
窮戶嗷天難宅雁，
匪徒遍地尚屯蜂。
九重車駕關山外，
四海人民水火中。
責望愈隆憂愈重，
將門深自愧英雄

ÂM HÁN VIỆT:

LÂM CHUNG THỜI TÁC
Phan Đình Phùng

Nhung trường phụng mệnh thập canh đông,
Võ lược y nhiên vị tấu công.
Cùng hộ ngao thiên nan trạch nhạn,
Phỉ đồ biến địa thượng đồn phong.
Cửu trùng xa giá quan san ngoại,
Tứ hải nhân dân thuỷ hoả trung.
Trách vọng dũ long ưu dũ trọng ,
Tướng môn thâm tự quý anh hùng.

DỊCH RA NGHĨA TIẾNG VIỆT:

LÀM THƠ TRƯỚC LÚC LÂM CHUNG
Vâng mệnh ở chốn binh nhung đã mười năm,
Mưu lược đánh giặc vẫn chưa nên được việc gì.
Dân chúng cùng đường đói khổ kêu trời như đàn nhạn không có chỗ ở,
Bọn giặc còn đóng đồn như ong khắp mọi nơi.
Xa giá của vua đang ở ngoài quan sơn,
Nhân dân bốn bể như sống trong nước sôi lửa bỏng.
Trách nhiệm càng cao thì mối lo càng lớn,
Nghĩ mình cũng trong cửa tướng, mà riêng thẹn với tiếng anh hùng.

DỊCH THƠ:

TRƯỚC LÚC LÂM CHUNG
Phan Đình Phùng

Ở mệnh quan trường đã chục đông
Quân điều võ lược chửa thành công
Inh trời hộ đói tràn như nhạn
Dậy đất quân tà nổi tợ ong
Điệu giá cửu trùng chơi xứ ngoại
Đày dân tứ hải lụi than hồng
Càng cao trách nhiệm thêm sầu não
Luống thẹn cho thân chữ kiệt hùng.

Trần Thị Thanh Liêm dịch