Những "con đường xưa Em đi" - (Tùy Bút) - NhàQuê

[NhàQuê]

Phần Mở Đầu

Trước khi vào truyện: Những mảng nhỏ ký ức từ không cùng thời điểm được kết vào nhau, tên rất thật nhưng tình tiết có thể là hư cấu (dưới 10%). Xin tha thứ nếu có làm phiền lòng. Xem như truyện xem qua rồi bỏ. Cám ơn, mời vào!



http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/NQ2012BanDoBT01.jpg




Những "con đường xưa Em đi"


Trong đầu anh còn bản đồ thứ thiệt
Những con đường chưa bị thay tên
Có một hôm tình cờ em hỏi
Thành phố hiền hiền đã hiện nguyên lên....

thơ Nguyễn Nam An


Các Bạn nhé, hãy cùng tôi trở về một "Thành Phố" nhiều người đã mịt mờ trong ký ức, nơi đó các Bạn và tôi đã có những ngày tuổi trẻ. Có thể không còn dấu vết gì ; Nhưng trong lòng tôi, kẻ tha hương, Thành Phố chưa già mà cổ xưa ấy luôn luôn ngời sáng:


Mời hành hương về miền cổ tích
Mấy mươi năm chốn đó rời xa
Bạn với tôi một thời trẻ đã
Xin mời thêm khách lạ rong chơi
Dấu tích cũ chắc trôi hồng thủy
Những nắm xương nhiều mảnh còn tươi
Vùi lòng đất phần chìm biển cả
Rải tàn tro khắp quả địa cầu
Cố tái tạo đường ngang lối dọc
Khởi hành nha ….muốn đến những đâu!?

NhàQuê



Nói các Bạn đừng cười, NhàQuê ở tuốt dưới Ba Tri lận, quê lắm! Ở xứ NhàQuê cho đến cái tên cây, tên cỏ nghe cũng lạ tai với các Bạn thị thành, các Bạn có nghe: Ô rô, cóc kèn, chùm lé, chà là, chùm gọng, đước, mắm,... đó là nói về địa vật. Còn về địa hình nào là: Gãnh, nổng, truông, cồn, bãi, doi,...
Quê như vậy đó! Nhưng mấy ông chuyên "Vẽ Bản Đồ" cũng cho BaTri được một chấm trên hình cong chữ S. Sướng ơi!

NhàQuê được vài anh em khen có trí nhớ "lâu và dai". Trí nhớ "siêu việt" và được đặt cho bí danh “Con Ma Nhà Họ Nhớ”, nên thừa thắng xông lên phát huy lợi thế của mình. NhàQuê xin đóng góp vào BenTreHome hai bài:

- Những "con đường xưa Em đi" và
- Những "ngôi trường xưa Em học".

Bài thứ hai cũng để trả lời bạn BenTre viết trong Phố Rùm là không biết trường Khai Minh ở đâu, có ở Bến Tre không? Hay một nơi nào khác. Có đó! Ông Bạn ơi, nó ở trên đường đi Mỹ Tho, gần hãng nước đá Vĩnh Hiệp. Có hai người làm chứng là Lê Tấn Thiện ở gần và Tô Thị Hoa học trường đó, trước khi vào trường Công lập.

"Ðây nói về" những Con đường xưa Em đi. Tỉnh lỵ Bến Tre mình không lớn lắm nhưng không đến nỗi "Ði năm ba phút đã về chốn cũ". NhàQuê xin kể hết mọi con đường tỉnh lỵ, nơi "Những viên sỏi đã từng reo hát dưới chân em", những con đường còn thấp thoáng chút gì để nhớ.

Có mấy con đường NhàQuê không nhớ chắc chắn tên, nhưng NhàQuê sẽ mô tả, Bạn nào còn nhớ xin nhắc dùm: "Cam đoan không làm khó dễ".

NhàQuê sẽ dùng dạng tường trình, vì NhàQuê kém văn chương chữ nghĩa lắm, như các Bạn thấy đó, NhàQuê viết trật chính tả tùm lum, trật đến sau dấu chấm, dấu phẩy mà không chừa cách một khoảng làm ông Bến Tre và ông Ách Mìn nhắc nhở hoài. NhàQuê có gợi ý với mấy ông làm software, ráng làm ơn program sao cho: Sau khi nhấn dấu chấm hoặc dấu phẩy thì máy tự động bước tới một bước cho NhàQuê nhờ. Nhớ nẩy tới một cái lấy thảo nghe "Côm bu tờ"! Mong lắm thay!

NhàQuê xin xếp Những "con đường xưa Em đi" làm hai nhóm:

- Nhóm theo hướng Ðông Tây và

- Nhóm theo hướng Nam Bắc


NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những “con đường xưa Em đi”

Đông Tây 01


Đại Lộ HÙNG VƯƠNG


Chuyện bắt đầu từ đời vua (đường) HÙNG VƯƠNG; Có lẽ đúng tên là Ðại Lộ HÙNG VƯƠNG.

NhàQuê bắt đầu cũng có ngụ ý kính Quốc Tổ đã có công gầy dựng ra nòi giống Lạc Hồng và cũng hoan hô tinh thần của Hội Ðền Hùng.
Ðại lộ còn gọi là đường bờ sông, tên riêng nầy chỉ rõ vị trí cực Nam của nó.

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU3Ut3Y94I/AAAAAAAAAOA/XtYHclRRRtc/s200/BTH01CauCaiCoi.jpg

Khởi đi từ nhà hàng khách sạn Ðại Huê

Phía trước có bến đò máy đi các nơi, đi tới nữa ngang qua nhà hàng Ðông Châu, tiệm vàng Kim Ánh mà NhàQuê thấy có lúc các bạn Trần Huỳnh Hương, Trương Thị Ngọc Huệ thuộc gia đình hãng xe vận tải Hiệp Hữu (Ba Tri) trọ ở tiệm vàng nầy, tiếp đến ảnh viện Ðinh Bá Trung (có bạn Ðinh Thị Anh Ðào 1956), ảnh viện Nguyễn Phổ, tiệm Radio Văn Minh (có bạn Võ Hữu Ðệ 1956).

Ðến Chợ Cá: Các bạn biết Bến Tre thuộc vùng đồng bằng và tiếp giáp với biển Ðông, nên về mặt thủy sản rất dồi dào, ở chợ cá có đủ các loại cá nước ngọt, cá nước mặn, cá nuôi ao hồ, mực, tôm... và tùy mùa.

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPPRyAXMXkI/AAAAAAAAANY/hh6c0jC0dho/s200/NQ55CaLoc.jpg

Có những năm vào mùa mưa, từ miệt Châu Bình, Châu Phú, Châu Hòa, Tân Hưng, Cù Lao Ðất, Thạnh Phú... chở lên biết bao nhiêu là tôm đất, loại tôm nầy đem luộc, cuốn bánh tráng Mỹ Lồng, với rau thơm, hẹ, chấm tương xay, thôi thì "Nam phụ lão ấu đều dùng đặng, không kỵ thai". Còn rang với nước cốt dừa thì bữa cơm phải cạo vét nồi nghe rột rột.

Chưa hết, gần tới kỵ giỗ là Má lúc nào cũng thủ mấy keo mắm đỏ au, trộn đu đủ, dứt dằn bụng mấy tô với rau sống thịt phai và bún, lát nữa cúng xong dọn ăn, vững bụng rồi, khó ai đương cự nổi dù bị Xa Luân Chiến. Sau đám, Má còn dúi mấy keo: "Tụi bây đem về trển ăn" thế mới đã!

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPPSEelGTtI/AAAAAAAAANg/yaoNfU269Zg/s200/NQ001TomKho1.jpg

Chưa hết đâu, còn luộc phơi khô để dành cho mấy Ổng, Má nói để mấy Ổng nghé chơi mà về tay không mấy Ổng buồn! Thứ tôm khô đỏ tự nhiên chứ không phải loại thêm màu như bày bán ở trên Bình Tây- Chợ Lớn Mới đâu; Loại tôm người làm ra không dám ăn!

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPPRcy-x_-I/AAAAAAAAANQ/fmitGSyWDq8/s200/NQ55CaKeo.jpg

Ở Chợ Cá còn có bao nhiêu là cá kèo, mà các dì cho muối mạt cưa làm cho con cá bỗng nhiên lớn thêm trông thấy. Loại cá nầy nếu vừa đổ lên, cho ngay vào nồi cháo đang sôi sùng sục, đậy liền nắp lại trong một phút, xong hớt hết bọt, khi đã tương đối hết bọt con cá ngọt và mềm múp, không nên nấu ninh.

Ðứng chung quanh mỗi người tự múc lấy, cho thêm tiêu cho thiệt cay, ăn vào ra mồ hôi hột: đã ơi là đã!! Cơn sốt cách mấy cũng giảm một cách đáng kể. Toa thuốc nầy gọi là cháo rồ, cần kèm theo "rau đắng đất" thì sức bổ dưỡng sẽ vô song, không nên ăn một mình mà càng đông càng vui, đính kèm mỗi người ít nhất một xị "Phú lễ", sau đó thế nào cũng mạnh ai nấy nói. Mỗi người sẽ là một diễn giả hùng hồn tuyên bố: "Trong cuộc đời chưa thằng nào sợ thằng nầy mà!" thật anh dũng tuyệt vời ! khà, khà, khà.

Ðường Hùng Vương tiếp tục ngang qua tiệm chụp hình Lê Huỳnh lưng quay ra phía sông, mà lúc đó NhàQuê tưởng là tài tử đóng phim, bố của Ý Lan bây giờ.

Đến bến đò Cái Cối, nơi đây có nhà thuốc tây Bến Tre, lấy luôn tên tỉnh làm thương hiệu, vụ nầy NhàQuê nhớ tới chuyện vui cười: môt tiệm vẽ bảng là Nhà Sách lớn nhất Sài Gòn, một tiệm không chịu thua trương bảng nhà sách lớn nhất Việt Nam, anh nhà sách chính giữa bị xỏ lá, biết làm sao quảng cáo đây, chẳng lẽ đề nhà sách nhỏ nhất, suy nghĩ mãi cuối cùng anh quyết định vẽ bảng hiệu của mình là Cửa Vào cho nó xỏ lá hơn.

Nói về vẽ bảng hiệu thì hầu hết ai cũng biết Bùi Trung chuyên vẽ bảng hiệu, tên được ghi nhỏ khiêm nhường góc dưới của tấm bảng. Về sau có họa sĩ Trúc Viên cũng nhào vô lãnh vực vẽ bảng hiệu nầy, món nào làm ăn được thường có cạnh tranh.

Tại bến đò Cái Cối nầy trong những giờ cao điểm: Tan trường, ở đây sẽ gặp đủ mặt anh hào, các chàng thông minh nhất nam tử của xứ mang tên cây "tiết trực tâm hư" xứ Bến Tre nầy.

Nếu đò chưa qua kịp, từng cặp rụt rè to nhỏ với nhau, vài cặp rời xa đám đông, những cặp nầy đã tiến triển qua giai đoạn có những lúc muốn “đưa tay anh nắm giữa chừng lại thôi”.

Còn thì thường e thẹn, sợ mai vô trường "khó sống" với đám bạn, nên chi chỉ mở đầu bằng chuyện thiên văn "khí tượng cho tàu chạy ven biển" và ta cũng sẽ nghe các bài tham luận chuẩn bị từ trước, phút chốc bị hồi hộp quên mất, giờ bỗng nhiên bắt đầu những câu trống không, không có chủ từ và giọng điệu chẳng khác nào lấy khẩu cung, dù rằng có đủ các thì hiện tại, quá khứ, vị lai : ..mai học mấy giờ? ..tuần rồi có về Giồng Luông, Ðại Ðiền hông?..sao hôm nay về có một mình vậy?. Quả là chưa bao giờ nói một câu "chậm tiêu" như thế, "Người Ta" về một mình là đã ráng đưa lý do chánh đáng, cách ly nhỏ bạn thân, nó là quân sư, cố vấn gỡ rối tơ lòng, để cho …. được tự do lấy lời khai, "Người Ta" chu đáo thế mà còn hỏi.

Thế rồi đò cũng cập bến, áo trắng lên đò sang sông, nón lá che nghiêng, không phải che ánh nắng mà che cho đừng ai trông thấy mình đang nhìn lại anh chàng vừa ..phỏng vấn.. xong mà còn ấm ức điều gì chưa nói hết

Con đò vẫn lặng lẽ khua dòng phù sa có vài cụm lục bình hoa tím trôi phiêu lưu vô định....

Nơi chốn trữ tình như vậy bỗng chốc bị bức tử bởi chiếc cầu xương xẩu, hồn ma của cầu Chẹt Sậy được tháo gỡ đem về đây. NhàQuê tưởng chừng như dòng sông ấy, như cô gái có mái tóc mượt mà chẳng thua mái tóc thề của cô gái Huế ấy. Cô gái Bến Tre nầy trình diễn để dự thi "vẻ đẹp đồng bằng sông Cửu Long" mà cô cột tóc bằng sợi lạt dừa. Dòng sông mỹ miều ơi! Chiếc cầu lạt dừa ơi! Chiếc cầu trường tiền công chánh ơi! chiếc Cầu Cá ...Cối ơi! Các Người đã bị phân thây trên đường từ Tổng Nha Ngân Sách về đến đây chỉ còn là khúc xí quách nấu ninh nhão nhoẹt, run sợ với sức nặng bốn tấn.

Hoan hô canh chua cá bông lau ăn tạp! Hoan hô, hoan hô! Nhớ cá bông lau mỡ trắng nhe, chớ mỡ vàng là "Hóa bồ hố chía = Ngộ mậu xực".

Cầu Cái Cối hiện hữu từ thuở khai sanh, chưa ai dám làm một PÔ đầy, đủ ghi lại vẻ mỹ quan của nó, vì nó chỉ được xếp trên một cấp so với cái pháo đài kiên cố xây bằng bê tông cốt sắt cũng trên bờ sông ở cuối đường Trạng Trình, chiếc pháo đài có tất cả lỗ châu mai quay xuống mặt nước; Vậy mà đã đứng vững hàng mấy chục năm, các "Quan viên hai họ" không ai ngó ngàng tới, mất vệ sinh: Cầu xí!

Qua mặt Tòa Án: sau nầy có bạn Thúy Huệ làm Lục Sự, con nhỏ Hồng ngoài Cầu Dầu làm Thư Ký ở đó, có cụ chánh án Ngô Phượng Tường, các Ái nữ của cụ: Ngô Quỳnh Giao (Dao?), Ngô Minh Trân yểu điệu như hạt sương mai, các cô nầy trông dễ thương mà không dám thương, ngán Cụ lắm, Cụ đọc: Nay tuyên án... là bà cố hú ...

Qua luôn cửa phía bờ sông của dinh Tỉnh Trưởng, trên bờ sông có hai cái cầu ..tàu, qua Ðức Ðồng Lợi mà ba chữ nầy đứng dàn hàng ngang chữ nào cũng lóng lánh màu đồng

Qua nhà Bác sĩ Cương, không biết có phải Bs Cương thời chín năm trong vùng Ba Tri Thạnh Phú không nhỉ? Ông Bs ưa giải quyết nhanh gọn cho người bị thương được võng, cáng tới: CƯA!

Nên gặp ông Bs đó ngán lắm! Gặp Bs Trần Hữu Nghiệp chú của kỹ sư canh nông Trần Văn Não thì đỡ hơn.

Ông Trần Văn Não là Giám Ðốc Nha Thủy Lâm Nam Phần, sau ông làm việc cho Tổ Chức Lương Nông Quốc Tế (FAO) thuộc LHQ, trụ sở ở Roma, Italy. FAO có "Viện Nghiên Cứu Lúa Gạo" ở Phi Luật Tân, Viện nầy đưa ra nhiều loại lúa ngắn ngày, năng suất cao vào sản xuất, ta quen gọi là lúa Thần Nông.

Tiếp theo đến nhà thờ vẳng tiếng chuông ngân và ai đó đang lặng lẽ nguyện cầu. Có một thời gian nào đó lâu rồi, NhàQuê quên mất là: Ðức Giáo Hoàng Pierre XII băng hà, hội đồng Hồng Y Giáo Chủ họp kín theo qui định để bầu Ðức Giáo Hoàng Gioan XXIII lên kế vị, tìm hiểu sự kiện trọng đại nầy NhàQuê được biết thế nào là Linh Mục, Giám Mục, Tổng Giám Mục, Hồng Y và trong việc bầu Giáo Hoàng khi nào đốt khói trắng, khi nào đốt khói đen, sự hiểu biết đơn giản như vậy mà NhàQuê suýt chút nữa bị tai nạn nghề nghiệp, là đã bị "má sắp nhỏ" cấu cho mấy phát: Anh không có đạo mà sao Anh rành vậy? NhàQuê như người bị bắt quả tang vì tội không thành khẩn khai báo. Nhủ thầm tự hậu không "tìm hiểu" tin tức thuộc loại "đố vui để.. nhậu" và dễ " tự chiêu kỳ họa" nữa.

Ðường Hùng Vương ngừng lại ở cầu Kiến Vàng (cầu Cái Cá ?), ở đầu cầu phía mé sông có trại cưa Ðồng Lợi to hết biết, tiếng cưa máy xẻ cây ren rẻng nghe nổi da gà.

NhàQuê kẻ hậu sanh nên không biết chỗ ngã ba sông Bến Tre và rạch cầu Nhà Thương nầy là nơi có nhiều ổ kiến vàng hay sao ấy? Bạn nào từng leo cây hái trộm ổi chấm muối ớt hay trộm soài xanh chấm nước mắm đường, vào đúng lúc con gái chủ nhà tình cờ đi ra mà lũ kiến vàng đang bị động ổ bò ra tấn công thì chẳng khác nào "tứ bề thọ địch", "chí nguy, chí nguy, thậm chí nguy" trân mình mà chịu chứ không thể di tản chiến thuật hay tái phối trí gì cả.

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SO_b7OAmlOI/AAAAAAAAAL4/RUIF-VJDtbk/s200/BTHAoDai05.jpg

Con gái chủ nhà đi vô, tuột xuống vừa chạy, vừa phủi, vừa gãi; Sướng lắm đó! Gãi bù mà! Con gái chủ nhà lại đi ra cười cười muốn cắn cho một cái còn nói: Ai biểu! Cho tởn!

Vụ đó không ớn dai dẳng bằng "cái con nhỏ cười cười muốn cắn một cái cho đỡ nhớ đó" dính chấu và cùng nhau đi suốt chiều dài cuộc "đời cô Lựu" với tay đạo chích hạng tài tử: Vì muốn có cảm giác mạnh, chứ hàng đống người ta cho cả rổ, mấy bà bầu ăn cả tuần chưa hết.

NhàQuê dùng sào dài thọc cho an toàn, lấy luôn ổ kiến vàng để lấy trứng, xào khô sơ khởi chút dầu: mồi kiến vàng câu cá rô nhạy hết kỵ!

Ði tiếp sẽ qua cầu Dầu, ngang nhà bạn Trần Minh Thành: Người mà mỗi lần bị Ẩn Hồ chọc Bù Ðốp ngày, tháng, năm, là giận mặt nổi gân máu đỏ, dạy đại học Cần Thơ đấy! Rồi Ngô Văn Lưu, Ðường Ngọc Phước : là người đó, chứ không phải con đường mà cũng chẳng phải sugar.

Qua biệt thự Daniel Trần Quế Tử. Xa hơn tới đình Mỹ Hóa và nhà máy xay Vạn Quốc, nhà máy xay nầy xay suốt ngày đêm, chạy gằn nên gạo đứt thóc trắng tinh, thứ gạo mà cư dân Khám Lá không được ăn, phải trường kỳ gạo lứt; Sau nầy có trường phái gạo lứt muối mè cũng rầm rộ như là một môn phái dưỡng sinh.

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU3w3dJf0I/AAAAAAAAAOI/Puezoqg2PGQ/s200/BTH01CauBacHamLuong.jpg

Ðến phà Hàm Luông sang Mỏ Cày: nơi có nhiều địa danh ba chữ như: Khánh Thạnh Tân, Nhuận Phú Tân, Ða Phước Hội, Tân Phú Trung, Tân Thành Bình..có cái cầu dốc quá xá cao, ngồi lên xe đạp thả dốc không cần đạp mà chạy được tới nhà máy đèn có khi chạy tới đám tre nhà bạn Nguyễn Thành Nhơn luôn.

Con đường nầy cũng đi Thạnh Phú được, có thể sang Trà Vinh nhưng còn phải sang phà một lần nữa: Phà Cổ Chiên.

Phà Hàm Luông băng ngang một dòng nước chảy xoáy trông nguy hiểm vô cùng, vì nước từ thượng nguồn đến đây đột ngột phân chia tài sản:

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPVB-fdpVDI/AAAAAAAAAPA/u2Omc6pfYY8/s200/BTH01Bac1.jpg

- Một nhánh đi vào tỉnh lỵ chơi cho biết, nếu còn muốn đi nữa thì xuống Mỹ Lồng hay rẽ vào Kinh Chẹt Sậy, qua Ngã Tư An Hóa gặp sông Ba Lai, nếu đi thẳng luôn sẽ ra kinh Giao Hoà rồi băng ngang sông Tiền vô vàm Kỳ Hôn, Chợ Gạo đi lên Sài Gòn, còn không qua Kỳ Hôn thì đi lên Mỹ Tho, đi xuống thì Vàm Láng Tân Thành Gò Công...

- Một nhánh, nhánh thứ nhì xuống Bến Tranh, Cồn Ốc thăm bà con và

- Nhánh thứ ba, dòng chính thống, lớn nhất, hướng về vàm Nước Trong(?) tức vàm Ðịnh Thuỷ ăn đường thùng, kiếm bậy khúc mía vừa đi vừa xước chơi, tà tà trên đường đi Cái Quao, Phú Khánh rồi đi luôn xuống miệt duới như Ba Tri, Thạnh Phú trước khi ra biển Ðông sum họp cùng bà con họ nhà sông cùng mạng Thuỷ: "Thủy khắc thủy, hỏa khắc hỏa, thuỷ hoả tương khắc."

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 02

Con Đường Ngắn Nhất (đường Lê Lai nối dài?)


(Có lẽ con đường nầy cùng tên với đường Hàng Chiếu, gián đoạn qua nhà lồng chợ)

Như là một gạch nối giữa phía nhà lồng dưới và con đường Trạng Trình (là đường chạy từ cửa chùa Viên Minh xuống mé sông). Có một điểm đáng nhớ là trên con đường mặc dù cực kỳ ngắn nầy lại có trụ sở của bảy Bang người Tàu (sau nầy ngoài bảy Bang có từ trước như : Triều Châu, Hải Nàm, Phước Kiến, Quãng Ðông...còn có thêm hai hoặc ba Bang nữa là TÀU SẮT, TÀU CÂY và TÀO LAO.) Hỏi những thuyền nhân ra đi từ Bến Tre thì rõ.

Bạn nào biết tên con đường nầy xin cho biết đa tạ …. đa tạ.

Trụ sở vừa nói NhàQuê nhớ có bảng xanh kẻ chữ trắng là "Lý Sự Tổng Hội" hay "Lãnh Sự Tổng Hội" lòng vòng trong hai câu đó NhàQuê chỉ nhớ đại khái như vậy. Ông đứng đầu luân phiên cho một nhiệm kỳ gọi là ông Bang Trưởng, gọi tắt là Ông Bang, giữa cầu Gò Ðàng và cầu Cá Lóc có lò gạch Bang Chanh, chắc ông chủ đó có lần làm Ông Bang.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 03, 04, 05


Ba Con Đường Mang Dáng Dấp Hà Nội

Chào các Bác ! Chúng em từ ngoài Bắc, Hà Nội mới quàu đấy ạ! Chúng em có đem theo một bó rau và một tí mắm ruốc biếu các Bác nàm quà đấy!...Ba chú em ngồi vô đây, mần cái ruột cá nướng trui nghen! Rồi vô một chung nước mắt quê hương nè!, vô cho cứng cứng, khá khá chút nhen! Chớ không mấy bà con chòm xóm tui nói: Mấy chú uống rượu vô ích hà!(vô ít, chỉ mím môi), rồi cứ tự nhiên như người Hà Nội nghe mấy chú!

-ÐƯỜNG HÀNG CHIẾU:(đường Lê Lai nối dài ?) Chạy từ đường Phan Thanh Giản vào nhà lồng chợ, song song và gần đại lộ Hùng Vương nhất, các ghe đem chiếu lên đây bán lẻ, đường nầy cạnh hông mấy tiệm Chà, thường nói tiệm Kim Sơn Ma Ní là ai cũng biết, các tiệm nầy có bán dầu thơm và linh tinh. Bạn nào biết tên con đường nầy đưa tay lên! Có phòng ngủ Việt Nam (?).

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPOqT3DpBYI/AAAAAAAAAMQ/UQmimz_VokY/s200/BTHHangGa.jpg

-ÐƯỜNG HÀNG GÀ:(đường Lê Lợi nối dài ?) Cũng từ đường Phan Thanh Giản vào nhà lồng chợ, cặp hông nhà thuốc tây Thúy Lan, trước đó là nhà cầm đồ Thúy Lan, Nhưng người ta quen miệng gọi là tiệm cầm đồ Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đường nầy bạn nào nhớ tên? Hở các bạn Thúy Huệ, Trương Quốc Hồng, Khánh chắc rõ!

Trên con đường nầy như tên nó là bán gà, còn bán vịt mà người miền Bắc gọi là con Ngan vì nó ngang ngược xỉa xói dữ lắm, rồi chim cò,.. rồi heo con mua về nuôi, đôi khi có cả dê, thỏ nữa; Tức là có bán nhiều loại con, loại động vật lông vũ và lông mao.


Nghe Vũ khanh, Ðoan Trang hay Hằng Nga hát bài "Tâm Sự Kẻ Xa Quê" nói về nỗi nhớ quê hương muốn bay cho mau về tới:... “nghe mơ ước mọc lông bay...” NhàQuê nhủ thầm: Nếu có mơ ước thì NhàQuê ước mơ mọc lông vũ may ra mới bay được, chứ mọc lông mao chỉ có nước húp cháo rùa! Vì ngày xưa thiệt là xưa thì: Cho đến con ngựa, con cọp, con voi ..đều biết bay. Chuyện Phong Thần! Thôi Boing 747 được rồi khỏi cần mọc lông.

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPOrFyJz3-I/AAAAAAAAAMg/tGwUNQSnln4/s200/BTHThapNuoc.jpg


-ÐƯỜNG HÀNG CHUỐI:(đường Lý Thường Kiệt nối dài ?) Bán hoa, quả ... Từ đường Phan Thanh Giản khoảng tháp nước (Château d'Eau) vào đến khoảng giữa của hai nhà lồng chợ: Nhà Lồng trên bán thịt, gạo, guốc (Huỳnh Ðình Ðại)...., nhà Lồng dưới bán tạp hóa.
Nói nhỏ mấy Em, mấy Chị hay ăn hàng mà từ xa tới là: Ở cái khoảng trống giữa hai nhà lồng nầy bánh ơi là bánh!

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPOrnhUMRWI/AAAAAAAAAMo/pPwp5Z9hqa8/s200/BTHHangChaoLong.jpg

Ðủ loại: bánh bò, bánh hỏi, bánh bèo, bánh xèo, bánh ích, bánh tét, hằng hà sa số, cơ mang nào kể cho hết. Xin cáo lỗi hổng có bánh xe nha!...có một sạp bì bún chay ngon bá phát ! ha ha ha ..

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPOsDYFxj1I/AAAAAAAAAMw/MtszQEkM-3M/s200/BTHBanhXeo.jpg

Mọi thứ bánh ở đây "tứ thời cảm mạo" đều dùng đặng, duy chỉ có một thứ bánh bị tụi học trò khi hoan hô, khi đả đảo; Ðó là bánh lọt, cái thứ bánh con màu trắng, con màu xanh nầy nhất định phải nhịn tối đa trong mùa thi cử thiêng liêng quyết định cả cuộc đời. Cho dù chị bán bánh lọt có rao lanh lảnh, có mời mọc, dụ khị cách mấy cũng phải một mực chối từ , phải từ chối quyết liệt hơn các Cụ ngày xưa đang ở ẩn, đột nhiên được triều đình dời ra hưởng phú quý vinh hoa : Ai ăn bánh lọt hôn ? chời ơi chời! mùa gì sao ế quá nè chời!... Cậu làm ơn ăn dùm mở hàng đi, Cậu mở hàng đắt lắm đó, hỏng tiền bán chịu luôn!... Sao hổm rày tui ớn trong mình quá, cử mùi nước tro ví mùi vôi, thôi! hổng ăn bánh lọt được. Chị gánh đi xa xa dùm, bữa nào khoẻ tui kêu! Thế mà chị vừa đi khỏi, bà bán chè xốc tới, hết ớn trong mình ngay tức khắc: Hoan hô chè đậu đỏ, vừa bổ vừa hên!
Sau ngày thi, khi có tên trên bảng kết quả rồi, chắc ăn rồi, bắt đầu nhớ bánh lọt nước cốt dừa, nước đường thắng thoang thoảng hương thơm của lát gừng cựu niên, nhớ làm sao ấy!! Nhớ như các cụ nhớ thuốc giồng Mỏ Cày (thuốc giồng Chợ Thơm) hay các cụ nhớ thuốc lào "đã chôn điếu xuống, lại đào điếu lên". Nhớ ơi là nhớ!

Thôi thì trong khi chờ đợi ngồi ngáp vặt cho.... cho thông phổi vậy.

Trên đường hàng chuối có một cơ sở mang tính văn hóa, đó là nhà in Hiệp Hữu, phía bên kia đường có mấy "cây bàng lá đỏ" tỏa bóng râm.

NhàQuê mong bây giờ vẫn còn! Mấy cây bàng đó làm NhàQuê nhớ lại: Mỗi khi Tây đi ruồng bố, chị cõng em và dắt NhàQuê chạy lánh nạn đến tận Bến Đường Tắt, Bến Cây Bàng, cạnh bìa rừng.

Chờ khi giặc rút mới dám trở về, trong thời gian chờ đợi đó, chị hái lá bàng: lá đỏ, lá vàng, lá xanh , chằm cho NhàQuê một chiếc mão. NhàQuê hãnh diện đội lên ngỡ mình là Hoàng Tử trong các vở tuồng hát bộ, từ đó NhàQuê yêu thương cây bàng đã cho NhàQuê mộng ảo vinh quang ngây ngô nầy.

Yêu thương ơi! Xin đừng ngả xuống, chờ ngày về gặp lại, một lần thôi!


NhàQuê nói ba con đường không nhớ tên nầy mang dáng dấp Hà Nội vì chúng làm ta nhớ đến Hà Nội chốn ngàn năm văn vật với ba mươi sáu phố phường: Hàng Ðào, Hàng Cót, Hàng Ðồng, Hàng Ngang, đường nào cũng có chữ Hàng ...chỉ thua kém các quân trường trong Nam có thêm Hàng Dọc và một vài nơi có Hàn Gió Ðá "chạy cùng đường, thiếu cha gì". Hà nội ơi! Ngoài đó có không ?

Thấy người ta sang, mình bắt quàng làm họ chơi cho vui ba bữa nầy chứ giàu có gì đâu !?!?

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 06

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9DYZ1aRsI/AAAAAAAAAVg/bTroYz3FZvA/s200/NQ001LeLoi1.jpg

Đường Lê Lợi


ÐƯỜNG LÊ lỢI: Tục truyền rằng “bí danh” là đường “Giữa” không mất phần mền
Khoái đòi nằm giữa lắm! coi chừng không mất phần mền mà mất phần mềm nhe! NhàQuê nói phần mềm đây là software à nha, đừng có nghĩ xa hơn đau thận lắm!

Khởi đi từ xóm Tiệm Rượu nay là bến Cây Mận, ngang qua nhà bạn Huỳnh văn Tánh(Tánh Nhuồn) là đã say mèm rồi. Rượu mà, chớ bộ …sao! khà! khà! khà.

Ai biết nhà Lai đâu làm ơn dẫn tới dùm coi, làm ơn đi mấy cha nội!...
Rồi tới lò bánh mì Hữu Ðức ở căn số 29 Lê Lợi có con nhỏ ngày lớn ăn ảnh mà cũng ăn hàng hết biết: Quán cà phê nào cũng có ghé, bì bún chay mặn chỗ nào cũng rành ( đợi ai lo lót thì NhàQuê xóa, đợi lâu không thấy hối lộ thì NhàQuê nói tên ra), tiếp nữa lò bánh mì Mỹ Vân của chú ba Thượng Công Ký em thầy Thượng Công Kế. Xóm nầy nhiều lò bánh mì lắm!

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPVBIS6HUFI/AAAAAAAAAO4/RikUArGWbP4/s200/BTH01BanhMi.jpg

Qua ngã tư đến dãy nhà thầy Nguyễn Duy Oanh: NhàQuê chưa có dịp đọc quyển "Sóng gợn hồn quê" của Thầy, Thầy là người hiếu học và chắc có lẽ tác phẩm sau cùng cũng là luận án Cao Học của Thầy đó là quyển: "Bến Tre Ðịa Linh Nhân Kiệt". Sau tận thế thầy trò cùng nấu sử xôi kinh chung. Vĩnh biệt Thầy!


Ðến nhà dược sĩ Hồng Hạnh nghe đâu cô bạn nầy đang ở vùng Nam Cali.
Dược Sĩ! Bớ Dược Sĩ cho BenTreHome vài viên đi chớ, thuốc đắng như ký ninh cũng được! Không hề gì, không sao đâu! Tin giờ chót: Chúc dược sĩ Hồng Hạnh mau bình phục.

Rồi bi da Trần Ngọc (?), rồi nhà thuốc Ðồng Xuân Các (có cụ Kim Anh bốc thuốc, chớ không phải Trương Kim Châm Hoa Ðà Tái Thế đâu à nha!).

Các tiệm uốn tóc: Phùng Nga (sau thông gia thầy Trần Văn Xương có nói trong đại lộ Trương Vĩnh Ký và đường Nguyễn Huỳnh Ðức), tiệm uốn tóc Quang Minh.., tiệm Radio Hoàn Cầu, nhà may Văn Hoa (của gia đình bạn Dương Minh Ðức, người bạn học giỏi, đẹp trai, dễ thương mà yểu số), nhà may Ðại Ðồng (của gia đình thầy Tiến Sĩ Nguyễn Võ Văn, cháu nội nhà cách mạng Nguyễn Quyền), tiệm chụp hình Viễn Lai của gia đình bạn Nguyễn Ðồng Danh sau là ảnh viện Mai Phương, số 228 đường Triệu Ðà, Chợ Lớn.

Cũng có mấy tiệm đóng giày da, loại nầy học sinh chưa dám rớ . ...và nhiều loại mua bán khác nữa.

Ðường Lê Lợi đến giữa hông nhà lồng chợ (nhà lồng dưới) là hết:
Ðến đây là hết cột cờ (Chuyện vui thầy Hoàng Cơ Long kể) chứ đường Lê lợi còn ham đi nữa đó, vì là bộ phận giữa. Chớ bộ!

NhàQuê 2005

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPPLt9WjeXI/AAAAAAAAANA/IaZQRjyVoxg/s200/TranhAoDai16.jpg

[HỒNG THOẠI]

Bạn VĂN TÂN, một thi hữu của chúng ta, tuy tham gia diễn đàn đã lâu, nhưng do bận nhiều công việc thường nhật, nên ít viết bài . Nhân mùa NOEL 2011, bạn VĂN TÂN xin gởi đến quý thi hữu lời chúc an bình và xin mời quý thi hữu đọc bài viết sau đây của bạn VĂN TÂN

TẢN MẠN: LỄ GIÁNG SINH 2011

NOEL: ÁNH SÁNG

Hàng năm, vào dịp lễ Noel là tràn ngập vô vàn ánh sáng đủ màu sắc, đủ kiểu dáng.. lấp lánh nơi các đường phố lớn đến những con hẽm sâu. Ánh sáng rực rỡ không những nơi các Thánh đường, các xóm đạo mà còn bừng sáng nơi nhà hàng, quán xá lớn nhỏ, từ chóp cao các khối nhà cao tầng đến gốc cây bụi cỏ...Tôi quan sát một con đường, vì riêng con đường ngắn này có nhiều quán cà phê "đèn mờ", vài quán "bia ôm" thì dường như đoạn đường này vẫn leo lét thứ ánh sáng mờ tối cố hữu, chỉ vừa đủ thấy loáng thoáng mấy tấm lưng trần của các cô gái đợi chờ khách mua chút vui bọt bèo giữa đêm khuya se lạnh. Vậy mà, cũng có một quán đèn mờ treo chênh chếch tấm bảng: MỪNG GIÁNG SINH.
Không dưng tôi co người vì gió lạnh rồi thì thầm với chính mình; đúng hơn, tấm bảng phải được ghi đầy đủ: MỪNG CHÚA GIÁNG SINH. Vâng, vì hơn bất cứ ai, các cô gái này cần được Chúa hạ sinh trong lòng họ. Trong hoàn cảnh của ho. Cần được Chúa đồng hành và chia sẻ thân phận làm người VỚI họ. Bấy giờ đoạn đường này sẽ sáng lên vẻ đẹp của thứ ánh sáng thực sự đẩy lùi bóng tối.

NOEL: ÂM NHẠC

Cũng có rất nhiều bản nhạc được nhiều tác giả cảm hứng sáng tác cho chủ đề mừng Chúa Giáng sinh với nhiều ngôn ngữ khác nhau: rộn ràng-tươi vui-thánh thót, hay hùng tráng-bi tráng, hợp xướng hay đơn ca....Riêng tôi, tôi rất thích bài hát CHÚ BÉ ĐÁNH TRỐNG. (The Little Drummer Boy của Harry Simeone, Katherine K. Davis, Henry Onorati).
Bài này có nhiều bản dịch ra Việt ngữ, nhưng tôi hiểu đại ý nói về chú bé là mục đồng nghèo, không có món quà cao sang dâng tặng Chúa Hài nhi nên chú bé tặng Chúa tiếng trống do mình biểu diễn, còn các con bò giữ nhịp. Vậy mà Đức Mẹ Maria gật đầu, còn Hài nhi Giê-Su thì.. mĩm cười. Thiệt là, còn gì đơn sơ hơn tiếng trống pa-rum-pum-pum-pum...rum pum... nơi máng cỏ đơn hèn này. Thế mà tôi lại thích giai điệu (và hình ảnh) của bài hát "Chú bé đánh trống" vì thường nhớ về một kỷ niệm nhỏ. Có lần, lâu lắm rồi, trong dịp sinh hoạt với các em nhi đồng. Tôi hỏi: "Các em có yêu mến Chúa hài đồng ?" Cả lớp đều hô vang: "Có" và đồng loạt đưa cao tay. Tôi tiến đến gần một em trai ngồi bàn đầu, hỏi: " Thế em yêu Chúa thì em cho Chúa cái gì?". Em bé chừng 6-7 tuổi có vẻ hơi bất ngờ đôi chút, nhưng khuôn mặt rạng rỡ biết ngần nào, tay thò vào túi quần lấy ra hộp diêm, hé ra khe nhỏ ngo ngoe 2 cọng râu óng ánh đen, rồi vui sướng trả lời:" Thưa anh, em cho Chúa con dế "chiến" này". Nghe xong, tôi cũng hết sức bất ngờ và ngưỡng mộ lòng quảng đại của em bé. Vâng, đối với em bé trai, vào thời điểm và hoàn cảnh đó; con dế, một con dế "chiến" là cả một gia tài, là quà tặng quý giá nhất.

NOEL: QUÀ TẶNG

Noel năm nào cũng là dịp người ta tặng quà cho nhau. Đơn giản và nhanh gọn thì gởi tin nhắn, gọi điện, email, e-card. Mất công một chút thì viết lời chúc trên tấm thiệp gởi bằng bưu điện. Quan tâm hơn thì gởi quà “hữu hình” tặng nhau….Nhưng nổi bật hơn hết là hoạt động tặng quà của ông già Noel với bộ quần áo đỏ trắng có chiếc mũ nhọn truyền thống. Chiếc mũ nhọn màu đỏ viền trắng đựng đầy nhũng trái châu xinh đẹp, lộng lẫy nhiều màu sắc. Chiếc mũ nhọn là hình ảnh; là biểu tượng của chiếc tù và sung túc (Cornucopia); là sự sinh sôi nảy nở phong phú trong trời đất.
Theo thần thoại Hy Lạp có hai câu chuyện về nguồn gốc biểu tượng của chiếc mũ nhọn này. Chuyện thứ nhất: Hercules tỉ thí với một vị thần đội lốt con bò mộng, và chàng đã bẻ gãy được một chiếc sừng, bỏ đầy hoa vào trong đó, rồi tặng cho Nữ thần Sung Túc. Chuyện thứ hai: Thần Zeus khi còn bé được nuôi bằng sữa dê. Thần đã lấy một chiếc sừng của con dê tặng cho các bà vú nuôi để tỏ lòng biết ơn. Chiếc sừng “ước gì được nấy” đó sẽ chứa đựng bất cứ thứ gì người sở hữu mong muốn. Ý nghĩa chung chung của chiếc tù và được làm từ sừng là sự sống, là sức sống mạnh mẽ dần dần được biến tấu bằng chiếc mũ nhọn đã thay đổi nhiều qua thời gian.
Nhưng trong ngày mừng sinh nhật Chúa, có mấy ai khi trao-nhận quà Noel, đã nhớ đến, dù chỉ một thoáng, nhân vật chính, đối tượng số một đáng nhận quà tặng trong dịp Lễ Giáng sinh, vì chính Thiên Chúa đã xuống thế làm người và ở cùng chúng ta. Vâng, Chúa đã hóa thân nơi người nghèo, người cô đơn, người bệnh tật đau yếu, nơi vô số những người bất hạnh….nơi mỗi người trong các mối tương quan…để tự nhắc nhở mình rằng, nếu không thể tham gia tặng quà cho những đối tượng số một trên đây, thì chí ít cũng trao cho nhau nụ cười - thái độ thân ái – cư xử tốt với nhau.

NOEL: AN BÌNH ?

Có một điệp khúc hơn hai ngàn năm nay cứ được lập đi lập lại: BÌNH AN DƯỚI THẾ CHO NGƯỜI THIỆN TÂM !
Điệp khúc này không dành riêng cho người tin Chúa, mà cả những người không tin Chúa vẫn thường chúc cho nhau vào dịp Lễ Giáng sinh. Thế nhưng, thử hỏi trong thực tế có đúng như vậy không? Vẫn còn đó chiến tranh, khủng bố, đói nghèo, chia rẻ, hận thù...Ngay tại Thánh địa Jerusalem tiếng súng vẫn còn đì đùng. Nếu vì dịp lễ Giáng sinh thì người ta hưu chiến vài ba ngày rồi sau đó lại bắn nhau tiếp.
Và câu hỏi này cứ xoay đi đảo lại trong tâm trí tôi, kể cả trong giờ phút linh thánh của đêm lễ Giáng sinh. Thế rồi, khi tôi loay hoay chọn góc nhìn để chụp tấm ảnh của một hang đá, nơi đó chỉ có Chúa hài nhi nằm trên mấy cọng rơm, bên cạnh chỉ độc nhất chiếc đèn dầu. Chung quanh, có mấy con cừu và vài chú mục đồng. Dần dần tôi chợt "ngộ" rằng: Các chú bé chăn cừu thuê đều nghèo, ít học, đơn sơ...Có lẽ nhờ vậy mà các mục đồng không đòi một ông Chúa phải ngồi trên ngai vàng, quyền năng. Các chú bé không truy vấn Chúa, vì làm gì có kiến thức mà khảo sát, nghiên cứu về Chúa. Và có lẽ vì thế mà Chúa cũng không truy vấn ngược lại: "Các ngươi ở đâu? Mối tương quan giữa các ngươi thế nào? Tâm hồn các ngươi có sẵn sàng để ta ban bình an???"

Tôi ra về như trôi giữa dòng người xe đông đúc, ai ai cũng mặc quần áo đẹp. Lòng gợn chút tò mò ai trong số họ là người thực sự mừng Lễ Giáng sinh để được nhận lãnh sự an bình hay vô tình làm "tục hóa" thành lễ hội?!
Không chừng tôi cũng vô tình như thế. Mà; dễ sợ biết chừng nào, từ thái độ vô tình đi đến tâm thế vô cảm chỉ cách nhau một gót chân thụt lùi xuống cấp của sự vô tâm!
VĂN TÂN

[NhàQuê]

Cám ơn Hồng Thoại đã chuyển đến bài viết hay nói đúng hơn là một Thao Thức thật hay .

Xin cám ơn tác giả


NhàQuê Dec 31, 2011

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 07

http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9EcTvcYkI/AAAAAAAAAVo/YKmFb8F1UvE/s200/NQ001LyThuongKiet1.jpg

Đường Lý Thường Kiệt


ÐƯỜNG LÝ THƯỜNG KIỆT:Song song với đường Lê lợi và ở giữa đường Lê Lợi và đường Nguyễn Ðình Chiểu, bắt đầu từ đường Nguyễn Trung Trực vào đến khoảng giữa hai nhà lồng trên và nhà lồng dưới.

Đi ngang qua nhà thầy Trần Văn Hai (thân phụ bạn Trần Văn Hường), thầy Hai làm trưởng phòng hành chánh Trường Trung Học Kiến Hòa, phía lề kia là nhà cô Mười bán guốc.
NhàQuê gọi là cô Mười chắc các bạn tưởng bậc cô chú; Có cô chú mà!
Cô bé sau nầy đi "dạy cô giáo" dưới Giồng Trôm nên NhàQuê gọi là cô, ngày đó con bé còn học Tiểu Học, thấy anh nhà quê vào mua quay guốc mà ngực có mang phù hiệu thuốc dán THB, con bé nhìn sững, với vẻ thán phục nhìn miếng thuốc dán đó như một ước mơ về ngôi trường số một của các hoàng tử, công chúa xứ "Bến Tre Tam Ðảo Quốc", ngôi trường ước ao được học, sau khi phải qua kỳ thi tuyển gian nan đang chờ trước mặt.

Thằng nhà quê tưởng bở, thiếu chút nữa là ưởn ngực cho con bé nhìn cho rõ! "Hãy nhìn cho rõ, trước khi vào đám đông". Con bé xinh lắm nghe, trắng như không thể nào trắng hơn được, môi son tự nhiên, ghê chưa! ! Tương lai hứa hẹn mà! Tên cô ta là Mười, chắc ở nhà cũng thứ mười luôn, cái tên nầy muốn biết được phải "điều nghiên" công phu lắm!. Từ đó cô ta có một khách hàng trung thành chờ guốc, dép đứt quay và đợi khi cô ngồi bán một mình để má về ăn cơm, mới vào mua và giấu tuyệt bạn bè rằng nơi đó có con bé đẹp như thể! Ðể riêng! Ngu sao phổ biến rộng rãi!

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU50znvd1I/AAAAAAAAAOY/o5Qaeb1a-e8/s200/BTHAoDai02.jpg



Guốc Mộc Ngày Xưa

Chỉ là con đường nhỏ
Mang tên Người "Phá Tống Bình Chiêm"
Dọc theo phố nhiều cây trứng cá
Đứng suy tư dáng vẻ im lìm

Chân ngượng nghịu khua âm guốc mộc
Ngang qua nhà len lén dòm vô
Giận khung cửa dang tay che chắn
Giấu kín trong đôi mắt thu hồ

Chiếc xe lam trên đường về quận
Cuối băng sau chiếc áo vàng hoa
Màu bông cúc xuống đời thuở đó
Lấp lánh trong đâu đã nhạt nhòa

Bẵng một dạo nâu lưng cày cuốc
Nương đêm đen gom hết đổi mơ
Nơi xứ lạ tình cờ chữ nghĩa
Dẫn dắt đi về phía xa mờ

Góc phố nhỏ ôn người và việc
Mấy mươi năm như một lời thăm
Biết an khương trên vùng đất hứa
"Đường Xưa" ơi đừng tắt trăng rằm !

NhàQuê May 03, 2010


Ðường Lý Thường Kiệt còn chạy qua nhà thầy Ðường (thân phụ bạn Hứa Ngọc Hảo), cửa sau nhà thầy Trần Văn Xương, Thời điểm đó thầy là hiệu trưởng trường Nam Tiểu Học Phan Thanh Giản ( Trường Nam Tỉnh Lỵ).
Đoạn kế tiếp có nhà may Thanh Hải, nhà may Cẩm Danh, trường Tàu: Trường Sùng Chánh (sẽ nói đến trong phần nói về đường Trương Vĩnh Ký), tiệm vàng Thái Văn Ðôn (Vĩnh biệt bạn Thái Bá Mẫn!).
Riêng tiệm vàng Lạc Thành lớn tới mấy căn, cửa quay ra cả hai mặt đường của ngã tư , cũng có bán luôn xe đạp sau nữa là xe gắn máy Ðức hiệu Goebel vào lúc NhàQuê đang nói chưa có xe Nhật, các cậu Lạc Minh, Lạc Phụng chạy xe Goebel luồn lách không kém gì Yên Hùng Xa Lộ.

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU4vdPw_AI/AAAAAAAAAOQ/0h7_55R9aMg/s1600/BTH01LyThuongKiet.jpg

Goebel là loại xe gắn máy thời trang động cơ hai thì, sau nầy bị xe Nhật tấn công khắp nơi phải trốn tuốt về vùng sâu gần như mất dạng. Nghe nói ngày nay tái xuất giang hồ vì của ít người đông.

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPTFPXPIWVI/AAAAAAAAANo/HxV1hHHzdrw/s200/BTH01TiemVang.jpg

Vài tiệm vàng khác như: Nguyễn Văn Vạn, Hồ Phước...cũng trong khu vực.Khúc đường ấy người ta dùng hệ thống đo lường khác hơn mấy tiệm bán đồ sắt như Quản Lợi .. dưới mé sông. Cái cân phải để trong tủ kiếng sợ bụi bặm mất chính xác, lại khác hơn cả mấy bà bán rau: Bán nhắm, bán mớ ngồi lê la phía trước các cửa hàng sang trọng vào hàng bậc nhất nầy. Mấy bà bán rau đó khi nào dùng cân thì xài cân xách tay, có trứng dái kéo tới kéo lui theo ý muốn được.

http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPTGa7q9vOI/AAAAAAAAAN4/a_-8MhlbEKM/s200/BTH01RauCai.jpg

NhàQuê 2005



http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPTF_0fjlyI/AAAAAAAAANw/KnaFUZkhxgg/s200/BTH01Guoc.jpg

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 08

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9JR699ToI/AAAAAAAAAV4/1mz3yhTtv8k/s200/NQ001NguyenDinhChieu01.jpg

Đường Nguyễn Đình Chiểu



ÐƯỜNG NGUYỄN ÐÌNH CHIỂU: "Hôm nay là ngày chi, bao nhiêu là người đi". Con đường luôn tấp nập và rộn rịp vào bậc nhất tỉnh lỵ.
Từ Ba Tri, Giồng Trôm lên, sau khi qua khỏi cầu Gò Ðàng, qua khu miễu Ấp Phụ có xóm nhà bạn Hồ Văn Ẩn, Nguyễn Văn Banh. Trước khi tới nhà Nguyễn Công Vân, nhà Thủy bà già trầu ( không phải già đâu, tại diễn kịch đóng vai bà già trầu nên được giữ bản quyền luôn). Đặc biệt là nhà Dì .... có con nhỏ hồi năm NhàQuê lên tỉnh học, thì nhỏ mới khóc oe oe chào đời ... mà bây giờ làm thơ đọc đã ngứa lắm ....

Rồi hãng cà rem Tứ Ðạt có mấy cô con gái mà cô nào cũng đẹp không biết đâu mà.... khen cho hết.
Khỏi khu ấy rồi là sẽ đến cầu Cá Lóc! Ðừng có ló cái gốc nhà quê, cứ nghe nói cá là giăng câu, thả lưới, cấm câu. Chẳng có con gì dưới dòng nước kia, không thấy sao, ở đây ai muốn ăn cá phải ra chợ mua không hà!

Trước khi qua cầu, phía trái là con đường chạy tới mé sông và vô tận nhà máy ép dầu dừa, có nhà bạn Paul Hùng, người rất vạm vỡ, đứa nào cự nự là đấm cái nào đáng cái đó, NhàQuê thân thiện với ảnh để nhờ tấm thân, ông bà dạy: Mạnh dùng sức, yếu dùng chước mà! Cổ nhân ta chí lý lắm thay!

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU89ECQ8cI/AAAAAAAAAOw/EDgdp60MzV0/s200/BTHCauCaLoc.jpg

Phía tay mặt có đường vô nhà bạn Nguyễn Thị Xuân Anh, tóc thật dài như dòng sông trước nhà, gần sông rạch mà ngày nào cũng đi tập bơi ở piscine. Hoàng, Xuân Ðào em Xuân Anh cũng đồng môn Công lập. Vĩnh biệt Xuân Anh!

Bước qua cầu là bắt đầu đường Nguyễn Ðình Chiểu, bên nây là trại cây Duyệt Tín, bán tre, mây, lá, gỗ, liên quan tới xây cất, tiếp đến là hẻm có Đông Y Sĩ Huỳnh Cận chuyên trị 24 thứ trĩ: cắt, đốt, cột …

Bên kia là hãng cà rem gì đây nè!
Lại cà rem nữa, món nầy ngán quá trời, mới mấy năm trước đây, lần đầu được ngồi trong lòng của Ba để đi Bánh Tre, được mua cho một cây cà rem bán dạo ở bến xe, trong khi chờ xe chạy, thứ gì mà lạnh quá xá, tê điếng lưỡi thấu răng, thốn tới đỉnh đầu mà còn phải ăn thiệt lẹ, không thì rớt chụp không kịp.
Kế bên hãng cà rem là ngôi nhà sau nầy là trường Trí Ðức nay là Thanh Bình bán đồ gỗ, bàn, ghế, tủ..., Trước khi tới ngã tư có tiệm tiện Việt Hưng, cạnh trường Phong Châu.

Bạn có nhớ nhà thờ Tin Lành không? Ngay tại ngã tư đầu tiên, còn gọi là ngã tư Tin lành hoặc ngã tư nhà Giảng, trong nhà thờ nầy có vợ chồng mục sư người Canada giảng đạo bằng tiếng Anh, có Gs Nam dịch lại tiếng Việt, thời đó người nghe và nói được tiếng Anh rất hiếm, nên trường nào mời Gs Nam dạy tiếng Anh thì học sinh theo học rất đông, trường chánh của thầy là trường Lê Lợi, thầy Nam là thân phụ bạn Nguyễn Thị Thu Hà, cùng lớp năm cuối với NhàQuê.

Qua khỏi ngã tư Tin Lành không xa, đến xóm nhà Mã Be, Lục Sành, Lê Văn Tào. Muốn no óc ách mà rẻ thì vào tiệm hủ tiếu chú Thùng gọi một tô, kèm theo tô "không người lái" mới phỉ sức nhà quê lao động. Tiệm hủ tiếu nầy quanh năm lúc nào cũng có để sẳn một dĩa ớt hiểm trên mỗi bàn dù là trái mùa ớt; Cắn một miếng ớt hiểm da lươn cay khắp cùng răng lưỡi, mồ hôi ra ướt giáp mới đã làm sao!

Ðến ngã tư thứ nhì, ngã tư Quốc tế, tụi mình vô Tín Nghĩa làm sương sương vài chai với lòng bò tái, bò đun bánh hỏi chấm mắm nêm nghe! Nếu không, đi Bến Tre lần nầy mất sướng à! Cái quán nầy chiếm một phần trước cửa, che chắn nhà thầy Thượng Công Kế.
Thầy dạy tiếng Hồng Mao, thầy ưa kể chuyện đi săn nai, tụi nó nói thầy mập vì thầy tu "trực tiếp truyền thanh" luôn nguyên một cái lộc nai còn sền sệt như sữa con chim Nestlé, lộc của con nai vừa săn được.
Thầy còn kể chuyện những ngày thầy còn ở Hong Kong và nói về phim nào là Người Mặt Sáp .., rồi bình luận về tài tử minh tinh: Robert Taylor, Elizabeth Taylor, Gina Lollobrigida, Sandra Dee .., đạp qua vụ nầy là bạn Ẩn Hồ trúng tủ mà tụi còn lại cũng khoái vì khỏi phải mở cuốn sách L'Anglais Vivant ra đọc ê a: What is Jack?, Jack is a boy, A boy is a person, A person is not an animal... nghỉ một chút lại tiếp tục: What is Jane? Jane is a girl, A girl is a person, A person is not an animal, rồi Jack and Jane are persons ...đọc lớn đến nỗi lớp bên cạnh không nghe được thầy giảng...
Có lần NhàQuê cùng vài bạn khác đi du ngoạn cùng thầy và tiện thể thầy thâu tô. Thầy chở NhàQuê trên chiếc xe Zundap muốn xẹp ống nhún.
Gia đình thầy được kể là gia đình nặng ký, nghĩa đen chứ không phải là có thế lực, dù nhà thầy chỉ có ba người: thầy, vợ thầy và thằng Ðức con thầy.
Ngôi nhà đó về sau quý thầy: Vũ Ðình Lưu, Lê Như Dực, Vương Gia Thụy và Kiều Văn Chương thuê ở đi dạy trong trường Kiến Hòa.

Nhớ tiệm nước Dân Thành Lợi (Ðồng Hưng Lợi ?) hôn, xéo phía bên kia, chỗ tụi mình cúp cua ra ngồi, một đứa kêu ly cà phê đá, nếu "bụi" hơn chút thì gọi một ly đen nhỏ, với chừng nào người thì chừng ấy điếu Bastoz Xanh, nhả khói suy tư như một" triết da ". Dân chơi xứ Thượng mà, chứ phải "người phàm" đâu! Mấy đứa còn lại mượn mỗi đứa một cái ly, uống trà đường miễn phí, hũ đường để dành cho khách muốn uống ngọt hơn bình thường.
Vậy mà anh con của chủ tiệm, mặc áo thun ba lỗ, đầu lúc nào cũng chải bóng, vẫn cười vui vẻ như "Chuyện thường ngày ở Huyện", rất ư thông cảm nữa là!
Cám ơn Anh đã cho chúng tôi những kỷ niệm mà gần nửa thế kỷ rồi, đứa còn đứa mất, đứa còn vẫn hình dung lại được "ngày ấy xa rồi" đó! Hồi tưởng lại như mới đâu đây thôi.
Phải vậy thôi không đâu, có khi còn phải "ngồi đồng" chờ đứa khác chạy đi ca bài ca con cá: Con cá sống vì nước, con người sống mà không tiền thì thua xa loài cá ngu muội kia, để mượn đỡ, bắt địa, xin viện trợ tí hào để trả tiền ly cà phê đá mà đã hùng dũng gọi lúc mới vào. Hoan hô tình bạn hết mình lúc ngặt nghèo!

Trong khu vực ngã tư quốc tế sau năm 1960, lần đầu tiên có một tiệm phở lấy tên là phở Biên Thùy, trước đó ai ghiền loại thức ăn nhập cảng nầy phải qua tận Mỹ(Tho) mới có tiệm phở Hy Lập ở khu giếng nước gần bến xe lô đi Sài Gòn. Phải hơn sáu năm sau, phở mới bỏ buớc chân thăm dò qua đất Bến Tre và ngay lập tức bị đồng hóa, biến dạng không thương tiếc. Không có lôi thôi gì hết: Phải có giá sống, ngò gai, rau quế.. mới được chiếu cố nếu không đừng có "nghèo mà ham" định giành giựt thị trường ..., có nơi còn chơi thêm cà chua, xà lách, thế mới kỳ!
Phải chiều khách hàng, khách hàng là Thượng Ðế mà! Không được "Em chả, Em chả" gì hết!
Phải ngoan người ta mới thương! Phải pha chút vọng cổ vào, cho có chút tình Bắc duyên Nam. Ðã nói xứ Nam Kỳ nầy là lãnh địa của hủ tiếu, bún mắm, suông, "bánh canh con vắn con dài, ai mua tôi bán ai nài tôi thêm "mà lỵ.
Thế mới biết cụ đồ Nguyễn Ðình Chiểu thêm một kỳ tài nữa là tài tiên tri.
Chẳng phải Cụ từng nói: "Tới đây thì ở lại đây, cùng con gái lão xum vầy thất gia" sao?
Cụ Ðồ thấy đất Ba Tri "ở được" Cụ bèn "thiêng đô" từ Cần Giuộc về Ba Tri, nên con đường từ hướng Ba Tri lên nầy, lấy tên Cụ, chứ không phải chuyện tình cờ.
Cũng lạ là tuy không đánh bại được hủ tiếu nhưng phở lây lan cực mạnh, cho đến hôm nay chắc nhiều khu vực trong tỉnh lỵ đã có mặt phở và đang hí hửng vẫy mời.

Trước khi đến ngã tư kế tiếp hãy đi chầm chậm hít thở mùi trà của tiệm trà Cẩm Thành thường đem trà ra phơi sấy, rồi nghe tiếng đàn khi cổ khi tân từ các tiệm hớt tóc Tám Tiều, Tân Tân ..mỗi khi mấy ông thợ chuyên đè đầu thiên hạ rảnh rang, nhàn hạ.

Bạn Lý Nam Trân, Lý Vĩnh ở trong khoảng nầy, bạn Lý Nam Trân học giỏi không thua gì Hồng Hạnh, năm trước NhàQuê có dịp ghé thăm gia đình bạn, các con của bạn đứa nào cũng Bác sĩ, Dược Sĩ chuẩn bị giàu tới nơi.
Rồi tiệm cau dừa sấy Thái Nguyên của gia đình anh Long trong gia đình phật tử, tiệm cũng cau dừa sấy Nam Phát (?) của gia đình bạn Răng, cô Bông, làm chủ luôn nhà máy ép dầu dừa Nam Phát dưới cầu Gò Ðàng.
Lại cô nữa đây, kỳ nầy chẳng có gì xảy ra, vì Bông chỉ nhỏ tuổi nên gọi bằng cô cho hợp vệ sinh chung.

Phía bên kia là tiệm kem Ngọc Viên tiệm nầy có sau tiệm kem Duyên Thắm rất đắt khách trên đường Trưng Trắc mé sông bên Ðịnh Tường Mỹ Tho rất lâu.
Tiệm kem Ngọc Viên có lẽ là tiệm đầu tiên ở Bến Tre. Kem thì gái trai đều dùng đặng, con gái nên ăn từng muỗng nhỏ mới có duyên, nhờ kem lạnh làm môi thêm tươi đỏ hơn và khi ăn cũng nên giữ tốc độ vừa phải để còn nghe nhạc, nhạc ở quán cà phê và quán kem thường là nhạc hay chọn lọc.
Góc Lê Lợi- Nguyễn Huệ Sài Gòn có tiệm kem North Pole chắc ý nói kem lạnh cỡ Bắc Cực lận! Trước khi đến tiệm kem Ngọc Viên là nhà may Châu, khách có thể lựa vải rồi đặt may luôn.

http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU6xO3zAeI/AAAAAAAAAOg/wUzqWl-Tw28/s200/BTH001TiemVai.jpg

Rồi tiệm Hoa Mai, bên kia là tiệm đồ mộc bán tủ bàn ghế Hiệp Thạnh. Cái con nhỏ Hồ Thị Út (Út Xịt) thấy thỉnh thoảng đi vào con hẻm kế bên, không biết có phải ở khu đó không hà? Khoảng đó có tiệm vải Quãng Phát Xương đủ các mặt hàng nội ngoại trước khi đến Hiệp Thạnh.


Còn Nhà Thuốc Tây Phụng Kỷ nữa chớ, bạn dược sĩ nầy là em bạn Chẩn nhà ngang đình Phú Tự dưới Phú Hưng Chợ Giữa, gia đình bạn nầy còn có lò gạch gần cầu Chẹt Sậy nữa.

Rồi chùa Viên Minh: khoảng năm 1958 (?) sau khi trùng tu dáng vẻ đẹp đẽ như hiện nay, đã khánh thành (hay dùng chữ gì cho đúng đây). Lúc ấy các thượng tọa Thích Huyền Quang, Thích Thanh Từ về thuyết pháp mấy đêm liền, người nghe đông quá, đứng nghẹt tới sang bên kia đường, bịt kín khu vực có nhà tướng số Trường Sanh coi chỉ tay tình duyên gia đạo; Nhưng Bến Tre về khoa nầy nổi tiếng hơn cả là ông Ðại Lục Tiên dưới Giồng Trôm, có người đồn ông nói chính xác về một trường hợp của thân phụ một bạn. Sau ông về cũng làm ăn như vậy trên chung cư Minh Mạng trên Sài Gòn. Trong dịp các cao tăng về thuyết pháp ở chùa Viên Minh có bạn rành chùa chiền sư sãi có nói cho NhàQuê nghe thế nào là đại đức, thế nào là thượng tọa: Lại học hỏi, coi chừng bị nhéo như vụ linh mục giám mục vậy!

Ðối diện chùa Viên Minh, cùng dãy với nhà tướng số Trường Sanh là nhà sách Văn Thái kiêm luôn bọc sách bìa da, rồi nhà lồng chợ trực diện đình An Hội, cách một khoảng sân rộng, nơi các bác xe lôi chờ khách, trong suốt thời gian.

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SPU7N40tgsI/AAAAAAAAAOo/BLITPm-FzwI/s200/BTH01DinhAnHoi.jpg

NhàQuê biết thì đình An Hội có cúng Kỳ Yên một lần.
Ngừng lại thở một chút lấy hơi, đi tiếp đến tiệm thuốc tây Bình Dân bán cũng một giá với tất cả tiệm thuốc tây trong tỉnh lỵ thế mới biết Bình Dân chứ không phải bình dân, thấy vậy mà không phải vậy, thỉnh thoảng treo bảng "Nhà Thuốc Tây Trực". Mở cửa luôn ban đêm, không cần mua thuốc gì cả, NhàQuê cũng ghé leo lên cái cân tự động có đồng hồ tròn và cây kim thiệt dài để biết kết quả về sự kiêng cữ ngoài ý muốn, thắt lưng buột bụng của mình.

Tiếp theo nữa là tiệm than Chí Thiện (bạn Nguyễn Bá Tòng), Vĩnh Hiệp nước đá nguyên cây còn thêm nước ngọt, Bierre Larue bán sỉ.
Tới luôn là nhà sách Thuận Hòa thuộc gia đình Thuận Phong, tiệm Thuận Phong trong nhà lồng dưới, các bạn Dương Cữu Lang, Dương Thập Nam là các công tử con ông chủ tiệm buôn nầy, tên các người con của Thuận Phong có chữ lót Việt Hán tính theo thứ tự. Cô Dương Tứ Anh trong thời gian dạy bị tụi quỉ sứ xúi mấy ông thầy tới tấp: "Vô Ði Thầy" rồi "Vô Ði Thầy". Cô đẹp quí phái và hiền. Mấy ông thầy giạt ra vì nghe đâu cô đã hứa hôn với một vị nào đó trong ngành Ngoại Giao.

Tiệm Thuận Hòa là tiệm sách lớn nhất vào thời đó, mùa tựu trường sau khi biết giáo sư trong trường dùng sách tác giả nào để dạy, là ít hôm sau trên kệ sách có mặt y bon, có khi phải dặn trước, nhất là loại trong năm thi, chắc đắt quá nên khách hàng không được tiếp niềm nỡ, có khi bị nhìn như theo dõi nhất là cụ nào luộm thuộm, không biết làm vậy vì sợ mất sách hay lo cho dàn con gái cưng, mà con nhỏ ưa mặc áo vàng hoàng hậu và ưa cười mỉm chi là đẹp vượt trội thấy rõ: Chắc cả hai! Buổi chiều ông chủ đi Vespa lên sân tennis trên khu Ngã Ba Tháp chơi môn nầy với các ông lớn.
Có một khoảng báo Sài Gòn Mới mỗi ngày đều có tặng phụ bản khi thì "Thế giới kỳ quan" khi thì "Bản đồ thế giới, bản đồ Việt Nam, bản đồ các tỉnh", khi thì tranh vẽ có các cô gái đẹp như liêu trai, có người nói đó là cô Kim Châu con gái rượu của bà chủ nhiệm Nguyễn Ðức Nhuận tự Bút Trà, cô Kim Châu nầy nghe nói là bà Tướng Nguyễn Vĩnh Nghi (???), bà chủ báo Sài Gòn Mới xây rạp Kim Châu trên đường Hàm Nghi Sài Gòn, to gần bằng rạp Rex.
Báo hằng ngày và tạp chí nguyệt san …. được xe đò Á Ðông chuyến sớm nhất giao, chất từng đống xuống mặt lề đường trước tiệm, giao cho người mua bằng cách lấy tờ 1 ,2 ,3, 4,... và người mua tự xếp lấy rất hân hoan hả dạ, quên đi thời gian chờ đợi.
Về sau có nhà sách Trúc Giang lớn hơn.
Kế bên Thuận Hòa là tiệm nước Huê Liên, đây là căn đầu tiên của đường Nguyễn Đình Chiểu nếu tính con đường nầy khởi hành để đi về hướng cầu Cá Lóc.

Nói thật tiệm nước Huê Liên, về thức ăn, thức uống chỉ thuộc "...thuờng thường bậc trung" không có gì xuất sắc,
Nhưng mời các Bạn mình ngồi xuống đây, mình "trao đổi" những ấm lạnh cuộc đời trong hơn bốn mươi năm xa cách, bao nhiêu là Mulberry Sea (Biển Dâu-GS Nguyễn Ngọc Bích dung). Các Bạn còn khoẻ cũng mừng, nếu vì cao huyết áp làm cho tim lớn hơn bình thường cũng không lấy gì làm lạ, chúng ta những con người quảng đại lấy yêu thương làm căn bản xử thế, con tim làm việc nhiều hơn trí óc mà! Tim phải lớn là điều tự nhiên, chớ sao!
Còn thận suy, tuyến nầy, tuyến kia có vấn đề cũng chẳng có gì sợ hãi, bệnh Quân vương; Vương tôn công tử đều phải vậy!
Già thì chỉ bệnh những thứ lẫm cẫm đó, lại còn hay thức sớm, thì cũng giống y chang ông bà mình thôi! Tấm thân giờ chỉ bốn chục ký xương da hơi đâu lo cho mệt, cái kia cà, cái thế hệ trẻ con cháu cứ làm mình ưu tư mãi .....

Thì cũng như chúng ta lúc ở tuổi ấy, rất tự tin vào tài năng sức lực chính mình, cũng muốn vá trời lấp biển như cụ Nguyễn Công Trứ viết trong bài Chí Làm Trai, tuổi trẻ bây giờ còn có điều kiện nhiều hơn để phát huy tài năng của mình, nhiều em, cháu thành công có những đóng góp hữu ích cho nhân loại, cho xã hội mà tất cả các lãnh vực đều đang được ngày càng tiến tới toàn cầu hóa. Ðám già chúng mình vẫn lạc hậu, vẫn còn ở trong thời kỳ thủ công về mọi mặt từ suy nghĩ đến việc làm nên những "xung đột" cũng là điều dễ hiểu. Ðó là những trường hợp của các cháu ưu tú vừa nói, đaị đa số còn lại cũng tạo được chỗ đứng vững chắc trong lãnh vực nghề nghiệp của mình, lo được cuộc sống gia đình riêng; Ðó là cái nền tảng vững vàng của xã hội, là nhân tố tích cực góp phần sự ổn định và v.v....
Cái buồn của tụi già chúng mình đang muốn giải thoát theo cung cách người xưa là tìm về dĩ vãng có ít nhiều hình bóng mình thuở trước, nhưng ngồi xuống viết một lá thư ư, thật khó, giã từ nghiên bút đã lâu, cây viết để đâu đó, tìm hoài không thấy, có khi tìm được rồi thì mực đã khô, vấn một điếu thuốc rê phì phà để xua nỗi buồn nầy mà ứa nước mắt. Còn nhiều hơn nữa,... nên chi đi dự bữa tiệc tất niên đầu tiên,họp mặt cùng bạn bè, có được một mớ đứa, phải chụp giựt gấp rút, kêu hú nhau mới được ba mươi mạng, cảm động dường nào, giọng nào cũng run run khi nghe lại tiếng nói của vài thằng bạn không về dự được, gọi về thăm. Cũng nhờ tiến bộ của khoa học kỹ thuật đã giúp cuộc điện đàm như đã được quyện lấy, hòa vào không khí buổi tiệc. Chúng mình lại sẽ nhờ những tiện ích nầy để duy trì tới một lúc nào đó ...NhàQuê muốn nói tới Internet, nói tới Website của chúng ta, nơi chốn, nơi quê hương hư ảo dễ dàng cho chúng ta đến cùng, NHƯNG: Cái chữ mắc dịch, cái chữ quỉ quái nầy chúng ta cùng nhau tháo gỡ

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 09


Đường Trương Tấn Bửu



ÐƯỜNG TRƯƠNG TẤN BỬU: Cụ Nguyễn Ðình Chiểu giao cho cụ Trương Tấn Bửu nối tiếp sự nghiệp của cụ tại chỗ hai cụ gặp nhau nơi hợp lưu với đại lộ Phan Thanh Giản thành bùng binh trước xã An Hội.
Bàn giao xong cụ Trương lên đường
Đầu tiên là Nhà Dây Thép: Ty Bưu Điện chỉ có cấp Ty chứ không có cấp nhỏ hơn; Vì vậy vị đứng đầu là Trưởng Ty dù đôi khi chỉ có một mình ông, loại cơ quan nhỏ đến không thể nhỏ hơn được nữa. Trong trường hợp như vậy địa phương thường là các Quận xa xôi, phải "chi viện" thêm người không biết có "và của" cho ông không.
Như ở Mỹ hiện nay mỗi ngày phát ra một tỷ thư từ, không hiểu Bưu Ðiện ta có làm xuể không? Và bao giờ thì đạt "chỉ tiêu" đó.
Bưu điện còn phụ trách luôn điện tín, loại thông tin bên nây tạch tạch tè tè bên kia dịch ra chữ rất ư trần tục, không râu hia, mũ mão gì hết, nên nhiều khi đàng nhận được đã nghiên cứu kỹ bản văn, đã có "đáp án" rồi, thu xếp công ăn việc làm chạy riết về nơi xuất phát thì hởi ơi! Trớt quớt trật cách xa " ngàn dậm dưới đáy biển" và với góc độ 180, loại phải tiết kiệm chữ viết: VO DE VE GAP... đáp án: vỡ đê về gấp, phải về riết bằng mọi phương tiện để cứu lụt, tới nơi thì ra vợ đẻ, thôi cũng được!
Bưu điện còn phụ trách dịch vụ điện thoại, vụ nầy làm NhàQuê "quê một cục" số là khi mới tới cái xứ Hoa Kỳ mà cái gì cũng máy móc, đêm đầu tiên lạ nhà, lạ giờ giấc không ngủ được, sáng sớm ra bưu điện xếp hàng, có mấy người đến trước hơn, chắc mấy bà Mỹ nầy cũng ngủ không được đây.
Tới phiên NhàQuê hùng dũng tiến lên không cần chào hỏi, xổ liền: Ai nít tê lê phôn, tránh nói dài dòng dễ bị ngọng.
Sau một hồi oát oát oát cuối cùng con nhỏ cũng hiểu ra, nhờ có bàn tay năm ngón nắm lại như đang nắm vật cứng cỡ hơn tấc, để ngang lỗ tai, con nhỏ chỉ và nói: Ô vờ đe.
Theo hướng bàn tay có năm ngón mà sơn tới mấy màu đó, NhàQuê "phát hiện" được mà về sau nầy biết là điện thoại công cộng.
Lại không được lôi thôi gì, phải bước ra khỏi hàng có cảm giác mình bị bỏ rơi giữa đường rất là kỳ thị, vì con nhỏ đã gọi người kế tiếp: Nét.
Ðứng ngơ ngơ chưa biết phải làm sao, may quá có quới nhơn, đã nói NhàQuê đi về hướng Ðông nên cuộc đời thường gặp quới nhơn mà.
Bà Mỹ già sau khi nhìn NhàQuê với vẻ ái ngại cuối cùng tiến tới hỏi: Ken ai hớp du? .
Nghe tiếng nầy cũng quen quen, vận dụng hết tám thành công lực và huy động hết cơ quan đoàn thể trong bộ nhớ, cuối cùng hai bên cũng hiểu được nhau.
Cám ơn Thượng Ðế, Ngài đã cho con hai bàn tay với mười ngón thiên thần, tội nghiệp bà Mỹ chắc là lần đầu tiên bà nói tiếng nước mình mà phải quơ tay lia chia. Bà kết luận chắc mẻm là: phải có "Cô-an" (coin) mới "đu" được.
Nghe nói tiền NhàQuê nhá cho Bà thấy tờ $US 20 duy nhứt mà thằng bạn gởi cho dằn túi phòng khi hoạn nạn.
Bả nói : Nô quê, so ri (No way, sorry) và bỏ đi hình như với vẻ giận dữ. Coi như tình hình vô phương cứu vãn, hết thuốc chữa.
Thôi thì "nô cô-an" ( No coin) thì đi về coi như thất bại “quàn tàn”, hay ít nhất cũng 1-0 phần thua nghiêng về phía ta. Bàn thua nầy vì NhàQuê những tưởng giống như ở xứ mình Bưu Ðiện lo luôn vụ điện thoại, thôi xóa bài làm lại.

Bưu Ðiện còn có vụ măng đa nữa chứ! Thứ nầy: các bạn có gia đình ở xa, gần cuối tháng nhớ gia đình như lửa đốt, kỳ nầy măng đa về trễ chắc là "Người xa ta tình cũng xa ta, nên đêm đêm..." Phải không các Bạn có người thân đột nhiên thuyên chuyển, chưa thu xếp kịp để đem bạn theo, phải gởi bạn lại Bến Tre học chờ ổn định.
Dù sao hay dù bông hay dù cán ngoéo gì cũng cám ơn ông Bưu điện, ông đã cố gắng hết sức chậm của mình, mong sao những cánh "thư hồng lại bỏ bì xanh" của những người đang yêu hãy đến nơi nó cần đến và nếu ông không kiểm duyệt thì hoan nghinh ông hơn.

Trước đây nhiều bạn thường chiêu mộ người đứng ở Bưu Ðiện thè lưỡi cho người dán tem, nay Job đó còn không cho biết và khi nào thì mở trở lại?

Còn thú sưu tập tem, đôi khi vớ được con tem vô giá, tem thuộc loại hàng độc khi nào không có ai có được con tem như mình, chứ không phải con tem không giống con giáp nào!
Các nhà sưu tập tem thích loại tem có đóng dấu chứng nhận "Ngày phát hành" hoặc "Lần đầu tiên", loại tem nầy không cần phải là tem quá xưa, mới cũng được. Mua tem vào dịp đặc biệt như vậy phải xếp hàng dài mua xong liếm liếm dán vào thư gởi cho chính mình để nhận được dấu ấn đó của bưu điện (post mark).

Bên kia đường là phòng mạch Bác Sĩ Trần Quế Tử, vị Bs nổi tiếng về khoa bệnh phụ nữ và sinh đẻ. Nghe đâu vợ ông mất vì sanh khó cho nên ông quyết chí sang tận Montpelier, France học lấy bằng bác sĩ y khoa tại đại học nầy. Phòng mạch nơi đó về sau phá bỏ, bệnh nhân cần, tìm tới ở phía sau của biệt thự Daniel Trần Quế Tử đã nói sơ trong phần nói về đường Hùng Vương.

Kế phòng mạch Bs Tử là Ty Hiến Binh có ông cò Huề (Ngô Văn Huề) cái ông cò kết đỏ nầy là khắc tinh của các bạn ba gai, cao bồi để tóc dài mặc quần ống túm, cái ông móm móm nầy ưa rạch ống quần và kéo path tóc mai dựng ngược đau nhảy dựng luôn. Dưới trướng có cò Thùy (Phạm Thùy) hát hay, trong một kỳ thi hát cò Thùy đoạt giải nhất, trong lúc anh Ðặng Minh Truyền của lò Trung Học Bến Tre được bồ nhà cổ võ tối đa, Anh hát bài Ông Lái Ðò rất hay mà vẫn lảnh giải nhì. Khu nầy về sau phá bỏ xây lại làm Bộ Chỉ Huy Cảnh Sát chắc có lẽ bây giờ là Sở Công An.
Đi ngang qua khu nầy ít ai dám nhìn vào mà cũng đừng qua lại nhiều lần, đã có rào còn thêm rào kẽm gai móc câu, lại còn đính kèm theo một ông nhát như thỏ đế nai nịch chỉnh tề, bộ mặt lúc nào cũng ra vẻ "hầm hứ" như người trốn quân dịch, thôi đi bên kia đường cho mát.

Ði bên kia đường thì gặp Ty Kiến Thiết kế bên Ty Bưu Ðiện vừa rồi. Cái ông Trưởng Ty chắc là từ Trường Ðại Học Kiến Trúc ra.
NhàQuê không rành chức năng của cơ quan nầy và không biết có bà con họ hàng gì với sở xổ số Kiến Thiết Quốc Gia ở Sài Gòn không? Cái sở mà mỗi tuần một lần có Quái Kiệt Trần Văn Trạch hát: Xổ số quốc gia giúp đồng bào ta mua lấy cửa nhà ...rồi mời thừa phát lại Nguyễn Văn Ðủ lên kiểm soát các lồng cầu trước khi quay rồ rồ ...Kết quả tận cùng bằng số..., sau có lẽ làm ăn khấm khá nên xổ một tuần mấy lần. Huợt thiệt!
Người chơi số thì thua quá cay cú đòi các ... bán vé số dạo phải xổ liền.
Cái gì mà có tính cách “tàn quốc” trong đó, việc bao trùm thiên hạ là luôn lúc nào cũng mạnh chớ chẳng có iêu (ill) hoặc quít (weak). Các Bạn không thấy bao nhiêu đời rồi từ Bush cha đến Clinton đến Bush con khi Union Address đều: Báo cáo cùng toàn thể Quốc Dân là chúng ta cái gì cũng strong,.. Cử Tọa tất cả đứng dậy vỗ tay như bom nguyên tử North Korea nổ. Các ông Bộ Trưởng Quốc Phòng, Ngân khố, Thương Mại phải chống thêm một tay vào ghế mới đứng dậy nổi, cho mạnh thêm.
NhàQuê tắt máy đi ngủ: Tôi đang mơ giấc mộng dài, đừng lay tôi nhé cuộc đời chung quanh! Trong cơn mơ thấy: Trai trẻ quay về an toàn, người người có công ăn việc làm, thất nghiệp đừng gia tăng, Sở Thất Nghiệp đừng có người xếp hàng rồng rắn và tiền gởi dưỡng già vài ngàn đừng mạnh chỉ bằng mấy trăm. God bless everybody! Má sắp nhỏ khều khều: Ðang ngủ mà nói xàm gì đó? Muốn gì cứ nói thẳng đừng giả bộ mo ó ơ ..mớ!... Việt Nam ta không ngoại lệ.
Ty Kiến Thiết nầy làm việc đã lắm à nha! Chỉ chơi với nhà giàu , nhà nghèo cột dừa miễn tiếp, thấy nhà giàu muốn xây nhà, nhờ kiến trúc sư vẽ kiểu rồi mà vẫn bị bác, phải mua thêm bản vẽ "tiền chế" của một quan trình độ lớp đệ tứ ngồi ở phòng ngoài mới được thông cảm. Đến chừng "thi công" thì cũng mấy ông thợ hồ chứ chẳng có con ma nào từng bước kiểm tra chuyện liên quan tới hàng trăm năm hoặc vĩnh viễn nầy.
Chắc là Ông kiến thiết cũng phụ trách xây mấy cái cổng rất văn hóa, mà có lúc chỗ nào cũng xây ồ ạt theo chỉ thị của ông đầu tỉnh, thời đó người ta gọi ông là Ðại Tá cổng, có cổng tiền nó mới vào!

Tới nữa là đồn Quân Cảnh, cái nhà nầy xây không đúng sách vở, nhà gì mà cửa hứng chốc ngay ngã ba, nhìn thẳng ra đường Lê Văn Duyệt hay nói đúng hơn là bị con đường nầy đâm vào nên chi làm ăn không khá toàn chuyện vớ vẩn, ruồi bu ...

Xéo bên kia là Ty Thuế Gián Thu Công Quản, ty thuế nầy luôn luôn bội thu vì NhàQuê thấy ông Trưởng Ty: T. Q. Th. hút thuốc Craven"A" liên tục. Công chức mà hút kiểu đó thì có nước vợ con húp nước mắm, thế mà không húp nước mắm mới là chuyện có thật ở xứ "An Nam Ðô Hộ Phủ" nầy.
Chính NhàQuê năm nào cũng đi thay cho ...đến "Tết" ông một ký tôm khô thượng hạng và cặp rượu Whisky ăn tết (100%) , còn một ty thuế nữa đó: Ty thuế Trực Thâu Trước Bạ , thuế gì mà thuế dữ vậy mấy cha!

Tiếp một đoạn xa hơn đồn Quân Cảnh cách dinh Tỉnh Trưởng một con đường là dinh Quận Châu Thành. NhàQuê lấy làm lạ là NhàQuê mới vừa học địa lý để dự kỳ thi tuyển đây, trong sách nói rằng tỉnh Bến Tre chỉ có bốn quận là Ba Tri, Mỏ Cày, Thạnh Phú, Sóc Sãi mà sao nhảy ra anh Châu Thành nầy, thôi cũng được đông vui mà hao.
Ông Quận Trưởng Lê Công Chất hóa ra là ba thằng Thiên: Lê Thu Thiên, bạn ta, thằng bạn đi chân vòng kiềng, đánh ping pong mỗi lần bị bỏ nhỏ, nó chạy tới để cứu trái banh thua trông thấy đó, làm người coi ai cũng khuyến khích: Bỏ nhỏ nữa! Bỏ nhỏ nữa!
Vì nó "khẩn trương nhanh chóng" nên nó "xử lý" trái banh không chính xác, trái banh vọt khỏi bàn ra ngoài trong gang tấc! (Tường thuật như Huyền Vũ).
Nó dắt NhàQuê tới giới thiệu với má nó, cô Trần Thị Thu, giám thị trong trường, NhàQuê cúi chào ngoan ngoản rất ư là nhà quê mới lên. Dinh nầy sau nhiều thay đổi có lần là thư viện Trương Vĩnh Ký với toàn các bạn học trường Bến Tre làm quản thủ: Trần Quang Mân, Võ Văn Hòa, Nguyễn Hồng Côn, Tô Văn Mạng và Phan Ngọc Hòa . Người bạn có tên sau cùng đã tử nạn tại thư viện nầy.

Hơi đối diện thư viện là Hội Ðồng Tỉnh, cơ chế nầy do bầu cử ứng cử nháy như là quốc hội của cấp Trung Ương:Nghị viên hội đồng tỉnh không được hưởng qui chế bất khả xâm phạm như mấy ông Dân Biểu ở Hạ Nghị Viện hay Nghị Sĩ ở Thượng Nghị Viện.
Mà cần quái gì qui chế ấy: Ông cựu tỉnh, Db. Tr.. Ng.. Cha..mang đủ huy chương kể cả Bảo Quốc Huân Chương vào ở ngay trụ sở HNV là Nhà Hát Tây cũ mà vẫn bị tó như thường, rồi Ns. Nguyễn Văn Chức, Ns. Phạm Nam Sách đương tại nhiệm mà còn chút xíu nữa bị tống ra Côn Ðảo; Thì có hay không có qui chế bất khả xâm phạm có nghĩa lý gì!

Ngày xưa lúc địa vị Nghị viên Hội Ðồng Tỉnh chưa cộm, ở Ba Tri có ông Nguyễn Văn Tý, ông nguyên là lục lộ phụ trách tu sửa một khúc đường, sau ông làm thợ hớt tóc, ông "bị" mọi người may khăn đóng áo dài cho, để tháng tháng đi tỉnh họp ,chứ không ai có thì giờ rảnh đi làm ông Hội Ðồng Tỉnh chẳng ra con giáp nào.
Sau nầy thì khối người tranh và ông bị văng tức thì. Mấy ông tranh đó vì ghế của mấy Ổng bị người có học trường lớp chánh quy chiếm rồi.
Nói bầu cử cho vui vậy chớ diễn kịch lắm: Chuyện 100% thật là NhàQuê đi làm trưởng phòng phiếu kỳ bầu cử nhiều thứ cấp trung ương, lớn lắm nhe! Trưa có người mang cơm nước tới cho xơi. Anh phó phòng có đi "sinh hoạt" trước nói: "NhàQuê này! ông cứ tự nhiên ngồi chơi xơi nước, chiều ký tên vào biên bản rồi về trước cũng được, họ bỏ thăm sao kệ họ, kết quả Em làm rồi".
NhàQuê bèn ngồi gần cửa sổ và sát vách tường che khuất chút, tránh lảnh viên đạn vô tình bắn sẻ.
Mấy ông ưa vỗ ngực xưng đại diện dân; Ðại diện cái con khỉ khô! Thế cũng còn khá!
Làm dân biểu cũng nhiều ông có tên riêng lắm à nha (nickname), từ các sự kiện đặc biệt như: Cậu sáu Long An, cậu sáu Rolex, Dân biểu nín tè, Dân biểu đớp phân ..., Thọ Xương Chicken Soup … Ông nghị tâu tắng...Tóm lại quỳ (oui!).

Dinh Tỉnh Trưởng là tòa nhà có khuôn viên rộng, có cột thu lôi cao vì sợ bị trời đánh.
NhàQuê không được biết nhiều vì chẳng ai "xin mời vào! ". Chỉ có một lần vào được tới sân tennis, vì có một nhân vật gọi là Sir Thompson đến.
Ông Tỉnh Trưởng Phạm Ngọc Thảo cho học sinh dự, để lé mắt, lé kim thôi cho giống, về tài dịch một cách văn hoa và ngoại giao của các bài diễn văn qua lại của ông đó và của chính ông, tức là dịch và phản dịch.
Còn ngoài ra NhàQuê chỉ ở ngoài nhìn vào, thấy con của Tỉnh Trưởng cũng đen thui, có khi còn đen hơn con của dân đen nữa là!
Cái dinh nầy cũng còn nhiều chuyện thuộc loại thâm cung bí sử lắm, nó dùng làm nơi lưu ngụ của gia đình ông Tỉnh Trưởng đã đành, có lúc còn phải tiếp đón Nhà Vua nữa: Số là năm ấy Cụ đi kinh lý thăm dân cho biết sự tình, Cụ đi tàu cặp (cập) cầu nổi làm tạm ở Tiệm Tôm thuộc xã Tân Thủy Ba Tri.
Cụ ghé nhà thờ La Mã ở Sơn Ðốc viếng sự hiển linh Fatima rồi Cụ mới về tỉnh. Ông Tỉnh Trưởng Lê Minh vào thời đó muốn lấy điểm với Cụ, cho chỉnh trang trường Lê Lợi, là ngôi trường quay chính diện ra Bờ Hồ cho có vẻ thơ mộng, trữ tình mà mát mẻ nữa.
Cụ đã không mát mà còn nổi nóng cho rằng Cụ không thể ở một nơi là tàn tích của Thực Dân, làm nhục Cụ. Tới tỉnh thì Cụ phải ở nơi tượng trưng cho uy quyền, dinh Tỉnh Trưởng là giá chót.
Báo hại bà tỉnh và mấy đứa nhỏ không được chuẩn bị trước, phải dọn cấp tốc xuống tầng hầm, thường dùng làm nơi trú ẩn và kho chứa dự trữ, trong gấp rút như vậy nên quên đem vài bộ đồ cho tươm tất để vào "vấn an Cụ".
Kết quả: Những vé có mang số ...bị đổi đi trong vòng 24 giờ không được chậm trễ và tan giấc mộng công hầu.
Ông Lê Như Hùng tự Như Phùng tức tốc được đưa về thay, ông TQLC nầy sau về làm TMT/BBPTT, Ngự Lâm cho Cụ. Ông trung thành, là cột trụ chống đỡ đến phút cuối cùng trong lúc các "tướng sĩ tượng" khác thí chúa xoán ngôi.
Sau 1963 không nghe gì về con đường khanh tướng của ông "Trung Thần Bất Sự Nhị Quân".

Ông Tỉnh Trưởng còn có một công xá khác dành cho ở góc Bờ Hồ, ngôi nhà hình bánh ú, kiểu Tây, vào thời đó ai cũng chuộng nhà kiểu Tây, người ta còn nói vè "Ăn cơm Tàu, ở nhà Tây ...". Ngôi nhà nầy ông Tỉnh Trưởng Phạm Ðăng Tấn là người đầu tiên lưu ngụ.
Ông Tỉnh nầy lúc mới nhậm chức còn cấp bậc Trung Úy chưa điều chỉnh kịp, thăng đến Thiếu Tá thì ông đổi đi, dù sau nầy ông có lúc làm tới TMT/QÐ4 . Thấy có người nói Thiếu Tá Phạm Ðăng Tấn nhận chức Tỉnh Trưởng là không chính xác tìm đọc công báo để thấy sắc lệnh bổ nhiệm thì rõ.
Ông Tỉnh trông đẹp trai, mặt hồng hào như cô gái con nhà đủ ăn, khi đứng ban hiểu thị đám học trò chúng tôi, hai tay ông để phía trước ngay bộ chỉ huy trọng pháo. Khi nói thì hơi ngã về phía trước, rồi về phía sau như để lấy trớn cho có ý trong lúc ứng khẩu.
Duyệt binh ông Tỉnh dùng xe mui trần, mặc đại lễ, đeo kiếm rất uy nghi ai cũng nói vì ông là Thủ Khoa. Không! Thủ Khoa là một ông khác: ông Bùi Dinh/K3VB.
Á Khoa ông Nguyễn Văn Hiếu: Ông là người duy nhất trong khóa có bằng Tú Tài 2, hai ông khác có Tú Tài 1.
Ông Nguyễn Văn Hiếu nầy gan dạ, chống tham nhũng, đánh bất ngờ làm bật gốc Quỹ Tiết Kiệm Quân Đội bị mượn đầu heo nấu cháo. NhàQuê nói bất ngờ vì ông họp báo cho toàn quốc biết trước một ngày, rồi mới trình kết quả điều tra cho Nhà Vua sau: Ðỡ không kịp; Vậy mới gan chứ! Vĩnh biệt Ông! Làm sao Ông sống được! Ô hô vân tán tuyết tan hoa tàn nguyệt khuyết!
Ông Tỉnh Trưởng Tấn mỗi sáng đứng ở hàng hiên ngôi nhà mới tinh “Brand New” vừa nói, bà vợ chỉnh đốn lại trang phục cho ông, tài xế phải đi lòng vòng hay quay mặt đi nơi khác cho được tự nhiên, NhàQuê thì trông rất rõ vì sáng nào cũng đi tập thể dục về ngang.
NhàQuê không gọi vợ các ông Tỉnh là Phu Nhân như nhiều người, vì danh xưng phu nhân chỉ dùng cho các mệnh phụ của các quan Nhất và Nhị phẩm mà thôi, thường là Thừa Tướng, Thượng Thư .., từ Tam phẩm đến Cửu phẩm mỗi phẩm trật có danh xưng riêng gọi bậy người ta ngượng, còn người biết chuyện người ta nói mình nịnh nhất là viết trên giấy trắng mực đen như vầy.
Tương tự ông Phạm Ngọc Thảo lúc nhận chức vụ nầy với cấp Ðại Úy Ðồng Hóa chứ không như trong phim truyện ám chỉ về Ông và phong gắn cấp bậc cao hơn.

Ðối diện dinh Tỉnh Trưởng là tòa Hành Chánh sân rộng quá cỡ thợ mộc dùng để cho học sinh bị bỏ mấy giờ học đến coi mấy Ổng gắn huy chương: Chương Mỹ Bội Tinh cho mấy ông hành chánh, vậy là đụng nóc rồi, đôi khi còn chạy chọt kiếm cái Bảo Quốc Huân Chương. Lèo thiệt!
Nghe nói hồi xưa gọi là tòa Bố, trong đó chắc nhiều bố lắm, ở trong tòa Hành Chánh nầy ông Phó mới là chánh còn ông Chánh chắc lo kiếm tiền bù vào khoản mua cái ghế không bố, lấy vốn lại càng nhanh càng tốt. Ớ Ớ bà con ơi!
Ông Phó là chánh vì Ông có học trường để ra làm quan, chăn dân, an bang tái thế. Còn ông Chánh không bao giờ được học trường đó, chỉ gần tận thế vài ông không có việc gì làm, "Nhà Vua" bèn cho đi học Cao Ðẳng Quốc Phòng, mỗi khóa ra trường phải đệ trình Nhà Vua một tập Quốc Sách rồi chẳng ai xem, phí thiệt!
Nhưng được đi học như vậy trong cái rủi có cái may, có thể một ngày đẹp trời nào đó trong cơn mơ ông ngoạm được một vì sao lạc! Chúc mừng!
Vì không đồng môn nên ông Chánh và ông Phó ít khi hợp “Gu” nhau, ông nào cũng có võ vừa bọc vừa thủ.
Dân nói: Thôi! kệ mấy Ổng; Thiệt mấy Ổng lo cho dân thì ít mà dân lo cho mấy Ổng đấu đá nhau bị văng miểng thì nhiều.
Cái tòa Hành Chánh nầy bự hơn ghe chài mấy lần vậy mà chở giấy tờ nặng quá xá đỗi, phải đi từng bước thật chậm như rùa, chính mấy ông có ghế trong đó cũng cảm thấy như vậy, nên bèn làm cuộc cải tổ:

Lần thứ nhất xây cái mặt dựng để ai nhìn vào cũng thấy có cái gì khang khác, để cho rầm rộ hơn, phố xá dọc theo các con đường chánh, chủ nhà cũng phải xây mặt dựng rất là đồng phục. Sở ban cho tập trung vô Trung Tâm Hành Chánh, nguyên là Khám Lá cũ đã dời đi nơi khác, Khám Lá phải được dời đi vì để đó nhột thấy mẹ!
Nhiều chuyện nhột quá mà!
Khám Lá có "bút hiệu" là Trung Tâm Cải Huấn. Khi đặt viên đá đầu tiên để xây Trung Tâm Hành Chánh có Nhà Vua đang trị vì đến làm công việc danh dự đó.
Sau khi đặt viên đá xong, chắc không có trong chương trình: Nhà Vua đến gần đám học sinh cá kèo chúng tôi, nói vài điều chung qui khuyên: "học sinh hãy lo học tập, công việc khác có người lớn lo cho".
Vì ngoài chương trình nên trong lúc Nhà Vua nói chuyện thì các quan đều "bị động" chạy lăng xăng, vì sợ dân Bến Tre ưa: ... có thẻ căn cước có dấu chuồn ba cánh ở góc trên bên mặt, qua trạm Phú Lâm được chiếu cố từ đầu tới chân.
Nhờ vậy lần đầu tiên NhàQuê thấy cận được Long Nhan. Nhà Vua có nước da hồng hào, gậy đẹp và nón nỉ có Tùy Viên mặc đại lễ cầm thay lúc chưa dùng đến và Tùy Viên cũng xách một chiếc cặp da cho, không biết cái gì trong đó, mà khi Nhà Vua đã thất thế ai cũng muốn bợ chiếc cặp ấy; Tóm lại Nhà Vua vui vẻ chứ không đằng đằng thịnh nộ như lúc được "bố trí" ngự ở Bờ Hồ. Nghe nói trong vụ nầy ông Tỉnh Trưởng bị Nhà Vua nện cho một cù hèo, tin nầy không kiểm chứng được nên NhàQuê xếp vào loại thâm cung bí sử.

Khu nầy càng ngày càng phình ra "chiếu nhu cầu công vụ" nay chuẩn bị cải tổ lần thứ hai cũng là lần cuối cùng cho ráp nhà tiền chế để có chỗ ai muốn ngồi chơi xơi nước hay chuẩn bị ngồi chơi xơi nước thì ra ngoài hóng gió, hưởng khí trời, để trong nầy người ta kiếm chút cháo giải lao.C
Nhiều Ty mới như Ty Công Vụ chẳng hạn, chuẩn bị hay đã bắt đầu nắm "ní nịch" từng em một, vở tuồng chưa xong thì các người thủ diễn đồng loạt nhỏ lệ bước xuống một cách...

Môt tòa nhà kiên cố sau lưng tòa Hành Chánh là kho bạc. Ty Ngân Khố là nguồn xăng dầu cho cỗ xe, không có nó mọi hoạt động tê liệt tức thì.
Đồng tiền tiến hóa qua nhiều giai đoạn đến thời điểm đó kho bạc chứa tiền giấy, loại tín chỉ nầy được mướn in ở mú tí tè đâu xa lắm, sợ người ta cọp dê, chứ như xa xưa tiền là miểng ngao, miểng xò nhiều như ở Ba Tri thì cái Ty Ngân Khố làm sao mà chứa đây cà? chắc phải xung công thêm các lò vôi.
Kho Bạc có mấy lớp khóa, khi mở phải có đủ những người thẩm quyền mới hợp lẽ phải, vậy mà thỉnh thoảng cũng có vài vụ thụt kết, chắc người ta tròng tréo sao đó. Chỉ cho chút "chiêu" chơi chứ!
Vài năm trước tận thế, Ty Ngân Khố còn thêm việc phát tiền cho Thương Phế Binh, Cô Nhi Quả Phụ nữa chớ! Ba tháng một lần người thụ hưởng xếp hàng ngồi đợi cả ngày để được kêu tên lên lảnh số tiền còm cõi về nuôi con. Khi tiếp cận được người đếm tiền rồi, bị ra lịnh giở nón lá cho người ta xem bụng, coi có bầu hay chưa! Dỡ ẹt nhìn gân cổ biết liền cần gì coi bên dưới! Chức năng ngân khố vậy sao? Mật Thám Sinh Lý! Phát sanh nhiều tệ nạn để có cái ...mà ăn.

Cũng trong khuôn viên Tòa Hành Chánh nằm về tay phải từ trong nhìn ra là Ty Thông Tin. Mõ nhà ta có rất lâu đời từ Trần Chánh Thành..Tôn Thất Thiện..Phạm Thái ...tới cậu ấm Hoàng Ðức Nhã. Mõ nhờ sáng dạ nên lập lại không bao giờ sai sót cho đến dấu chấm, dấu phẩy những bản tin từ trên đưa xuống nào: Thiệt hại không đáng kể, ..được đồng bọn mang đi .., tức phải hiểu rằng đếm thấy rất nhiều,...chẳng có gì để đếm.
Sau có thêm đài phát thanh và anh Tài, anh của họa sĩ Nguyễn Hê, giọng đọc được ưa chuộng tiếp tục thống lĩnh địa hạt "xin vặn nhỏ vừa đủ nghe để khỏi làm phiền hàng xóm đang cần sự yên tĩnh nghỉ ngơi:.
Cũng đối diện Tòa hành Chánh và cách dinh Tỉnh Trưởng một con đường, NhàQuê sẽ trở lại Ðại Lộ Ðinh Tiên Hoàng nầy lần nữa trong phần nói về nhóm đường theo hướng Bắc Nam. Cái mà NhàQuê gọi là đối diên đó là: Sở Cứu Hỏa. Thường thấy đó là chỗ rửa xe cho các ông lớn, tại vì dân chúng ưa tự chữa lửa bằng đá lạnh cả ly cối mới đã, nên ông chữa lửa không còn việc để làm. hông biết chữa lửa ta có phụ trách việc vớt người chết đuối và cứu người kẹt trong thang máy... không cà.
Thôi thang máy mở được rồi thì mình đi cho thiệt lẹ, nãy giờ NhàQuê cố gắng đi không có tiếng động qua khu vực mà chỗ nào cũng treo bảng "Vô Phận Sự Cấm Vào" nửa nho nửa nôm, có nơi viết "không phận sự cấm vào" còn nghe được chút nhưng cũng còn vi phạm Nhân Quyền, không có việc cần, tới lui chỗ đó làm đếch gì cho bị hỏi giấy cạt xanh cạt đỏ, câu văn nghe thiệt là lấp ngõ rào đường, sao không thấy ai đề nghị "sữa ông Thọ" lại là "Có việc cần, xin mời vào" thể hiện được tính "Công Bộc của Dân" nghe mát bụng hết sức.
Khu gì đi qua vừa teo vừa xón, rét quá! Tự hậu NhàQuê không dám giỡn mặt nữa: Giỡn Mặt Khó Làm ..Ruộng!

Phg ơi! xin đừng đóng cửa và cũng đừng cắt đứt dây chuông điện, dù Phg không có mở cổng cho NhàQuê vào chúc tết và "hỏi thăm sức khoẻ" thì NhàQuê cũng đứng đây gọi cell phone, nếu phone reo thấy ID mà không chịu bắt thì NhàQuê la làng cho mà coi!
Nhỏ Phg bây giờ tới phiên Nhà Ngươi lên tiếng con gà mái gáy đi! Cho trên trang BenTreHome được Âm Dương điều hòa, cho thuận lẽ Trời và hợp lòng mấy người Bạn học cũ, Nhà Ngươi ở CaLi chớ đâu xa, NhàQuê có đủ info kể cả email, trốn làm sao cho thoát, NhàQuê sẽ ở lì trên con đường Trương Tấn Bửu gần ngã ba vô trường Bác Ái nầy, cho đến khi nào Nhà Ngươi nạp cống mới thôi! .....
Nhà Ngươi im lặng đóng cửa NhàQuê nằm, ngồi, đứng nhất định chờ cho đến khi nào Nhà Ngươi ra mới thôi, khi ra nhớ bảo đức phu quân ra cùng cho mọi người biết quả thật đúng là Kớm. NhàQuê chờ đến thắng lợi hoàn toàn mới chùi bỏ đoạn nầy. Time out! ...................
Rõ ràng là làm bộ im lìm chớ ta nghe có tiếng rục rịch ở trỏng như là đang soạn giấy tờ, thôi ta đi tiếp để lại máy ghi có censor cực nhạy biết đâu sẽ chớp được danh sách những tên nào đã từng chận đường đưa thỉnh nguyện thư hay tối hậu thư.
Ðó! Ta nhắc lớp rồi đó, nạp danh sách loại tối mặt cũng được! Chắc sẽ có khối đứa tối tăm mày mặt.Máy tự đông bắt đầu chạy .....

Ít bước là tới ngã tư Trương Tấn Bữu- Ngô Quyền, nếu nhìn ra hướng trường Tân Dân hay hướng bờ sông các Bạn sẽ nhìn thấy bạn Võ Thị Nga và Tám Xù Thinh) từ lâu sát cánh với vị anh hùng Ngô Quyền đang đánh đuổi quân Nam Hán.
Qua khỏi ngã tư một đoạn ngắn bên tay mặt có cái nhà lầu technic-color cho Mỹ mướn nên tua tủa gươm đao, thuở mới cất có con nhỏ con chủ nhà: Nhg, làm điêu đứng Nguyễn Duy Liêm, Gã cứ lạn Goebel qua lại ngày mấy lần cố nhìn cho được hình bóng đen cùng màu với Gã. Ngôi nhà nầy cất ăn gian ra mé rạch cầu Nhà Thương thái quá, mấy lần NhàQuê bơi "du thuyền" ngang qua, phải dùng hết sức bình sanh mong nhanh chóng qua khỏi vùng nước đạp mạnh, do khúc sông cong quẹo làm tăng thêm, sợ ngôi nhà nghiêng đổ bất thình lình.
Hơi xéo bên kia đường là khu nhà thầy Thuần, khu quí tộc: Nào các tên đương thời lừng lẫy như Bs Nguyễn Văn Thơ, Ts xã hội học nghị sĩ Phan Thị Nguyệt Minh, bà Nguyễn Văn Là,...
Trong lớp NhàQuê ngồi cạnh Nguyễn Văn Cao em Bs Nguyễn Văn Thơ, nó lí lắc trên NhàQuê mấy bực, nó nói tiếng Tây nhanh hơn tiếng Việt, thầy nói tiếng Phú Lang Sa nó "tiếp thu" được còn NhàQuê thì không. Ít lâu sau nó đi du học bên Tây, biệt vô âm tín từ đó.
Nó chưa bao giờ rủ NhàQuê về nhà chơi, chắc nó ngại NhàQuê bị lạc vào một thế giới khác tội nghiệp.
Chuyện có thật 100% là vào thời vua trước, bà Nghị Sĩ lúc đó ra tranh cử Dân Biểu, thời ấy không có Thượng Nghị Viện, bà tranh cử với một ông tên là Nguyễn Hạnh Uyên Minh, hai người đều tên Minh một nam một nữ.
Ông Thông Tin điều khiển buổi ra mắt và tranh luận, láu táu thế nào mà khi giới thiệu bà thì ông Thông Tin lại nói : Kính mời bà Nguyễn Hạnh Uyên Minh ra phát biểu, bà không ra, nhất định không ra, còn bọn NhàQuê hự, hự mấy lần để báo cho ổng biết " sự cố" mà ổng tỉnh bơ. Cuối cùng thấy bà không chịu bước ra và giật mình nhớ lại ông bèn xin lỗi; Chút xíu nữa bị cú trán.
Ðường Trương Tấn Bữu đến cầu Nhà Thương thì hết; Nhưng con đường nầy còn tiếp tục đi theo hướng của nó để đến nơi mà chiếc cầu đúc nầy mang tên, đó là bịnh viện là nhà thương.

Qua khỏi cầu là khu ăn học, nhà nào cũng có người sáng chiều cắp sách đến trường Trung Học và thay phiên nhau phụ giúp trông coi cửa hàng của gia đình buôn bán trong hai nhà lồng chợ, cho người kia tới giờ vô trường, xóm đông vui thiệt.
Chợ Ngã Năm là nơi gặp nhau của con đường Trương Tấn Bữu nối dài với:
- Con lộ đá đỏ nối nơi nầy tới đường Hùng Vương nối dài tức tới bờ sông, chạy qua khu nghĩa địa mà nay thấy toàn nhà cất theo lối cư xá và ngang qua chùa Viên Giác, cạnh đường có cây da già lắm muốn rũ!
- Con lộ nhỏ đi Bình Phú, quê Nguyễn Hồng Côn, Nguyễn Thị Hậu.
Nếu khi nào các Bạn có ai gặp người Bình Phú nhớ hỏi dùm NhàQuê về "Trâu Bình Phú" là sao để tiện sẽ nói thêm, con lộ nhỏ đó gặp lại đường mé sông kéo dài tại ngã ba Rùa.
Con lộ nhỏ nầy ngày nay đã nới rộng ra làm con đường đi ra phà Hàm Luông (trong hệ thống liên tỉnh lộ 6) thay thế cho đại lộ Hùng Vương nối dài quảng từ cầu Kiến Vàng qua cầu Dầu, qua biệt thự Daniel Trần Quế Tử, vì quảng đó sát bờ song đại lộ bị sạt lở rất nặng, có nơi “con đường xưa em đi” biến mất hẳn, Cầu Dầu giờ chỉ là một cây dừa bắc ngang con rạch!
- Con lộ đất dẫn vào Thánh Thất Cao Ðài, con lộ nầy cuối cùng gặp lại đường Trương Tấn Bửu nối dài hay Lộ Đá Đỏ ở đình Bình Nguyên. Trong khu vực Thánh Thất cũng không biết bao nhiêu là bạn từ xa đến: Hồ Nguyệt Tâm, Hồ Hảo Hiệp, Hồ Ðắc Tấn, Huỳnh Minh Hải, Dương Văn Tươi ... một vùng thanh tịnh. Nhà thầy Hỷ không xa nơi ngã rẽ vào là bao.

Lần đầu tiên đến Bến Tre, NhàQuê đã đi trên con đường lộ đất nầy, NhàQuê theo Ba đi hành hương về Tòa Thánh Cao Ðài Bến Tre. Hệ phái tách ra sau lần giáng cơ bút cuối cùng của Ngọc Hoàng Thượng Ðế mà hệ phái Bến Tre tuân thủ lời dạy của Ðấng Chí Tôn.
Hội Thánh dưới quyền ủng hộ Ðức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương không phải là chi nhánh của Cao Ðài Tây Ninh như nhiều người cho là.
Ðại Ðạo Tam Kỳ Phổ Ðộ hoằng khai khắp miền Nam, ra tận các tỉnh miền Trung xa xôi.

- Đường Trương Tấn Bửu nối dài hay Lộ Đá Đỏ: Khỏi chợ Ngã Năm đôi chút bên trái là bệnh viện tỉnh, bệnh viện công còn gọi là nhà thương thí, tuy nhiên cũng có một số phòng phải trả tiền, dĩ nhiên phục vụ chu đáo hơn.
Bệnh nhân được các Soeur chăm lo vụ ẩm thực dù đạm bạc nhưng có còn hơn không! Các Soeur còn một đám con mồ côi phải nuôi bên dãy đối diện nhà thương.
Có lúc bệnh viện mở rộng làm bệnh viện Dân Quân Y phối hợp, nhiều khu trại được xây thêm nên khu nhà xác bấy giờ lại nằm ở giữa, chứ không phải “sau nhà thương là nhà xác” trong câu đố gài bẫy: “Sau nhà thương là nhà gì?”. Trả lời sau nhà Thương là nhà Chu. Trả lời cách nào cũng bị trật.
Nhiều bạn là Bác Sĩ, Nha Sĩ, Dược Sĩ, Cán Sự, Chuyên Viên..sau khi thành tài về đây phục vụ tỉnh nhà! Hoan hô quý bạn một phát! Trong nhà thương có nhà sanh, mấy trẻ em chào đời ở đây trông sáng láng hơn dưới quê bội phần.

Khỏi bệnh viện bắt đầu là lộ đá đỏ, từ đoạn nầy NhàQuê tạm gọi là Lộ Đá Đỏ cho tiện, gập ghềnh, mấp mô không kém gì đường về các quận.
Các bạn sẽ thấy lại khám lá, ra đây rồi khám đường xây trông kiên cố hơn, nhưng nói chung nhìn vào là thấy tè. Thôi ráng giữ đúng luật lệ giao thông: Ði tay mặt mới khỏi lo ... Nghe nói khoảng nầy có tu viện Bạch Vân, không biết có phải vậy không, vì NhàQuê ít dịp trở lại đây và cũng nghe nói bạn Nhan Khương, con cụ Hiệu Trưởng đầu tiên Nguyễn Văn Trinh, bạn có tục danh là Kiệm, xuất gia tu tịnh trong khu vực nầy và đã có những sinh hoạt từ thiện, xã hội tích cực. NhàQuê cảm phục người bạn trước đây chẳng bao giờ làm mích lòng ai!

Xa hơn gặp lại lộ đất từ thánh thất Cao Ðài nhập vào chỗ đình Bình Nguyên, vừa qua khỏi đình chút xíu có một cống khá lớn; Ðó là một bộ phận của con rạch cầu Nhà Thương sau khi bị chia năm xẻ bảy, nhánh nầy đến đây chui qua cống rồi, ca bài Sơn Ðông Hướng Mã thẳng lên cánh đồng khu vực xã Sơn Ðông nơi có sân bay, hợp cùng vài con rạch khác tạo phù sa và nước ngọt cho vùng trù phú đó.

Lộ đá đỏ từ đây đổ đi có trồng me cách khoảng đều nhau cả hai bên đường, có lần NhàQuê cùng bạn đồng hành đã đếm trên đường có bao nhiêu cây me như Trần Văn Trạch ngồi xe lửa đếm trụ dây thép: 1, 2, 3, cây, 4, me, 5, nầy, 6, ngọt, 7, nhớ ,8, nha, 9, mậy! ….

Không xa đình Bình Nguyên bao nhiêu sẽ đến gặp liên tỉnh lộ 6 từ Mỹ Tho qua hay từ Ngã Ba Tháp lên cũng vậy; Nơi đó gọi là ngã tư Phú Khuơng.
Trong khu vực ngã tư Phú Khương nầy có bến xe đò đi các quận, đi Sài Gòn, trước khi xây được bến xe nầy các xe đò phải dùng các con đường quanh ngã tư Phú Khương làm bến.
Riêng bến xe đi Ba Tri đã lắm truân chuyên, NhàQuê được biết những nơi sau đây đã từng dung làm bến xe đò đi Ba Tri: Bùng binh An Hội, khu gần Nhà Ðèn, đường Trương Vĩnh Ký, bên kia đầu cầu Cá Lóc, khu ngã Ba Tháp, ngã Tư Phú Khương.

Tiếp tục con đường đá đỏ đến tay bắt mặt mừng với đường Nguyễn Huệ nối dài tại ngã tư Tú Ðiền: Cái thị trấn giữa đường ( Midway city) nầy lèo tèo vài cái nhà mà cũng có chợ, có bán nước đá bào, đá chanh, nước mía ép...Đi bộ từ Hữu Ðịnh ra ghé làm bậy một ly cho cứng cựa, rồi đi tiếp vô chợ ăn bánh mì xíu mại thịt...

Ði tiếp khoảng còn lại, để quên mồ hôi đang đổ ướt áo và đường vẫn còn xa, bạn đồng hành ra câu đố; Ðố rằng: Làm sao nhìn một cây biết cây đực hay cây cái. Mời các Bạn trả lời, sẽ giải đáp sau...

Vậy là chúng ta đang cùng đi trên miền quê thật sự, không có chút gì thành thị, bên trái là ruộng bên phải vườn xen kẽ vài khu hoa màu: dưa leo, dưa gang, đậu bún, khổ qua...tất cả xanh mơn mởn, một số đang độ hoa vàng, cạnh bên sắp thu hoạch.
Món khổ qua dồn nhân thịt có chút vị đắng, vậy mà ai nhắc tới là thèm. Lá khổ qua nấu canh tép cũng hấp dẫn không kém: Mọi viêc xong xuôi thả lá vào là nhắc xuống ăn ngay… vừa lua, vừa thở ra khói! Chứ nấu ninh thì chẳng khác nào thuốc Bắc.

Có vài con lộ nhỏ, nhiều khi là bờ vườn nối vô con đường đất đỏ nầy hoặc đầu kia nối vô với tỉnh lộ 26 đi Giồng Trôm Ba Tri. Những con lộ nhỏ mang vẻ thơ mộng của miền quê êm ả, thanh bình.
NhàQuê đã đi qua con lộ đến An Hòa gần nơi có đường xuống bến đò Rạch Vông: Ðứng trên cầu cây tì vào tay vịn nhìn dòng nước rạch cầu Gò Ðàng uốn khúc chảy qua.
NhàQuê cũng đã đi trên bờ lộ nhỏ dẫn từ con đường đất đỏ đến gần hãng nước mắm trên bờ sông, khi gặp lại tỉnh lộ 26, bên trái có ngôi nhà gạch bỏ hoang vu, um tùm những tranh. Bên phải là khu vườn dừa tơ mà có lần người ta dùng làm nơi cắm trại cho Thanh Niên Cộng Hòa: Thủ lãnh Ngô Ðình Nhu đến huấn thị đi trên DS-20 chạy bụi mịt trời, đám vệ sĩ vũ trang đời mới tới tận răng, con lộ nầy cũng thơ mộng không kém ai!. Thôi gọi chúng là "con đường tình sử nằm đây" cho nó có vẻ nhạc thời trang vào lúc đó!

Rồi cũng phải tới nơi, đường đất đỏ nhập vào tỉnh lộ 26 gần Chợ Giữa Phú Hưng (Xã Phú Hưng có đình Phú Tự, trước sân đình có cây mai sống thọ hơn triều Nguyễn). Qua khu trồng hoa Lài thơm phức dù được bón phân có mùi hết sức trái ngược.
Hoa lài được dùng trong thuật uớp trà thơm, hoa lài ngoài hương thơm còn có màu trắng thật đặc biệt. Có câu ví: "Tiếc thay cây quế giữa rừng, để cho thằng Mán thằng Mường nó leo" để ám chỉ một sự kiện lịch sử. Miền đồng bằng chất phát hơn, ít văn chương hơn khi ám chỉ tình duyên không cân xứng, cô gái thanh khiết mượt mà so với chàng trai ô dề, cục mịch hay dùng người tài không đúng chỗ bằng câu ví dân gian: "Hoa lài cặm bãi cứt trâu".
Các bạn ở Phú Hưng Chợ Giữa đi học bằng xe đạp và về nhà, có khi rủ bạn về hạ cờ tây nữa cà; Phải không Dương Thành Năm: Năm Nheo?
Con đường đất đỏ giống như đường vòng đai trong các đô thị mới tiên tiến, từ đường vòng đai có đường rẻ quạt đi vào trung tâm thành phố, không biết phóng đường nầy người ta có tiên liệu giao thông mắc cửi như ngày nay không hè!

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 10


Đường Ngang Dinh Phó Tỉnh Trưởng


ÐƯỜNG NGANG DINH PHÓ TỈNH TRƯỞNG: Tạo với Lê Văn Duyệt thành ngã ba, qua cửa vào khu trung tâm hành chánh rồi Ty Ngân Khố đến gặp và thẳng góc với đường Ngô Tùng Châu tại chỗ có Ty Canh Nông là hết.

Khi Trung Tâm Hành Chánh còn là Trung Tâm Cải Huấn hay thường gọi là Khám Lá , vì khám lợp và vách bằng lá, rào kẽm gai cao mấy lớp thì con đường nầy tấp nập những ngày có thăm nuôi, sau nầy vào những tháng thuộc tam cá nguyệt phát tiền cho thương phế binh và cô nhi quả phụ tử sĩ tại Ty Ngân Khố tọa lạc ở cuối đường.

Ngoài các dịp ấy ra nó như con đường nội bộ các ty, sở, cơ quan trong khu vực bao quanh tòa hành chánh.

Con đường đó có lẽ không còn tên gọi riêng từ khi bỏ Khám Lá; Nếu có đi nữa: Quý ông Phó Tỉnh Trưởng có công thự dành cho quay cửa ra đây, cũng chưa chắc gì nhớ tên của nó !

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 11

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9M65abVpI/AAAAAAAAAWI/2HrI8SHuxwM/s200/NQ001NguyenPhucAnh01.jpg

Đường Gia Long


ÐƯỜNG GIA LONG: Gối đầu lên đường Nguyễn Trung Trực cặp hông rạp hát Cộng Hòa, cái rạp hát đã nói là chuyên trị phim Ấn Ðộ đó là chuyện về sau, trước đó rạp có tên Cảnh Xuân (?) thỉnh thoảng có các đoàn cải lương từ Sài Gòn xuống trình diễn như các đoàn Hoa Sen, Nam Phong... có các cô đào vận trò phục ra ca tân nhạc trong giờ tạm nghỉ giữa hai màn diễn, các bài ca đang thịnh hành, chắc có lẽ theo cung cách nầy mà về sau Thanh Nga mới nổi tiếng với bản tân nhạc Mưa Rừng.

Với những đoàn xồ xề hơn thì rạp quá nhỏ, phải diễn trên sân vận động, sẽ được nói đến trong phần nói về đường Trần Quốc Tuấn, lúc đó chưa có rạp Lạc Thành. Không biết đoàn Kim Chung tiếng chuông vàng Thủ Ðô có xuống Bến Tre lần nào không hỉ? Nữ nghệ sĩ Kim Chung và các nghệ sĩ khác trong đoàn ca vọng cổ bằng giọng Bắc.

Ngang hông rạp, bên kia đường là khu trường học mới của trường Trung Học Kiến Hòa, tên về sau của trường Trung Học Công Lập Bến Tre. Trước kia khu nầy là sở thú mà ngang rạp Cộng Hoà là chuồng cọp và chuồng sư tử.
Học sinh trường Trung Học Kiến Hòa hiền thấy mồ, chắc thuần rồi, chứ không thể so sánh với đám chúa Sơn Lâm hung hãn kia. Con gái cũng vậy từ mấy chục năm nay, các cô chưa có ai nổi tiếng là Hà Ðông cả, hỏng tin các Bạn cứ xem hình dù đã sáu mươi, cao hơn hoặc thấp hơn chút đỉnh mà các cụ "cô" ấy vẫn còn nét đáng yêu, dân Bến Tre phải vậy trở lên chứ! chứ phải "người phàm" đâu nà!

Ðường Gia Long khởi đi từ đó cho tới gặp đường Ngô Quyền khoảng gần cầu qua Cù Lao Dê. Ði trên đường nầy có lúc phải đi tà tà có lúc phải gấp rút như sợ ma.

Vừa khởi hành tới một đoạn không xa bên trái là nhà Bác Sĩ Mãnh, vị Bác Sĩ nầy làm trong Bịnh Viện Tỉnh cùng thời với Bs Trần Quế Tử.
NhàQuê không nhớ rõ là nhà nầy có khác với công thự dành cho Trưởng Ty Tiểu Học không hay chỉ là một: ông Trưởng Ty Trần Bá An mà trước đó là ông Trưởng Ty Dương Thành Mậu, thân phụ bạn Dương Bích Liên; Cô bạn nầy thường hay đi đường tắt, nghĩa là không đi cổng chánh mà đi nhờ trường Nữ Tiểu Học vào bằng cửa hông nhỏ xíu, thường không cho học sinh đi, nếu cho chắc có khối người, có khi cô bạn đi lòn qua nhà thầy Bùi Văn Dương ở đối diện nhà cô.
Gần đây thấy có người tên là Trương D. Bích Liên ở vùng Edna, Minnesota không biết có phải là cô bạn đã đổi họ hay không vì cô kết hôn với thầy Trương-Phan Nam-Minh, giáo sư của Trường Trung Học Kiến Hòa.
Nghe nói giáo sư Minh có võ, vì nghe đâu thân phụ thầy là võ sĩ đã từng thượng đài (Rock Cường??) chỉ nghe không biết thực hư! cũng chẳng dám thử thầy.

Có lần NhàQuê và ông BếnTre nghe nói thầy Phan Thanh Thiên có võ, thầy là người Huế dạy Toán chẳng bao giờ cho xả hơi dù là các lớp bên cạnh đang liên hoan Tết; nhưng thầy cũng chẳng bắt buộc ai học, nghĩa là ai học thì học, ai muốn đọc sách hay làm gì tuỳ ý nhưng không được bỏ lớp đi ra ngoài, vì là năm đệ tam nên ai cũng xả hơi sau kỳ thi THÐNC khó thấy mẹ!
Qua loạt bài Những "ngôi trường xưa Em học" NhàQuê sẽ nhắc lại chuyện thi cử nầy. Chỉ có mỗi Nguyễn Trường Chấng là nghe thầy giảng, ông BenTre và NhàQuê làm như người chăm học lên đứng sát bên thầy ghi chú, vì nếu bên dưới nói chuyện lớn thì thầy giảng nhỏ lại, có khi nói thầm trong miệng, thầy đâu có biết ý đồ đen tối của hai đồ đệ quỉ quái nầy, bất thình lình hai đứa nhanh chóng lòn tay qua giữa háng của thầy định nhấc bổng thầy lên.
Thưa các bạn không phải chung lớp với NhàQuê là: thầy xuống TẤN, không những hai đứa mà cả đám nhào lên phụ cũng chẳng hề hấn gì! Thầy có võ thiệt.
Sau nầy nghĩ lại tự trách mình sao vô lễ như thế! Kính xin lỗi thầy nơi đây, bài nầy! Càng hối hận hơn khi mà sau nầy cả hai đứa đều bước vào nghề giáo.
Thầy không quở phạt gì cả, cũng chẳng trừ điểm hạnh kiểm; Nghĩa là coi như Pha! ... thật là nhất quỉ ...mà!

Nhà thầy Bùi Văn Dương cạnh và cùng phía cổng trường Nữ Tiểu Học, cổng nầy quay chốc ra ngã ba và nhìn thẳng xuống hướng Bến Lở hứng gió Nồm, Bạn Hồ Văn Phước trọ học nhà thầy Bùi Văn Dương, vị Tổng Giám Thị đầu tiên của trường công lập, Tổng Giám Thị là người nắm giữ giềng mối kỷ luật trong trường, ai cũng ngán mà bạn Hồ Văn Phước ở gần mặt trời vậy không biết có nóng không hè? Bạn Phước nói có lần lén thực tập thuốc lào hay rượu thuốc gì đó mà chèo queo. Hú vía!
Cứ theo con đường Gia Long nầy dọc theo vách tường khu trường học sẽ gặp cổng Trường Nam Tiểu Học, cổng nầy nhìn thẳng ra bến xe ngựa tức đường Huỳnh Văn Sắc, từ cổng nhìn vào là cột cờ, hình như chung cho cả khu trường? Văn phòng Hiệu Trưởng trường Nam Tiểu Học Phan Thanh Giản thì ở giữa dãy sâu bên trong , trước cửa có cây dái ngựa, cây to có thể tới vài trăm năm tuổi, thân gỗ chắc, suông đuột, gỗ có thể xếp loại danh mộc, NhàQuê thấy hình như chỉ có mỗi cây nầy trong khu vực? Tên cây như vậy vì trái của nó rất tượng hình, có lần bị thằng bạn nào chơi ác, quẹt vô môi một chút bông khô như cánh chuồn của cây nầy làm miệng NhàQuê đắng tới mấy ngày. Chán quá nhà ngươi dái ngựa ơi!
Nhìn cây cột cờ không bạn nào quên được buổi chào cờ, hát quốc ca xong, học sinh Tiểu Học được vào lớp.
Trung Học đứng hát lại, qua lần thứ ba bên nữ vào lớp, bên trai quỳ gối hát chỉ riêng lớp NhàQuê được đứng, quỳ đứng cùng hát, xong lớp NhàQuê cũng được "Ô Giơ Nu" đồng hạng.
Không tiếc vụ hát mà tiếc bộ đồ mới ủi và mất mặt với mấy em Tiểu Học, với các "em" Nữ cùng nhà trung học. Cột cờ ơi ta...
Tới bây giờ đã nửa thế kỷ sau, NhàQuê cũng chưa hiểu là hát sai chỗ nào mà chưa được xem là người lớn?
Qua khỏi Tiểu Học đã bước vào cửa Khổng có hai câu đối: "Trước noi gương tiền bối, sau nối chí cụ Ngô", mà phải quỳ ở sân Trình hát quốc ca, chắc là không dám ghé con nhỏ Mười bán guốc một thời gian vì thế nào nó cũng hay tin anh nhà quê đeo "Ăn Sin" THB có hai bông lúa vàng bao quanh, cũng chỉ là người phàm thôi, không phải trên thiên đình, cũng cá mè một lứa, quê thiệt!

Tại ngã tư Gia Long- Phan Thanh Giãn, một góc là trại lính, một góc là trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo, góc thứ ba là trường Trung học chiếm ngụ trường Tiểu Học Phan Thanh Giản, góc sau cùng người ta đang cố gắng đào xới hơn cả năm trời mới đánh bật được mấy ngôi cổ mộ quá vững chắc để làm cây xăng, không biết cây xăng giá trị hơn những ngôi mộ có trước cả thời Gia Long Tẫu Quốc không các ông khảo cổ nhỉ?
Cây xăng đó là nơi phóng viên Kim Ngân đứng làm một pose đã post trên BenTreHome. Ðất còn dư người ta xây một ký túc xá cho nữ sinh; nhưng ít ai ở đó, sợ ma và sợ đủ thứ.

Khỏi ngã tư kế tiếp, ngã tư Gia Long-Lê Văn Duyệt, bên phải là khu gia binh, nơi cư ngụ của vợ con lính và vợ con cảnh sát Nơi chốn tính thời gian từng ngày, trông đầu tháng chồng mang tiền về, thay vì nuôi con có khi họp nhau đánh tứ sắc giết thời giờ, đứt vài chến kể như tiêu tháng lương, nơi chốn đầu tháng huy hoàng, giữa tháng đã điêu tàn cơm cá kho quẹt là may lắm rồi.
Ðó là nói về cấp thấp sát mặt đất, chứ bà nhị tinh Phạm Văn Ðỗng thua suốt ngày đứng dậy vung vai: "Bữa nay đen quá làm hết mấy thằng quân dịch". Vậy là khi nào bà không đỏ bà chơi hết một tiểu đội lính kiểng! sung thật. Tiền đâu mà bà chơi bài kiểu đó, xem tiền như rác!
Bên kia là Khám Lá, giữa chốn phồn hoa đô hội mà mọc lên cư xá nầy toàn bằng vật liệu dễ cháy và kẽm gai mấy lớp, ngang qua đây thỉnh thoảng nhận được miếng giấy vo tròn nhỏ với lời nhắn gia đình xin ít đồ dùng hoặc ít đường, tóp mỡ bù vào số năng lượng mà dưa mắm trường kỳ không đủ calorie, giả bộ cột dây giày bata lượm làm phước!

Sau khám lá dời đi có nói trong phần đường Trương Tấn Bữu, trong khoảng nầy có nhà thừa phát lại Phạm Văn Trọng mà về sau bạn Phạm Kim Ðê nối nghiệp. Gần như cả con đường Gia Long đều có trồng bã đậu riêng khúc đường đó người ta trồng nhiều nhất, NhàQuê không hiểu chúng có công dụng gì cao cả không, chứ thân cây cho củi còn chưa được; vậy mà nhiều nơi trồng nó lắm, nhất là chỗ người ta viết câu khẩu hiệu: "Nơi đây ngưỡng cửa Quân Ðội" tức Trung Tâm Nhập Ngũ Số 3 thì cây nầy thiếu cha gì, chạy cùng đường!
Ông BenTre và NhàQuê từng ken hai manh chiếu nằm đọc sách chờ ...cơm dưới tàng đám bã đậu; Vậy thì nơi nào có cây bã đậu nhiều thì nơi đó mất tự do hay sắp mất tư do nói văn hoa là tự do hạn chế.


http://aoki2.si.gunma-u.ac.jp/BotanicalGarden/PICTs/sunabakonoki.jpeg

http://home.arcor.de/shismatic/kurios/privats/hurrac.jpg

Cây & Trái Bã Đậu


Ði cạnh khu vườn mẫu của Ty Canh Nông đầu đường Ngô Tùng Châu mới thấy trồng tỉa có khoa học, đầy đủ phân bón và chăm sóc thì năng suất sẽ khác xa với miền quê tối tăm suốt đời con trâu đi trước cái cày.
Cuối đường Gia Long ngự bởi hai ngôi nhà bự tổ chảng! Theo điềm chỉ của BenTre, NhàQuê sẽ đánh dây nói cho bạn Bùi Thị Ngọc Yến tận xứ Nhật Nhĩ Mang để phỏng vấn về hai ngôi nhà nầy, thật ra Xuân Thu nhị kỳ NhàQuê đều có đánh dây nói trước thăm hỏi bạn bè sau thăm thầy Trần Kim Quế
Cái bạn Yến nầy kỳ lắm à nha! Mấy quý tử đều tốt nghiệp trường nổi tiếng cỡ MIT á , mà NhàQuê bảo bạn nói mấy đứa nhỏ chỉ cho cách vào "Lưới" nhặt banh của bạn bè, đương sự bảo mắc giữ cháu nội ngoại; Ráng sanh thêm nữa các cháu, có bà giữ cho!
Hỏi vậy chớ làm sao đọc được? Ðương sự nói lâu lâu biểu mấy đứa nhỏ in ra! Trời ơi! bây giờ người ta dùng máy suốt rồi, đừng đập lúa nữa!
Vậy mà tin bên nhà bạn bè tổ chức tất niên họp mặt lại hay được; Hỏi ai nói mà biết? Nói: tụi con Nga, con Mai nói, cũng nhanh thiệt!
Lâu lâu đương sự thấy NhàQuê ít lên máy bèn kêu qua sợ NhàQuê đi bất tử, vì biết NhàQuê xưa rượu chè ẩu tả, nay có thể nhảy dựng cái là xuôi tay. Ðang tìm cách cải tiến: vụ Online, vụ lên Net nầy.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 12

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9J4rjFNTI/AAAAAAAAAWA/MRObHWvr2fE/s200/NQ001NguyenHuynhDuc01.jpg

Đường Nguyễn Huỳnh Đức



ÐƯỜNG NGUYỄN HUỲNH ÐỨC: Chiều dài trên duới hai trăm thước tây, độ chính xác 15 cm, từ xóm lò heo cũ đến đường Nguyễn Trung Trực, góc Bờ Hồ chỗ khi xưa là chuồng khỉ và chuồng gấu, thời cận kim là cà phê Giao Châu, Ngy, hay Giao Chỉ gì đó! .. Ngắn thế! Ðường ngắn mà ..... dài!


Hãy bắt đầu từ chợ chồm hỗm trên đường Nguyễn Huệ ngay xóm lò heo cũ, đầu tiên hai ngôi nhà hai bên đều quay cửa ra đường Nguyễn Huệ.
Nhà bên trái có Hạ Thị Gấm trọ.
Nhà anh Bửu bên phải có một lô dân Ba Tri: Bùi Văn Ðạt, Lý Vinh Hui, Hà Khầu....

Tiệm sửa xe Chú Tư Bờ Rô (Peugeot) tiếp theo bên trái, tiệm, cũng là nhà ở phía đàng sau, cùng bà mẹ và hai cô con gái sắp sửa vào yêu.

Chú Tư và Chú Hai Kim có tiệm trên đại lộ Trương Vĩnh Ký là hai ÔNG THỢ có căn bản kỹ thuật đàng hoàng chứ không như nhiều thợ khác xuất thân từ thợ vịn, Chú Tư chuyên trị đám xe máy dầu: Motobecane, TWN, Harley's...nhỏ nhất là Mobylette. Tiếng thử máy xe từng chập, từng cụm khói phun có khi như màn khói hỏa mù xung phong!
Khách đợi hoặc bạn tới đấu láo, ngự trên bộ ván nhỏ có trà nóng nhâm nhi. Trong lúc anh Năm thợ học việc, lanh lẹ làm theo sự chỉ dẫn của chú.

Anh Năm ngoài ra có biệt tài câu lươn: móc mồi vào lưỡi câu dài tự chế từ cây căm xe đạp uốn thành, anh theo bờ mương nhìn hang là đã xác định con lươn lớn hay nhỏ, vạch khóm rau ngỗ hoang, anh đẩy lưỡi câu ra vào miệng hang và hút gió (huýt sáo). Chút sau lươn ta bụp và dính, các chú lươn vàng ươm nấu lẫu bắp chuối hoặc um rau ngỗ thì hết kỵ. Anh ăn lươn mà không uống rượu . Ăn vậy bịnh chết! không tốt à nha anh Năm!

Chú Tư còn tiếng là người chí hiếu, về đây phụng dưỡng mẹ già, cách đây không lâu có nguồn tin, độ tin cậy 100% kể cho NhàQuê rằng: Chú Tư vẫn cúi cho bà Chín, mẹ của Chú đòn khi Chú có lỗi.

Lúc ấy Chú đã tròn trèm năm mươi (?) hoặc hơn chút đỉnh. Nhị Thập Tứ Hiếu thời nay!.
Nói Chú về đây vì vợ chú thỉnh thoảng từ Sài Gòn về cùng một cô con gái khác, cô nầy kênh kiệu lắm, nhìn đám NhàQuê như cỏ rác, vì cô là nữ sinh "Da Long" thứ thiệt mà cuối năm rớt nhào bằng THÐNC. Cho biết thân đừng có coi người ở tỉnh ai cũng là nhà quê! A ha!

Hai đứa em của cô: Bé và Út tên đi học đẹp lắm Lan , Mai, Cúc, Trúc, Huệ.. hay gì đó NhàQuê quên rồi, hai chị em nói chuyện vang trời nhà kế bên khó tập trung để học bài thi, dĩ nhiên khi có lỗi bà nội vẫn bắt cúi thọ phạt. Thường lắm!

Mười năm sau tình cờ gặp lại: Cô đang làm trong Phủ Đầu Rồng, cô đang Ðại Học.
Ðó là lần sau cùng. Có còn "Khỏe " không hai cô bé? Có hay được lên tiếng cái coi hai cô bé: Ðừng có mắc cỡ vụ ngày xưa bị đòn khóc hu hu. NhàQuê giữ kín 45 năm rồi đó...

Giáp ranh Chú Tư, một vuông đất ngang độ 30 mét, sâu trên 70, trên đó nhà cửa cất xà bát đủ kiểu, đủ loại vật liệu và thành phần cư dân cũng rất là xà bần.
Quay quần chung quanh ngôi nhà gạch ba căn tuổi trên 50 theo NhàQuê đoán, chủ ở một căn, cho mướn hai căn và nhà sau, để người mướn: anh Mười (Trần Phú) và Mười em làm lò bánh: bánh con đuôn, bánh men, bánh gai, bánh champagne, bánh trung thu ...

Tụi NhàQuê ở trong căn với chủ nhà: Bà Sáu mà NhàQuê gọi là Bà Ngoại vì bà thích vậy, lúc ấy Bà Ngoại tuổi đã ngoài 80 vẫn còn tráng kiện đi lại một mình, đi bộ ra gần chợ thăm con cháu, bà là kế mẫu chú Hai Kim và vợ Thầy Xương, bà thích cháu ngoại tức con Thầy Xương hơn cháu nội là con chú Hai Kim; Ðó là nhận xét của NhàQuê, thỉnh thoảng có việc gì cần Bà Ngoại nhờ đi công chuyện lặt vặt dùm; Do đó NhàQuê biết về các con Thầy Xương và con chú Hai Kim như đã nói rải rác trong loạt bài nầy, cũng có khi Bà Ngoại nhờ cầm giùm bàn bài tứ sắc dở dang cho Bà Ngoại ngoái trầu hoặc khi bà thua hoài muốn đổi tay cầu vận hội mới; Trong trường hợp đó NhàQuê đôi khi cũng "cúi qua" rất đứng tim vì đâu phải tiền mình!

Bà không có con, quê bà tận Hương Ðiễm, Cái Mít. Bà ra thành thị lẫm liệt làm đầu nậu bến hàng bông như Bà vẫn kể. Bà có võ, Bà kéo tay ăn NhàQuê cái một, dễ ợt !
Cái đó chẳng nhằm nhò gì khi Bà giở tạ bằng một tay trong lúc anh Mười em sáng chiều hai cữ nằm tập , kéo bằng cả hai tay mà lại thở phì phò.

Căn nhà ít khi mở rộng cửa vì Bà Ngoại ngày nào cũng có người hầu tứ sắc, đó là mấy bà cụ cũng ngoái trầu như Ngoại. Tiền cho mướn nhà và đất chắc Ngoại chơi tứ sắc thoải mái.

Chị Thu Cúc con thầy Xương và Bs Minh tương lai lâu lâu có về ghé thăm Ngoại, cặp anh chị nầy biểu hiện tình yêu tự nhiên như Tây Ðầm tụi NhàQuê hổng biết chừng nào được vậy đây! Nhìn ảnh Phái viên Kim Ngân mới đưa lên thấy Thủy em chị Thu Cúc ngày đó còn chút xíu chưa đi học, nay hình trông mang máng giữa chị Thu Cúc và Thu Vân (Vĩnh biệt Thu Vân!). Giống Thu Vân nhiều hơn, tròn quay! Thủy còn một người anh trai liền trước thường vô Ngoại chơi với con bé Trần Kim Dung con nhà may sát vách.

Mấy nhà tạp nhạp chung quanh cũng nhiều bạn từ xa tới trọ học: Nguyễn Thanh Hòa, Nguyễn Thanh Nhã, Lê Kim Cẩn, Nguyễn Văn Phú (Ðại Ðiền), Nguyễn Ngọc Ẩn, Võ Văn Thành, Nguyễn Văn Sến,....

Tới một ngày kia, NhàQuê khám phá ra mình mang một chứng ghiền rất nặng: Phải ngồi lan can nhìn bên kia đường, sân nhà sâu bên trong có cây trứng cá và con nhỏ NG..đi học về cũng mắc chứng ghiền gì đó bèn giả bộ hái trứng cá để nhìn qua đáp lễ!
NhàQuê nổi mụn trứng cá từ đó. Trời ơi! Làm sao ôn học được bài thi đây cà! NG..ơi! NhàQuê thề sẽ ...suốt đời cho mà coi!

Còn nhà bạn Nhã gốc Cái Nứa đối diện và gần ngoài đường hơn, chị em gái rất đông: Dung, Nguyễn Thị Nhan, Nhuận, Hồng và Hồng Châu.
Nguyễn Ngọc Ðiện cùng lớp trọ học nhà bạn Nhã, bạn Điện nầy trắng bóc, ưa làm bộ chững chạc để làm như ta đây không còn khát sữa! Nguyễn Ðỗ Huân con thầy Cò cũng thường ghé nhà nầy , bạn thắng xe đạp đòn dông của mình bằng gót sau thay vì bóp thắng (phanh).

Cả khu đất phía bên kia, lẫn khu đất và dãy phố của lò hủ tiếu trước cửa bót Hội Ðồng Cương là của dì bảy Lan theo NhàQuê biết. Nhà dì cách nhà bạn Nhã không xa, đối diện ngôi nhà dùng làm trung học tư thục Phước Thiện.

Cạnh nhà lợp ngói vách gỗ của dì Bảy có cây vú sữa gần cỗi, thường có chú mặc bà ba trắng kính cận nhàn hạ đi đi lại lại trên thềm ba đọc sách Tây. Chú là con dì Bảy.
Bên phía đó còn một số nhà nữa mà nhà cuối cùng hơi sâu vào bên trong có vài bạn từ Ba Tri lên trọ học: Tô Văn Hòa, Nguyễn Văn Trường...Nguyễn Văn Trường có lúc đồn bị cọp ăn, làm xôn xao, chuyện đó 100% không có!!!

Tiếp sau đó là khoảng đất bỏ trống rất lâu, xưa là chuồng khỉ và chuồng gấu, sau nầy có các quán cà phê mà cô Kiến Hòa chắc vô thường nên rành, qua đây nghe lãng đãng ca khúc và tình khúc Trịnh!

Cạnh vuông đất nhà Ngoại là nhà bạn Ngũ Kim Huê, bạn nầy to con, cao trông khoẻ mạnh nếu có võ nữa thì tuyệt "chưa thằng nào sợ thằng nầy" à nha! Nhà bạn có giàn bông giấy (?) và chiếc xe ba bánh loại xe dùng di chuyển hàng nặng mà phần nhiều các tiệm buôn đều cần.

Bạn Ngũ Kim Huê tối tối ưa ra ngồi trước cổng có trụ đèn đường cho sáng, NhàQuê có khi cũng lê la ngồi chơi nhưng "đồng sàng dị mộng"! có mục đích riêng, xem chừng NG.. còn học bài hay đã đi ngủ rồi.

Trường tư thục Phước Thiện có cổng lớn nhất trên con đường Nguyễn Huỳnh Ðức nối tiếp theo, ngôi nhà dường như không người ở từ lâu, được sơn trắng lại, học sinh đi học có lúc đồng phục áo màu nâu, nhưng trường giải tán sau một thời gian ngắn khoảng hai niên khóa.

Ðịa điểm nầy được Bs Phấn làm phòng mạch. Ông tu bíp thứ thiệt đó nghe nói học rất giỏi mà không mát tay nên rất ít khách, ông mặc đồ "Vét" không cùng màu rất xuề xòa, không thắt cà vạt bao giờ, ông đi xe đạp "cuộc" chạy môt tay, tay kia cầm bắp nấu cạp, trong lúc nhai trái bắp được trả về đơn vị gốc: túi áo Vét. Có thật 100%, kiểu nầy NhàQuê không dám chơi dù cho có đang đói nặng! Cùi bắp ăn xong ông cũng bỏ túi áo "Vét" không xả rác bừa bãi; Vậy mới bác sĩ chớ!

Ông BenTre có kể là Bà Cụ của ông đi du lịch ở Nhật trước tận thế khá lâu. Thấy cậu bé còn bế, được cho ăn kẹo hay món gì đó tương tự, khi ăn xong cậu đưa giấy gói còn thừa cho cha của cậu. Người cha bỏ vào túi áo và bỏ vào thùng rác khi xuống xe. Trông người lại nghĩ đến ta: Chắc hơn trăm năm nữa, ta mới có thể làm được "nghĩa cử" nầy hé! Không lâu sau không còn thấy Ông bác sĩ đâu nữa. Gần tận thế hình như là phòng mạch Bác Sĩ Nguyễn Thế Phiệt.

Sát rào và hơi về phía trong là một ngôi nhà ba căn vách ván màu nâu sậm, sân nhà có mấy cây trứng cá, trong có mấy cô bé trông dễ thương mà hình như có đời sống lặng lẽ khép kín, ít thấy bạn bè lui tới. Nghe nói gia đình nầy từ ngoài Trung vào?

Cuối cùng của con đường là một dãy phố khoảng sáu căn thì phải! Căn đầu tiên của gia đình các bạn Phượng, Bùi Thị Ngọc Hồng, Bùi Ngọc Trung, có Nhiêu và Trần Minh Trí bà con trong gia đình trọ học. Nhà có bàn ping pong và bi da cho mướn, nhờ bàn nhà mà các bạn nầy chơi bóng bàn rất mướt, riêng Bùi Thị Ngọc Hồng mấy lần vào tới trận chung kết toàn quốc nữ. Căn chót cạnh đường Nguyễn Huỳnh Ðức cũng có bàn ping pong như vậy của gia đình bạn Mai, có lúc thấy cô Nguyệt trọ nhà nầy trong giai đoạn đầu cô đến dạy ở trường THKH.

Riêng căn áp chót khi NhàQuê vào trường thì căn nầy gia đình thầy Lê Ðình Chi ngụ, bên cạnh là thầy Nghĩa dạy thể dục và cũng làm giám thị.

Thầy Chi làm giám thị trong trường, tụi nó gọi thầy là "Chi Trầu", không biết thầy có ăn trầu thiệt hôn, gặp thầy giám thị là né chứ đâu dám gần mà nhìn miệng. Con thầy cũng có đứa học cùng năm, Dung thì phải! Bạn nầy có lần phỏng vấn NhàQuê mấy câu mà NhàQuê run quá trời, còn đâu tỉnh táo mà what's your name. Rớt phỏng vấn là phải … Con gái dạn hơn thiệt!

Sau thầy Chi thuyên chuyển về trường Mạc Ðĩnh Chi trên Phú Lâm gần khuynh diệp Bs Tín.
Thầy Vũ Kim Toàn và các em thầy kế tiếp mướn. Thầy Vũ Kim Toàn sau theo ngành Ngoại Giao. Bạn BenTre trong lần du học có gặp lại thầy ở Ðại Sứ Quán Việt Nam ở Kuala Lumpur, Malaysia.

Và căn nhà đó sau cùng tới tận thế là gia đình bạn Tô Thị Hoa...Bạn nầy có được nhắc đến ngay trong phần đầu, phần nói lối của bài vọng cổ tràng giang: Những "con đường Xưa Em đi".

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "Con đường xưa Em đi"

Đông Tây 13


http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/BTHBoHo002D.jpg


Đường Công Viên


ÐƯỜNG CÔNG VIÊN: Tên đẹp vậy mà ai cũng gọi là đường Bờ Hồ như thói quen sanh rớt gốc dừa đặt tên Dừa cho dễ nhớ. Vậy thôi không đâu: Riêng cái hồ còn có tên Giếng Nước, càng về sau tên nghe thơ mộng hơn: hồ Chung Thủy.


http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/BenTre104B.jpg

Đông <----> Tây

Hồ Chung Thủy không phải do thiên nhiên mà do sức con người, hồ có dạng hình thang:
- Ðáy lớn: Cạnh Ðông từ giao điểm với đường Nguyễn Huỳnh Ðức, Nguyễn Trung Trực cho đến góc có con lộ nhỏ qua cửa nhà hội đồng Thuận.
- Ðáy nhỏ: Cạnh Tây chạy suốt chiều dài trường Trung Học Tư Thục Lê Lợi
- Cạnh bên thứ nhất: Cạnh Bắc phía có con đường xuống nhà Thủy Tạ
- Cạnh bên thứ hai: Cạnh Nam phía có rạp hát Bờ Hồ.

Do đọc được từ bài báo mới đây, NhàQuê xin nhật tu theo phỏng đoán của mình thì các con đường quanh hồ như sau:

- Cạnh Ðông là kéo dài của đường Nguyễn Trung Trực nên có tên Nguyễn Trung Trực.

- Cạnh Tây do trường Lê Lợi đã phá bỏ, chỗ đó thành công viên sẽ xây tượng đài, nên con đường Trần Quốc Tuấn phía sau lưng trường Lê Lợi được kể là cạnh Tây; Vậy cạnh Tây có tên là đường Trần Quốc Tuấn.

- Cạnh Bắc có đường xuống nhà Thủy Tạ, cạnh nầy một đầu nối liền với đường Hai Bà Trưng đi về hướng Tây gặp đại lộ Phan Thanh Giản, rồi gặp Lê Văn Duyệt. Một đầu nối lộ Hội Ðồng Thuận đi về hướng Ðông gặp đường Nguyễn Huệ; Như vậy cả nguyên ba đoạn nối lại gọi chung là đường Hai Bà Trưng. Cạnh Bắc là đường Hai Bà Trưng.

- Cạnh Nam vì đi qua khu ăn học nên có tên đường Lê Quý Ðôn.

Hồ Chung Thủy nước trong xanh nhờ có hệ thống dẫn và thoát nước từ đó ra Bến Lở. Về sau thiếu ngân khoản hay sao đó mà các cống nầy hư nghẹt, nước không được luân lưu trở thành nước tù không còn được lấy nấu ăn tắm giặt nữa, cầu lấy nước phía góc Ðông Nam gần cổng trường Trung Học Kiến Hòa.

Một cây cầu bê tông cốt sắt có lan can sắt ở góc Tây Nam, trước cửa tiệm may Thiên Hương, chỗ đứng hóng mát và chụp hình (?).
Phía cạnh Bắc có nhiều sen, mỗi lần thầy cô cho đi học ngoài trời bắt cong cóng, hồ sen đẹp thêm lên: Hoa, Người cùng khoe vẻ. Phải chi NhàQuê được như mấy ông thi sĩ xứ Huế, NhàQuê không hẹp hòi gì cho "Cá hồ sen liếc nhìn ngẩn ngơ!" đạo ý "Cá sông Hương liếc nhìn ngẩn ngơ".

Sắp đến Hè chòm phượng góc Tây Bắc nở hoa đỏ rực: "Mỗi Năm đến Hè lòng man mác buồn..." . "Hôm nay đây còn vui trông thấy nhau, bên tiếng ca tiếng đàn vượt trời cao..." Rồi lưu bút ngày xanh trao nhau, ký gởi kỷ niệm học trò, hẹn nhớ nhau mãi mãi....thật chung thủy!

Nhà Thủy Tạ đẹp có mái ngói cong, sàn gỗ, lan can và cột chạm trổ đẹp mắt. Trữ tình hơn cả con đường dẫn xuống với hai hàng liễu rũ, bỗng muốn làm thi sĩ một phen.


http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/BTHBoHo002D.jpg

Bạn Hồ Chí Nghiệp cùng quê với NhàQuê, nhà cách nhau một cánh đồng nhỏ, bạn đã vẽ thành tranh cảnh hồ và nhà thủy tạ, nhà trường đưa tranh vẽ của bạn trưng bày trong kỳ triển lãm.

*Giờ NhàQuê phá lệ bắt đầu từ đoạn đường cạnh Tây trước: Trường Trung Học Tư Thục Lê Lợi trệt vách gỗ chiếm trọn chiều dài cạnh Tây nầy, văn phòng Hiệu Trưởng có hình dáng chuồng cu giống kiểu chợ Bến Thành trên Sài Gòn, cái gác nhô lên chính giữa dãy, trường nầy có đâu lâu rồi, các lớp đàn anh nhiều năm trước của NhàQuê dưới Ba Tri, nếu không có điều kiện đi Mỹ Tho hay xa hơn để theo đuổi bậc trung học thì phải học trường tư nầy, trường dạy các môn bằng tiếng Tây. Những năm cuối trước khi giải tán trường chuyển dạy tiếng Việt theo lệnh Chánh Phủ.
Hậu thân của trường là trường Trí Ðức dưới xóm cầu Cá Lóc, gần cầu hơn có trường Phong Châu và cùng bên.
Ông cựu Dân Biểu Nguyễn Ðình Hiếu không biết có phải Hiệu Trưởng không nhưng tên ông gắn liền với trường, ông có căn nhà trong dãy nhà may Thiên Hương cho mấy đứa cháu ông trọ học.
Ông ở cùng dãy với thầy Nguyễn Duy Oanh và dược sĩ Hồng Hạnh ngoài đường Giữa. Lúc ông ứng cử ông lấy dấu hiệu "Ngôi Sao" xanh lập lòe! Nghe nói ông vô tù vì chống luật Gia Ðình của bà Nhu! Ông chống là phải! NhàQuê nói ra vì đây là đời công…, thuộc Public Services nha chứ không phải bêu rếu đâu à.

*Góc Tây Nam là nơi đường Nguyễn Tri Phương xuất phát. Bắt đầu cạnh Nam của đường Công Viên là một dãy nhà khoảng 5 căn có tiệm may cũng khá nổi tiếng Thiên Hương, NhàQuê có gặp anh chồng hay chủ hay anh em gì đó với nhà may nầy ở Pulau Bidong, Malaysia, anh rầu rĩ chờ chỉnh sang đi Xứ Sao, không biết cuối cùng anh có được như ý không. Ngày xưa bạn Ðăng ở Cầu Mống lên trọ một trong mấy căn đó, nhà ông Nguyễn Ðình Hiếu như có nói.
Thầy Võ Văn Dung dạy Pháp Văn ngụ trong những căn nầy, con gái thầy : Ấu Cảnh cùng năm với tụi NhàQuê. Trong lớp thầy, NhàQuê bị kêu bài nhiều nhất và bị rầy thậm tệ, vì loại Tây U gì mà đực cái, nhiều ít khác nhau, rồi các trường hợp bất qui tắc, rồi ba nhóm, sáu modes, 18 temps...chạy mặt luôn, khó thấy mồ.
Mấy năm trước "NhàQuê như Tây" trước khi đi học thuộc lòng vài câu thuở xưa nói thử cả tuần, qua đó NhàQuê chơi lòng vòng mấy câu đó mà thôi. Nhưng tụi nó không chịu hiểu. Tây gì dở ẹc không nghe được tiếng Pháp! Chắc tụi đó không học đủ chữ nghĩa văn phạm như NhàQuê đã từng chọn tiếng xứ con gà Gaulois làm ngoại ngữ một!
Thầy Dung sau về dạy Pétrus Ký, Sài Gòn và nhiều đứa gặp thầy đang làm nốt cái Cao Học 2 ở Văn Khoa.

Tiếp đó là rạp hát Bờ Hồ trông ho hen bệ rạc, thường dùng làm chỗ tập tuồng cho các đoàn hát, không lâu sau phá bỏ và khu đất trống đó càng gần tận thế xây thành "Cơ quan đầu não" ngành Giáo Dục của tỉnh: Sở Học Chánh rồi cải danh thành Ty Giáo Dục theo chương trình cải tổ hành chánh, trong giai đoạn nầy Trung, Tiểu Học được thống nhất quản trị.
Tiếp theo đó là cổng phụ của trường Nữ Tiểu Học, khi dãy lầu sanh ba giao cho Trung Học, cổng phụ nầy trở thành cổng phụ của Trường Trung Học Kiến Hòa; Cái cổng cũng suốt đời làm phụ, thế nó cũng có số mạng định sẳn cho nó rồi.

Dãy lầu sanh ba nầy là trai duy nhất cũng có mang bảng đồng: "Tri ân Thiếu Tá VĂN LÀ Tỉnh Trưởng Bến Tre" như hai người chị của nó.

Cách dãy lầu đó một sân quần vợt là một dãy trệt.
Cả khu mới của Trung Học khi xưa là sở thú mà ngay đầu dãy trệt là chuồng nhím, loại gì hình dáng như chuột thỏ mà có lông cọng, khi sừng lên như những gay nhọn, nghe nói lâm trận nó bắn lông sát hại địch thủ, chắc mấy bà khoái có bậy cọng lông nầy làm trâm cài "đầu tóc mượn", dãy trệt nầy về sau phá bỏ xây lầu, mới đủ nhu cầu trường lớp.

Cổng chánh có hình dáng như cổng khu lăng miếu, được xây về sau thuở tỉnh đồng loạt làm vụ "trang điểm" phục hồi vẻ đẹp thành phố, chứ thời nguyên khai nó là hai trụ xi măng nhỏ xíu được giữ vững bởi hàng rào kẽm gai và các trụ phụ bằng sắt Ấp Chiến Lược. Dù là hai trụ xi măng nhỏ xíu mà nó vẫn là cổng chánh từ khi mới sanh!

Chung quanh ven hồ Chung Thủy có nhiều cây còng lâu năm, tàn lớn, có nhiều cây trên cạnh Nam nầy bị mưa xoáy mòn làm cả cây ngã đổ hoặc nghiêng hẳn ra hồ, vô phương phục hồi được.

*Cạnh Ðông từ chuồng khỉ phía phải, cầu lấy nước phía trái cho đến hết chuồng có một con công trống mà tới ba con công mái; Thế mới biết giống đực quý biết dường nào! Vì sự mất cân xứng âm dương như vậy nên chú công trống bị chọc cho phùng xòe thường xuyên, khi ấy trông chú đẹp vô cùng, cặp lông đuôi của chú "thấy thèm" lắm.

Người ta nói lần đầu tiên đi coi công gặp lúc nó phùng, nó múa thì cuộc đời mai sau thăng quan tiến chức, phú quý vinh hoa, "rồng bay, phượng múa" mà! NhàQuê xem đúng vào lúc đó mà tới nay chẳng thấy gì, đợi vài năm nữa xem sao hay là hoặc người ta nói trật hoặc nhiều người cũng gặp cùng lúc đó nên điềm quý được chia đều nên mỗi người chẳng có bao nhiêu hay con công nầy phùng xòe thường xuyên quá không còn linh nghiệm? Còn gặp lúc nó ngủ thì từ chết tới bị thương! Số tha phương ăn mày!

Từ chuồng khỉ, gấu trở đi là khu vực đủ loại chim chóc, khoảng giữa có vài bồn hoa trên lối vào cổng khu ban bảo trì chăm sóc công viên mà sau nầy làm trại cảnh sát dã chiến (?), sau lưng chuồng công, dưới mé triên có hồ nuôi qui rùa và cá sấu. NhàQuê không nhớ khu vực nào nuôi voi và trăn, hình như cặp đường Nguyễn Trung Trực thì phải (?).

Góc Ðông Bắc bờ hồ có con lộ nhỏ, đúng ra là bờ nhỏ đi qua cửa nhà Hội Ðồng Thuận. Khu nhà như một ốc đảo nổi lên giữa ruộng chắc cũng của ông hội đồng nầy, phía sau nhà có vài ngôi mộ, bờ nhỏ vừa nói nối với đường Nguyễn Huệ ngay đầu đất khu biệt thự thầy Trần Văn Ðinh bên lề Ðông của đường Nguyễn Huệ.
Cái bờ đê nầy dùng làm đường đi tắt trong mùa nắng, mưa xuống trơn trợt còn thêm cái cầu bắt ngang mương thoát nước, nên các bạn nữ ít dám băng ngang, phải đi vòng qua Nguyễn Huệ rồi Nguyễn Huỳnh Ðức cho chắc ăn.
Phía phải gần đường Nguyễn Huệ có dãy trường tư thục lúc đầu lợp lá đó là trường Hàn Thuyên về sau đổi tên là trường Cộng Hòa. Trường có lớp luyện thi ban đêm, soi sáng bằng đèn măng xông hiệu Aida, chốc chốc phải đem xuống bơm mới đủ áp suất cho dầu lửa phun lên; Tuy nhiên trường có được nhiều thầy giỏi, kinh nghiệm từ Mỹ Tho qua dạy, học sinh nhiều người đậu Bình Thứ trở lên được nhận tiếp vào trường công lập.
Về sau nhiều ông Quận Trưởng và các ông lớn khác có biệt thự kiến trúc tân kỳ trên con đường vốn là cái bờ đê nầy, dĩ nhiên con lộ đã trở thành con đường nhựa có tên gọi hẳn hoi! Ai biết được tương lai của cô gái lọ lem trong thời chiến tranh ác liệt!

Ít năm trước Tận Thế, phân nửa đoạn đường cạnh Ðông nầy có nhiều quán nước, cà phê có nhạc Vàng, có lẽ bây giờ cũng còn các quán ấy đã đổi tên, e rằng còn mọc lên nhiều hơn nữa vì địa điểm nầy về đêm hấp dẫn lắm.

Trước khi cùng các bạn dạo trên cạnh Bắc, NhàQuê hỏi các bạn có nhớ một người hằng đêm ủ rũ trên các băng ghế công viên Bờ Hồ: "Bà già Ru Bi"! Nghe nói bà là con Vạc Ăn Ðêm đã về già với đủ loại ... nghiện ngập. Chiếc áo sậm màu với dáng ngồi phiền não, bất động hằng đêm, hằng đêm...Trong khu vực Chợ Cá có một nhân vật khác cũng ấn tượng là ông " Chánh Phủ", ông nầy râu tóc không chăm sóc, mặc áo nhà binh với đủ loại huy chương lèo và nhãn hiệu xanh đỏ từ bất cứ vật gì ông kiếm được, nghe nói ông có nhà cửa đàng hoàng; nhưng ông giả "Tôn Tẫn" cho có việc làm riêng.

* Nối tiếp cạnh Ðông tại góc Ðông Bắc tức khu vực chuồng công và lộ hội đồng Thuận: Cạnh Bắc đi đến gặp cạnh Tây nơi phía phải có công thự mới tinh dành cho ông Tỉnh Trưởng; Tuy nhiên cạnh Bắc nầy nếu đi thẳng luôn là đường Hai Bà Trưng, sẽ gặp đường Trần Quốc Tuấn, rồi đại lộ Phan Thanh Giản, rồi đường Lê Văn Duyệt trước khi trở thành con hẻm quanh qua quẹo lại tới khu Bảy Phát ve chai lông vịt. Vì thế sau nầy cạnh Bắc của Đường Công Viên gọi là đường Hai Bà Trưng là hợp lý!
Khởi đi chưa tới 20 thước, bên phải có bờ đê nối đường Công Viên với lộ Kiến Thiết, xê tới chút là khu đất trống như một cái gò, sau nầy nơi đó xây một trường Tàu có lầu (trường Minh Tâm ???) nghe nói bây giờ là khách sạn ??? Tiếp nối là một dãy nhà không sát lề đường lắm, giống như nhà công chức mà bây giờ đều nối thêm ra làm quán giải khát hay quán nhậu gì đó!

Nhà hàng Ðào Viên tiếp theo đó, khăn trải từng bàn vuông trắng muốt, vài cặp tình nhân chia nhau từng ly rượu ngọt với thức ăn từ thực đơn viết hai ngôn ngữ, có lúc họ cụng ly và hai mái đầu sát vào nhau chẳng khác nào như đang ở thành phố Âu Châu nào đó. Thời gian như lắng đọng, thế giới chung quanh duờng như ngưng lại chúc mừng.

Bên kia đường ngay cửa chánh nhà hàng Ðào Viên, con đường đổ dốc xuống nhà Thủy Tạ, hai hàng liễu rũ đã buồn càng buồn hơn khi làn hơi nước khói sương lung linh sánh bước cùng một đêm mới nữa bắt đầu. Con đường liễu rũ ấy chứng nhân bao cuộc tình tuyệt vời, xứng đáng nơi chốn ấy "Chung Thủy"!

Sáng hôm sau thức giấc Chung Thủy lại tươi mát đón chào một ngày mới nắng lên, ríu rít từng đàn chim cánh trắng rộn rã bay đến trường.

Khỏi nhà hàng tới phòng Thông Tin, sau là Ty Thông Tin trước khi được dời về góc phải Tòa Hành Chánh cho gần dễ dặn dò, nhường chỗ cho Ty Cựu Chiến Binh, loại ty sở mới nầy để ru ngủ những con người một thời là Huynh Ðệ Chi Binh, để họ đừng vì đau đớn cũ mà sảng, quậy, cắm dùi!
Cám ơn các quan lớn đã ban ơn mưa mốc! Ðợi người ta đặt vấn đề rồi mới hốt hoảng.

Vài cái nhà cuối cùng hình như thấp hơn mặt đường đôi chút, sân cũng như thường lệ trên hệ thống A của đài...là có trồng mấy cây trứng cá. Sau nầy "thức thời cuộc" trở thành quán giải khát, quán nhạc theo phong trào: đi ba bước gặp một quán ăn nhậu như mọi con đường mọi góc phố khác...

NhàQuê nhớ không lầm lẫn là các bạn sẽ gặp ở đây mấy cây gòn duy nhất trong tỉnh lỵ nầy. Mình qua bài khác nha các bạn thân mến của NhàQuê.


http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/BenTre105D.jpg

Đông<------>Tây

Hồ Chung Thủy ngày nay có tên mới là hồ Trúc Giang, hiện đang trong giai đoạn tái phục hồi để hấp dẫn du khách, triên hồ được xây làm vài tầng có bực đi xuống và có đường chạy thể dục, có băng ngồi ngắm và do đó diện tích mặt nước bị thu hẹp đôi chút. Cống thông thủy được tái tạo dựa theo đường ống có từ trước (thời Tây) sẽ làm nước sạch hơn và luân lưu.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 14

http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9TmcrUsYI/AAAAAAAAAWo/Vda0ghjM2dA/s200/NQ001NguyenTriPhuong01.jpg

Đường Nguyễn Tri Phương


ÐƯỜNG NGUYỄN TRI PHƯƠNG: Từ góc Tây Nam hồ Chung Thủy cho đến gặp đường Ngô Quyền.

- Ðoạn từ xuất phát tới đại lộ Phan Thanh Giản: Khoảng nầy nhiều cây cao bóng mát nhất là trước cửa Ty Thuế Trực Thâu Trước Bạ, sau nơi đó là Ty Ðiền Ðịa.

Thời mới tạo thiên lập địa của Trường Trung Học Công Lập Bến Tre, các lớp đàn anh đàn chị và cấp lớp NhàQuê học tại khu trường nam tiểu học Phan Thanh Giản, các giờ trống giữa hai giờ học có thầy cô giám thị xuống lớp trông coi, dần dà thấy việc nầy tốn nhiều công của nên cho tụi NhàQuê được đi ra khỏi lớp, nhưng không được la cà các lớp khác, nói rõ ra là cho tự do ra ngoài đường. Vì vậy đoạn đường nầy qui tụ đông đảo các con người vừa được "Tự Do" tạm đó. Họ hàng nhà "Áo bà ba" trắng chắn bít lối đi và gây huyên náo không kém giờ ra chơi trong sân trường, đủ các trò chơi diễn ra tiêu khiển 50 phút phù du hiếm hoi ấy. Riêng bạn Bùi Trọng Cường trong trường hợp đó chắc về nhà, vì gia đình bạn ở ngay tại góc ngã tư Nguyễn Tri Phương-Phan Thanh Giản; nhưng số nhà có lẽ tính theo đại lộ Phan Thanh Giản, ngôi nhà nầy ngày nay phá bỏ xây làm trụ sở Mặt Trận gì đó!

- Ðoạn từ Phan Thanh Giản đến Lê Văn Duyệt: Bên trái là văn phòng Hiệu Trưởng, Tổng Giám Thị, Giám Thị...Văn phòng dính liền vào dãy trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo,
Có lẽ trường cho mượn để Trung Học có nơi làm văn phòng, giai đoạn thiếu phòng ốc, nhiều lớp cũng học tạm trong dãy trường Cộng Đồng Dẫn Đạo nầy: Lần đó lớp NhàQuê băng qua đường học âm nhạc với thầy Vũ Năng trong dãy trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo, bài đầu tiên là định nghĩa âm nhạc: "Âm nhạc là nghệ thuật kết hợp và tiết tấu âm thanh". Giờ hôm ấy thầy dạy xướng âm (Solfer hay solfier??) xướng theo tên nốt nhạc đúng trường độ và cao độ của chúng, nghe chán lắm! không phê! Bạn Ẩn Hồ đề nghị thầy: Cho "solfer lời" đi thầy!. Thầy bảo trong âm nhạc không có cái gì gọi là "solfer lời" cả! Yêu cầu "Hát" thì nói hát còn nói vòng vo tam quốc!
NhàQuê thấy nhiều người phê bình bản nhạc thế nầy thế nọ có vẻ là dân rành nhạc hay ít ra cũng biết thổi kèn, phê bình vòng vo cuối cùng cũng là phê bình lời ca: nghe "phê" hoặc "không phê" Nói một cách nhà quê thì NhàQuê không có đủ kiến thức như vậy, chỉ thích bản nhạc nào có lời hay dù nó là "Sến" hay "Bác Học" .
Trung Học nhờ phòng ốc rồi lấn dần như vết dầu loang, ăn hiếp đám đàn em tiểu học thấy rõ!
Sát đường Lê Văn Duyệt là các lớp dạy chuyên môn: Mộc, tiện, nguội...của trường dạy nghề, mấy trự nầy có khi đập sắt nghe điếc tai, cũng may nhờ tiếng máy phát điện của nhà đèn còn lớn hơn nữa.

Phía phải vài quán cơm khu vực bến xe đò, các quán nầy về sau trôi nổi theo... khi bến xe dời đi nơi khác.
Chỗ làm bến xe cất lên quán "cơm xã hội", cơm ăn "libre ba ga" không hạn chế, thức ăn chỉ có món mặn và món xào lèo tèo vài ba con tép với giá. Không sao miễn no và rẻ là được!
Có lần nhà trường tổ chức đi du ngoạn Sài Gòn, buổi trưa ăn ở quán cơm Anh Vũ trên đường Bùi Viện, thức ăn cũng như quán cơm xã hội nầy thôi; Quán Anh Vũ về đêm là tụ điểm ca nhạc "nổi" lắm vào thời điểm đó.
Từ nửa đoạn nầy tới Lê Văn Duyệt là Nhà Ðèn, có nhiều máy phát điện chạy dầu: Giờ cao điểm các máy cùng hoạt động, thường chỉ chạy vài máy, tiếng máy bắt đầu khởi động dễ "nhát trẻ em" hay khóc nhè lắm: Coi chừng ông Ðiên..Nặng!
Vài bạn trường Trung Học có liên quan tới Nhà Ðèn nầy: Ném lựu đạn!

Khu vực nhờ có nhiều nhà học sinh trọ học nếu không chắc nhiều con nít sanh năm một!
Nhân viên nhà đèn ngoài vận hành, bảo trì, sửa chửa máy móc; Còn đi kiểm tra các trụ điện, bóng đèn, giữ chúng luôn trong tình trạng tốt, bóng đèn hư các ông thợ bắt thang lên thay ngay. Trong lớp NhàQuê có anh Triệu Văn Hoa cao vòi vọi mặt lúc nào cũng đỏ gay, hay chiếm chỗ ngồi gần cửa sổ mát và ngủ gục. Nhiều lần thầy Nguyễn Văn Nho bắt gặp, thầy cười chế nhạo: Ðể yên cho nó, hồi hôm nó thức đi gỡ bóng đèn; Lớp đàn anh có anh Tươi trong toán hầu kỳ của trường cũng cao tầm cỡ đó và cũng có bí danh: Tươi Gỡ Bóng Ðèn.
Các bạn quá cao dù trai hay gái từ đó có tên kèm "...Gỡ Bóng Ðèn".
Thầy Nho ít lâu sau về hưu, quê thầy ở Gò Công, trước khi hưu thầy tặng mỗi lớp một bài thơ, trong đó có tên tất cả mọi học sinh trong lớp. Không hiểu sao lúc đó có bạn Lục Văn Lang quê tận Gò Công lại sang Bến Tre thi và học chung lớp với NhàQuê nhỉ???

- Ðoạn từ Lê Văn Duyệt đến Ngô Tùng Châu: Tại hai góc ngã tư, bên phải sau nầy bán mía ép của vợ chồng thằng bạn Lê Hoàng Diệp, bên trái là quán nhậu cua lươn ếch, không biết quán cà phê mà cô Kiến Hòa nói nằm ở chỗ nào? Ai có về xin cho nhắn cô chủ quán siêu lạc hà phương!
Ðó là chuyện về sau, lúc NhàQuê còn trấn đóng trong vùng thì phía trái là khu gia binh và gia đình cảnh sát, mấy năm trước đây có gặp một bạn nhỏ tuổi hơn NhàQuê, cựu cư dân trong khu nầy, bạn tên là "Hải Charge" vì nghe người nói lại là bạn làm bài thi mướn cho ai muốn có bằng Bachelor of science. Bạn "charge" thấy thương: Cash, food stamp, credit card are accepted!
Phía trái nầy lẽ ra tới nhà bạn Nguyễn Ðồng Danh thì hết vì nhà cuối cùng quay cửa chánh ra đường Ngô Tùng Châu, suốt chiều dài đoạn nầy có muơng nhỏ chạy dọc, vô số rau "mò ôm" mọc hoang , xanh um! Thì ra loại rau nêm canh, lẫu chua chịu phân từ mương và chịu gần nước. Nhà bạn Danh có trụ cổng xi măng và trong vuông đất có vài ngôi mộ đá ông??

Khoảng giữa phía phải có nhà thầy Hà Văn Nghệ dạy Anh Văn ở trọ, thầy ưa chỉ cách đọc mỗi chữ theo phiên âm quốc tế. Gần cuối bên phía nầy có bạn Tô Kim Bảng (Blackboard) ở cùng người anh: Tô Nhân Dụng. Hình như có thu mua phế liệu, ve chai, lông vịt.

Vụ thu mua loại nầy, sau tận thế có nhiều người giàu bất ngờ: Số là họ mua cả tiền kim loại đã có lệnh hủy bỏ không xài nữa, số hàng thu mua tính bằng kí lô chưa chuyển đi Sài Gòn bán lại, đùng một cái có lệnh đổi tiền và dùng lại đồng tiền kim loại và có trị giá 500 lần lớn hơn. Thử hỏi mấy chục bao bố tời loại bao gạo chỉ xanh 100 kí lô thì các bạn phải biết người đang sở hữu "trúng mánh" tới bực nào!

- Ðoạn cuối từ Ngô Tùng Châu tới gặp Ngô Quyền không có đặc điểm gì nổi bật, nhà bạn Nguyễn Khương Nhàn, Trần Trọng Phu trong khoảng nầy.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 15


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9PhLH5xZI/AAAAAAAAAWQ/WcDEVhh4N_8/s200/NQ001NHaiBaTrung01.jpg

Đường Hai Bà Trưng


ÐƯỜNG HAI BÀ TRƯNG - NỐI DÀI và LỘ HỘI ÐỒNG THUẬN: NhàQuê nhớ được tên con đường nầy nhờ bạn Nguyễn Văn Ðức đố trong lúc chờ cơm chiều Dì Mười chưa làm xong. Bạn về sau làm cho nhà xuất bản Sống Mới trên đường Phạm Ngũ Lão gần chợ Thái Bình trên Sài Gòn (Vĩnh biệt bạn Ðức!), cũng gần căn phố cụ Phán Nhiêu mà bạn Bs Phạm Duy Bình vẫn còn ở đó từ khi bắt đầu vào Y Khoa. Nhà xuất bản Sống Mới chuyên các loại sách giáo khoa bậc tiểu học.
Ðường Hai Bà Trưng nầy nguyên thủy chạy từ góc Tây Bắc Hồ Chung Thủy theo hướng Tây chấm dứt khi gặp đường Lê Văn Duyệt gần nhà bạn Ds Yên Thị Ngọc Ðiệp.

- Ðọan đầu tiên từ Bờ Hồ đến Trần Quốc Tuấn có ngôi nhà mới tinh dành cho Tỉnh Trưởng.


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9Qu61KpsI/AAAAAAAAAWg/zvDQQoPlqRw/s200/BTHBoHo003.jpg

- Ðoạn thứ hai từ Trần Quốc Tuấn đến Phan Thanh Giản đi ngang hông cơ quan quân sự ( Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu hay Trung Ðoàn 10 ??), phía bên kia là hông dinh ông Chánh Án rồi cây xăng ông Ba Hóa (Quá ??) ông là thân phụ bạn Ðỗ Văn Hoàng cùng năm với bọn NhàQuê. Bạn hiện đang định cư vùng Houston, Texas USA.

- Ðoạn thứ ba từ Phan Thanh Giản đến Lê Văn Duyệt, phía trái có các quán bán cơm thời còn bến xe đò, sau bến xe dời đi các quán nầy trở thành tiệm hớt tóc chẳng đắt khách gì mấy, tiếp theo là hàng rào khu vực nhà máy đèn.

Bên phải là công xá dành làm nhà ở một nửa cho ông Quận Trưởng Trúc Giang: Nguyễn Như Sang, nửa kia dành cho Hiệu Trưởng trường Trung Học Kiến Hòa: Cụ Nguyễn Ðình Phú là vị đầu tiên lưu ngụ nơi đây, trước khi được cấp công xá nầy cụ là khách gia đình thầy Tổng giám Thị Trần Văn Ðinh; Các vị Hiệu Trưởng tiếp theo cũng dùng công xá đó: Như quý thầy Bùi Văn Mạnh, Huỳnh Hữu Hiệp, Trần Kim Quế và Trưởng Ty Giáo Dục thời cải tổ hành chánh Nguyễn Hoàng Ảnh.

Ngày nay do vị trí và sự hợp lý đường Hai Bà Trưng được nối dài ra cả hai phía:

** Phía Ðông nối với cạnh Bắc của Hồ Chung Thủy tức cạnh ngang qua nhà hàng Ðào Viên


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9Qc2z-TTI/AAAAAAAAAWY/z8b_HdN7Wv4/s200/BTHBoHo001.jpg
và cũng nối với con đường ngang qua nhà ông Hội đồng Thuận nguyên là bờ nhỏ trơn trợt từ Bờ Hồ đến đường Nguyễn Huệ, con đường băng ngang nầy qua cửa trường Hàn Thuyên sau là trường Cộng Hòa, về sau dời lên đường Lê Văn Duyệt cạnh góc có Lộ Mới.

Có một nhân vật dính dáng tới trường Cộng Hòa là Hoàng Xuân Việt, ông nguyên là thầy tu xuất mà lãnh vực nào cũng có ông: Viết sách nào là Tâm Lý Bạn Trai, Tâm Lý Bạn Gái ...nào là ban chấp hành Văn Bút, Hội Hoàn Cầu Khải Tượng...Trong một giờ dạy, ông ngưng ngang bài giảng dành một phút mặc niệm cho Albert Camus bị tử nạn xe hơi đâu tận bên Tây. Tóm lại ông là một hiện tượng.

Trở lại cái bờ lộ nhỏ như có nói sau có nhiều biệt thự đẹp của mấy ông Quận mà xây nhà ở Tỉnh.

**Phía Tây khởi từ Lê Văn Duyệt có hẻm nhỏ cạnh nhà gia đình Ds Yên Thị Ngọc Ðiệp, hẻm nầy rẽ phải rồi quẹo trái rồi quẹo phải, ngoằn ngoèo như vậy ngang qua nhà có dàn bông giấy của gia đình bạn Phạm Thị Ca mà sau nầy bạn về dạy cô giáo dưới Ba Tri quê chồng, tên bạn là thế, mà phần đông gọi bạn là cô Sơn Ca dù NhàQuê chưa nghe bạn hát lần nào! Ai là Bùi Thiện đây??

Tới một chút hẻm sẽ gặp phần nối dài của đường Ngô Tùng Châu, ngã tư nầy nhộn nhịp suốt ngày những quà bánh thuộc loại bán trong xóm ăn thiếu chịu lần nầy chồng chất lần khác.

Khu vực đó có nhà bạn Ðỗ Quang Trượng, Ðỗ Quang Nuôi và vựa thu mua ve chai lông vịt chú Bảy Phát gia đình bạn Ðạt-Huỳnh Thị Hoa (Ðại Ðiền), Chú bảy cũng là nhạc phụ bạn Nguyễn Bá Tải. Con hẻm ấy nếu tới nữa sẽ vô được khu phố cho mướn của thầy Nguyễn Văn Cò thân phụ bạn Nguyễn Ðỗ Huân.

Những con đường theo hướng Ðông Tây có trải đá, tráng nhựa đến đây là hết, phần tiếp theo nhàQuê sẽ nói về các con lộ đất, hẻm... cũng chạy theo hướng Ðông Tây nầy mà vào thời đó chưa được tráng nhựa gì cả.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 16


Lộ Kiến Thiết



LỘ KIẾN THIẾT: Nối từ đường Trần Quốc Tuấn đến đường Nguyễn Huệ.
Chỉ cách cạnh Bắc của hồ Chung Thủy có một dãy phố mà con lộ nầy đã là ngoại ô. Từ đường Trần Quốc Tuấn đổ dốc xuống, phía phải có mấy dãy nhà cư xá Kiến Thiết là hết. Phần còn lại phía nầy là ruộng trống cho tới đường Nguyễn Huệ, phần ruộng trống đó bao gồm luôn phía sau lưng nhà Hội Ðồng Thuận.

Mặt lộ gạch đá lôn xộn cũng chỉ được trải tới hết khu cư xá mà thôi; Tức chưa được một phần tư con lộ Kiến Thiết nầy. Phần cư dân khoảng còn lại chắc nộp thuế không đầy đủ hay chỉ là những đứa con bất đắc dĩ nên không được chăm sóc.

Quả vậy! Phía trái nhà cửa đông đúc, chen chúc nhau, lớn nhỏ đủ cỡ, đủ loại vật liệu. Thế mà khu xóm đó là nơi có nhiều kẻ sĩ chưa "tới số" để ra làm quan nhất. Họ từ nhiều nơi "thâm sơn cùng cốc" tới đây tầm sư học đạo, một ngày kia thầy cho xuống núi giúp đời. "Thiếu thốn chỉ là tạm thời", "Người Quân Tử ăn chẳng cầu no", đọc sách thánh hiền dưới trăng và dưới ngọn đèn dầu hiu hắt...Ba mươi thước ngoài kia đèn điện sáng choang, chỉ có ba mươi thước mà điện di chuyển với vận tốc chậm chưa từng thấy.

Hơn bảy mươi lăm phần trăm lộ Kiến Thiết là đường đê trơn trợt, mùa mưa sĩ tử phải lội chân trần một đoạn. Lộ còn có nhiều ngã rẽ vào các lớp nhà bên trong, càng sâu càng đông vui; Thế cũng hơn miền đồng quê bội phần!

Trong nửa đoạn đầu phía trái nầy có nhà cô Lê Thị Hảo, cô làm giám thị trong trường Trung Học Kiến Hòa, cô là thân mẫu bạn Nguyễn Duy Liêm. Khoảng cuối năm 1969 gặp bạn vài lần trong căn gác đường Yên Ðỗ. Có người nói bạn hiện ở vùng " SaiGon Nhỏ" Little SaiGon, Nam California.

Nhắn tin: Ai biết hoặc gặp Cụ Nguyễn Duy Liêm nầy ở đâu vui lòng cho BenTreHome biết. Xin cám ơn trước.

Vài chi tiết: Cụ tuổi tròn trèm sáu mươi, dù học chung lớp nhưng mỗi lần thi, Cụ phải có giấy xin miễn tuổi vì Cụ bắt đầu đi học sớm.

Nước da đen vừa phải, tóc hơi quăn nên thoạt trông như người Ấn, nhớ đừng nói lén, Cụ rành tiếng Việt lắm, trước học kỹ thuật Phú Thọ.

Phía Ngoại Cụ ở cư xá Hàng Không đối diện chùa Vĩnh Nghiêm gần cầu Công Lý, dì Út của Cụ tuổi khoảng Cụ mà thôi. NhàQuê đòi làm dượng Út bị Cụ hăm "Uýnh".

Cụ thất lạc từ 1970.

Năm 1963 Cụ có chiếc xe Goebel mới toanh, ngồi chờ ráp từ hãng Tự Lực đường Phó Cơ Ðiều, Chợ Lớn. Cụ chở NhàQuê về Bến Tre ngay sáng sớm ngày hôm sau. Trong sương mai Cụ và NhàQuê hợp ca cho đỡ lạnh: "Tôi xa Ðô Thành một đêm trăng soi mong manh, khi ra đi rồi lòng vẫn nhớ vẫn thương... Bao nhiêu con đường nằm thức giấc giữa đêm khuya...". Nhắc như vậy, Cụ có mộng du cũng hồi tỉnh ngay.

Nhà cô Lê Thị Sâm cũng cùng phía và gần nhà cô Hảo. Về cô Sâm NhàQuê xin chỉ ghi lại bao nhiêu đây thôi, có lẽ không nên nói hơn!

Lộ Kiến Thiết đến gặp đường Nguyễn Huệ ở một nơi gọi là hãng dây luộc, chắc là có hãng làm loại dây thừng từ xơ dừa có lẽ! NhàQuê thực sự chưa thấy hãng nầy dù có tới đó mấy lần khi bạn Nguyễn Ngọc Ðiệp cùng quê trọ học ở đây. Bạn Ðiệp sau nầy là Sĩ Quan Truyền Tin, hiện định cư ở Florida.

NhàQuê 2005


><><><><><><><><


Phần Phụ Thêm: Cũng Phải Trồi Lên Mà!

(Không Có Trong Tuyển Tập Thơ Văn HÀNH HƯƠNG)

Ông Kẹ Nguyễn Duy Liêm nè mấy Thợ Săn Tin ơi! NhàQuê



Tue, 27 Jun 2006 18:19:50 +0200
From: "Duy Liem Nguyen" <......gmx.de>
Subject: Bạn xưa
To: ........@yahoo.com

Con ma nhà họ nhớ! Mấy hôm nay đọc bentrehome thấy có bác NhàQuê kể chuyện hồi xưa mới biết được mình có hai thằng bạn cũ có thời làm pháo thủ.

Trước đây lúc mà tao còn được phép múa bút và lao động bằng chỉ tay năm ngón, có nghĩa là người ta sai tao thì tao có thằng khác để mà sai lại thì tao có nhiều thời gian rỗi rãnh để đọc sách báo. Trong đó có báo Văn Nghệ Tiền Phong. Không phải báo nầy có bài vở giá trị gì, chỉ tại vì nó có nhiều chuyện và tranh vui cuời. Tranh vẽ cô Ký Điệu sánh vai cùng một ông lính ốm nhom, ông nầy trông còn tệ hơn là ông kẹ Liêm thuở 30 năm về truớc. Có nguời trông thấy mới hỏi rằng:
- Cô Ký ơi sao cô lựa ông nầy trông hom hem quá dzậy?
- Ấy, ấy...anh là pháo bing đấy Bác à.
- Pháo binh thì đã làm sao?
- Em nghe nguời ta hát là "..ai ơi đừng lấy pháo binh. Đêm nằm nó pháo rung rinh cửa nhà..". Làm em cứ tưởng thật!.

Tao học ở Bentre từ lớp bốn trường tiểu học. Mười mấy năm ngựa sắt tung hoành khắp các đường sá hang cùng ngõ hep. Bao nhiêu lần thay vỏ xe đạp cho các cuộc tuần tra như vậy mà cũng không biết được và nhớ nhiều bằng mầy.Thằng nầy khá thật, chỗ nào cũng thuộc, em nào cũng biết! Có điều mầy tả chân tao như vậy thì tao có trốn như trốn nợ cũng có người biết mà lôi ra. Mầy nói chuyện về con nhỏ tên Tng thi Phg Tr. làm tao nhớ chuyện xưa buồn lắm. Bạn nầy đối với tao rất tốt. Sau nầy cha mẹ mất hết, nhà tan cửa nát bạn lưu lạc tận xứ Canada thuộc tiểu bang Quebec.
Mầy liên lạc hay tìm được địa chỉ của bạn nầy tao mới phục mầy là con ma nhà họ nhớ!

Cho tao gởi lời thăm quan ba pháo thủ. Quan ngày xưa học hành chăm chỉ tao cứ phải mượn bài vở của quan về nhà chép lại. Quan hồi trước có cây thước kẻ bằng gỗ mun đen sì, tao mấy lần định ăn cắp mà không được. Quan giữ cây thước kỹ lưỡng quá!

Thăm Bác NhàQuê, Connecticut thuộc tiểu bang nào vậy?

[NhàQuê]

Những "Con đường xưa Em đi"

Đông Tây 17


Hẻm Mỹ Hòa Chay

hay Hẻm Bà Đốc Phủ Nhơn



HẺM MỸ HÒA CHAY hay HẺM BÀ ÐỐC PHỦ NHƠN:Có tên như vậy vì con lộ nhỏ đó về phía phải đi dọc theo rào ngôi nhà lầu lớn của Mỹ Hòa Chay. Bên trái đi dọc theo khu vườn bà Ðốc Phủ Nhơn.

Lộ bắt đầu từ đường Lê Văn Duyệt gần Tháp vào khoảng hai trăm thước mới hết phần đất của bà Ðốc Phủ và Mỹ Hòa, tới đó rồi lộ có các lối rẽ nhánh ra.

- Mỹ Hòa Chay: Ngôi nhà lầu hai hay ba tầng(??)trông cũ kỹ như nhà hoang, im lìm như có vẻ chứa chất nhiều điều "huyền bí ẩn" bên trong. Nghe nói được xây theo kiểu khép kín có sân rộng chính giữa, đủ phòng ốc cho mấy đời con cháu sống chung. Cả khuôn viên có tới hai mẫu tây. Ði dọc theo con hẻm nhìn vào thường thấy cô gái quần áo màu nhạt khi có vẻ như vui vẻ, khi ủ rũ ngồi một mình trên ghế đá dưới gốc xoài, cô quay lưng về phía hẻm nên chưa bao giờ thấy mặt cô.

Sau năm 60, thầy Phước và thầy Bình có thuê mướn(??) một căn trệt cửa quay ra hướng hẻm, về sau nữa thấy có cả gia đình lính tráng!

Phía sau và gần Hẻm có lò mạch nha, nấu đường từ nếp, lúa mọc mầm; Nên qua đây các Bạn ngửi được mùi ngọt của đường vừa mùi chua của lúa ngâm và ủ. Khu lò mạch nha tách rời xa ngôi lầu nhưng vẫn chung trong khuôn viên Mỹ Hòa Chay.

Có bạn Chẩy luyện tập võ ngày hai lượt, uýnh bao cát bình bịch; Ðó là tất cả những gì NhàQuê biết về Mỹ Hòa Chay!

- Dọc theo phần đất bà Ðốc Phủ là hàng dừa lão cao vút, gốc lồi lên khá cao, hàng rào cây kim quít che kín bên trong khu vườn, đến hơn hai phần ba của con hẻm chung nầy mới có lối vào căn nhà gạch ba căn bình thường cũng thấy có mấy bạn nữ trọ.

Nói là con hẻm chung chứ theo suy luận của NhàQuê thì con hẻm nầy hoàn toàn thuộc về phần đất riêng của bà Ðốc Phủ vì phần Mỹ Hòa đã rào rồi và đất bà Ðốc Phủ không những chỉ có thế mà bao gồm khu vực rộng chung quanh, có khi Mỹ Hòa chỉ mua lại một phần của mình trong khu vực ấy; Thôi vụ nầy thuộc mấy ông Ðiền Ðịa.

Các dừa lão như vậy mà được hành khách đi xe đò tiếp phân U RÊ vượt liều lượng kiểu Bến Xe Ngựa như đã nói.
Tại sao Người Ta không nghĩ được cách giải quyết nhu cầu tự nhiên của con người vậy cà?? Lo cho dân thiệt! Cái nầy cũng kiếm ăn được đó chớ!!

Cạnh khác của phần đất bà Ðốc Phủ song song với con hẻm nầy cũng là lối đi ngắn rồi rẽ trái qua cầu dừa vào xóm nhà dọc theo rạch nhỏ, nhánh của rạch cầu Nhà Thương. Ðầu lối đi nầy trên đường Lê Văn Duyệt ngay sau lưng Hội Trường Công Chức, Cái đó và cái cống không có gì đáng nhớ bằng tại đây có cây bông sứ tỏa hương bốn mùa, càng về đêm càng loang xa.

- Rẽ 1: Tới cuối phần đất Mỹ Hòa Chay, Hẻm có ngã rẽ đầu tiên phía tay mặt, nguyên là bờ dừa nếu nhìn ra hướng Tháp bên kia là cuối phần đất có vài bụi tre của Mỹ Hòa, hai bên cách nhau một cái mương rộng. NhàQuê có cảm tưởng đó là hào sâu trong các thành xưa, mương nầy Mỹ Hòa dùng xả nước lò mạch nha. Bờ dừa ấy có bốn nhà tất cả quay lưng ra một mương khác và quay mặt ra hướng Mỹ Hòa: Nhà thứ nhất nhiều bạn Ba Tri trọ, nhà thứ hai của anh em bạn Ru, Chẩn từ Hương Mỹ lên có bạn Ðinh Văn Ba ở chung. Ðinh Văn Ba sau học Quốc Gia Hành Chánh.
Đặc biệt chuyện vui bên lề là bạn Chánh cũng ở chung đây; Có lần bạn Chánh mất thẻ căn cước, bạn làm tờ cớ gởi Ty Cảnh Sát, trong phần cuối tờ cớ bạn ghi "...Tôi hoàn toàn không chịu trách nhiệm nếu ai lượm được giấy căn cước nầy dùng vào những việc làm phi pháp khác...". Bạn Chánh bị bọn NhàQuê hù "Mầy viết vậy là mầy có làm chuyện phi pháp rồi" Chánh nhà ta xanh mặt kêu trời như bộng!!

Nhà kế tiếp bạn Huỳnh Kim Tuyến (tên cúng cơm là Học) được ông ngoại mang cột dừa và vật liệu từ trong Phú Nhuận ra cất cho ở đi học. Sướng thiệt!!

Nhà ở cuối bờ dừa nầy gồm hai phần, một phần của dì Mười lảnh nấu cơm cho tụi trọ học trong đó có NhàQuê và cũng cho tụi tới giờ mới tới để ăn mà không ở đó. Các bạn ấy muốn dùng thì giờ ôn tập trong năm thi, tạm thời bỏ vụ bếp núc!.

Hai cô bé con dì Mười: Võ Thị Thu Hồng và Võ Thị Thu Cúc.
Võ Thị Thu Hồng(THKH 1960?) học rất giỏi, về nhà khóc mắt đỏ hoe nếu môn nào không được nhất lớp! Sau học dược và dì theo lên Sài Gòn nuôi con

Phần thứ hai của nhà đó của thầy Huỳnh Tấn Ban, thầy dạy Sử Ðịa trong trường THKH.
Hết bờ dừa có cầu xi măng nhỏ xe gắn máy qua được, ngay đó là sân gia đình anh Trà Văn Hy, các em của anh: Trà Thị Truyền kết hôn thầy Phước có nói trong phần Mỹ Hòa Chay và Trà Văn Thảo ...

Họ Trà nầy hiếm thấy; Vậy mà cách đây vài năm có anh bạn ở gần rạp Long Vân trên đường Phan Thanh Giản- Sài Gòn hỏi NhàQuê: "Mầy ở Bến Tre biết Trà Văn Hy, Trà Thị Truyền hôn? Trả lời: Biết, sao không!"

Rẽ 1 sau khi qua cầu xi măng, quẹo trái đi ngoằn ngoèo tới mấy cầu dừa, khi nước lớn cầu dừa nằm dưới mặt nước, qua đó phải xăn quần mà lội: Ði cầu mà phải lội dưới nước!
Qua cầu rồi tới lò vôi có con nhỏ Nhãn cháu kêu ông Sáu Say bằng Cậu, má của nhỏ khuyết tật không nói được; Nhỏ: Ðẹp!

Khỏi Lò Vôi rẽ 1 gặp cuối Lộ Mới, sau nầy chỗ đó có cầu qua khu thánh thất Cao Ðài. Nơi góc cuối cùng nầy có nhà bạn Hùng( Huỳnh Văn Hùng ??) từ trong Lương Phú, Giồng Trôm ra, vì vậy nhà có sẳn ghe xuồng đi về trong vườn quê. NhàQuê và anh Tô Kim Quang ( anh theo vai vế phía bà nội NhàQuê) thường đến tập bơi "du thuyền". Vĩnh biệt bạn Hùng và anh Quang! Bạn Hùng và anh Quang bạn cùng lớp và sau NhàQuê hai năm. Anh Quang kết hôn chị Nhàn em bạn Hùng, chị Nhàn học và làm thợ tiệm uốn tóc Phùng Nga gần phòng ngủ Minh Nguyệt ngoài đường Giữa trong một thời gian dài.

- Rẽ 2: Tại góc rẽ 1 có tiệm tạp hóa mà chủ tiệm là nghiệp chủ về nhà máy xay lúa từ Mỹ Chánh, Ba Tri chuyển cư lên.
Tiếp theo đó nhà gia đình ông Tư cũng di cư từ Ðại Điền - Thạnh Phú đến, sau nhiều lần chuyển chỗ, ông mua lại căn nầy: Bạn Trần Thị Mười trắng bóc sau dạy cô giáo là con ông Tư. Bạn nầy cùng lớp Hồ Thị Tâm, Nguyễn Ái Linh... nên xem ra cũng dễ thương lắm lắm!

Khỏi đó vài căn tới rẽ phải vào xóm đông vui khác không biết bao nhiêu là học sinh trọ học hoặc cùng gia đình từ vườn quê ra.
Ðây NhàQuê gọi là rẽ 2 cho thuận tiện mô tả.
Hãy tưởng tượng khu nầy là thủa vườn rộng hai mẫu tây, một ngôi nhà lớn trên đó, chắc là chủ đất, nhà nầy khi xưa tụi NhàQuê gọi là nhà thầy Siên.
Thầy Nguyễn Văn Siên dạy vẽ cho bọn NhàQuê, sau thầy lên dạy trên trường Quốc Gia Cao Ðẳng Mỹ Thuật Gia Ðịnh; Có lần NhàQuê gặp lại Thầy đang đi bộ gần cầu ĐaKao, nhắc về Bến Tre thầy thích lắm, nghe Thầy định cư bên Ðan Mạch. Nghe nói bạn Phan cũng ở trong căn nhà ấy.

Các nhà khác cất sau dọc ngang bu quanh ngôi nhà, thầy Lê Thanh Quang dạy trong trường, các em thầy Lê Thanh Khiết, Lê Thanh Nguyệt Thu ở chung với thầy trong khu ấy và hai bạn là bạn đồng môn tụi NhàQuê.

Giám khảo NhàQuê cho hai nhỏ Ngô Quỳnh Giao và Lê Thanh Nguyệt Thu đồng điểm nhau 17.99/20!!! Cho điểm như vậy có thiên vị gì không các Bạn??


Mùa Thu sang năm, năm 2006 nhân kỷ niệm 50 năm nhìn lại, nhìn qua, nhìn tới, nhìn lui, nhìn xuôi, nhìn ngược, nhìn trong, nhìn ngoài, nhìn lên, nhìn xuống, nhìn trái, nhìn phải... nhìn lung tung. Nên dự định sẽ công bố điểm của các "Cụ Bà" từng là học sinh các trường công, tư trong tỉnh lỵ trước 1975.

Ai muốn có Thành Tích Biểu (Report Card) để le lói với con cháu rằng ngày xưa Bà đã...Xin Email về địa chỉ:

trongbtran@hotmail.com

Cụ Bà sẽ nhận được điểm chánh thức của mình: Ðiểm từ 10 đến 11.99 xếp hạng Thứ, từ 12 đến 13.99 xếp hạng Bình Thứ, từ 14 đến 15.99 xếp hạng Bình, từ 16 đến 17.99 xếp hạng Ưu và hạng Tối Ưu từ 18 đến 20/20 . Vì lý do tế nhị nên báo trước Không Có Cụ Bà Nào Ðạt Tối Ưu 20/20 Cả; Xin Cáo Lỗi! Và với sự ưu ái sẳn có nên Không Cụ Bà Nào Dưới Trung Bình; An tâm!

Trăm Vị Đầu Tiên (Top hundred) trong danh sách sẽ được các bạn Nha Sĩ gốc Bến Tre tặng mỗi Cụ Bà một bộ răng giả cho đỡ móm và nhai được tất cả các loại mứt nhất là mứt dừa, các Cụ bà khác được tặng chai thuốc nhuộm tóc hiệu Con Công...dù thư đến muộn.

Khuyến khích các Cụ nên gởi Email cho khỏi tốn 37 Cent theo giá hiện hành của bưu điện Mỹ.

Trong Thơ Yêu Cầu (Request Form) nhớ ghi tên họ và năm vào học hoặc năm nghỉ học, các chi tiết khác có các "Tự Ðiển Sống" cung cấp; Tuy nhiên nếu các Cụ Bà tự nguyện cho biết thêm xin hoan nghinh! Thông báo chui nầy chỉ đăng nơi đây trang Web BenTrehome mà thôi . Không có gì để hồi hộp.

Thay mặt: ÐồQuỷ ký tên và đóng triện củ khoai.

Hẻm và rẽ 3: Trên thực địa là một đường thẳng thẳng góc với hướng ban đầu từ Tháp vào, tạo thành ngã ba, nên Hẻm được xem như đổi hướng quẹo thẳng góc về tay trái tức trở thành hướng song song với đường Lê Văn Duyệt ngoài kia.

Từ đây đến cửa lò hủ tiếu bên trái có mấy nhà cột dừa nên không phải qua bản vẽ của Ty Kiến Thiết: Một nhà của cậu cháu Huỳnh Văn Miêng từ Cái Mơn qua, một của gia đình nhỏ Thủy cũng trăng bóc, mấy nhỏ từ miệt vườn ra ưa "bị" trắng dữ vậy cà!!

Nhà cuối cùng phía đó gần sát đầu cầu của thầy hai y tế làm trong nhà thương có Nguyễn Trọng Ni và Phương Khanh trọ; Cầu vừa nói là thanh gỗ bắt ngang con rạch, rạch là nhánh của rạch cầu nhà thương…

Phía phải có nhà sàn xây gạch có lúc thấy các bạn Trần Văn Vang, Hồ Văn Bạch cùng lớp NhàQuê lảng vảng quanh nhà nầy. Bạn Hồ Văn Bạch có giọng nói khao khao tựa thầy Hoàng Cơ Long. Sau tận thế có thấy bạn ở Ba Tri. NhàQuê xin cáo lỗi vì sự sơ sót rằng nhà thầy Huân nói trong phần đường Nguyễn Huệ là nhà sàn duy nhất trong tỉnh lỵ. Không phải vậy, còn nhà sàn ở đây nữa là hai.

Trước lò hủ tiếu có bờ dừa đi vào xóm dì dượng bảy Thành có tám căn phố cho mướn cất thành hai dãy quay mặt nhìn nhau: Năm quay lưng ra lộ dẫn vào và ba quay lưng ra rạch nói đoạn trước. Từ rạch có thể nhìn sang bờ bên kia thấy xóm nhà và phố cho mướn của thầy Nguyễn Văn Cò.

Thầy Phan Tấn Hòa ở nhà dì dượng bảy và dạy trong trường THKH. Thầy học ngày đêm chăm hơn cả tụi NhàQuê, thấy tưởng thầy đang soạn bài dạy.
Sau thầy làm Thẩm Phán, Thầy cũng làm rể Bến Tre, vợ thầy cô giáo, quê dưới Chợ Giữa.
Có lúc NhàQuê ở căn cuối cùng dãy năm căn cùng các bạn khác. Xin cũng nói rõ là đám học sinh từ quê lên thường thay đổi chỗ ở, vì cần họp nhiều bạn lại cùng mướn nhà ở chung cho giảm nhẹ chi phí về mướn phố, có nơi chốn ở đi học.

Phía sau dãy năm căn là nhà bạn Nguyễn Văn Phú, chung lớp NhàQuê bốn năm đầu, ông cò nầy cũng là rể Ba Tri, con đường nhỏ trước nhà bạn mà sau lưng căn NhàQuê tận cùng là một Ni Tự rất im lìm mà ít người biết nếu chưa vào đến đây.

Lò hủ tiếu có một khoảng sân phơi khá rộng, ngôi nhà chánh một phần để ở, hai phần ba còn lại là cơ sở sản xuất, lò, cối... quay lưng ra rạch và dùng nước từ đây trong các khâu chế biến, sản xuất chánh yếu là bánh hủ tiếu, phở và những sản phẩm tương tự như lò hủ tiếu trước bót Hội Ðồng Cương.
Cái đặc biệt là hai bà chủ đều là người Việt quê cùng ở Giồng Luông, Ðại Ðiền- Thạnh Phú. Hai ông chủ đều là người Triều Châu.

Có một dịp Trung Thu ông chủ lò hủ tiếu đang nói kêu NhàQuê "Hê dô đây! dô đây!" Ổng mời ngồi uống trà với một mâm đủ loại bánh trung thu. Lần đầu tiên và lần duy nhất cho đến nay NhàQuê "bị" trà ẩm rất ư đặc biệt: Bình pha trà nhỏ như cái ly uống cà phê đen về sức chứa, da không tráng men, rót ra một lần chỉ được vài giọt như rặn, ngồi chờ nhiều lần mới được một ít trong chun nhỏ xíu bằng ngón tay cái cũng không tráng men, cái chun mà cho thằn lằn liếm cũng chưa đã khát.

Trà đắng ban đầu và ngọt khi tan trên đầu lưỡi; Thú thật NhàQuê chưa học được thú thanh nhã như vậy! Nhà quê đứt đuôi nòng nọc! Không sao, có qua một lần cho biết!! Cám ơn ông chủ đã tiếp kẻ hàn sinh chỉ quen cơm tẻ, uống nước múc trong lu bằng gáo dừa và đánh ực!

Bánh trung thu cả mâm mà nuốt nào trôi vì hốc cổ thấy mẹ, ổng cứ "ăn đi, ăn đi!!", NhàQuê hình như chỉ "hưởng" đâu miếng nhỏ cho biết bánh trung thu nhà giàu như thế nào; Bánh trung thu đặt mua Ðông Hưng Viên trên Sài Gòn!!

Chứ "bánh trung thu nội hóa" thì lúc ở gần lò bánh trên đường Nguyễn Huỳnh Ðức đã trông thấy tận mắt cách xào nhưn bánh trung thu mà chạy cả cây số còn chưa dám ngó lại: Số là gần tới mùa bánh trung thu, tất cả bánh tồn đọng hoặc bánh từ các nơi ế trả về từ năm trước mốc meo được đem ra, thợ thầy cùng nhau nện ì xèo như giã gạo trên sóc Bom Bo, bánh giã nát được đem trộn với nguyện liệu mới để xào làm nhưn cho đợt bánh trung thu đang tới.

Thử hỏi làm sao mà NhàQuê không "ớn". Xin lỗi khai thiệt những điều mắt thấy nha hai anh Mười: Mười anh (Trần Phú) và anh Mười Em "đọt xô" như Nguyễn Công Áng!!

Bé gái của NhàQuê năm nào cũng đòi phải mua lồng đèn, chờ chực nghe đủ loại phát biểu trước khi được kêu tên,tiến lên lảnh cái bánh trung thu không thể nào nhỏ hơn được, nắm gọn trong lòng bàn tay nhỏ xíu của bé, chắc loại nhân"thập cẩm"; Hân hoan vô kể!! Bánh ngoại xẻ cho không chịu ăn! Tuổi thơ có cái háo hức rất trẻ thơ!!
Mấy ông lớn cũng được Thương Gia, Kỹ Nghệ Gia "phát" bánh trung thu có nhân độn..đặc biệt mà không phải hát ...Tết Trung Thu em xách đèn đi chơi, em xách đèn đi khắp phố phường...đèn ông sao với đèn cá chép...

Qua cầu ván có tay vịn vì con rạch khá lớn và sâu, phía trái nếu lại qua cầu sẽ đi trở ra hướng Tháp chỗ nói có cây bông sứ.
Bên phải là nhà Dì Chín bán gà, một thời gian dài là nơi trọ học của các bạn: Tô Thị Hồng Vân, Hồ Thị Quới, Lê Văn Ửng, Tô Kim Quang, Hồ Thị Tâm, Hồ Nhựt Thanh...Dì Chín là dì chị Võ Thị Yến Ngọc mà chỗ thân tình NhàQuê gọi chị Yến Ngọc là chị Ba, chị học trên NhàQuê một hay hai lớp, sách các lớp đã qua chị cho lại NhàQuê, chị thuộc lớp nổi tiếng nhan sắc, giúp ai chị rất tận tình...

Có lần NhàQuê giải thích cho chị thế nào là đồng tiền có vận tốc, vài tuần sau chị tưởng NhàQuê chưa biết bèn làm "tay tổ" tận tình giảng lại...,cả NhàQuê và Má sắp nhỏ đều có kỷ niệm đẹp về chị. Vĩnh biệt Chị Ba!!!

Từ đầu cầu hướng ra xóm Bảy Phát nối dài của đường Ngô Tùng Châu, con hẻm nhỏ nầy quanh qua quẹo lại mấy chặp, có khi phải đi trên một đoạn độn bằng xác mía tránh các vũng nước đọng.

Lần trở lại sau cùng, đoạn nầy thấy khá hơn, lối đi tráng xi măng; Nhưng nhà cửa vẫn nhô ra thụt vào tuy có sáng sủa hơn khi xưa toàn nhà lá mà nhà nào cũng nuôi chó, mấy trự đi đêm bị chúng vồ sủa ào ào!! Có trự đứng lại nói bâng quơ "Xóm nầy: xóm chó" suýt bị đánh hội đồng!!

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 18


Lộ Mới


LỘ MỚI: Song song và cách hẻm Mỹ Hòa Chay khoảng hơn hai trăm thước về hướng Bắc khi vừa qua khỏi ngôi nhà gạch cổ của gia đình bạn Lê Văn Ngọ, sau làm trường Tư Thục Cộng Hòa, sau nữa là trại lính, nhưng chưa tới hãng nước đá Lê Thành Hương.

Lộ nên dềnh dàng hơn hẻm và lúc NhàQuê đi "tuần thú" Lộ chỉ được đổ đất đỏ một đoạn, bên phải có con rạch tạo thành hồ khá rộng chạy dài từ phía sau hãng nước đá Lê Thành Hương đến tận rạch cầu Nhà Thương; Tuy nhiên phía nầy cũng có mấy nhà quay lưng ra hồ như nhà chị em bạn Kim Thoa, Ðức (Bs Ðức sau nầy).

Vì theo bạn Bến Tre vào có một lần nên không nhớ rõ nhà thầy Ðường cũng trên Lộ Mới nầy hay bên hẻm Ðại Ðồng? Nhưng biết chắc nhà bạn Hứa Ngọc Hảo, con thầy có ít nhất một cây cóc nói theo con gái, dân nhậu gọi là cây cầy, vì từ trái cho tới lá đều dùng làm mồi được, cho tới hột cũng trị cấp tốc thông nòng được bịnh suyễn khò khè.

Tới gần rạch thì Lộ đổi hướng thẳng góc về trái và đến khu vực xóm Lò Vôi trước nhà chị Nhàn (có nói trong bài trước Hẻm Mỹ Hòa Chay) thì hết; Nơi đây sau có cầu bắt ngang rạch cầu NhàThương đi qua được gần khu Thánh Thất Cao Ðài, đầu cầu bên kia xóm Bà Tám Thợ Mộc, "đại úy Mừng"??

(Theo bạn Dương Văn Tươi thì xưa chỗ rạch nầy cũng có cầu nhưng bị hư hại, thời gian dài chưa xây lại – Còn đại úy Mừng thì ở trên chợ Ngã Năm chứ không phải ở đây!?)

Khi lộ khởi đi khỏi trại lính về phía trái sẽ tới khu vườn thầy Thêm (Thiêm??), thầy dạy bên trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo, sau có lúc thầy làm Trưởng Ty Tiểu Học thầy là thân phụ các bạn: Nguyễn Thị Kim Kiều, Nguyễn Phước Tồn, Nguyễn Phước Toại...Hai bạn Kim Kiều và Tồn cùng năm bọn NhàQuê. Ðã lâu sao chưa thấy bạn nào liên lạc được hai bạn ấy cà!!

Nhưng Lộ Mới có phải mới nhất của Tỉnh Lỵ lúc đó không hởi mấy ông Công Chánh, Trường Tiền, Kiến Thiết?

Có trong qui hoạch của mấy ông không hay chỉ là con đường đi vào xóm rồi do thuận tiện trở thành con đường có chiếc cầu "nối những bờ vui" đi lại cho gần khỏi phải vòng vo qua cầu Nhà Thương??

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 19


Hẻm Đại Đồng


HẺM ÐẠI ÐỒNG: Về vị trí phát xuất của hẻm nầy là vừa khỏi nhà máy nước đá Lê Thành Hương đôi chút. Cái hãng nước đá như một biệt thự, coi không có vẻ bề thế về diện tích nhưng có con nhỏ răng khểnh Lê Thị Thưởng cười duyên dễ thương lắm.

Hẻm Ðại Ðồng song song và cùng hướng Lộ Mới , có lẽ con hẻm nầy mang tên như vậy theo tên của nhà may Ðại Ðồng ở đường Giữa (đường Lê Lợi) đồng thời có nhà riêng ở đây.

Từ ngoài rẽ vào không xa, tọa lạc trên phần đất khá rộng, có lúc thấy gia đình bạn Phan Thanh Vân tạm cư trong khu vực đó và trên vuông đất nầy?

Trong Hẻm Ðại Ðồng còn có nhà thầy Trọng, thầy thông gia với thầy Trần Văn Ðinh, ngoài ra hai bạn con thầy: Nguyễn Trọng Phẩm và Nguyễn Trọng Chất đều là bạn học bọn NhàQuê: Nguyễn Trọng Phẩm lù đù vậy mà thỉnh thoảng chớp bảng danh dự nhờ viết từ từ, sạch sẽ, vẽ hình minh họa đẹp làm Tường Lam nhiều phen thua ấm ách.

Lần gần nhất gặp bạn(1970?) khi bạn từ Rừng Sát về đỉnh đồi Tăng Nhơn Phú học vài chuyện bá vơ chỗ NhàQuê; Trong lần đấu láo với Dương Văn Tươi biết được cả hai được đem "cất" tận Thanh Cẩm, Thanh Hóa gian nan hơn bất kỳ nơi nào!

Còn Nguyễn Trọng Chất là một trong bốn anh chàng nhảy dù, chỉ nhảy một Saut từ đệ tam lên thẳng đệ nhất B.

Bốn anh chàng: “Tứ Nhân Bang” nầy anh nào cũng đáng nể, cuối năm bắt gọn tú kép còn thẳng tiến vào đại học có thi tuyển: Phạm Duy Bình vào y khoa nay là Bs Phạm Duy Bình vẫn còn độc thân. Phan Ngọc Châu vào K20/VB sau học Quốc Gia Hành Chánh. Phan Thế Trung vào QGHC sau làm phó quận Bình Đại, rồi trưởng ty tài chánh Kiến Hòa. Nguyễn Trọng Chất vào Ðại học Sư Phạm ban Lý Hóa! Thấy bốn trự nầy hay chưa!

Nói là Hẻm chứ đó là con đường rộng chạy tới tận rạch cầu Nhà Thương, xe hơi vô được, rộng không thua gì Lộ Mới.

Nhân nói về tên gọi Ðại Ðồng, sau tận thế có loại động cơ nội hóa Ðại Ðồng kềnh càng đã làm nhiều người khốn đốn cả trên bờ và dưới nước!! Máy Nhật là chắc ăn:

- Ðộng cơ nào bạn rời Việt Nam? Cao Ủy Tỵ Nạn LHQ hỏi.
- Thưa, bằng động cơ Yanmar F-10 tui rời Việt Nam. Người Tỵ Nạn đáp.

Câu chuyện trớt quớt trên xin kết thúc hẻm Ðại Ðồng ở đây. NhàQuê chẳng biết nhiều về con đường đó lắm.


NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Đông Tây 20


Lộ Hàng Keo


LỘ HÀNG KEO: Lại càng không biết hơn vì NhàQuê chưa lần nào vào đây, hướng từ Mỹ Tho tới ghé Ðịnh Quán làm một tô hủ tiếu để so sánh với hủ tiếu cua thịt trên đường Lê Ðại Hành bên hông trường Nguyễn Ðình Chiểu Mỹ Tho xem Ai Thắng Ai, ăn xong bước vài bước là tới Lộ Hàng Keo.
NhàQuê tự hứa khi nào về sẽ "khám điền thổ" Hàng Keo cho biết chứ mang tiếng người Bến Tre mà dốt vụ nầy kỳ quá!!

Theo cách đoán dơi, đoán chuột của NhàQuê thì trước đây con lộ nầy hoặc nhà nào trên con lộ đó có hàng rào cây tươi toàn bằng cây kim quít còn gọi là cây keo, nên đặc điểm ấy trở thành tên gọi.

Hàng rào loại nầy nếu được chủ nhà khéo tay chăm sóc cắt tỉa sẽ rất đẹp. Trái cây kim quít có dáng như chanh nhỏ bằng đầu đũa ăn, mùi hăng như vỏ chanh, bóp giập cho chất keo, học trò thích dùng dán thủ công hoặc dán ráp tiền giấy rách hoặc tiền xé hai.

"Tục Lệ" xài tiền xé hai nầy chỉ có vùng đồng bằng miền Nam: Tờ một đồng xé hai mỗi phần năm cắc (50 xu), mười đồng xé hai mỗi nửa là năm đồng, Thấy giản dị hôn? Chỉ xé hai theo chiều ngang chứ không xé theo chiều dọc và không xé hai lần à nha!


http://farm2.static.flickr.com/1094/581504044_51e0dd7655.jpg

http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/NQ2012HangKeo1.jpg

Dưới quê còn một loại cây keo khác, cây nhánh có gai thuộc loại gỗ tạp, trái cong như trái me, trong có bốn năm hột bọc bởi lớp "cơm" trắng hơi ngọt và chát, ăn được, rễ đẽo thanh làm hòn đánh trổng, lá non bọ rầy rất thích. Bọ rầy thoát thân từ con hà đất, đầu mùa mưa nứt đất bay lên.


http://www.vietnetcenter.com/tin_images/08-30-09/19A/vn_dtv5.jpg
Món Bọ Rầy (Tôm Bay) Ngày Nay

Lúc người đông của ít dân nhậu bắt bọ rầy lặt sạch rang làm mồi rồi cứ tự nhiên xem nó như loại tôm tép có cánh: tôm bay! Ðồng loại với cào cào, châu chấu!!

Trong các loại tương tự: "Ðuôn" nhất là "đuôn chà là" thuộc hàng thượng phẩm, đuôn ở trong và ăn củ hũ đọt chà là để sống, phát triển, người đi tìm thấy cây nào đỏ đọt là chính hắn, phải dọn đường tiến tới mục tiêu toàn gai nhọn thâm căn cố cựu, phải đề phòng rắn độc đang rình rập các tổ chim đẻ trứng, rồi ong sắt, ong vò vẽ bất thần tấn công ...sợ nhất là gai chùm lé, loại gai nầy đâm thốn dưới da và càng ngày càng rút sâu vào trong thịt làm "ké" .


http://img.123mua.com.vn/product/Medium/20100220/PORMXcFKEX.jpg

Chặt đọt chà là lấy đuôn công phu như vậy mà mỗi đọt chỉ có một chú, khác đuôn dừa nhỏ hơn nhưng đông "dân số" hơn.
Một con "đuôn chà là" làm óng mướt được cả "Trã Xôi" tới tận đáy!
"Ðuôn chà là" bỏ vô nước mắm cho nhả các chất thải, xong lăn bột chiên hay tùy phù phép của lão đầu bếp. Béo ngậy! Không phải ai muốn ăn cũng có đâu nhe: Ðại Gia!


http://i28.photobucket.com/albums/c238/trongbtran/NQ2012HangKeo2.jpg

Vài cấp thấp hơn đuôn, "bình dân học vụ" hơn có "dế trụt" dồn đậu phọng (lạc) lai rai cũng "bắt". Nghe nói ngày nay có người trở thành tỷ phú trong dịch vụ nuôi và cung cấp cho các nhà hàng đặc sản "dế".


http://vnthuquan.net/diendan/upfiles/2452/34BEBFFAC7104834A614A13D5E9441E4.jpg



Mùa mưa dầm mấy chú dế ngập hang loi ngoi mặc tình mà "dớt" gọn!! Dế trụt, dế cơm đủ cánh dùng để đá được. Loại dế đá nhỏ hơn, đen tuyền, tiếng gáy hùng dũng. Cột tóc quay vài vòng thả ra là xáp trận ngay.

Khán giả chụm đầu theo dõi trận quyết đấu mê tít quên cả giờ học , quên roi mây kề đít "sao tới bây giờ còn chưa chịu đi học?", hoảng hồn ôm cập chạy!! Tỷ lệ rất cao con trai mê "nghệ thuật siêu hạng" nầy, con gái gần như không, hèn chi dế mái không gáy mà cũng không đá, chỉ chờ dế trống cho "hưởng phước lộc"!
Tuyệt cú là chú dế ẩn mình giữa kẹt mộ bia đá xanh, chú dũng tướng gáy vang tử thủ, không khi nào bỏ của chạy lấy thân, lúc chưa xáp trận chú trông rắn chắc, oai phong của con nhà võ nghệ cao cường, khi đụng trận chú vẫn vậy không rét không lạnh cẳng tí nào.
Nhiều lần thương thuyết, dụ khị đổi bao nhiêu dế bờ, dế dưới đống rạ, đổi bao nhiêu cũng không được!...Cưng lắm...Nâng niu hát đùa với dế nhỏ..
Cho Tôi Lại Từ Ðầu!..

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đông Tây 21


Lộ Chợ Lạc Hồng


LỘ CHỢ LẠC HỒNG: Tại nơi hội tụ của ba con đường tạo thành Ngã Ba Tháp có thêm Lộ Hàng Keo và Lộ Chợ Lạc Hồng thành ra chỗ đó là "Ngã Sáu"; NhàQuê cáo lỗi đã nói các đoạn trước chỗ đó là ngã năm vì lúc đếm quên bỏ tay vào túi...

Lộ từ đó đến gặp đường Nguyễn Huệ nối dài nơi gọi là Cầu Bà Mụ. Tại góc ngã sáu có tiệm tạp hóa Lạc Hồng, kế nữa là chợ chồm hỗm nên theo giản tiện người người quen gọi "Lộ Chợ Lạc Hồng" chứ không phải đặt tên theo sử sách.
Chị chủ tiệm tạp hóa nầy là dâu trong họ Lạc, chị học đệ nhất A chung lớp Tường Lam, Nguyễn Văn Phú, Nguyễn Văn Suốt...ông cò Suốt chỉ mới thấy hình ổng nháng nháng trên BenTreHome sau hơn bốn mươi năm rời trường. Riêng ông BenTre có gặp ông cò trên chuyến bay từ Sài Gòn đi Bangkok trên đường hai ông đi du học mỗi ông một nơi.

Trước 1960 chỉ chung quanh chợ có lác đác vài cái nhà, còn trở đi là bờ đê lớn trơn trợt gập ghềnh, hai bên bờ toàn "lức và u du (tầm vu)".
Thời Cá Phi du nhập vào Việt Nam, khu vực nầy người ta đào ao nuôi cá tràn lan nên xóm còn có tên "Hồ Cá Phi".

Cá Phi có đặc điểm sanh sản nhanh mà lớn cũng nhanh, chỗ NhàQuê có thả thử vài cặp mà đến mùa gặt đã đặc nước, cá phi giống như cá rô nhưng màu đen như Phi! Tuy nhiên cũng có loại màu xám. Cá rô kho nấu thế nào thì cá phi đều nấu nướng y chang "công thức".

Thình lình có khách đến chơi không cần ra chợ chi xa, vợt ít con và sẳn rau muống bò tràn lan dưới ao, Má sắp nhỏ “tổng khậu” một lát là có nồi canh chua nóng hổi, kêu Cu Tí chạy lại quán gần nhà "mua cho Ba vài xị bữa nào Ba trả tiền" là thù tạc bạn cố tri tới khuya: Cố tri đi hết cố lì ngồi đây! Còn nhậu trơ trơ: Bớ Năng! Nhà ngươi lại đang cố lì ở bển phải hôn?? Hôm nay May 08,2005 !!

Rồi đùng một cái có tin đồn " Ăn Cá Phi Bị Cùi" làm cho ngành nuôi cá bị khựng lại, có nơi bỏ hẳn, lâu sau chẳng ai và chuyện gì xảy ra thành được giải thích là bắt trộm cá bị chủ vớt rụng vài lóng!!

Xa hơn về hướng Bắc con lộ là đồng trống, mùa gió chướng ruộng khô "phe ta" thả diều đủ màu đủ cỡ, tiếng sáo vi vu trầm bổng theo cơn gió, có lúc đột nhiên gió mạnh đứt dây, diều chao lượn tới tận bắc Hàm Luông.

Từ 1960 do tình hình an ninh mới nên có làn sóng chuyển cư làm dân số đột ngột tăng, các bờ có sẳn của các hồ cá phi không đủ để làm nền cất nhà, người ta phải đào thêm ao lấy đất lên nền và dùng ao để chứa nước nấu ăn tắm giặt.
Ðể đừng sạt lở, bờ được trồng thêm đu đũa (so đũa), so đũa lớn nhanh: cây dùng làm chuồng trại chăn nuôi hoặc dùng lấy nắm mèo (mộc nhĩ), lá so đũa "thầy" rất khoái.
Ðu đũa trồng dày đặc làm hàng rào chăm sóc cắt tỉa đẹp không thua gì kim quít.

Nhà anh Nguyễn Thanh Liêm cất theo kiểu cách ấy là một trong số tiền phong trong giai đoạn phình trướng của Tỉnh Lỵ, nhưng khu nầy kể như ngoại ô vì thuộc xã Phú Khương.

Dù học chung lớp nhưng anh Liêm thuộc hàng đàn anh về tuổi và về tác. Anh hiền lành và đắc nhân tâm, anh tái cử liên tiếp Trưởng Lớp bọn NhàQuê. Anh mang tước hiệu tôn thất nước Chàm: Chế Bồng Lai.
Số là thầy Trần Văn Toàn dạy sử (Trà Toàn) gọi ngay chốc anh Liêm lên đọc bài, anh đứng cười cười lâu lắm, cũng cái cười đắc nhân tâm, bên dưới "cứu giá" nhắc cho anh vị vua hiễn hách của Chiêm Thành là Chế Bồng Nga, vì nhắc lén nên anh nghe ra làm sao mà anh sáng tạo, kết hợp nhuần nhuyễn Chế Bồng Nga và nhà thủy tạ Bồng Lai thành vua Chiêm có tên mới Chế Bồng Lai. Ðiển tích nầy dành bản quyền cho anh từ đó.
Bà xã anh, chị Huỳnh Thị Bọ cũng là trưởng lớp nhiều nhiệm kỳ của một lớp khác, chị được tuyển làm giám thị trong trường từ lúc bọn NhàQuê học năm cuối cùng, có việc lên văn phòng không được gọi là Chị nữa, phải gọi bằng Cô như gọi quý thầy cô khác; Ðau lắm!! Nỗi đau bị giáng cấp khơi khơi!

Có lần cuối năm dương lịch anh Liêm dắt một đám về quê anh tận xã Nhuận Phú Tân bên Mỏ Cày gần Cù Lao Dài, ở ăn tết Tây xong mới trở về trường học tiếp, thành ra lần đó cây vú sữa trắng, cây vú sữa trái rất to nhà anh bị ruồng bố tới hai năm, may là mùa ấy vườn dâu chưa kết trái nên thoát khỏi trận càn đó!!
Nhà anh Liêm ở đi học hình như có vài bạn ké hoặc nhà kế bên: Nguyễn Ngọc Diêu, Nguyễn Ngọc Ngoạn, Nguyễn Hiếu Liêm, Ðinh Thanh Tuyền(?) Huỳnh Hữu Phước: Vĩnh biệt anh Phước...(có lần đứa bạn dắt tới chơi ở nhà bạn Thế, gần chợ Mỏ Cày, chợt nhìn thấy ảnh của anh Phước trên bàn thờ, hỏi ra mới biết Thế là em của anh Phước).

Cuối cùng Lộ Chợ Lạc Hồng hay Lộ Hồ Cá Phi vượt ngang đường Nguyễn Huệ nối dài (con đường có nói phần trước là đi Tú Ðiền, Hữu Ðịnh).
Lộ Chợ Lạc Hồng Và Nguyễn Huệ gặp nhau chỗ cây Cầu Bà Mụ, vì con rạch cầu Cá Lóc uốn éo nhiều đoạn tại đây rạch rất gần đường.
Cầu Bà Mụ là cây cầu gỗ có tay vịn bắt ngang con rạch cầu Cá Lóc vào đến đây đã hẹp lại rất nhiều; Sắp cùng.

Theo như tên cây cầu thì ai cũng đoán ra được nơi đây trước kia có Bà danh tiếng giúp đỡ đẻ, tiếng bình dân là Bà Mụ. Rất lâu về trước ở cấp Quận mới có trạm y tế và một nhà bảo sanh vài giường, sản phụ thường là cư dân lân cận. Trong các vùng sâu hầu như nhà nào cũng sanh con năm một, đứa thôi nôi đứa đầy tháng mà chẳng có cái nhà sanh công tư nào; Mỗi nhà tự làm nhà sanh lấy, một xóm 30 căn nhà dù ọt ẹp đi nữa cũng có 30 cái nhà bảo sanh. Tiêu chuẩn nầy chưa nước nào đạt được.

Cưới vợ vài ba năm chưa có con, trong nhà bắt đầu lục đục, mẹ chồng thấy con dâu lén giấu đồ chua trong kẹt khóe bà tươi hẳn lên, có khi cưng chiều rất mực. Anh chồng sắp làm cha hoặc sắp làm cha thêm bắt đầu chuẩn bị cây lá lợp vại: Vại như một cái chòi, cất nối thêm ra với nhà chánh, có tính tạm thời sẽ dẹp bỏ khi đứa con tròn tháng tuổi. Vại ngoài phần che chắn vách phên bốn bề tránh "gió mái", cửa vào hẹp vừa đủ ra vô quạt lửa, mái lá hoặc tranh. Ðặc biệt cái "giường cữ" thời trang hơn bất kỳ món đồ nào trong "mái nhà tranh có hai quả tim vàng" đó, cái giường không có bản sao, chỉ giống với chính nó mà thôi. Rất tạm thời! Trong một tháng "nằm chỗ" bà mẹ dù sanh con so hay rạ, phải nằm lửa, xông, tắm, ăn uống ... trong phạm vi "Nhà Bảo Sanh" ấy. Vài ngày sau khi sanh có khi tự mình lo cơm, nước vì ai cũng bận đồng áng. Nước uống nấu bằng cây "chó đẻ" luôn cả rễ, gốc, lá: đắng ngét! ..., bữa "ngự thiện khô lân chả phụng"chỉ có muối tiêu nện dẽ nướng than mà "đàn bà đẻ" vét hết nồi cơm gần hai lon gạo, vượt tiêu chuẩn bình thường: Ăn trung gian cho Bé mà!

Mà Bé tội nghiệp lắm: Cùng chia cái giường gồ ghề và cái biệt thự um khói hừng hực trong tháng đầu tiên cuộc đời với mẹ và cũng cùng chia sức nóng mẻ than kê dưới lưng mẹ, nên mấy ngày sau bé "rỏ" lại nhỏ xíu đỏ hỏm, có được nằm nôi như các bé thị thành đâu dù đã "lên trên". Trước khi lên trên Bé được tắm, tươm tất...để thật sự chào mừng một thế giới mới mà tháng trước đây vì kiêng cử nhiều người không vào chốn ô uế thăm Bé, nên chưa được biết mặt Bé chỉ nghe lơ mơ Bé giống mẹ cái nầy, giống ba cái kia ... Giờ đây "Mụ Bà Dạy" Bé cười chào mọi người trong cái gia đình đông đúc: Chào mọi người, tôi đây (Hello ererybody, I am here!)

Giáp năm theo cách tính "gái bớt hai, trai bớt một" gì đó, Bé được “Tôi Tôi” chứ không “Thôi Nôi” vì Bé có được nằm nôi bao giờ đâu. Dịp nầy Bé chọn nghề nghiệp tương lai cho mình; Bắt cây viết, gom cái kiếng tròn bọc cạnh đẹp đẽ, cạp miếng chè hay vắt xôi và lết về phía tiếng cười reo. Bé cười thấy đủ mấy cái răng sữa mớ nhú. Tiệc thôi nôi có chè xôi và cháo vịt bắt đầu bàn luận: Lớn lên Nó làm cô giáo thầy giáo bắt cây viết, không đủ sống Nó làm thêm uốn tóc hớt tóc Nó bắt kiếng lược, cũng có thể Nó có nhà hàng vì nó bắt xôi chè mà!

Về học hành ở nước ta: cấp tiểu học thầy trò chung một phòng lớp cố định, trung học thầy đến lớp cố định của trò, đại học thầy trò cùng đến một phòng lớp theo thời biểu. Về việc "các nhí chào đời" rồi năm sáu năm sau đến trường trở thành học sinh, ngày nay ở đâu các "bà bầu" cũng đến bệnh viện hoặc nhà bảo sanh khi có triệu chứng sinh nở, nơi đó có Bác Sĩ hoặc Nữ Hộ Sinh là những người có trình độ và được huấn luyện chuyên môn trong lãnh vực ấy.
Còn thuở như nói khúc trên thì "Bà Mụ" không xem đó là nghề mà tự bà coi như được ơn trên sắp xếp sẳn để nhận lảnh thiên chức ấy, Bà không quản ngại đêm khuya đường xa đến tận "Chòi Bảo Sanh" khi có gia đình sản phụ đến nhờ Bà.

Khi "Bà Bầu" trệ và đau ngầm ngầm, người nhà sắp xếp cho người đi Rước Mụ, thường là hai hoặc ba người khỏe mạnh đến nhà Bà, mô tả tình hình và đốt nhang xin Tổ, thường thì Bà Mụ rất huỡn đãi ăn trầu xỉa thuốc ngồi nghe báo cáo tình hình. Nếu Bà thấy "chưa có gì!", Bà biểu "dìa đi, ba bữa nữa qua"; Nhưng cũng có khi vừa thấy mặt là Bà hô "tới rồi hả" và nhanh chóng gom góp vật dụng cần thiết, không quên giỏ xách trầu cau, leo lên võng nằm hoặc ngồi, có khi còn hối mấy người khiêng "lẹ lên, lẹ lên" ba người thay nhau gần như chạy lúp súp. Khi không "khẩn trương" lắm Bà kể chuyện nầy chuyện nọ xưa nay cho người khiêng quên đường xa.

Không những một xóm, một xã mà nhiều xã gần nhau đều thọ công ơn của Bà, dưới bàn tay nâng ấy các hài nhi cất tiếng khóc chào đời, chào biển khổ: ".. Trót sanh ra miệng đà khóc chóe-Trần thế vui sao chẳng cười khì..."
Trước khi được võng đưa về Bà dặn đủ thứ, đủ điều kiêng cữ từ ăn uống cho đến đi đứng, khăn choàng nón đội, tai nhét, chân guốc....Tuyệt đối Bà không nhận tiền bạc gì của ai! ... Sau khi rụng rún, phần rún khô được bà mẹ gói kỹ nhét mái nhà, mé vách, cất trong hộc tủ...sau nầy đốt hòa một chút cho các em uống cho anh chị em chúng thương yêu nhau, hòa thuận nhau.

NhàQuê cũng trong trường hợp các bé ấy, lại còn thê thảm hơn, theo Má nói lại là NhàQuê lúc được ra đời chưa nằm trong lòng mẹ được chín tháng mười ngày, sanh non ngày tháng, èo uột, thấy cả mấy khoanh ruột dưới làn da bụng, khóc mấy tiếng đầu thua mèo đói kêu ngao. Không ai kể là NhàQuê qua được ít con trăng. Xin cám ơn Thượng Ðế !
Vì trường hợp đặc biệt như vậy nên mỗi lần Bà Mụ có dịp ngang nhà thấy Má đang lui cui, lần nào Bà từ ngoài đường cũng hỏi vọng vào "Tư à!, Nó chơi hả?" ; Tư là thứ của Ba, má theo thứ nầy khi về nhà chồng, về quê bên vợ Ba được gọi là Dượng theo thứ của Má. Nó ám chỉ NhàQuê. Chơi ý nói mạnh giỏi, bình thường.
Bà quan tâm đến trường hợp sống sót được kể là hy hữu của NhàQuê. Má bắt NhàQuê gọi Bà Mụ là bà ngoại, tới mấy năm sau Má dắt NhàQuê đi "giỗ mụ bà", vừa tới cửa NhàQuê khoanh tay thưa bà ngoại, Bà hỏi Má: Nó đó hã ?. Ý nói thằng nhỏ tưởng "xí lắt léo" rồi mà giờ còn sống nổi đi đám giỗ mụ. Má biểu NhàQuê lạy trang thờ bà Cữu Thiên Huyền Nữ, tổ mụ, trang thờ bà tiên khói hương nghi ngút, NhàQuê lạy búa xua theo Má.
Nhưng NhàQuê biết chắc rằng bà ngoại nầy không phải là bà ngoại thiệt của NhàQuê, vì năm nào Má hoặc Ba cũng gánh anh em NhàQuê đi đám giỗ bà ngoại ở tận nơi xa, mỗi anh em một đầu thúng, đứa nào cũng được phết chút lọ bếp trên trán "xin phép ông Táo" đi xa vắng nhà, đầu thúng phía NhàQuê phải thêm cục gạch hoặc khoai, bí, trái, củ gì đó, do em của NhàQuê sanh đủ ngày tháng nặng hơn, cồ lự hơn.
Ðường về quê ngoại phải qua con đê, cũng có cầu bằng thân cây bắt ngang dòng nước chảy, qua đó ngồi trong thúng nhìn thấy rõ mấy con cá nhỏ bơi lội "vô tư" bên dưới.
Như bao nhiêu trẻ khác trong hoàn cảnh đó làm sao mà NhàQuê có giấy khai sanh được, học đến lớp tư thầy đòi phải có khai sanh mới chuyển lên lớp ba trường Tổng ở xã lân cận. Cả lớp bốn năm chục đứa như nhau, cuối năm nhiều đứa phải bỏ học. Khoảng chục đứa may mắn được gia đình quan tâm, dắt lên tỉnh cùng lúc để làm thế vì khai sanh; Ðó là lần đầu tiên NhàQuê được ngồi trong lòng Ba đi xe hơi, mà mấy đứa khác cùng chuyến chắc cũng vậy thôi. Ðợi tới lượt kêu tên vào đứng trước mặt ông Tòa, người lớn đưa tay lên thề thốt sao đó, mấy người thư ký, lục sự ghi ghi chép chép...các gia đình thay phiên làm nhân chứng qua lại cho nhau.
Có lần ông Tòa hỏi thử xem đối đáp của dân quê ra sao " Sao ông biết thằng nhỏ nầy sanh ngày..tháng..năm như vậy?? Bẩm Quan Tà, Tui có đi đám đầy tháng nó!" Ông Tòa biết là phịa nhưng cũng thông cảm nhóm dân quê nghèo nàn làm chứng vần công nhau, thay vì phải mướn người đang thậm thụt chờ sẳn bên ngoài; Chuyện có thật là vào thời đó tại tòa án có hai nghề lạ đời là: Làm Đơn Mướn và Làm Chứng Mướn. Dưới quê tui đâu có vậy đâu! Cái gì giúp được ta giúp tận tình! Cái ông quan tòa năm đó, ông Trần Văn Thuận không dang nắng mà đen thui hà!

Thế vì khai sanh dành cho những người sanh trước "Nhật Ðảo Chánh và Việt Minh Cướp Chánh Quyền" vì trong biến động nầy có nơi tất cả giấy tờ đã bị tiêu hủy, nay làm lại giấy khai sanh khác thay thế. Do không phải lỗi của mình nên lần làm lại nầy không phải đóng phạt. Miễn phí! Nhưng phải có chứng nhận của chánh quyền sở tại là không còn sổ bộ hộ tịch: Sổ bộ đã bị tiêu hủy.
Lên án thế vì khai sanh dành cho những ai sanh sau ngày "Nhật Ðảo Chánh" mà không làm khai sanh, lỗi do chểnh mảng, do đó phải đóng tiền phạt án phí.

Tên trong giấy khai sanh cũng trở thành một câu chuyện vì có đứa "xấu háy" khó nuôi bị đặt tên có khi rất tục, phải sửa lại na ná như: Các, Lớn, Cữ, Ðủ...NhàQuê may mắn nhờ Ba có biết chữ nho và chữ quốc ngữ đủ để đọc truyện Tàu: Tam Quốc, Ðông Châu Liệt Quốc, Phong Kiếm Xuân Thu, Xuân Thu Oanh Liệt, Thuyết Ðường, Tàn Ðường, Tam Hạ Nam Ðường, Bắc Tống, Thủy Hử, Phong Thần, Tây Du, Bắc Du Chơn Võ, Nam Du Huê Quang, Tiết Nhơn Quý Chinh Ðông, Tiết Ðinh San Chinh Tây, Tái Sanh Duyên...và các truyện ta: Gia Long Tẩu Quốc, Gia Long Phục Quốc, Lục Vân Tiên ..nên ngoài không phải mướn làm đơn, tên anh em NhàQuê toàn tên tốt. NhàQuê được mang danh vị anh hùng mà Ba khâm phục, đến nay xét cho cùng NhàQuê không xứng đáng làm cọng râu của Ngài.

Không như các bạn thành thị và ngày nay khi sanh ra đã được ghi tên vào sổ bộ, còn dưới quê phải mấy ngày sau gia đình hội ý mới đặt tên. Vậy mà chưa xong, cả hai ba năm sau có vợ chồng nọ ở cuối ấp, đến nói một cách nghiêm chỉnh, xin Ba Má đặt NhàQuê tên khác vì tên vị anh hùng trùng với tên ông cố ngoại vợ của ông, mà ông cố đó đã qua đời từ lâu, quê đâu tận Bình Ðại, Lục Tiên hay Hồ Cỏ, Cồn Rừng, Thạnh Phong, Thạnh Phú gì đó xa lắm! Ba Má cũng giữ hòa khí thôn lân, bèn đặt thêm cho NhàQuê tên gọi ở nhà; Chỉ Ở Nhà Và Trong Xóm Mà Thôi. Do đó có bạn nào tình cờ tới xóm NhàQuê hỏi tên theo giấy tờ đi học thì không ai biết hết. Chuyện về tên của NhàQuê là chuyện thật trên 100% đó các Bạn.
Má cũng biết đọc biết viết qua khỏi xóa mù chữ cóc a sa, cóc á sá, cóc ớ sớ, cóc e se..vài bậc; Cóc Ếch (S) gì cũng vậy mà thầy giáo!. Nên Má không chịu đặt tên xấu cho con.

Về ngày sanh cũng nhiều chuyện lạ bốn phương: Anh em sanh cùng ngày tháng khác nhau đúng một năm (chuyện nầy chấp nhận được), trẻ nào cũng sanh ngày 30, 01, 15 hay sanh ngày 5 tháng 6 hoặc ngày 10 tháng 11...tất cả phải dễ nhớ khi đứng trước Tòa: khớp lắm!!! Cũng có chuyện sanh ngày 30 tháng 2 ..Tháng 2 làm gì có ngày 30, vì vô ý tòa cũng cho qua nhưng rất rắc rối về sau. Nhân ông hoàng Rainer xứ Monaco mới qua đời: Nhắc lại chuyện từ tám chín năm nay NhàQuê không thèm mua tờ báo kể là có nhiều tay viết sừng sỏ, vì trong một bài nghiên cứu, người viết tên tuổi lừng lẫy "nghiên cứu" được ông hoàng Rainer sanh ngày 31 tháng 4. Trời ơi! làm sao tui quên được 30-4-1975 mà ông viết vậy! Tháng tư làm gì có ngày 31.

Má chỉ nhớ mang máng ngày rằm tháng tám âm lịch là ngày sanh NhàQuê, nên lấy ngày đó làm dương lịch trên khai sanh, chắc vì vậy mà mấy lần đem lá số tử vi nhờ thầy xem thấy không đúng về quá khứ thì làm sao đúng tương lai được. Tờ "quy kỳ" bỏ trong túi đến khi rách dần, mất cái góc có cung thiên di nên không thể nào nhờ giải đoán được tốt xấu lúc chuẩn bị ra đi khi trời vừa tối :" thùng thùng trống ngực ngũ liên...bước chân xuống thuyền nước mắt như mưa" .

Cũng còn vài con hẻm theo hướng Ðông Tây nầy như các hẻm bao quanh Sân Vận Ðộng, các hẻm gần nhà sếp Giám... nhưng thôi, mỏi chân rồi phải không các Bạn?

Ðến đây xin kết thúc Những "con đường xưa Em đi" nhóm theo hướng Ðông Tây.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Nam Bắc 01

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9A2E_jihI/AAAAAAAAAVQ/gcrqaHPkNOI/s200/NQ001QuangTrung6.jpg

Đường Nguyễn Huệ


NhàQuê chia nhóm như vậy cho dễ hình dung thôi, chứ tỉnh lỵ Bến Tre không phải hình bàn cờ, ô vuông như các đô thị mới của các nước tiên tiến đâu!
Ði hết vòng nầy xong, tụi mình xuống nhà hàng nổi ăn mắm ba khía, món nầy bắt cơm lắm à nhe! Phải trộn với khế chua mới đúng điệu.
Nói nầy nghe: Phải cảnh giác "cao ly sâm" à, vì tụi Mỹ đang tính xí phần Khế là của tụi nó đó. Nó gọi khế là star fruit, rõ ràng, thấy chưa, chúng nó có ý đồ, đã có năm chục ngôi sao rồi mà còn ham, cái gì cũng star! F. U ! S .t!

ÐƯỜNG NGUYỄN HUỆ: NhàQuê tui ở Ba Tri nên ưa lấy hướng Ba Tri lên làm chuẩn, với lại hướng Ðông có ánh nắng mặt trời, tốt, dùng để trị nhiều thứ bịnh mà không mất tiền. Còn nữa hướng Ðông là hướng chánh, ngày xưa người nối ngôi vua được gọi là Ðông Cung Thái Tử, chọn rể quí gọi là chọn rể Ðông Sàng, thấy chưa, ác liệt chưa...muốn thí dụ nữa hôn NhàQuê thí dụ cho coi: như là đi thuyền, hay xuất hành về hướng Ðông sẽ gặp Quới Nhơn v.v...

Ðường Nguyễn Huệ "phát nguyên" từ bến Cây Mận, khu vực nhà Lê Tứ Hải ngày xưa từ Sơn Ðốc (bánh phồng Sơn Ðốc) lên trọ học, đường nầy chạy cho đến hãng Dây Luộc. Bạn Trương Ngọc Phước hiện ở Boston,MA-USA, vợ chồng đều thích văn thơ cũng ở xóm bến cây mận nầy.

Từ bến Cây Mận lên một đoạn không xa sẽ gặp ngã tư Tin lành hay ngã tư Nhà Giảng mà NhàQuê đã nói ở phần nói về đường Nguyễn Ðình Chiểu. Nay nói thêm là ở ngã tư nầy có phòng mạch Bs Vũ Âu, ông Tu Bíp nầy mát tay à nhe, thằng nhóc con NhàQuê bị sốt suất huyết nặng lắm, mười phần chết chín chớ không phải mười phần chết bảy còn ba, chết hai còn một..., nhờ đưa tới kịp thời, Ông đã cứu sống được thằng nhỏ, về nhà mươi ngày sau là "lợi nghĩnh", để ngày nay nó đi đó đi đây gần giáp vòng quả quít.

Tới một chút sẽ gặp nhà in Công lập, nhà in của tư nhân chứ không phải của ông Nhà Nước, chắc lấy công sức của mình mà tạo lập ra được cơ ngơi đó, nếu như vậy xin bái phục. Ta cũng nghe mùi mắm đồng thơm phức, thèm món "mắm và rau" lắm, bạn Thành và bạn Huỳnh Thị Kim Hoa chỉ giùm nhà nào đó cám ơn.

Thêm một chút tới ngôi nhà cạnh chùa Phước Thiện, nhà có sân lót gạch Tàu, chỉ cho con gái trọ học, con trai chưa đứa nào lọt vô được "sào huyệt" nầy. Ngang đó, bên kia đường có ngôi nhà lớn lắm, có một khoảng thời gian mấy ông thầy ở xa đến thường ở trọ nơi đó: như thầy Hoàng Cơ Long, Trần Ðại Khâm,...thầy Ðại mà có đứa nói là tu xuất (linh mục)...trên đường vào ngôi nhà nầy là nhà thầy Nguyễn Tri Tôn, lúc NhàQuê mới “dô” trường công thì thầy làm Giám Thị, cuối tuần thầy đi giữ mấy đứa bị cồng xin, thầy cho chép bài phạt mút chỉ cà tha luôn, thầy có tên Tây là Paul, sau nầy có lệnh không cho dùng tên Tây nữa, phải chuyển âm thành tiếng Việt Nam thầy có tên phụ đề là Tôn, thầy còn dạy thể dục cùng thầy Thắng, thầy Nghĩa và cô Liên cho các bạn nữ.

Sau nầy không biết do điều kiện làm ăn sinh sống thầy có dời tới, dời lui trong khu vực đó không NhàQuê không rõ. Khi thầy Võ Châu Ðầy về hưu thì thầy Tôn thay, giữ chân Phát Ngân Viên cho tất cả các trường bậc Trung Học trong tỉnh: Theo ý NhàQuê thì thầy Tôn có mấy điều hơi " xung khắc" là thầy tham gia thanh niên tiền phong vào lúc phong trào chống Tây với tầm vong vạt nhọn, mà thầy tên Tây.
Thầy làm nghề "bán cháo phổi", người ta thường nói dạy học là nghề bạc bẽo, nhừng từ ai oán nầy do bạn Võ Thị Nga than thở với một người bạn và NhàQuê được kể lại.
Rồi thầy Tôn dạy thể dục mà thầy lại ốm yếu. Cuối cùng nghề phát lương là nghề buồn thảm vô cùng, ngân phiếu từ trung ương gởi về dưới tên của phát ngân viên, ra ngân khố lảnh tiền hàng bao lớn, có khi phát không hết phải đem trở lại ngân khố ký gởi tạm, tiền hàng triệu mà chính thật phần mình chẳng có bao nhiêu đức Thánh Trần.

Chùa Phước Thiện, cơ sở từ thiện của Phật Giáo, qua đây nghe được mùi của thuốc nam, loại thuốc dân tộc nầy được những vị làm công quả đi tìm đốn, hái, đào...có khi từ nhiều vùng xa chớ không phải ngay tại tỉnh lỵ, đem về phần nhiều là phải phơi khô hoặc có các cách thức chế biến, giữ gìn riêng để cho các loại thảo mộc thu được đó, còn giữ được dược tính.

Có những loại cây, trái, hoa, quả hiếm quí các nhà từ tâm mang tới tặng.
Coi vậy mà thang thuốc thường được căn dặn là về nhớ Sao, Khử Thổ rồi Sắc ba chén còn lại tám phân nầy, chữa được nhiều thứ bịnh "thầy chạy, bác sĩ chê" đó nhe! Thang thuốc được hốt không tính tiền (từ thiện, làm phước mà).

Hơi đối diện bên kia là đường vô lò heo trong đó có lần NhàQuê thấy treo phơi không biết bao nhiêu là lạp xưởng. Nhà của Văn Tuấn Kiệt, Văn Ngọc Khôi, Văn Mỹ Dung trong khu nầy.

Nối tiếp chùa Phước Thiện là nhà thầy Hòa dạy dưới Chợ Giữa (Phú Hưng), thầy Hòa là thân phụ bạn Ngô Bá Phước và Ngô Ngọc Vân, hai anh em bạn nầy NhàQuê thấy mang máng vở tuồng "Khách Sạn Hào Hoa"hay "Tìm Lại Cuộc Ðời" ra sao ấy.

Rồi lò bánh mì mới khai trương (Hớn Thái ?) mà NhàQuê có lần đứng nhìn thợ làm bánh bắt con bột nhỏ bằng ngón tay út, dùng que tre vẽ một lằn dài bằng một phần ba chiều dài của con bột,


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP52-7IN-CI/AAAAAAAAAVA/0JQf6C4YJ4A/s200/BTH01BanhMi.jpg

Trước khi vẽ que tre được chấm vào một hũ nước quỉ quái gì đó không rõ, khi đã đủ một suất, thì cả vỉ bánh được nhanh chóng đưa vào lò như hỏa diệm sơn đang cháy hừng hực, chốc sau vỉ bánh đã chính được lấy ra, cái thỏi bột nhỏ kia đã vươn vai trở thành ổ bánh mì to tướng. Cái chỗ được vẽ là chỗ nhăn nhúm ít màu vàng hơn các chỗ khác như các Bạn thấy.
Có lần NhàQuê hỏi cho biết, lại hỏi để có thêm kiến thức, là tại sao phải vẽ bùa đó, Bác thợ bảo là cho nó đừng nứt, đơn giản vậy mà cũng hỏi!
Phải cho nó có chỗ thoát thân trong khi bị hóa phép từ con tép mòng thành con tôm càng xanh chớ, nghiệm ra rằng học cả đời vẫn còn nhiều điều chưa biết, học cái gì cũng có ích cả.

Thưa các Bạn là từ đó NhàQuê rất hoài nghi về mức bổ dưỡng của khẩu phần một ổ bánh mì cho một người trong một ngày là vì cục bột nhỏ ơi là nhỏ!
Tiếp đến là nhà thầy Huân(Quân??), có người gọi là thầy ba Huân, Thầy chạy chiếc Vespa, ngôi nhà có lẽ là duy nhất trong tỉnh lỵ xây theo lối tránh lụt, nhà sàn, bằng gỗ. Buổi chiều mấy bạn trọ học mang đờn ra khải từng tưng:" Làm dâu cái đít bùn không, nấu cơm chưa chính, mẹ chồng đuổi đi..." loại đờn mandoline mà đờn bà thích nghe vì tiếng réo rắc của nó.

Một phụ lưu quan trọng chảy vào đường Nguyễn Huệ là đường "xóm lò heo cũ", phụ lưu nầy chạy từ mé rạch của con rạch cầu Cá Lóc cho đến ngã ba mà đường Nguyễn Huệ và đường Nguyễn Huỳnh Ðức gặp nhau, tại ngã ba có chợ chồm hỗm vào buổi sáng, có ông Tàu bán bánh mì bằng gánh với hai cần xé.
Mua nửa khúc bánh mì baguette ốm mà dài nhằng, xin chút củ cải bào nhỏ, xịt chút nước tương, quậm một phát tự nhiên thấy cuộc đời bỗng dưng tươi đẹp biết bao, cuộc đời vẫn đẹp sao!... Khi nào rủng rỉnh thì "bán cho một ổ bánh mì xíu mại", loại nầy thì "cao cấp " hơn và cũng dễ no tới chiều lắm!

Rồi đùng một cái không ăn bánh mì thịt của Lão nữa, khi được tin mật báo của thằng Huỳnh Văn Chiến là sau khi bán xong ở đó, tan chợ chồm hỗm rồi, Lão gánh theo xóm bán tiếp, có khi vô tận Hữu Ðịnh, quê thằng Chiến và.. và.. và trên đường lui quân trở về, Lão thu nhặt tất cả nào: chuột, cóc, rắn, rắn mối... để làm xíu mại cho ngày kế tiếp!

Hèn chi Lão bán rẻ một cách đáng kể! Nguồn tin nầy khó kiểm chứng, nhưng đề phòng vẫn hơn. Ngộ không muốn chết dại (ngộ độc)!!

Trong đường Lò Heo Cũ nầy có bạn Nguyễn Văn Hai (Hai đen đá banh) từ Mỏ Cày lên trọ học, năm rồi đi Cali gặp lại được mừng húm, bốn mươi năm rồi không gặp từ khi ...
Lại có nhà bạn Paul Ðường. Bạn nào biết tại sao bạn Phạm Công Minh lại gọi là Paul Ðường không? Xin vui lòng cho Tại Hạ biết! Đã lâu rồi gặp một em kỹ thuật viên điện tên Trực về Ba Tri rồi mắc gốc, mắc rễ luôn, kể về xóm lò heo cũ của em, em hân hoan nói về nó với NhàQuê như "Tha phương ngộ cố tri" , như gặp đúng băng tần, vui hé Trực!

Rồi cái bót Hội Ðồng Cương, cái bót mắc dịch nầy sáng nào cũng thổi kèn: Ò E Ðứa nào chưa thức, Ðứa nào chưa thức, Ðứa nào thức chưa ..Ưa, nghe rất dễ ghét, phá giấc ngủ nướng của người ta! Ðối diện bót là lò hủ tiếu A Nạp mà sân phơi chiếm trọn cả mẫu tây đất, đây là một trong hai lò hủ tiếu vào loại lớn của tỉnh lỵ, cung cấp bánh cho các tiệm trong khu vực, lò hủ tiếu thứ hai sẽ được nhắc đến trong phần nói về hẻm Bà Ðốc Phủ Nhơn hay hẻm Mỹ Hòa Chay.
Nối tiếp sân phơi bánh tráng làm hủ tiếu là một khoảng ao sình lầy được lấp dần bằng rác chợ đem về đây, Mười năm sau có dịp trở lại con đường nầy thì thấy toàn nhà và lầu trên khu đổ rác sình lầy đó, nhớ mấy câu thơ của Trần Tế Xương: Sông kia giờ đã nên đồng-Chỗ làm nhà cửa chỗ trồng ngô khoai-Ðêm nghe tiếng ếch bên tai-Giật mình còn tưởng tiếng ai gọi mình, Mình ơi! (nguyên tác là gọi đò) Ôi "thương hải biến vi tang điền-mulberry sea"!

Bên kia đường là dãy nhà cho mướn của cụ Phán Nhiêu, thầy Thảo dạy Sử Ðịa, thầy Huỳnh Văn Truyền dạy vạn vật, chị Trần Thị Sương và cháu của chị: Vân, cùng ở trong dãy phố mướn nầy để đi học. Còn nhà cụ Phán Nhiêu ở sâu bên trong, biệt thự có đường vô riêng vì cụ có cả chiếc Peugeot 203 đời mới nhất, xịn lắm, cụ làm việc ở tòa Bố, đi làm với chiếc xe đạp toàn nhôm, xe sườn bằng Dura Aluminium thì đắt tiền phải biết.

Bạn Phạm Thị Hạnh (bà nha sĩ Lưu), bạn Bs Phạm Duy Bình đến nay nghe nói vẫn còn độc thân, bạn Phạm Thị Hữu đều là con cụ Phán. Có dịp đặc biệt nào đó NhàQuê được vào tận nhà sau đánh ping pong trên bộ ván gõ thật dày, bộ phán cảnh cánh phản vậy mà đem làm bàn ping pong, ở nhà của NhàQuê mà làm vậy là Má xách roi rượt chạy có cờ !
NhàQuê còn phụ tát mương đầy lục bình, nước gần cạn: Ô! Tôm càng nổi râu đặc nước, thứ tôm nầy thịt ngon hơn Maine Lobters ở gần chỗ NhàQuê hiện nay đây nhiều, Tôm càng xanh mà!.
Bạn Phạm Duy Khiêm là cháu gọi cụ bằng bác (?), hồi trước bạn nào ngồi gần nó có bị nó cọp dê, cóp bài không? Mà qua đây ở xứ Cao Bồi Texas nó vẫn chưa chừa cố tật , cũng còn "Chụp Hình, Quay Phim"; Vậy mà nghe nói nó cũng đủ ăn, cũng mừng cho nó.
Thêm bạn Phạm Thị Nga (bà Bs Nguyễn Tuấn Nghị) nữa, bạn gọi cụ tới vai "ông", tức trên hàng cha chú một bậc lận! Con của bạn đứa nào cũng Bs, giàu hết biết! A! Vậy là cụ Phán gốc người Phú lễ Ba Tri rồi! rượu Phú Lễ ngon có tiếng và nhớ đúng rượu Giồng Lứt Phú lễ nghen! Mấy Ỗng cấm rượu chứ nhậu thì đòi cho được rượu Phú Lễ.
Lối vào nhà cụ có hàng cau còn tơ, chắc giờ đã thành cau lão rồi, thứ nầy nên nghĩa vợ chồng không có là không được à nhe! Dù hai họ hàng sui gia không ai biết ăn trầu, tháng trước đây đám thằng út của NhàQuê bị bên đàng gái đòi phải có trầu cau. NhàQuê chạy muốn sứt "đầu tóc mượn" cuối cùng cũng được một mớ cau đông lạnh đã lãy ra từng trái và một mớ trầu lươn xanh lè thứ như ở bên nhà để cạo gió chứ bà ngoại chẳng bao giờ bỏm bẻm nhai, Cau khô nghe nói chở lên Sài Gòn tới tấp dùng vào kỹ nghệ nhuộm.
Vậy là Bến Tre cũng có thứ "ai cho tôi nhuộm, tôi nhuộm cả cuộc đời", còn mo cau dùng làm quạt cho Thằng Bờm đổi nắm xôi ( Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười. Chịu liền!).
Mo cau còn dùng làm xe hoặc thuyền kéo, con gái ngồi con trai kéo "đưa nàng về dinh", mo cau dùng để dỡ cơm trưa mang theo đi làm ruộng, buổi trưa khỏi phải trở về nhà, làm như vậy mùi thơm của phần cơm ấy rất "ấn tượng".
Ngoài ra mo cau còn là "vị cứu tinh" khi trốn học đuổi bướm cạnh cầu ao bị bắt gặp Má kéo về bắt cúi trên bộ ván còn hỏi: Giờ con muốn bị đòn mấy roi. Không mặc cả gì hết hiên ngang: Ðây là lần thứ mười con xin chịu đòn mười roi! rất là tự nguyện vì ỷ lại vào phép mầu "mo cau bó đít".
Má nhịp nhịp thử trong lúc lập lại nhũng điều giáo huấn "nặng giáo dục, nhẹ trừng trị" chợt khám phá ra tiếng " lạ " khác thường, bắt lấy vật độn ra làm lại từ đầu, nghe tứ chi bủn rủn đành phải xuống xề hay hơn cả Út Trà Ôn khi gần dứt sáu câu vọng cổ " Má ơi! con không dám vậy nữa !", nói vậy chớ Má chỉ cảnh cáo lần thứ mười có hai roi nhẹ hều mà trong cơn nguy khốn quên mất không phân biệt Má uýnh mạnh hay nhẹ hơn lần trước, để khóc nhiều hơn vì Má yếu sức đánh quá nhẹ (Nhị Thập Tứ Hiếu); Với Ba thì không được ân huệ như vậy đâu, ít khi nhưng nghiêm chỉnh.

Trong khu vực của đường Nguyễn Huệ nầy có không biết bao nhiêu bạn từ xa đến đây ở trọ học cho gần, người miền Nam xê xòa thích cái gì miễn tiện lợi là được.

Không nói sẽ là thiếu sót lớn: Biệt thự thầy Trần Văn Ðinh, vị Tổng Giám Thị thứ nhì của Trường Trung Học Bến Tre mà chúng tôi thường tự xem là người trong nhà, gọi thầy là Bác Tư, sau nầy chỉ còn đổ đụt, rọt lại, Final Game là chỉ còn có một thằng mới là người trong nhà thứ thiệt mà thôi: Hắn có bút hiệu Bến Tre, ông Già Bến Tre đó! Từ trước tới nay Ông nầy dùng nhiều bút hiệu khác nhau, nhớ xin nhìn kỹ nhãn hiệu cây dừa, bảy mươi hai phần dầu, để không lầm giả mạo, có cầu chứng tại Tà và Pasteurized!

Biệt thự thầy Trần Văn Ðinh ở gần cuối đường Nguyễn Huệ, khu vườn rộng, lối đi vào có trồng nhiều cây bông huỳnh anh mặc dù trong nhà có một đóa Huỳnh Anh rồi, cái cô Út lúc đó còn nhỏ, đi tắm sông xin người ta mới cho đi theo, cản trở lưu thông!
Còn cô chín Kiều Nga thì ưa cự nự NhàQuê vì mỗi lần cô đi ngang qua đám con trai khỉ đột tụi tui, bị tụi nó đếm: một, hai, ba, bốn... làm cô quíu cả cẳng chân, trong lúc hồn bất phụ thể như vậy cô tưởng NhàQuê là Thủ Lãnh. Không có à nha! Ðừng có vu oan cho người chân tu mà miệng không chịu tu à nha!
Chị Bảy thì hiền ơi là hiền, không biết chị trị làm sao với đám nhất quỉ nhì ma khi chị làm giám thị đây nhỉ?
À quên nữa, soài, soài, soài! Ngọt ơi là ngọt làm cho khu vườn nhà Bác đông vui mùa trái chính. Ðó là chưa kể tới mận, chuối và cây khế ngọt sau nhà, gần ao. Tin mới nhất sau nửa thế kỷ dấu nhẹm: Có lần cây bưởi nhà Bác Tư ra trái đầu tiên, Bác cưng hết sức để coi chơi; Thằng Giác (Ðặng Như Nguyễn) lén hái!

Ðường Nguyễn Huệ nầy nếu đi " tới luôn Bác Tài" sẽ tới xóm chuyên trồng bông huệ, loại hoa thanh quí nầy có hương thơm dịu dàng tỏa khắp nhà nhất là về đêm từ bàn thờ ông bà ngày lễ, Tết... thanh khiết thánh thiện như nàng dâu đang ôm nó trong ngày vu qui, khó trồng lắm à nha!
Nào phải trải trấu cho êm gốc, tưới nước ngọt không một tí phèn v v

...Ngang qua xóm cầu Bà Mụ (sẽ nói trong phần lộ chợ Lạc Hồng), tới nữa sẽ là ngã tư Tú Ðiền (sẽ nói trong phần nói về đường Trương Tấn Bữu), rồi vô Hữu Ðịnh rủ Huỳnh Văn Chiến đi tát mương về kho khô ăn với cháo nước cốt dừa, nghỉ một chút lấy hơi băng vài mẫu vườn qua Phước Thạnh kiếm bạn Phạm Thành Vẹn mượn hũ brillantine hiệu shanghai bôi một chút cho bóng.

Chiến ơi! Nghe mầy ở vùng San Jose hay San Francisco, Tao có dò la hoài mà không được, trồi lên đi chứ! Lặn gì mà sâu vậy! Cái thằng Hải Quân mà hãi việc nước chỉ lo việc ở trên bờ để đá banh ở sân Cộng Hòa, cái sân mà thằng chơi banh nào cũng mơ ước, ngày xưa mầy nói: Tao học dở vậy chứ rồi tao sẽ đi ngoại quốc trước tụi bây cho coi.
Thấy trên TV mầy đen thui nhanh nhẹn di chuyển khi đá hậu vệ, khi đá tiếp ứng, chắc là mầy giữ vai thòng, nhờ hồi nhỏ không bị thòng, nếu thòng thì vô phương chạy chứ đừng nói là chạy nhanh như mày.
Mầy đá trong đội hình đội tuyển Quốc Gia trong giải Merdeka, rồi đi Lào, đi Thái Lan...được tiếp đón trong Phủ Đầu Rồng thì mới hay mầy nói đúng: Tao đi ngoại quốc trước tụi bây cho mà coi. Cái thằng coi vậy mà biết được cung thiên di của mình.

NhàQuê 2005

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"


Nam Bắc 02

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP9ISH7WkBI/AAAAAAAAAVw/AI_0TEnkpp8/s200/NQ001NguyenTrungTruc01.jpg

Đường Nguyễn Trung Trực


ÐƯỜNG NGUYỄN TRUNG TRỰC: Chắc NhàQuê có phần thiên vị hay gian lận gì mà nói về đường Nguyễn Huệ hơi nhiều. Có mà! Không dám đâu! NhàQuê là chúa công bằng muốn thề NhàQuê thề cho mà coi! Thôi được rồi bỏ qua đi Tám!

Bây giờ nói từ khách sạn Ðại Huê đi lên hay từ Bờ Hồ đi xuống đây, Ồ! Quên như vậy NhàQuê đã lộ đề thi rồi, đã cho các Bạn biết đường Nguyễn Trung Trực từ đâu đến đâu rồi. Tiếc quá!


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP3tJDVJtpI/AAAAAAAAAUA/LttYmwmT8KE/s200/BTHBoHo002.jpg

Hai điểm nóng trên con đường nầy là hai rạp hát: Rạp Cộng Hòa chuyên trị phim Ấn Ðộ, NhàQuê cũng mê loại phim nầy lắm, cô đào nào cũng đẹp, tuyển lựa mà! lại thêm chấm son đỏ trên trán cũng hay hay dù không hiểu ý nghĩa là gì.

Xem riết rồi đâm nhàm vì phim nào cũng mãng xà uốn éo và môt điệu nhạc na ná, không biết SàLam Kim Sơn Việt có hiểu không nữa là, nghe đâu Ấn Ðộ có bảy trăm ngôn ngữ khác nhau.



http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP3u8pr6sFI/AAAAAAAAAUQ/3KPsB0GHyi0/s200/TranhAoDai19.jpg

Buổi chiều là mở máy phát thanh hết ga xe lửa. Khi nào tới Ngọc Cẩm- Nguyễn Hữu Thiết ca bài Gạo Trắng Trăng Thanh:... ai đang đi trên đường đê, tai lắng nghe câu hò đê mê, vô đây em dù.....học sinh trường Trung Học Bến Tre ở đường bên hông, tai lắng nghe câu... thầy cô giảng và biết rằng buổi cơm chiều chỉ còn trong tầm tay.

Phía trước, gần cửa rạp là nhà gia đình một người Ấn không biết năm nay có còn..đen không?
Ðối diện là nhà gia đình Cao Thái, người có giọng ténor, Bạn đã nghe Cao Thái hát Mexico bao giờ chưa, nếu chưa thiếu sót đó.



Mời nghe: Mexico (http://www.bentrehome.net/wma/CaoThaiChansonDeMexico.wma)


Nghe nói trong gia đình có người làm Ðại Sứ ở Philippines, NhàQuê cũng thấy hãnh diện dân Bến Tre mình!

Nhà cô tám Ðồng bên cạnh chắc có họ hàng. Cô tám Ðồng làm thư ký tòa án, không biết cô làm từ hồi nào mà khi Ba dắt NhàQuê đi làm "thế vì khai sanh" đến khi NhàQuê tự một mình đi xin "tư pháp lý lịch" số 500-600 hoặc 1000-1200 vẫn thấy Cô "uýnh máy" nhanh với tốc độ "ngựa phi đường xa" vẫn còn đủ "tám thành công lực" và nhất là Cô không sụt cân tí nào. Hoan hô cô Tám! Dẹp vụ cholesterol ra xa, "tránh ra ... cho người ta làm thư ký."

Trong khu vực nầy có một nhà máy dệt, Bạn tin không? Ở xứ cây công nghiệp chánh là cây dừa mà lại có nhà máy dệt mới là "chuyện lạ bốn phương"; Xưởng dệt Lê Văn cách rạp Cộng Hòa chưa quá một trăm thước, ngang qua đây NhàQuê nghe tiếng máy chạy rì rào.
Nhà bạn ta dược sĩ Ðỗ Thế Thanh cũng trên con đường nầy.

Rạp hát thứ hai: Rạp Lạc Thành
khai trương sau nầy, lúc trước khu đất giống như xóm nhà cũ bị bỏ hoang phế dây leo bò ra tới tận ngã tư Nguyễn Trung Trực-Lê Lợi. Rạp có kiến trúc rất tân kỳ, ít nhất là thời ấy; Vốn liếng đầu tư lúc đó chỉ có Lạc Thành kinh doanh nhiều lãnh vực cùng một lúc, mới làm nổi mà thôi!


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP3tut7dF0I/AAAAAAAAAUI/7T9I7YN3nWI/s200/BTHRapLacThanh01.jpg

Khai trương rất rầm rộ. NhàQuê có vào đó vài lần, không phải để xem hát, nghèo mà!! Vào dự lễ phát thưởng. Hy vọng chị Lạc Kim Anh có dịp kể lại, dù sao rạp cũng là tiện ích phổ biến nghệ thuật nhất là nghệ thuật thứ bảy. Còn gì nữa hôn cà ??


NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 3

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP5vqnBuCII/AAAAAAAAAUY/e6qYqYCqMZY/s200/TruongVinhKy1.jpg

Đại Lộ Trương Vĩnh Ký


ÐẠI LỘ TRƯƠNG VĨNH KÝ: Mang máng? Ở đâu nè! ....À, rồi con đường từ cổng Trường Nữ Tiểu Học đến Bến Lở, không biết tại sao có tên bến lở, bến sông bị sạt lở, hay theo nàng tới đây thì nàng sang sông đành lỡ chuyến đò, hay cụ Trương Vĩnh Ký đã trễ chuyến đò về Vĩnh Thành (Cái Mơn) tại đây, biết đâu đó !

Ở bến nầy, thuyền ta đậu kín bến Hoàng Sa luôn, chạy dài từ cửa nhà hàng Ðại Huê tới tận Chợ Cá, có khi đậu hai ba lớp, nào ghe từ trong vườn, trong quê ra mua bán sản vật, nào đò máy từ các Quận xa lên, có tàu chạy liên tỉnh như tàu Ðại Ðức chạy đường Bến Tre-Trà Vinh, tàu nầy có ống khói thiệt bự, tút còi thiệt lớn làm khách sợ trễ tàu chạy bắn khói luôn.


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP5v3a7g7qI/AAAAAAAAAUg/1tUDDVaWPUU/s200/BTH01CauCaiCoi.jpg

Cái đẹp của Bến Lở là lúc tan trường chiều vào những ngày có nước đầy, áo trắng sang sông, trên bờ có người đứng ngóng tới khi đò quay lại đã nửa sông rồi mà chưa chịu về

...Có một Trường Tàu nhỏ nằm sau nhà hàng Ðại Huê, cửa ra trên đường Trương Vĩnh Ký nầy, trường viết tên bằng chữ Tàu nên "Ngộ lọc không kó lược".

Xế cửa trường là quán nhậu Thời Yến Lợi chuyên món "ông thầy" sau dời lên tuốt ngã ba Tân Thành còn gọi là ngã ba Sóc Sãi có người nói là ngã ba Giồng Dầu nữa, tức liên tỉnh lộ 6 đi Mỹ Tho sau khi qua khỏi đất Thánh Tây một đoạn, đến đây có ngã rẽ ra đi Sơn Ðông An Hiệp, Cái Nứa, Thành Triệu..., dân nhậu cũng mò tới quán nhậu Thời Yến Lợi nầy vì tính "bổ dưỡng cực kỳ" của món người ăn được, người ăn không được thì khen "quớt!".

Có lần NhàQuê kiến cho một Bác ngồi bên cạnh một phần "ngọc dương tiềm thuốc Bắc" hiếm quí. Bác từ chối gắp trả lại nói là: Tội nghiệp Qua mà chú em, Qua góa vợ. Nghe ứa nước mắt! Chuyện nầy không xảy ra ở Thời Yến Lợi.

Tới ngã tư Trương Vĩnh Ký-Lê Lợi có phòng ngủ Minh Nguyệt của ông Võ Văn Vạng, NhàQuê không biết cửa chánh tính theo đường nào, Bạn nào rành đường đi nước bước xin mách dùm, nói thiệt nghe: Cha Nội nào nhảy ra đây hướng dẫn NhàQuê xin tặng bạn hai bàn tay như truyện xưa của người sang Tần Quốc, cứ vanh hai bàn tay của Tiện Hạ, Cha Nội nào cả gan nhào ra: tui biết! tui biết! là coi chừng lảnh mấy cái đạp của bà xã! còn bả biết võ thì coi chừng cú song phi.
À, nói vanh hai bàn tay trực nhớ ra các con ông Ba Vạng đều có vần V: có "ảnh viện Võ" nằm kèm bên, Võ Văn Vanh... tên của bạn Võ Văn Vanh, người bạn họa sĩ, tốt nghiệp trường Mỹ Thuật Gia Ðịnh, thường được đem ghép vô thành ngữ: Mua Vanh ba Vạng , bán Danh ba Ðồng nghe rõ chưa Nguyễn Ðồng Danh.
NhàQuê muốn "trắc nghiệm định hướng" các Bạn chứ đọc đến đây các Bạn đã biết tại sao bạn Phạm Công Minh, anh chàng đang làm nghề "thầy quáo cô quáo" lại bỏ đi “nái máy bay nên thẳng”, anh chàng được nhắc đến trong phần nói về xóm lò heo cũ. Bạn đã biết vì sao gọi là Paul Ðường rồi phải hôn? Đúng! Có một khoảng bọn nhất quỉ nhì ma lén coi tên cha mẹ bạn mình trong học bạ rồi ghép cho dễ phân biệt những người khác trùng tên, người Việt mình kỵ chuyện đó, cho là xúc phạm.

Nhớ lại khi mới qua Mỹ, NhàQuê cũng quạu vụ mấy thằng nhỏ Supervisor ngoắc bằng bàn tay ngữa và kêu bằng first name lắm, cũng an ủi là chẳng bao giờ nó gọi đúng tên cúng cơm của Tại Hạ. Hoan hô nước mắn! phải ăn nước nắm mới nói đúng giọng Việt Nam.
Tới bây giờ NhàQuê vẫn nhớ một số tên ông bà cụ, các Bạn muốn thử không? Ha ha ha ...Hồi nẵm đó, bạn nào muốn theo em gái bạn Vanh phải chịu khó vô tận Tịnh Xá khỏi Thánh Thất Cao Ðài, xa thấy mẹ!

Nói đến Trường Nữ Tiểu Học và Thánh Thất Cao Ðài, NhàQuê xin nhắc các Bạn một người là cô Nguyễn Thị Hồng Cúc, Cô là Hiệu Trưởng trường ấy và cháu của Ngài Ðức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương, Cô là một phụ nữ hiếu học và đảm nhiệm nhiều chức vụ chuyên môn quan trọng trong Bộ Quốc Gia Giáo Dục, hiện Cô định cư tại tiểu bang IOWA, USA.

Thôi đi tới ngã tư Trương Vĩnh Ký-Lý Thường Kiệt xem sao, góc nầy là nhà thầy Xương. Thầy người Tân Trụ, Tân An xuống Bến Tre rồi tới đây thì ở lại đây làm rể Bến Tre luôn. Thầy là Hiệu Trưởng trường Nam Tiểu Học, sau nầy thầy làm Trưởng Ty Tiểu Học, các con của thầy: Chị Thu Cúc (hay bà Bs Minh tức dâu thầy Phan Văn Sáu), Trần Hoài Cẩn, Thu Vân, Thu Hồng...,các con của thầy đều gọi tên Tây ở nhà, NhàQuê phụ đề Việt Ngữ đó theo tên trong trường.
Góc kia là Lê Công Thuận gạch bông, góc nữa là tiệm may Mỹ Vân.
Giờ NhàQuê muốn nói tới góc còn lại cà! Gì vậy? Tiệm cơm Xí Phủ trông bầy hầy vậy mà ngon đáo để, đừng ăn cơm thố, cơm chiên mới suất sắc, dù ăn cơm chiên phải nhớ kêu tô giò heo hầm đậu đen và gà kho mặn với gừng non, bữa ăn mới ngon lừng lẫy.

Ăn xong rồi nhớ đừng uống trà đá nặng bụng vì mình còn lại Biếu Ký uống sinh tố, thấy mặt NhàQuê là anh Biếu đang xay trái cây cũng ráng nhín ra một tay vẫy chào: Ê hổm rày đi đâu lâu vậy?..Dạ về quê bải trường, với ai Anh cũng niềm nỡ như thế.
NhàQuê cũng chẳng phải là khách hàng đặc biệt gì, con người dễ thương như thế, đã vĩnh biệt chúng ta cách đây không lâu ở tiểu bang miền Nam: Alabama-USA. Vĩnh biệt Anh!!

Nếu uống sinh tố vào buổi xế chiều thì nên chơi luôn một tô bì bún chị Thới nữa mới tới bến. NhàQuê chưa thấy nơi đâu bì bún ngon như của Chị, muốn bì bún ngon tiên quyết nước nắm phải ngon, ngon đến độ húp cạn mới: í ơi đã!!


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SP5xvS43DOI/AAAAAAAAAUw/duQcr6bc6Z0/s1600/BTHBiBun001.jpg

Lâu nay NhàQuê theo "học thuyết" mới là khi ăn thì ăn tô nhỏ cho còn nóng sốt tới cùng, không dùng muỗng mà húp mới thưởng thức hết hương thơm tỏa ra từ tô thức ăn, các Bạn thử xem, các Bạn không nhớ à! mấy bà hàng gánh đâu có đem theo muỗng cho rườm rà, chỉ một tô và đôi đũa gác ngang. Xong!
Cam đoan các Bạn sẽ kêu: Cho một tô ăn thêm, cho mà coi!.

"Nghệ thuật ăn uống" nầy không được áp dụng khi ăn món Huế "Thọ Xương chicken soup" à nha! Món nầy phải nằm gác tay lên trán và ăn bằng tai: "Gió đưa cành trúc la đà, tiếng chuông Thiên Mụ canh gà Thọ Xương" đúng không các Ngài Dân Biểu Nghị Sĩ công du hí bằng tiền THUẾ.

Sau lưng Biếu Ký là trường Tàu khác lớn hơn, trường Sùng Chính, NhàQuê không biết có bậc Trung Học hay không, là trường Tàu vậy mà có một người Việt Nam trăm phần trăm dạy trong đó đấy! Hách chưa!....Chị Hạnh, chị Trương Thị Hạnh quê ở Cái Quao, thưa các Bạn: chị dạy tiếng Việt! ...Nay chị là chủ tiệm Photo Quang trên đường Phan Thanh Giản.

Còn một người nữa phải nhắc ra đây, không nhắc khó chịu lắm: Ðó là anh Hùng, em của anh Biếu Ký, chắc chắn các bạn có thời gian học ở BếnTre nhất là trường công lập đều biết Anh, giờ chơi dù đông cách mấy bu quanh Anh, dù bao nhiêu yêu cầu khác nhau: đá chanh, đá bào, chanh muối , xi rô thêm chút nước xí muội...Anh đều cung ứng kịp thời và đầy đủ.
Lại nữa có đứa trả tiền " Cash only", có đứa thiếu chịu "Credit cạ" . Vậy mà khi gặp lại Anh đòi đủ không sót một móng.
Có lúc nhà trường cấm ăn quà vặt, Anh còn "chuyền đá nhận lấy ra qua vách cấm" cho sĩ tử đứng lố nhố bên trong nữa là, hay chưa!
Chiều lại nếu bạn đi xem hoặc đi đá banh, các Bạn sẽ lại gặp Anh cũng vẫn với chiếc xe ấy trong sân vận động dưới tàn cây điệp vàng sẳn sàng chờ đón đợt tấn công mới.

Ðối diện Biếu Ký, bên kia đường là tiệm sửa máy móc của chú Hai Kim, chú lấy tên mình làm bảng hiệu luôn, Chú là một trong hai người ở tỉnh lỵ tốt nghiệp
trường kỹ thuật thời Tây trên Sài Gòn, Người kia là Chú Tư nói trong phần đường Nguyễn Huỳnh Ðức, vì chú Hai Kim có căn bản vững vàng như vậy nên khi máy móc bị hư, nhiều khách hàng tự sửa mãi không được phải bỏ vô bao cà ròn mang từ nhiều nơi xa tầm đến sư phụ Hai Kim hóa giải dùm.
Có lúc bến xe đi Ba Tri dời về đây, mấy ông tài xế mừng hơn hành khách vì gần tiệm chú Hai Kim, xe đò Ba Tri thường bị trục trặc máy móc vì phần đông là xe quá cũ, chạy đường xa mà đường xấu, xấu đến nỗi cắm ở đầu đường một bảng báo hiệu đường mấp mô-ổ gà là đủ, khỏi phải cắm bảng từng đoạn, đến Ba Tri là cây số thứ 36 là chấm dứt đường mấp mô, đem bảng báo hiệu qua lề bên kia cắm lại. Nên chi xe chạy đoạn đường như vậy mà mất hơn ba tiếng đồng hồ, ngồi xe ê đít luôn, thế cũng đáng đồng tiền, lâu lâu mới được đi xe hơi, đi vậy rẻ.
Còn hành khách mừng vì xuống xe gần chợ, khỏi phải tốn tiền xe lôi, vì không rành đường nên thỉnh thoảng bị chở vòng vo tam quốc, bị chặt đẹp!.
Chú Hai Kim là anh ruột của vợ thầy Xương nói khúc trước, Nguyệt, Nhung và Hồng (?) đều là con gái Chú. Riêng Nhung thấy NhàQuê nghèo thiếu sách vở nên cho cuốn sách dư dùng L'Art de Conjuguer (?) chia 3000 động từ kể cả động từ bất qui tắc. Ngừng lại chút: Cám ơn nhe Nhung! Thank You very much! Chúc có đạp xe mỗi ngày xuống Chợ Giữa dạy cũng không thấy mệt; Nghĩa là chúc sức khỏe!

Cùng bên với chú Hai Kim xê tới tại ngã tư Trương Vĩnh Ký-Nguyễn Ðình Chiễu là phòng răng ông Viên, Ông nầy bà quen sao với Nguyễn Hồng Côn nên thấy con nhỏ Thủy kêu Nguyễn Hồng Côn bằng Cậu hay chú gì đó.
NhàQuê là bạn Nguyễn Hồng Côn nên gọi là con nhỏ Thủy chả sao, con nhỏ Thủy nầy là con ông Viên, không phải Thủy bà già trầu à nha, khác!
Chắc tên Thủy đẹp hay sao mà nhiều người đặt. Có bao đấng bề trên mà cũng tên nầy; Nên tên Việt Nam đọc không biết là trai hay gái đụng vô rồi mới biết, mới vỡ lẽ.
Mỹ lại khác, nhìn là biết sex liền không lầm lẫn được nên nhiều người Việt cũng đổi tên Mỹ cho người ta biết mình sex ra sao.
Dù không phải bà già trầu nhưng con nhỏ Thủy nầy móm; Bây giờ NhàQuê không nói chuyện nó đen hay móm mà nói chuyện "Bồ Câu Không Ðưa Thư" cà!
Vậy là chuyện về sau nầy Nguyễn Nhật Ánh viết là chuyện đã có từ xưa rồi, từ khi người ta chế ra được trường hỗn hợp có cả Nam Nữ cùng học chung cùng tiến vững chắc cà!

Trở lại cái con nhỏ Thuỷ nầy là thủ lãnh vụ trước khi ra về còn nhét trong kẽ bàn học miếng giấy, không biết "vị nam sinh" nào ngày nay đã là ông cụ trên sáu mươi khám phá ra đầu tiên tín hiệu nầy, rồi tin được rỉ tai đến lúc mọi người trở thành thói quen là trước khi ngồi xuống với qua thủ tục chào thầy vào dạy rồi, đều tự động kiểm soát an ninh khu vực mình coi có triệu chứng, biểu hiện gì mới không, có ai vờ để sót giấy nhắn nhỏ xíu không.

Trong lúc đó đầu đảng Thủy, phó đảng Tng. Th Phng. Trh và một tốp nữa giả bộ đi học sớm, núp núp bên ngoài dò la và hi hí cười bỏ chạy khi đã biết ai là người ngồi ngay chốc chỗ mình.

Chuyện dài nhân dân tự vệ nầy kéo dài khá lâu đến lúc các Bạn thấy Nguyễn Trường Chấng gạo bài bơ phờ thì trò chơi "theo phong trào" nầy có lẽ chấm dứt chuyển cho lớp đàn em.

Nói Nguyễn Trường Chấng gạo bài là lầm lẫn, Y ta thông minh lắm không có học gạo bao giờ. Y bơ phờ vì bị sập bẫy trò chơi của con nhỏ Thủy, kể cả Trần Văn Ký nữa, không hối lộ NhàQuê công bố danh sách cho mà coi, lo lót "dận động" thì đã muộn à nha! Hãy làm ngay trước khi quá trễ!

NhàQuê cũng chẳng đòi hỏi có tính cách "khảo của" gì cả, chỉ là ai thấy rét, thấy NhàQuê sắp đi tới con đường gần nhà mình thì hãy mau mau nạp cống vật là một chuyện kể hay thơ văn, hay bất kỳ thứ gì có thể đóng góp được cho BenTreHome, đừng có nói là tui không có khả năng, không có thì kể cho đứa nào gần nhất làm được nó làm sous license để cho ông Ách Mìn kiểm tra dân số xem ai vẫn còn khỏe trên thế gian nầy. NhàQuê du di để những người không có Khả Năng thì nhờ Phi Thoàn thế cũng được! OK .
NhàQuê không đòi hối lộ nhiều, có Chi thì NhàQuê dùng Chi, không có thì dùng Phân Chi, Cuộc hay Phân Cuộc đều được dễ dãi vậy BenTreHome mới có bài vở để ăn.


( câu giờ chờ hối lộ, văn phòng hối lộ mở cửa 24 giờ mỗi ngày, 7 ngày trong tuần, không nghỉ lễ nào cả vì hối lộ đã là hình thức của lễ lộc hai bên đều có lợi. Nhớ kỹ logo 24/7)


Thấy đúng hôn! Có được mấy bài thơ rồi đó ông Ách Mìn ơi! Còn nữa, có khi như lão ăn cướp tâp sự Trình Giảo Kim hô: gió lớn! gió lớn! cho mà coi.

Qua khỏi ngã tư nầy hướng về cỗng trường Nử Tiểu Học, phía bên phải chỉ có nhà bạn Lê Xuân Quan là cộm, mới xây, bạn nầy trắng trẻo đẹp trai và cũng cúp cua không ai bằng, mỗi người có thú riêng, có khi đi ngang lớp còn hú hí rủ rê thêm cho có bạn.

Phía bên trái là dãy nhà phần đông là công chức và thầy giáo, NhàQuê không nhớ chắc chắn cô Tửng còn gọi là Bà Tửng có ở trong dãy nhà nầy không, cô có làm hiệu trưởng Trường Nữ Tiểu Học, cô còn dạy nữ công gia chánh bên Trung Học, lớp nữ công nầy có cả những cô ngoài trường Trung Học theo học.

NhàQuê không biết ghi danh theo học bằng cách nào, phải biết truớc tương lai của mình NhàQuê xin học dự thính để bây giờ khỏi phải mua sách dạy nấu nướng của bà Nguyễn Phan Long, bà Quốc Việt về theo đó mà nấu nướng chiên xào.
Trời ơi! Xứ gì mà ai đi về sớm phải nấu cơm, chứ không được như hồi nẵm về ngồi rung đùi đọc báo đợi Bả biểu mấy đứa nhỏ: Lên thưa Ba xuống ăn cơm. Lớp nữ công gia chánh chiếm môt phòng cất lưa ra một đầu phía Bờ Hồ của dãy lầu Trung Học gần sân tennis, phía ngược lại gần phía sau nhà thầy Bùi Văn Dương là nhà vệ sinh.

Trong dãy nhà ở của cô Tửng còn có nhà thầy Mao, thầy làm hiệu trưởng trường Nam Tiểu Học trước thầy Trần Văn Xương. Con thầy Mao: anh Chánh học lớp đàn anh của NhaQuê, anh giữ Gôn cho đội túc cầu trường, vai giữ gôn nầy thay đổi liên miên tùy thuộc nhiều vào thành tích và lòng can đảm, sẽ trở lại đề tài giữ gôn nầy khi đi qua sân vận động.

Cùng trong dãy nầy có thầy Vân, thầy dạy Toán, thầy cho làm toán chạy, tức làm phải nhanh lên nộp bài trước; Nhưng thầy không cho chạy lên, mà nộp bài bằng cách ném nguyên cả quyển tập bài tập toán xuống đất phía đầu bàn mình ngồi, tức lối đi của hai dãy bàn.
Khi nào thầy hô: Assez! thì mọi hoạt động phải ngưng lại, đứa nào láng cháng ném trễ đã không được chấm điểm có khi còn bị phạt nữa.
Sau thầy Vân có làm Tổng Giám Thị trường Trung Học Kiến Hòa, sáng nào thầy cũng tập thể dục quanh Bờ Hồ. Anh Nguyễn Văn Lang hiện đang ở vùng Dallas, TX là con của thầy.

Cuối cùng phía đó mà không dính liền vào dãy nhà là Ty ..., vào lúc ... và ... chưa nhập chung, ông Tng V Th làm trưởng ty, phó đảng Tg. Th. Phng Trh. là con gái ông Trưởng Ty, hèn chi cô tiểu thơ nầy hợp cùng nhỏ Thủy nói lúc nãy "phá chơi cho vui" làm nhiều chàng xính dính.

Ty ... thì ai cũng biết nó làm cái gì rồi, trong đó có nhiều thợ cơ khí. Ông Tám Khánh, ba bạn Lê Xuân Quan cũng có thời giữ chức vụ nầy. Sau tận thế có gặp ông như bao người đi nấu sử xôi kinh khác, như ở đoạn nói về thầy Nguyễn Duy Oanh.

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi”

Nam Bắc 4

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQBftvMMOiI/AAAAAAAAAW4/dZDYM7dadUI/s200/NQ001NguyenBinhKhiem02.jpg


Đường Trạng Trình


ÐƯỜNG TRẠNG TRÌNH: Như đã nói chạy từ gần cửa Chùa Viên Minh, tức đường Trạng Trình gối đầu đường Nguyễn Ðình Chiểu chỗ tiệm Hoa Mai, cho đến tận đường Hùng Vương ở mé sông:

Trên đoạn nầy đường Trạng Trình gặp lần lượt đường Nguyễn Ðình Chiểu (ngã ba), đường Lý Thường Kiệt (ngã tư), gặp đường Lê Lợi (ngã tư) và gặp đường Bảy Bang (ngã ba), cuối cùng đường Hùng Vương (ngã ba).

Ði về hướng mé sông, bên trái sát vách tiệm Hoa Mai là nhà của chủ hãng xe vận tải chở hàng hóa đường Bến Tre- Sài Gòn, loại xe hạng nặng nầy mang hàng đi, hàng về chuyến nào cũng đầy nhóc, khi qua trạm kiểm soát tài nguyên, lơ xe chạy vào trình giấy nói tía lia, mấy ông chức trách nhanh chóng thông cảm liền theo thủ tục đầu tiên cho tới luôn, chứ "Xạt" xe có mà chết! Lòi!

Chuyện hàng ngày đó không quan trọng bằng trong nhà nầy có con nhỏ Ye..,chiều nào đi học về cũng ra ngồi băng đá cẩm thạch có lưng dựa, vừa xem thiên hạ qua lại nhiều lần, vừa mớm cơm cho em bé. NhàQuê nói chuyện nầy ra có nhiều bạn nói ngay bốc tên con nhỏ, thì ra chí lớn gặp nhau, rõ ràng nhỏ Ye..có nước da bánh mật cũng trong tầm ngắm của nhiều xạ thủ định giương cung.

Phía bên tay mặt đầu đường có chỗ vá vỏ ruột xe hơi và linh tinh, liên quan tới vụ "hàn vá" nầy tức biến đồ hư cũ thành… không được mới cho lắm.

Cách vài căn là trường dạy đánh máy Thái Dương, trong đó lúc nhúc mấy cô đang nuôi mộng "nè anh giám đốc xem, ký rồi đóng dấu dùm em", mấy cô khoái xài máy loại trục dài êm dễ sổ sách, trục ngắn ưa dội ngược đánh chẳng sướng tí nào lại thêm nhức đầu.

Bà hiệu trưởng trường quảng cáo dạy theo phương pháp mười ngón tay tức hai bàn tay đều có việc làm không em nào vô dụng, ở không cả, đã chưa!

Thường chủ trường, hiệu trưởng, thầy cô cũng là một. Xê tới một chút và bên kia đường tức cùng bên với nhà con nhỏ Ye.. là Nhà Cầm Ðồ bình dân Vĩnh Thạnh làm nhiệm vụ cao cả cinq six dix douze tức 500-600 và 1000-1200 . Nếu đúng như tên gọi mãi mãi phát đạt thì dân nghèo làm sao ngóc đầu lên đây cà, giống như trại hòm vào ngày rằm, mười sáu nào cũng cúng cô hồn cầu mong bán đắt.

Tại ngã tư Lý Thường Kiệt phía tay mặt có tiệm phở, đây là tiệm phở thứ hai trong tỉnh lỵ, sau Biên Thùy vừa nhảy ra là bị đồng hóa, tiệm ăn đó của gia đình bạn Nguyễn Thị Tuyết người Nam Kỳ Quốc, bạn nầy sau năm đệ nhất mà bạn tân tòng trường Kiến Hòa là bạn tuyệt tích chưa có ai trong số bạn bè gặp lại bạn Tuyết! Hú hú!...

Chắc các Bạn nói cái thằng NhàQuê dắt đường đi gì mà khi nhảy qua trái, khi nhảy qua phải, không chịu đi thẳng một lèo cho người ta đỡ mỏi cẳng. Thưa các bạn, binh thư có dạy đối với loại người cà chớn như NhàQuê luôn luôn bị ám ảnh bị tấn công bất ngờ nên phải di chuyển Zic Zắc cho đỡ tổn thất, tránh bị bắn xâu táo liên can tới người vô tội đi theo sau.

Trên mặt đường Trạng Trình nầy từ cửa tiệm phở trở xuống tới mé sông là khu vực đồ hàng bông: đủ loại rau cải đồng hai bó, trưa chút đồng ba bó, gần tan chợ đồng bốn bó cũng bán, vì ban quét chợ sắp đến gần, bán hết đặng về ..trưa.


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQBn3xexGqI/AAAAAAAAAXI/9AZngvOs5wc/s200/BTHRauCai01.jpg

Càng gần đường Hùng Vương thì loại đồ hạng nặng hơn như khoai lang, khoai mì, củ sắn, môn, khoai từ, khoai lăng tức khoai mỡ... mỗi loại họ củ nầy có cái ngon riêng của nó!


http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQBoYQp0zmI/AAAAAAAAAXY/Phgm_ZWPnlw/s200/BTHRauCai05BiDo.jpg

(Thứ nầy đi thi không nên ăn)

Khoai lang được phát triển thành củ nhờ nuôi dưỡng từ thân dây bò lan, tới khi thu hoạch thân dây được dùng cho trâu bò thỏ heo ..ăn, dây không cần xum xuê tốt lá, còi cọc cũng được thế mới cho nhiều củ, nên người ta thường nói "Xấu dây tốt củ" là vậy, ngọn lang ăn sống hay ăn luộc đều mát, tối ngủ khỏi đội nón!


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQBoGmeEOEI/AAAAAAAAAXQ/lcwKNM405aw/s200/BTHRauCai03.jpg

Khoai mì nấu chè mùi thơm của nó thính từ xa, củ sắn thì món bò bía không thể thiếu được, trồng phải tưới đúng cử và đúng lượng nước, nếu không củ bị tét nứt..bạn Văn Tuấn Kiệt sau nầy được bọn NhàQuê phong làm Tiến Sĩ Sắn vì bạn trồng sắn có kỷ thuật.


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQBosIs3jxI/AAAAAAAAAXg/KEEw1UR9loc/s200/BTHRauCai05San.jpg

....Khoai từ và khoai mỡ cách nấu canh tương tự nhau, phải nêm bằng rau "mò ôm" mới ấn tượng.

Canh môn ngon nhất khi độn với vài chú cua gạch điều. Mùa Trung Thu là mùa cua gạch son và mùa môn phát triển vừa đủ, nấu môn giáo thêm ít tàu còn non với vài chú cua gạch, nếu gặp bữa chủ nhà mời xả giao, không có ớt cũng không nỡ chối từ, phủi cẳng lên làm bậy vài chén lấy thảo.


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQBpKjQmX0I/AAAAAAAAAXo/sah_CL6KgnU/s200/BTHRauCai05Mon.jpg

Ba loại canh khoai môn, khoai lăng, khoai từ

ăn vào ngày có mưa dầm se lạnh thì tuyệt, nêm mặn bằng chút nước mắm trong; Ðây là ngoại lệ vì các loại canh nấu bằng cây trái rau quả không nên nêm bằng nước mắm, dễ bị chua. Ông bà ta quả bậc thầy về nghệ thuật ăn uống và nấu nướng với lại mùa nào món nấy!

Cuối đường Trạng Trình nhìn xuyên đại lộ Hùng Vương là nơi quần áo mùng mền sau khi vô thùng thuốc nhà nghề bị hóa phép thành album "Sắc màu" khác hẳn. Mấy ông thợ nhuộm nầy tay chân lúc nào cũng tèm lem, lỡ tay trót đã nhúng chàm!

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 5


Đường Huỳnh Văn Sắc


ÐƯỜNG HUỲNH VĂN SẮC: Tên vị Đại Hương Cả trong ban khánh tiết của đình, đình là nơi thờ phượng được xem là ngôi nhà chung của một địa phương, trong đình có sắc phong của vua cho vị thần được thờ, cụ đại hương cả Huỳnh Văn Sắc chắc là có công trong việc xây dựng ngôi đình An Hội.


http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQEI5HikwxI/AAAAAAAAAYA/yQNUU0LxUEA/s200/DinhAnHoi2.jpg

Ðường ngắn từ cửa trường Nam Tiểu Học trên đường Gia Long đến gối đầu trên đường Nguyễn Ðình Chiểu, một bên là hông đình An Hội một bên là hông chùa Viên Minh sau trong khuôn viên chùa Viên Minh có xây thêm trường Bồ Ðề quay cửa ra đường nầy.
NhàQuê không nhớ tên đường nhờ anh LMC22, cháu của vị Đại Hương Cả, cho biết kịp thời điều chỉnh, nói ra rồi là NhàQuê nhớ liền; Hay chưa!

Lúc NhàQuê biết thì ở đây có bến xe ngựa, loại phương tiện đi lại, chuyên chở nầy lần lần biến mất, nên NhàQuê gọi con đường nầy là Bến Xe Ngựa mà nói vậy ai cũng biết nó ở đâu, nơi chốn khi quýnh quá thì vén ống quần bà ba mặt ngoảnh nhìn hai bên cho chắc ăn, trút xong nhẹ nhàng, có khi huýt sáo như xong phận sự, chỉ có ngựa là mang tiếng đái bậy. ...:


" Ðố mặt ai dài bằng mặt ngựa...
Tuy rằng thú cũng hai giống thú
Thú như ta ai dám phen lê
Ta đã từng đi quán về quê
Ðã ghe trận đánh Nam dẹp Bắc
Mỏi gối nương phò xã tắc
Mòn lưng cúi đội vương công
Ngày ngày chầu chực Sân Rồng
Bữa bữa tựa kề Loan Giá
Hán Cao Tổ năm năm thượng mã
Mới dựng nên cơ nghiệp Lưu Gia
Ông Quan Công sáu ải thoát qua
Nhờ cậy có Thanh Long, Xích Thố ...."

( trong Lục Súc Tranh Công)

Các bác xà ích trong các truyện kể thường gặp cô mặc áo dài trắng nửa đêm đón xe quá giang, nói chuyện một quảng tự nhiên cô khách dễ mến nầy biến mất hoặc trả tiền mà sáng hôm sau xem lại toàn giấy tiền hàng mã.
Ði chơi đêm qua những địa danh có mấy chuyện như vậy; Lạnh nổi da gà!

Thầy cảnh sát Paul bụng phệ nổi tiếng trấn thủ Bến Xe Ngựa nầy. Trong lúc các bác xà ích lo vô trong nhà lồng phụ đem hàng hóa của bạn hàng mình ra xe, thầy tháo cương cho ngựa nhảy đực; Ngựa lỏng cốt thì làm sao kéo xe???

Mấy bác xà ích ớn thầy vụ nầy lắm!! Ðúng là thầy Paul, không hiền lành như tướng tá ục ịch đâu!!


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQEIepETQsI/AAAAAAAAAX4/xLRP3b-ja-s/s200/BTHBenXeNgua02.jpg

Ðình An Hội vì hùng cứ ở đô thị đầu não của tỉnh nên Thần đình thế lực rất mạnh được giao cho nắm hết lý lịch của mọi con dân trong tỉnh; Vì vậy toán Căn Cước trú đóng ngay tại đây dưới sự bảo hộ của thần đình và bây giờ nghe nói còn lo vụ xuất ngoại nữa ?? không biết có đúng không?

Bến Xe Ngựa nầy đã cho NhàQuê một món làm quà quý giá tặng các bạn mình, những người đã bao ngày chia xẻ vui buồn, chia nhau từng củ khoai cho đến vịt đấp bùn đem nướng, cùng lang thang chăn trâu cắt cỏ ở quê nhà của NhàQuê: Ðó là lông đuôi ngựa.
Các Bạn chắc cho rằng cái thứ đó mà quý nỗi gì! quý lắm đấy! không phải để làm hàm râu giả cho kép hát mang, khi thủ vai quan tướng trong các tuồng hát bội vào mùa cúng kỳ yên trong các đình miền quê đâu, mà dùng vào việc bắt cá ...

Ðã nói rồi NhàQuê ở Ba Tri, dưới đó ít ngựa lắm! lâu lâu mới thấy một con !!
Có khi được mấy đứa bạn rủ qua tận Xã Diệu coi ngựa của ông Hù Ðê cho biết.
Ông nầy lúc rảnh kiêm luôn thợ hớt tóc nên có tên kèm HÙ: Thầy hù là thợ hớt tóc!
Vậy là ông chuyên đè đầu thiên hạ vừa là thợ, vừa là thầy, chứ không như ngày nay nhiều người làm thầy trước mới được làm thợ sau.

Mà mấy đứa bạn lớn rủ đi coi ngựa là có ý đồ sắp đặt sẳn, đứa nào muốn mấy con bạn chú ý thì vào hớt tóc, chỉnh trang lại cái phần cùng thành phần hóa học với sừng...
An vị trên ghế đóng bằng cây tạp, quay được, thế đã là khoa học kỹ thuật rồi!
Ổng choàng cho một miếng vải trắng, thực ra nó màu cháo lòng! không được giãy giụa à nha! kể từ đây muốn gãi hay chỉnh đổi thế ngồi phải "báo động" cho ổng trước, vì món nào của ổng cũng bén ngót.

Trong lúc đó bọn còn lại ra chuồng ngựa của ông để coi ngựa, đứa nào có đi học tới lớp sơ học, lớp ba mới biết được chuồng ngựa còn có tên đẹp hơn là TÀO, nhờ thầy cho tập viết và giải nghĩa thành ngữ: "Một con ngựa đau, cả tào không ăn cỏ", khó thấy bà: bịnh không nói mà nói đau, còn tào không biết có phải là cùng loại với chiếc ghe chiếc xuồng không đây hè!

Ra chuồng ngựa không phải để xem nó có ăn cỏ hay không mà là thực hiện ý đồ đen tối, hớt tóc chỉ là cớ chứ gần nhà cũng có thầy Hù mà! ý đồ là lén nhổ lông đuôi ngựa, có dám nhổ trực tiếp đâu! Nó đá giò lái có mà giập dái.

Dùng bửu bối nhánh tre tước đầu, quấn lông đuôi giựt, con ngựa đau hí vang. Ổng bỏ tông đơ, kéo, dao cạo, kiếng lão và thằng đang thọ hình...rượt..và chạy.

NhàQuê chưa hớt tóc ổng lần nào, ở nhà Má có dao cạo và viên đá bùn, Má liếc sơ là làm Hù ngay, cạo cho NhàQuê trắng bóc chừa chút xíu đàng trước cho ấm mỏ ác!

Lâu lâu có lạc loài chú ngựa đường trường xa vó câu tới, chú nầy lục lạc đồng đen hẳn hòi còn được che mắt không được liếc ngang liếc dọc, chỉ thẳng một đàng mà đi chứ không được phát huy sáng kiến sáng tạo gì hết !!


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQEIMvbs2rI/AAAAAAAAAXw/UuUxp4HwUow/s200/BTHBenXeNgua01.jpg

Vì ở xa tới nên không rành "phong tục", dịp đó tụi NhàQuê mới tha hồ. Xong, khi xe ngựa gần chạy mới cho xóm khác hay, ăn ké không được tiếc hùi hụi: phải tụi bây nói sớm bữa nào đám giỗ, tao lén cho cái bánh ích! Thôi lỡ rồi bữa nào sơn đông lợi tao kêu liền đi coi voi ăn mía.

Không ai thèm để ý đến giá trị và công dụng của lông đuôi ngựa nên NhàQuê đi ngang là chíp bụng liền, quay lại quả thật vô số mặc sức chọn lựa thứ hảo hạng đen mướt, dài phải trên hai tấc trở lên mới được chiếu cố, loại màu hoe đã bị loại rồi đừng nói chi tới lông ngựa bạch, muốn lượm bao nhiêu cũng có.

Kỳ về quê gần nhất đem về phân phát, mấy thằng bạn, nhận quà cảm động cục mịch hỏi : Chừng nào mầy dìa nữa? Chớ nó đâu biết NhàQuê nhớ nhà khóc quá trời, nhất là đêm mưa nghe tiếng ếch nhái ễnh ương kêu, nhớ nhà muốn bỏ học đi dìa luôn. Tụi bạn còn được đi Bến Tre hàm thụ nữa, đứa nào cũng vểnh tai thỉnh thoảng phụ họa: Ðã quá hén! ở trển có cái xà di hôn? có nút chai cặc bần hôn?...mặc sức gáy và nổ.

Lông ngựa dùng để vòng các loại cá có đầu lớn hơn cái mình như cá kèo, cá bóng sao, cá thòi lòi ..., phổ thông nhất là vòng cá kèo.

Sau mùa gặt gần nát rạ đám cá kèo cựu nổi đầu thấy phát ghét.

Má cứ việc nấu cơm trước, NhàQuê xách cần đi vòng cá một chút là kho ăn mệt nghỉ.
Cần để vòng cá là một cây trúc dài phơi héo và được đốt lửa để uốn chỉnh cho cây trúc trở thành thiệt thẳng băng, cắt bỏ một phần ngắn ngọn to xù, chỗ đó được cắm vào một que tre được chuốt nhỏ và thanh để cá nhìn thấy không hoảng sợ, nối vào bên dưới là cọng nhợ cũng nhỏ màu càng trong càng tốt, cuối cùng mới tới sợi lông ngựa được làm thòng lọng. Các chú cá vừa kể nếu chưa bị giật hụt lần nào, thì khi bị NhàQuê từ xa tròng thòng lọng vô cổ, chúng có khuynh hướng ngốc cổ thêm cho NhàQuê dễ "làm ăn" nữa cà, chỉ gặt nhẹ một cái là đưa lên khô cho vào giỏ, chú cá bị dính vẫy thoát thân quyết liệt, nên đừng giật mạnh tay.

Cá thòi lòi có hai mắt lộ ra nên những người mang kiếng mát bị dân quê kêu là thòi lòi lên bờ, cá nầy nhát hơn nhưng không phải là không vòng được, nếu nó chun xuống hang sâu rồi thì dùng tay hoặc chân phá bể nồi gọ là nơi nó trồi lên để thở, xong đặt vào miệng hang một cái xà di, thường làm bằng trúc kín một đầu, đầu còn lại mở lớn có cái hôm là độc đạo vô rồi ra không được, cá ngột trồi lên thở phải chui qua hôm vào xà di và kẹt ở đó. Chào bạn thòi lòi!

Cá thòi lòi kho sả ớt thì khỏi chê, lá gan và cặp trứng ngon độc nhất vô nhị. Thấy chưa! việc bắt cá đơn giản như đang giỡn, làm chơi mà ăn thiệt.

Ðình An Hội có lúc làm phòng học tạm trong lúc chờ ba dãy lầu mới sanh ba: hai gái một trai , giống nhau như hệt lúc chưa xong, giai đoạn thiếu phòng học. Lúc đã xây xong mỗi dãy có gắn một bảng đồng với hàng chữ: Tri ân Thiếu Tá VĂN LÀ Tỉnh Trưởng Bến Tre.

Vậy ra y chang như dưới chỗ NhàQuê, lúc bắt đầu đi học NhàQuê ê a ở đình làng, có một lớp học mà đủ mọi trình độ " a,b,c" , "đánh vần xuôi", "đánh vần ngược", "làm toán cộng" ...đứa làm toán cộng được thì làm thầy lại đứa "a,b,c"...tới buổi thầy dìa nhà ăn cơm giao lớp lại cho đệ tử trung thành, học hết chữ rồi mà không chịu ra trường Tổng.

Thằng nầy thấy ghét lắm, nó bá cáo tùm lum khi thầy quay lại, nó cung kỉnh khoanh tay: Thưa thầy trò ...ăn ổi, trò... với trò...đá dế, con..với con ...quính thẻ...

Mầy méc tao là tao che "giấy chặm" lại, mầy có nước bà cố hú. Nó cũng khôn con. Thế NhàQuê cũng thi Ðình bỏ qua thi Hương và thi Hội như các bạn trường tỉnh rồi.

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi”

Nam Bắc 6

Đường Hai Bên Nhà Lồng Chợ

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQRv6XneZTI/AAAAAAAAAYQ/vxI0-d-yIFQ/s200/BTHNguyenTrai01.jpg


Đường Nguyễn Trãi


ÐƯỜNG NGUYỄN TRÃI: Ði trên đường nầy NhàQuê lọng cọng dữ a! Gần tiệm guốc cô Mười có lẽ?

Lọng cọng không nhớ rõ là Nguyễn Du hay Nguyễn Trãi.

Thôi là Nguyễn Trãi đi!

Đường hướng từ chùa Viên Minh đến gặp trước, đường nầy gối đầu trên đường Nguyễn Ðình Chiểu chạy đến Chợ Cá, bên phải là hông nhà lồng trên rồi hông nhà lồng dưới có các gian hàng cửa vào trong và ra ngoài bán được cho khách hàng từ hai mặt. Phía trái là phố bị ngắt khoảng bởi những con đường dẫn tới:

Nguyễn Ðình Chiểu (Ngã ba), Lý Thường Kiệt (Ngã tư), Lê Lợi (Ngã ba), Bảy Bang (Ngã ba), Hùng Vương (Ngã ba).

Dãy thứ nhất NhàQuê nhớ có tiệm may Toàn Mỹ, tiệm may Phước (sau dời đi),
Tiệm bánh kẹo Vũ Hồ (dời tới), Chánh Ðại Trà Trang hiệu cô xẩm ý nói trà nầy hương thơm như Trinh Nữ Trà chắc!


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQR73tiZx2I/AAAAAAAAAYo/QksXKVcf1Rg/s200/BTHNguyenTrai04BanhKeo.jpg

Cuối dãy là nhà bà con gia đình Db. Huỳnh Ngọc Diêu và bạn Huỳnh Thị Như Ngọc; Vĩnh biệt Như Ngọc!

Dãy thứ nhì nhớ được tiệm trà Thái Sơn hay Thái Nguyên (?) có nhãn hiệu hình trái núi và con khỉ, ý nói trà độc đáo được khỉ thay người hái từ những mõm núi cheo leo!
Nhưng người ác miệng bảo là trà con khỉ có tháng, vì màu nước trà quá sậm, có người nói là trà "Thái Ðức" uống vào là không ngủ được đi tiểu suốt đêm! Ðặt thương hiệu cũng năm ăn năm thua!

Các tiệm trà bán trà gói sẳn, lớn có nhỏ có, trà rời có, trà hộp nhập từ bên Tàu (lao) có: Loại trà nhập nầy còn gọi là "trà ba ngón", mỗi lần pha trà chỉ được dùng ba ngón tay nhón một chút thôi không nên xài cộc, hao!



http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQR7YvaRExI/AAAAAAAAAYg/pXMTyo9n_PA/s200/BTHNguyenTrai05Tra.jpg

Nếu lỡ tay bỏ đậm quá thì gọi là "trà quạu" vì hao quá dễ nổi nóng, bị rầy!
Trà loại rẻ cũng được dùng vào việc tẩn liệm.
Gần cuối dãy thứ nhì là các tiệm thuốc Bắc và đường đậu, đồ gia vị

Dãy cuối cùng là các cửa hàng cất dựa lưng vào đầu song của dãy phố nhìn ra đường Hùng Vương, các cửa hàng nầy không có cửa hậu, cũng bán đường đậu, có lọt một anh trái mùa là Nam Cường bán sách và dụng cụ học sinh.

Chuyện bên lề là có một chàng nọ vào Nam Cường hỏi cô hàng sách mua quyển Tôi Muốn Làm Chồng mà anh ta phịa là của Nguyễn Hiến Lê thuộc "tủ sách học làm người" do nhà xuất bản Phạm Văn Tươi ấn hành.
Cô hàng sách cũng lém không kém, cô đốp chát: chỉ còn Tôi Là Mẹ mà thôi.

"Tôi là mẹ" tên tựa quyển tiểu thuyết của Lê Văn Trương. Ăn miếng trả miếng.

Chuyện "ngụ ngôn" nầy sao mang máng cái cô mà nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ gốc 17/HQ Nguyễn Tấn Hưng kể trong chuyện đi học ngược chiều từ Mỹ Tho qua Bến Tre học Trung Học quá. Biết đâu đấy!

Chuyện ông nhà văn nầy thường bắt đầu bằng chữ MỘT : Một thuở làm Trùm, Một cảnh hai quê, Một nỗi buồn riêng, Một ngày vui, Một đời mỏi mòn trông, Một lần chia tay, Một lần đi, anh yêu, Một lần thôi, say đắm, Một nơi rất thật, Một lần nữa thôi, Một thoáng trong mơ.....

Ông thua NhàQuê là cái chắc đó nha! Chuyện tui bắt đầu bằng Những.... (nhiều hơn Một)

NhàQuê

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 7

Đường Hai Bên Nhà Lồng Chợ


Đường Nguyễn Du

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQR9XNdDd2I/AAAAAAAAAZA/YzBZIKwkdAk/s200/BTHNguyenDu01.jpg



ÐƯỜNG NGUYỄN DU: Song song với đường Nguyễn Trải phía bên kia gối đầu lên đường Nguyễn Ðình Chiễu tại nhà thuốc tây Bình Dân, trước cửa nơi góc đường có xe nước mía lúc nào cũng đông khách.


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQR-Hl-y8dI/AAAAAAAAAZI/_bVRiuiI2Z4/s200/BTHNguyenDu02NuocMia.jpg

Đường Nguyễn Du tiếp tục chạy qua cửa phòng thông tin cũ, tiệm Vũ Hồ lúc chưa dời đi, tiệm nầy "thi đua" với nhà thuốc Trương Kim Châm Hoa Ðà Tái Thế về mặt bảng hiệu lấp lánh, vẫn là tiệm chuyên trị về loại bánh kẹo kể vào những thứ có vẻ sang trọng. Bà Vũ Hồ kính trắng luôn mặc áo dài và trang điểm đàng hoàng khi ra tiệm.

Tới gặp đường hàng chuối là ngã ba nhưng có khoảng trống hàng bánh giữa hai nhà lồng nên giống như ngã tư nơi đó.

Trong dãy phố liền theo có tiệm An Ký là tiệm bán sỉ , đám học sinh như NhàQuê thương lui tới không phải mua đồ về bán lẻ lại kiếm lời mà để mua viết Pilot thứ thiệt khởi sợ giả mạo, các loại dụng cụ học sinh khác nhất là mực Paker không có cặn khỏi sợ nghẹt bất tử, mực đủ màu: Black, Blue, Blue Black ...giá rẻ hơn nơi khác mà lại tiếp đón niềm nỡ, coi trọng kẻ sĩ còn chưa " tới số" để ra làm quan.

Tiệm thuốc Bắc của gia đình thằng Qui, hai lầu một trệt, nhà chỉ có ba người nên hai lầu đều bỏ trống dành cho dơi và bồ hống cả hai tầng trên.


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQR-YPkEa1I/AAAAAAAAAZQ/kIZygqq3-q4/s200/BTHNuocMia1.jpg

Cuối dãy nầy giáp đường Hàng Gà là ngã ba tại đó có Tân Minh, Ðại Thành tiệm bán máy may, máy may là ước mơ lớn của nhiều cô gái miệt vườn, miệt quê; Ði học may về mở tiệm may nhỏ gần vải lụa gấm vóc chắc tươi sáng hơn nhiều so với phèn chua nước mặn cấy trồng. Thanh niên miền quê cũng khoái có vợ thợ may, cần gì kêu lên đạp máy chút là xong khỏi phải như xưa may tay nữa.

Bắt đầu dãy kế tiếp là tiệm hình Á Châu, Photo Quang trên đại lộ Phan Thanh Giản trước học việc và làm thợ tại đây. Trong dãy nầy có Mỹ Hòa có bán quần áo may sẳn, tiệm vải Mỹ Dung rồi các tiệm Kim Sơn Ma Ní, cũng có tiệm vải Hồi Xuân Ðường, chủ tiệm đã tự trầm sau tận thế không lâu (?).

Dãy cuối cùng bán cá tôm khô và đồ nấu. Ðường Nguyễn Du chấm dứt khi gặp đường Hùng Vương khu vực Chợ Cá. Bên phía hai nhà lồng cũng tương tự như bên đường Nguyễn Trãi.

Quãng cuối nhà lồng dưới đến đại lộ Hùng Vương trước Chợ Cá ban đêm bán các món ăn nhậu bình dân đông vui hết biết, dân ghe thương hồ lên đây thù tạc cho gần dễ trở về ghe khỏi sợ bị lạc khi đã lắt lư con tàu đi.

Khu vực buôn bán của chợ Bến Tre là khu tứ giác tạo bởi các đường sau đây: Ðại lộ Phan Thanh Giản, đại lộ Hùng Vương, Ðường Trạng Trình, đường Nguyễn Ðình Chiễu.

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Ba Con Đường Tạo Thành Ngã Ba Tháp

Nam Bắc 8

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQWuZk--PkI/AAAAAAAAAZo/ho7JtOGjImc/s200/BTHTranHungDao01.jpg

Đường Trần Quốc Tuấn


ÐƯỜNG TRẦN QUỐC TUẤN: Bắt tay đường Nguyễn Tri Phương sau lưng trường Lê Lợi có sự hiện diện của ông Ty Ðiền Ðịa, chỗ nầy mát rượi bóng râm nên ông nào cũng quyến luyến, vừa qua cửa dinh ông Chánh Án có tù nhân sắp phóng thích chăm sóc bón phân, tưới nước cây cảnh nên công thự lúc nào cũng xinh tươi mát mắt, xinh đẹp như các tiểu thơ.

Vừa khỏi ngã tư bên phải tư dinh ông Tỉnh, bên trái đồn lũy quân sự gì mà ăng ten tua tủa, tiếng máy tít tít te te nghe gắp rút ngày đêm, ông gác cổng trong tư thế sẳn sàng làm người ngang qua ráng đi cho lẹ rủi ổng thái mái cướp cò người ta chết lãng nhách.


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQWuk0ZeS_I/AAAAAAAAAZw/obNdvHdTFlM/s200/BTHTranHungDao03.jpg

Vì nín thở rảo bước qua khỏi bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn 10 hay Tiểu Khu gì đó nên đứng lại thở dốc nhẫn nha nhìn các cô bên dưới cầu thấp, các cậu bên trên cầu cao đếm một hai ba cùng "phông rông" trong tiếng vỗ tay vang dậy của người coi, dù là phía sau hồ tắm nhưng nhìn từ sau đôi khi có cái hay riêng và người bị "địa" cũng tự nhiên hơn.

Nhà các bạn Bùi Thanh Vân, Phan Minh Ngọc trọ ngay bên kia đường sau lưng Hồ Tắm cạnh mương thoát nước, mương nầy cũng dùng xả nước hồ theo định kỳ, Thầy Muộn, thầy Thanh trọ nhà bên kia mương.
Bạn Trần Văn Tự thấy lảng vảng khu vực nầy. Sau nầy có dịp hỏi lại đương sự nói ở chung với thầy Thanh thầy nuôi , thỉnh thoảng bạn gọi thăm thầy tận xứ Kanguru: Ốt Xtơ Rây Li A.
NhàQuê và bạn Tự tình cờ ở gần nhau khoảng 1:30 an toàn trên xa lộ, chung Tiểu Bang. Hú nhau dễ lắm nhưng phải có cái "Tửu Phùng Tri Kỷ Thê bôi thiểu= Vợ biểu thôi" đi theo thắng bớt lại.

Phía Hồ Tắm từ đó đến Tháp không còn nhà ai: Công Viên dọc bên đường có trồng dương (phi lao) cao vút, hát theo cơn gió vi vu.
Ngang công viên cách nhà thầy Thanh ngụ không xa là hai trụ cổng lớn quá xá của nhà in Võ Văn Vân, nhà in nầy trong ngôi nhà như một biệt thự lớn, khuôn viên rộng.
Ông Emil Vân , chủ nhà in đá banh cho đội "Ngôi Sao Gia Ðịnh", lâu lâu ông cũng chơi vai Trung Phong cho đội tỉnh khi giao hữu với các đội tỉnh bạn, chắc do tuổi cao nên ông không bén nhạy như tiếng đồn về ông khi còn ở Ngôi Sao Gia Ðịnh.

Cặp vách tường sân vận động có con đường mòn nhỏ đi vào xóm sau lưng sân banh, nhà rất đông đúc.

NhàQuê không có dịp vào đây chỉ nghe nói lại, chứ khi xưa sân banh chưa xây tường phía nầy chỗ khu đó còn là cánh đồng hoang. Tụi NhàQuê ưa giải quyết sự căng thẳng ngay trên cánh đồng hoang nầy để tiếp tục theo dõi trận đấu cho được thoái mái hơn thường là lúc giải lao giữa hai hiệp.


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQWsYkwEYxI/AAAAAAAAAZg/5a_I4OwSRwM/s200/BTHSanVanDong01.jpg

Cổng sân banh có hàng chữ VẬN ÐỘNG TRƯỜNG theo hình cung trên cao của hai trụ cổng, nhìn chốc ra tháp, mỗi lần có trận đấu, vé vào xem được bán ở đây và cũng là chỗ xuất nhập, trẻ em có thể nhờ một khán giả người lớn cầm tay vào cùng, qua khỏi cổng đường ai nấy đi, chính đám khán giả con nít góp phần cổ võ vang dội tạo hứng khởi cho các đấu thủ trên sân.

Từ cổng vào nhà "xẹt" có một khoãng trống dùng làm sân bóng chuyền hoặc vũ cầu, mấy môn nầy ít hấp dẫn hơn túc cầu. Nhà xẹt nóc bằng, cầu thang lên sân thượng bằng gỗ lung lơ yếu ớt; Vậy mà đám NhàQuê thích ngồi trên đó thòng chân xuống xem đấu bóng bàn.

Thuở ấy Bến Tre cũng có nhiều tay vợt lừng lẫy: Dương Cữu Lang, thầy giáo Quang, Ốc Tiêu Nguyễn Văn Tươi, Bùi Ngọc Trung, thầy trường Tàu ..., thầy giáo Quang có khi làm trọng tài thầy ưa giễu thay vì đếm 12 đều hoặc 12-12 thầy nói 12 chạy.
Thầy trường Tàu có lối cầm vợt khác hơn, tốc độ trận đấu ngày nay nhanh hơn xưa nhiều.
Từ trên cao nhìn khán giả theo dõi trận đấu đầu nhịp nhàng lắc qua, lắc lại theo đường banh đi cũng dễ cười lắm.
Lâu lâu có những tay vợt đẳng cấp Quốc Tế như: Lê Văn Tiết, Lê Văn Inh, Mai Văn Hòa..., từ Thủ Ðô xuống, các tay thượng thặng nầy hạ dân cầm vợt Bến Tre dễ như ăn gỏi!
Mai Văn Hòa là cây vợt duy nhất thắng cây vợt Nhật số một thế giới: Tanaka ôm mặt khóc kêu má um sùm "má ơi, con không làm tròn được ước muốn của má".

Phía sau nhà xẹt có hai sân quần vợt với hàng cây trứng cá cho bóng mát ngăn giữa hai sân.
Môn thể thao quý tộc nầy ít thu hút khán giả vì mấy ông đánh cho tiêu mỡ chứ trình độ đi dự giải Davis như Võ Văn Thành, Võ Văn Bảy thì còn xa.

Lúc đó sao không nghe nói đến US Open, French Open, Australian Open, Wimbledon bao giờ.

Ngày nay môn nầy hấp dẫn quá chừng với các tên tuổi sáng chói: Pete Sampras, André Agassi, Roger Federer, Andy Roddick, Marat Safin...Martina Navratilova, Steffi Graf, Monica Seles, Martina Hingis, chị em Williams, Lindsay Davenport, Jenifer Capriati, Maria Sharapova....
Nhiều trận đánh NhàQuê cũng ráng thức khuya xem. Hấp dẫn không những vì số tiền thưởng mà còn những cú giao banh tốc độ ghê hồn trên 100 MPH, đánh đỡ đều hiểm hóc.

Về phía học trò cậu nào có được trái banh nỉ đem vô trường chọi qua chọi lại bắt chơi trong giờ xả hơi cũng lôi kéo nhiều bạn tham dự.

Nhiều lần sân quần vợt dùng làm rạp hát lộ thiên vì khu nầy có vách tường bốn phía dễ kiểm soát người nhảy rào vô lậu. Khi có đoàn cải lương loại lớn đến tỉnh bởi lúc đó chưa có rạp Lạc Thành mới có đủ sức chứa nên lấy chỗ nầy làm rạp lộ thiên. Nhờ Tổ Đãi nên ít khi gặp mưa.

NhàQuê thích xem đại nhạc hội thường là đoàn kịch Dân Nam sau đổi tên Tân Dân Nam do kịch sĩ Anh Lân là ông bầu, bà bầu cũng là kịch sĩ :Tuý Hoa. Con là Hoa Hậu Tuý Phượng vừa đóng kịch vừa ca nhưng hai lãnh vực nầy cô chỉ bậc trung không có gì xuất sắc. Nhạc sĩ Lam Phương lúc đó chơi guitar cho đại nhạc hội.
Các bản nhạc : Tình Anh Lính Chiến, Chiều Hành Quân, Chiều Mưa Biên Giới, Sắc Hoa Màu Nhớ....được yêu chuộng bis!bis! và huýt sáo yêu cầu.
Ca sĩ thì làm màn "động tác giả": Thể theo yêu cầu ABC xin trình bày tiếp nhạc phẩm DEF ...thường thường cuối đêm diễn là một vở kịch đủ mặt anh hào đương đại: La Thoại Tân, Vân Hùng, Kim Cương, Túy Hoa, Túy Phượng, Túy Hồng...các danh hề: Thanh Việt, Tùng Lâm, Xuân Phát...
Khi ban nhạc chơi bài tạm biệt: Giờ đây chia tay chúng ta lìa nhau chỗ nầy lòng còn lưu luyến...bước qua năm sau cùng vui lễ nầy ràng buộc tình sâu. Ò e Rô Be đánh đu, Tạc răng nhảy dù Zô Rô bắn súng ...con ma nào đây thằng Tây hết hồn thằn lằn cụt đuôi. Khán giả ai cũng lục tục ra về.
NhàQuê tiếp tục ở lại xem đêm nay Túy Hồng có làm bộ giận cho Lam Phương bồng ra xe như đêm trước hay không. Cái ông nhạc sĩ có cái thẹo nhỏ trên cằm hay trán gì đó mùi hết biết!
Nán lại xem thần đồng Phương Lan ai đưa về, dù biết rằng có là nhà vua đi nữa, mà đi chơi quá nửa đêm thì cũng long kẻo leo cỗng mới vô được long sàng an giấc.

Phần chánh là sân banh về sau được xây tường bao bọc và bán vé vào cửa khi có các trận đấu giữa đội túc cầu tỉnh với đội khách.
Trước khi trận then chốt khai diễn thường có trận mở màn với trình độ nhồi bóng thấp hơn thường là các đội cấp quận, cấp công ty, trường học, thanh niên phường khóm...
Trận mở màn cũng hấp dẫn ra phết vì đây là cơ hội các mầm non trổ hết tài năng mong lọt vào mắt xanh của huấn luyện viên, ông bầu của các đội có đẳng cấp cao hơn...
Các ủng hộ viên cổ võ cho đội nhà khàn cổ hò hét, mách nước cho gà nhà khi công khi thủ, chỉnh đốn đội hình chiến thuật, dù tận tình như thế nhưng các đội mở màn thường thiếu kinh nghiệm trận mạc và thiếu luyện tập thường xuyên, tài nghệ cá nhân là chủ yếu. Nên càng về cuối trận sự phối hợp lỏng lẻo đội thua xuống tinh thần trông thấy.
Trọng tài thổi còi kết thúc ai nấy cũng mệt nhoài, thắng bại cũng được giải lao "đá chanh tươi " anh Hùng. Hẹn tái ngộ trong trận thư hùng gần nhứt!

Ðám khán giả tí hon vào cửa sớm đã hẹn nhau ở các góc sân, lấy áo quần làm trụ thành, tranh thủ dàn trận đá ngay; Vì không có xà ngang, trụ thành, lằn vôi nên các quả ghi bàn thường hay tranh cãi không ai có thể xác định đội ở trần đã tung lưới đội mặc áo thun hay thủ môn đội áo thun đẩy được trái bóng ra ngoài trong đường tơ kẻ tóc. Tranh cãi có lúc là nguyên nhân kết thúc sớm trận đấu trước khi thầy cảnh sát tới tịch thu banh để cho trận mở màn bắt đầu.
Quả banh da hùn tiền mua đó được luân phiên cất giữ, mất đâu được, phải năn nỉ đủ cách, đủ kiểu, năn nỉ “kẹo kéo dẻo nhẹo” riết thầy cảnh sát cũng xiêu lòng hoàn trả lại cho "khổ chủ" vì hồi nhỏ thầy đã từng!

"Giờ lịch sử" đã điểm! Trọng tài sân và hai giám biên đang hướng dẫn hai đội với đồng phục thi đấu mỗi đội một màu, sáng chói, mới tinh, từ hai cửa đường hầm tiến ra dàn hàng ngang trước khán đài có mái che, trọng tài thổi một hồi còi dài tất cả cúi đầu chào trong tiếng vỗ tay vang dậy từ khán giả mộ điệu. Dịp nầy Thủ quân hai đội cũng trao nhau cờ lưu niệm rất là "Hữu Nghị"

Sau ít phút làm nóng, Trọng Tài gọi hai Thủ Quân tới chọn sân và chọn đội giao bóng trước. Các đội hình đã được Huấn Luyện viên chỉ thị cho Thủ Quân rồi, các đấu thủ nhanh chóng vào vị trí chiến thuật của mình sẳn sàng công thủ. Quả bóng mới tinh được đặt vào chấm giữa sân. Trọng Tài ra hiệu hỏi hai giám biên, bằng cờ hiệu hai Giám Biên báo sẳn sàng: Trọng tài thổi còi bắt đầu, kèm theo thủ hiệu tấn công, bên giao bóng trước chuyển nhẹ bóng về phía sau cho đồng đội, đưa lên và đưa lên nữa.

Đội hình hai đội trở nên linh hoạt, tranh cướp bóng, kìm cặp hoặc bất thần thọc sâu cho đồng đội đang ở vị thế trống trải...
Ðội hình chiến thuật ban đầu có khi thay đổi theo phương án dự phòng do tình huống diễn ra trên sân. Nói chung hiệp một hai bên cùng sung sức nên các bàn thắng thường do bất ngờ chứ không phải do chênh lệch cân sức; Nhưng không phải là không có những trận thua gánh về không hết.
Thủ hòa với đội giỏi đã là thành công lớn, nếu bất ngờ thắng được dù tỷ số khít khao cũng là đề tài kéo dài ít nhất là tới trận quan trọng gần nhất.
Chiến thắng làm nức lòng giới mộ điệu như vậy làm động lực mạnh mẽ cho các chú nhỏ, ngày nào cũng luyện tập hòng có ngày thay gót đàn anh.
Các chú tin rằng mình đủ sức thi đấu với đội hình 1-10 như Hòa Lan, banh chạy tới đâu các chú chạy theo tranh đến đó, dù trong bụng chỉ có vài chén cơm lưng và chút dưa cải chấm nước cá kho: Các Pélé, Maradona, Platini, Rossi, Ronaldo ViệNam yêu quý của NhàQuê ơi! NhàQuê đã từng như thế!...

Hiệp hai quyết liệt hơn, đội thua cố gắng hết sức mong san bằng cách biệt, bên thắng thường phá banh chịu quả phạt góc, ngày xưa quả phạt góc cũng dùng để tính thắng bại nếu hai đội không có tỉ số chênh lệch. Quả phạt góc thường rất nguy hiểm vì bóng được cầu thủ "pháp sư" chuyên đá phạt rót trực tiếp vào khung thành hoặc cho đồng đội ăn ý đánh đầu, thủ môn bó tay. Trong một khoảng hẹp mà tập trung nhiều cầu thủ như vậy nên trọng tài làm việc rất vất vả, có khi khó xác định được các chi tiết ma giáo ngay cả trọng tài Quốc Tế, tầm cỡ thế giới mà vẫn bị anh chàng Maradona vừa đánh đầu, vừa che tay hất bóng vào lưới để thắng trận chung kết Cúp Thế Giới.

Thủ môn giỏi góp phần không nhỏ vào sự thành bại cho đội của mình, thủ môn thường mặc áo tay dài và mang găng tay, chống đỡ những quả sút ngàn cân; Nhiều thủ môn đẩy ra hoặc bắt được cả quả đá phạt đền.


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SSwlppREP1I/AAAAAAAAAvA/EhF-i2lHCUo/s200/NQ80PhamVanRang.jpg

Thủ môn Rạng của Việt Nam nghe đâu bắt được quả sút phạt đền của Lý Huệ Ðường, danh thủ Hong Kong. Có cô khán giả hứa nếu Rạng cứu được trái phạt nầy cô sẳn sàng để Rạng nhà ta hôn cô. Khán giả reo hò: Hôn đi! Hôn đi ...Rạng hôn phớt rất lịch sự như một hoàng tử quý phái trên sân cỏ.

Có những tên tuổi đi vào lòng khán giả tỉnh nhà: Emil Vân, Tư Mười Một, Nguyễn Bá Tải, Nhạn, Chiến,...Chú Tư 11 dù vào thời đó đã lớn tuổi nhưng vẫn còn xông xáo nhanh nhẹn, các con của chú đều chơi banh hay.

Thuở sau nầy sân cỏ Bến Tre còn nhiều lớp cầu thủ trẻ được tin yêu trọn vẹn của giới mộ điệu: Phong Ngộng, Tâm Anh, Huỳnh, Thanh Ngựa ...

Chiến bạn cùng lớp của NhàQuê đã nói trong phần đường Nguyễn Huệ là người đã biến ước mơ của mình thành hiện thực: Ðã trở thành cầu thủ trong đội tuyển Quốc Gia; Riêng thủ môn Nguyễn Bá Tải banh bỗng banh xà gì cũng bay, mới đây thấy hình posted trên BenTreHome.net, anh chàng "cò", thủ môn ở đường Ngô Tùng Châu đi hết mấy cái răng cửa: không biết có do bay hay không nhỉ??

Lúc phong trào đá banh lên cao độ, mỗi lớp có đội banh, cấp lớp có đội banh, trường có đội tuyển, NhàQuê nhắc các bạn vài tên tuổi sau đây nhờ các bạn có đọc qua bài nầy bổ túc thêm: Anh Chánh, Huỳnh Văn Chiến, Nguyễn Bá Tải, Huỳnh Hoa Mộng (Vĩnh biệt Mộng!), Nhạn, Tươi, Hai Ðen, Liêm Mun, Hồ Văn Phước, Lê tấn Thiện, Hồ Văn Ẩn, Banh, Tánh nhuồn: Bạn nầy về sau theo học làm huấn luyện viên thể dục thể thao cho đen thêm chơi!...

Sau giờ thể dục, đám học sinh NhàQuê chia phe ra đá banh có khi đánh Boxe, món nầy mới du nhập từ khi có võ đài mà anh võ sĩ Lào: Li Ki Chen thách đấu với võ sư Minh Cảnh cũng tổ chức trên sân vận động nầy, đêm võ đài đó còn có phụ thêm vài tiết mục khác như chặt một chồng gạch bằng tay, đi đường quyền của các lò võ, kéo hai xe du lịch đang vô số chạy hai hướng ngược chiều nhau: hai xe chỉ tuôn bánh chứ không di chuyễn được. Cho xe vận tải nhẹ cán ngang người do võ sư Huỳnh Châu biểu diển...
Coi xong những ngày kế tiếp bạn Ẩn Hồ kiếm đâu được bộ găng lót gòn mang theo, đứa nào cũng xin đánh thử: NhàQuê cũng mang đầu máu vô lớp về vụ đánh boxe nầy!

Trong khoảng thời gian "Nước thanh bình ba trăm năm cũ", không biết do đâu xuất hiện một anh trực thăng loại H-34 đáp xuống sân vận động, người ta kéo nhau đi coi chẳng khác nào xem đá banh, phi công được xe Jeep chở đi ăn trưa chắc? Các thầy cảnh sát canh gác không cho ai tới gần, mấy thầy cũng lần đầu thấy máy bay lên thẳng; Nhưng vì nhiệm vụ mấy thầy được ở gần hơn, thấy rõ hơn. Nghe tin NhàQuê lên trực suốt chờ xem "Nó" bay lên.

Quả thật phi công được đãi ăn, nên xế lại nhiều quan lớn được phi công cho lên bay mấy vòng cho biết, bay nhiều chuyến. Trước khi bước lên, quan nào được đi cũng bắt tay với người chờ phiên mình như là lên đường công du không bằng!
Nhờ vậy NhàQuê quan sát được sự bay lên và đáp xuống của "Nó", lúc nó làm chuyện đó NhàQuê phải nằm sát xuống cỏ: Sợ cái chong chóng của nó xin cái phần để đội nón hoặc bất thần nó hút ba chục ký xương da đi theo; Lo xa thật!

Hôm sau vào lớp thầy dạy môn vật lý giải thích vì sao máy bay lên thẳng được dù tụi NhàQuê lúc đó chưa học tới, chuyện mặt lộ ở ngã ba Tân Thành vì sao phải xây nghiêng cũng đem hỏi thầy.

Phía trái khán đài gần góc sân có nơi tập leo dây và xà ngang, trước khán đài có hố nhảy xa, nhảy cao: Hố nầy đổ nhiều cát xốp tránh chấn thương. Chung quanh sân cỏ có đường chạy, một vòng được tính là 800m khi thi chạy??

Một ông Ấn Ðộ đến quảng bá về Yoga, ông nói tiếng Tây có thầy Kiều Văn Chương dịch lại tiếng Việt, người thuyết giảng và người nghe đều ngồi trên khán đài: Lúc đầu ông nói từng câu ngắn chuyện phiên dịch dễ dàng, lúc sau do phấn khởi ông nói liên tu bất tận hàng 15 phút mới dừng lại. Thầy Chương dịch " Yoga có các loại mà quí vị vừa nghe thấy!". Ông người Ấn há hốc mồm!
NhàQuê ngồi kế cô Sâm, cô nói phải dịch vậy chớ sao bây giờ! Cô Sâm cũng dạy Pháp Văn, cô dạy rất kỹ và dễ hiểu mà NhàQuê vẫn dỡ như thường, không có khiếu ngoại ngữ!.
Có lần cô cho phản dich bài giảng văn có cụm từ: "Ðám mây bàng bạc" cô nói phải dịch là Blanchâde nuage, đứa nào cũng phục tài cô (Ðại khái là vậy, NhàQuê không biết các chữ Phú Lang Sa vừa viết có đúng không, nếu không là lỗi của NhàQuê do quá lâu! Giờ không có từ đển Tây để tra)
M ột thành viên vừa gia nhập BenTreHomedanh hiệu Kieu VanChuong.
Nếu phải thầy? Chúng em chào mừng thầy sau trên 40 năm thất lạc!!!
Thầy Kiều Văn Chương trong giờ đầu tiên thầy tự giới thiệu: Tôi tên Kiều Văn Chương nhưng tôi không biết gì về văn chương truyện Kiều cả, nghe nói thầy học Taberd(Tabert). Riêng NhàQuê có liên lạc thầy Vũ Ðình Lưu vào các dịp cuối năm.

Chuyện về cái Vận Ðộng Trường có lẽ còn dài bao nhiêu cũng được; Tuy nhiên xin dừng ở những chuyện bên lề vừa kể.

Phía sau lưng khán đài trên đường Trần Quốc Tuấn là bến xe Á Ðông chạy đường Bến Tre-Sài Gòn, loại xe hành khách nầy sơn hai màu trắng và đỏ, về sau cũng cùng màu ấy có nhiều chiếc mang tên Tân Á,...Cũng có nhiều tài xế mặc quần áo nâu theo cách ông Ðạo Dừa.
Thầy Hài là người có tên dính liền với hãng xe đó.
Thuở xưa xe vào bến An Ðông trên đường Pétrus Ký gần Ngã Bảy, Sài Gòn Chợ Lớn. Sau vào Xa Cảng Miền Tây, hãng xe có nơi tu bổ sửa chửa gần chợ Phú Lâm.
Vào giai đoạn chiến tranh, khi qua bắc Tân Thạch xe phải nhường ưu tiên cho xe quân sự và các công xa của mấy ông lớn chở gia đình đi công tác, nên hành khách đi gấp thường đi xe lam hoặc xe lôi gắn máy qua cầu bắc gặp xe nào sớm nhất thì đi hoặc lên bến Mỹ Tho đi xe lô Minh Chánh.

Cùng phía sân vận động và khỏi tường đôi chút có khách sạn Lạc Thành, Gia đình Lạc Thành như đã nói kinh doanh trong nhiều lãnh vực: Kim hoàn, xe đạp, xe gắn máy, bán và sửa xe gắn máy (Trên đường Nguyễn Ðình Chiễu, gần nhà sách Thuận hòa), Rạp hát, khách sạn; Tiệm Tân Lạc Thành trên đường Trương Ðịnh gần chùa Chà cũng gần chợ Bến Thành, Sài Gòn, mà NhàQuê thường ghé thằng bạn chơi , tiệm ấy cũng thuộc gia đình Lạc Thành. Danh tiếng gia đình các ông Lạc Thành Kỷ, Lạc Thành Cang...ở Bến Tre ai cũng biết. Nghe các bậc trưởng thượng nói là quý ông nầy khi xưa có ở Xã Diệu Ba Tri một thời gian??

Nơi góc đường Trần Quốc Tuấn gặp đại lộ Phan Thanh Giản có tiệm tạp hóa Lạc Hồng, có lẽ con lộ chợ Lạc Hồng nầy có tên đó theo tên tiệm chứ không phải theo lịch sử nòi giống Lạc Hồng, chị chủ tiệm nầy là dâu Lạc Thành, khi đó chị đã có gia đình rồi, vẫn còn theo học năm đệ nhất A cùng lớp chị Phạm Thị Hạnh, Võ Văn Trứ ..., cùng năm với NhàQuê.

NhàQuê

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Ba Con Đường Tạo Thành Ngã Ba Tháp

Nam Bắc 9

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQXiLzQSKNI/AAAAAAAAAZ4/jQL2CXH3rN8/s200/BTHPhanThanhGian01.jpg


Đại Lộ Phan Thanh Giản


ÐẠI LỘ PHAN THANH GIẢN: Ðây là con đường xương sống, huyết mạch nối đảo quốc Bến Tre với thế giới bên ngoài; từ bến đò Cái Cối đến Ngã Ba Tháp gọi là đại lộ Phan Thanh Giản, phần tiếp theo nằm trong hệ thống liên tỉnh lộ 6 đi Mỹ Tho về hướng Bắc.

- Ðoạn 1: Từ bến đò sau nầy là đầu cầu Cái Cối đến bùng binh xã An Hội nơi có giếng phun. Tại khu vực bến đò, ghe các nơi, nhất là ghe từ miệt Cái Mơn đem cây cảnh, cây ghép, tháp...đến bán. Họ khuân cây mẫu lên để dọc theo đường Hùng Vương và một phần đại lộ Phan Thanh Giản phía vách tường Ty Công Chánh. Các loại cây lai tạo nầy mau có trái và năng suất cao, mua về trồng chừng mùa sau là có ăn khỏi phải ươm từ hạt.



Sắp tết đây là khu vực chợ hoa: Lan, mai, cúc, trúc, hồng, huệ, vạn thọ, có cả dưa hấu nữa ... đủ mặt, dập dìu nam thanh nữ tú đi xem có, đi mua có. Ai cũng muốn có cụm hoa tươi mang về trang hoàng cho có không khí Xuân.

Chợ hoa tới trưa ngày được tính là ba mươi âm lịch thì tan, nhiều khi bán không hết phải lẳng lặng bỏ mà về, chỉ khổ thân mấy Cô Bác quét dọn chợ! Thời gian trước nữa chợ hoa ở Bến Lở bên kia đường trước nhà hàng khách sạn Ðại Huê ở đầu đường Hùng Vương.

Nhân đây nói về khách sạn Ðại Huê: Năm nào cũng được cụ hiệu trưởng Huỳnh Văn Chưn (thân phụ thầy Huỳnh Thành Công, bào huynh thầy Huỳnh Thành Thới hiện ở vùng Sydney, Australia) đặt trước mấy phòng, hôm trước ngày thi tuyển vào đệ thất ông thuê mướn xe đưa đám sĩ tử Ba Tri lên để hôm sau ứng thí.

Buổi tối tắm xong ông kêu vài đứa đấm lưng giùm, trước khi ngủ ông còn dặn ôn bài nếu mà ông không nghe tiếng đọc bài là biết tay ông! Ông nói vậy chứ ông lảng tai rất nặng.

Ông thương NhàQuê lắm, học trò ruột của trường. Lần đầu từ trường xã vào ngồi trong sân trường chờ ông xếp lớp để học lớp nhì, ông nhìn tướng một hồi rồi đuổi về, vì trông NhàQuê còn nhỏ quá không đủ sức học! NhàQuê tự chứng minh cho ông thấy là mình được lên lớp.
Ba của NhàQuê khi về nhà còn khen NhàQuê gan dạ; Các bạn nhớ rằng thời đó Ba gọi ông Hiệu Trưởng là "Quan Ðốc Học" chớ không được "lơ tơ mơ" nói chuyện tay đôi đâu!

Học sinh trường Tiểu Học Bổ Túc Ba Tri do phần đông ở các xã xa xôi mang theo cơm trưa vào quận lỵ học, tan trường chiều cố gắng về nhanh, nhất là những tháng mặt trời mau lặn, muốn vậy phải trốn xếp hàng, khi nào hàng ngũ ngay ngắn mới theo thứ tự: đi bộ ra trước, xong mới tới xe đạp. Biết tụi nhà xa ưa "dù", ông hiệu trưởng đã ra đứng sẳn ngoài đường nắm chóp mấy đứa dọt trốn ra trước, ông kéo đám "nhảy dù" vào bắt đứng sau cùng, ông còn rầy: Bộ tụi bây "Ngoại càn khôn" hả!.

Khách sạn Ðại Huê kể là loại lớn mà lúc đó không có phòng tắm riêng và cũng không có nhà vệ sinh riêng cho từng phòng, phần dùng chung nầy nằm phía gần đường Nguyễn Trung Trực nhất.

Trở lại Đại Lộ Phan Thanh Giản, tại ngã ba bến đò Cái Cối có nhà thuốc tây Bến Tre quay cửa cả hai bên cửa chánh ra đại lộ Hùng Vương như đã nói rồi, bên hông tiệm phía đại lộ Phan Thanh Giản có vài sạp bán sách báo nho nhỏ, tiếp theo là ngã ba đường Hàng Chiếu.

Dãy tiệm kế tiếp có Ðại Sanh; tiệm nầy sau tận thế bán lèo tèo nước tách giặt đồ vì ông còn bận lo vụ tàu cây, tàu sắt!

Tại ngã ba đường Hàng Gà có nhà thuốc tây Thúy Lan như đã nói các phần trước.

Từ ngã ba đường Hàng Chuối đến bùng binh: Tiệm tiện của anh Nghĩa có các anh Tám Huốn, Ba Nhơn học việc, hai anh nầy thường đi chơi đêm, dặn NhàQuê tối bỏ ghế bố cá nhân của hai anh sẳn ngoài sân giùm. Khi nào không đi chơi đêm hai anh thường bàn chuyện quấn dây điện cho dynamo, NhàQuê không hiểu ất giáp gì hết cả!

Sau anh ba Nhơn có xưởng hàn tiện "Nhơn Thạnh" ở Ba Tri, làm ăn rất khấm khá "Nhất Nghệ Tinh Nhất Thân Vinh"! Vĩnh biệt anh Nhơn!

Tiếp đến cùng phía là nhà thuốc đông y Trương Kim Châm, đi xe từ Ba Tri lên đến cầu Chẹt Sậy đã thấy bảng quảng cáo: "Trương Kim Châm Hoa Ðà Tái Thế" Chắc ý nói ông tài giỏi cỡ Hoa Ðà, Biển Thước đã cứu được Quan Vân Trường khi đó vết thương đã bị thấm độc tới xương.

Theo truyện Tàu thì sách vở về môn mổ xẻ ít đau nhờ điểm huyệt đã bị cháy hết chỉ còn lại sách thiến gà, thiến heo mà thôi!

Không nghe ai nói cụ Trương Kim Châm giỏi về môn gì, chỉ thấy bảng hiệu nhà thuốc cũng lấp lánh như của tiệm bánh kẹo Vũ Hồ, chắc có liên quan nhau??

Bạn Phan Khánh Thoại sau học kỹ thuật Phú Thọ trọ ở đây, có lẽ họ hàng chứ ở đây không có vẻ gì chuyên trị nấu cơm tháng.

Ở Ba Tri có ông Nguyễn Văn Ân trương bảng là Ðông Y Sĩ hạng A; hai ông thầy thuốc tài sức phân định ra sao đây?? Các con thầy Ân đặt theo tên thuốc: Băng Phiến, Long Não, Châu Sa, Mạch Ðông, Liên Kiều...

Nói về tiệm thuốc Bắc, nhiều đấng mày râu đã từng đau khổ vì thuốc xức lác "hiệu ông già", ai có qua cầu mới hay: Ðể vậy thì ngứa rấm rức khó chịu, nhìn trước nhìn sau mới dám gãi, vì thường "lác nhà ta" ưa trú đóng chỗ "phải chẳng"; Nếu muốn trị cho dứt nọc thì theo điềm chỉ của người bị trước thì chỉ có thuốc xức lác hiệu ông già là công hiệu hơn cả.

Ði mua thuốc xức lác cũng là chuyện dở khóc dở cười: Vào tiệm nói vừa đủ nghe với nhỏ xẩm "bán cho chai thuốc xức lác", nhỏ sợ "chú chệt" ba của nhỏ và những khách đang mua bán trong tiệm nghi nhỏ nói chuyện lén với trai An Nam; Nhỏ nói lớn: Nị nói cái gì? Thuốc gì, lác hả? Nói lần đầu đã khó, giờ lập lại trước mặt bá quan văn võ thì chỉ muốn độn thổ cho rồi. Nhỏ Xẩm thấy ghét!!
Có thuốc rồi lén kiếm chỗ kín đáo góc nhà, vạch ra phết một mẻ, vừa rát nhảy dựng, vừa nóng dù có quạt máy cũng chưa đủ sức hạ nhiệt chứ đừng nói chi quạt giấy, quạt mo... nhào lăn lộn một hồi cơn khốn khó cũng qua, vài ba lần thì tuyệt nọc. Có người nói đâm lá muồn xức cũng hết; nhưng đi tìm kiếm món lá nầy e lộ "bí mật quốc da"!

Tiếp đến cửa hông tiệm nước Huê Liên có vài bàn phía ngoài cho khách, từ đây có thể nhìn thông suốt hai hướng đại lộ PhanThanh Giản và nhìn qua "Nhà Dây Thép".

Ngang ngã ba Hàng Chuối bên kia đường, nằm trong khu Công Chánh là tháp nước, phân phối nước"Phông Tên" cho một phần nhu cầu cư dân tỉnh lỵ, Các bạn hãy nhìn độ lớn tháp nước và dân số ngày mỗi tăng thì sẽ thấy vấn đề. Trên tháp nước còn có cái Ốc Hụ báo giờ làm việc và tan sở hành chánh, nó còn dùng báo động; Nhưng NhàQuê chưa được nghe bao giờ!


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQXj89gww2I/AAAAAAAAAaQ/PZ2mJE7MBeY/s200/BTHPhanThanhGian05.jpg

-Ðoạn 2: Từ bùng binh trước công sở xã An Hội đến đường Gia Long
Bùng binh xã An Hội có thể gọi là công trường, nơi đây NhàQuê đã đặt bước chân đầu tiên tiếp xúc chốn phồn hoa đô hội Bến Tre, lúc đó công trường nầy dùng làm bến xe đò đi các Quận, xuống xe rồi NhàQuê lóc thóc chạy theo Ba sợ lạc thì vô phương biết đường về xứ đồng chua nước mặn của mình.

Vì là lần đầu nên được căn dặn rất kỹ: Coi chừng móc túi! Trước khi đi chị cho mấy cây kim tây gài cẩn thận. Thực ra NhàQuê có được ít tiền chẳng là bao do anh chị cho dằn túi ăn bì bún, uống nước mía...coi như tiền trả trước cho chuyện kể về "Nước Bến Tre" sau khi hồi hương: Em đi về nói cho chị nghe với nghen!

Tới được "Nước Bến Tre" là ước mơ của nhiều bạn niên thiếu của NhàQuê, thả các bạn ấy vào rừng bắt cua bắt cá các bạn không bao giờ nao núng sợ lạc vậy mà nghe nói lên chốn thị thành thì sợ không biết đường về và người thị thành thì khác, không thể tin được theo cách nghĩ người miền quê.

Các Bạn có tưởng tượng được rằng hiện vẫn còn nhiều người chưa lần nào lên tới tỉnh thành không? Có đấy! Nếu không có vụ "bắt quân dịch" chắc nhiều bạn của NhàQuê chưa qua khỏi cầu Bắc Mỹ Tho.


NhàQuê không biết phải mô tả thế nào về hình dáng công trường trước xã An Hội; Nó không đúng là hình chữ nhật vì có một góc bị nơi có miếu thờ trong trại lính lấn ra; nhưng nó đủ rộng cho một tụ tập lớn, nhiều lần nó dùng làm nơi trình diễn văn nghệ, chiếu phim công cộng và cũng nhiều lần là nơi làm khán đài chánh trong ngày Quốc Khánh 26 tháng 10. Từ năm 1956 đến 1960 năm nào cũng có diễn hành, duyệt binh: Các đơn vị diễn hành đứng dọc hai bên đại lộ Phan Thanh Giản từ công trường đến Ngã Ba Tháp, chào đón vị chủ lễ trong quân phục đại lễ uy nghi, đi xe mui trần đến Tháp đặt tràng hoa. Xong quay về khán đài đọc diễn văn mà các loa phóng thanh treo dọc bên đường làm "thiên chức " của nó khọt khẹt như người mắc chứng ho kinh niên.

Bọn NhàQuê dùng thì giờ nầy chấm điểm các bạn nữ cùng trường hoặc các trường tư thục chứ chưa lần nào nghe các ông ấy nói gì và nói bao lâu.

Khi nào có lệnh Tập Họp! Tập Họp! mới trở về hàng ngũ của mình để đi "Ðề Phi Lê". Lần cuối cùng năm 1961 (?) cũng tương tự như vậy, nhưng phần diễn hành bất thình lình bị hủy bỏ vì nghe đâu là khán đài bị ném lựu đạn sét: Lép!

Sự việc nầy được kể là màn dàn cảnh của ông Phạm Ngọc Thảo để lấy niềm tin do quá khứ của ông không đủ sức thuyết phục! Do dàn cảnh nên ngu sao mà ném lựu đạn thật! Thế mà nghe nói ông Chánh Án ngất xỉu. NhàQuê chỉ được nghe kể lại, chứ có ở đó chắc cũng phải thay quần khác.

Ít tháng sau ông Phạm Ngọc Thảo đem vào trường thả những bạn liên quan nhiều vụ việc và các bạn nầy trở lại cùng "theo anh em học hành như xưa". Màn biểu diễn ngoạn mục nhất của ông là đánh mõ đánh phèng la hợp tấu như Redskins Band.

Cái đặc điểm của cái công trường nầy mà không nơi nào có là: đi lại, giao thông rất lộn xộn, đi ngang đi tắt; Sau có xây bồn giếng phun chủ đích hướng dẫn lưu thông theo chiều mũi tên vẽ, mà thấy không cải thiện được là bao.

Chung quanh công trường là: Trụ sở xã An Hội chiếm một cạnh. Ðường Nguyễn Ðình Chiểu mà dãy phố từ nhà thuốc tây Bình Dân đến tiệm nước Huê Liên hướng cửa ra dành một cạnh khác. Cạnh phía trước cửa Ty Bưu Ðiện mà sau nầy có nhà sách Trúc Giang. Cạnh thứ tư có phòng thông tin mới xây, thay thế phòng thông tin cũ trên đường Nguyễn Du, phòng thông tin cũ đó hướng ra nhà lồng thịt..

Qua khỏi bùng binh cho đến ngã tư Phan Thanh Giản-Gia Long bên trái là trại lính, bên phải có ký túc xá nữ sinh và cây xăng đã nói trong phần đường Gia Long.

- Ðoạn 3: Từ ngã tư Gia Long đến ngã tư Nguyễn Tri Phương

Ðoạn nầy là khu trường học có bảng cấm bóp còi từ hai hướng giao thông, hai bên có hai dãy trường lầu mới cất, trông tổng quát giống y hệt nhau nên NhàQuê gọi là chị em được sanh ba mà chú trai đã có nói nằm trong khu cuối trường Nữ Tiểu Học. Chú trai trở thành trai đầu lòng trường Trung Học Công Lập Kiến Hòa khi trường rời khu ở đậu về "Vương Quốc" mới.

Cô phía trái có tên riêng Trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo, cuối dãy tức gần đường Nguyễn Tri Phương có văn phòng Ban Giám Ðốc trường Trung Học Công Lập Bến Tre.
Hầu hết các phòng học dãy phía phải đều dành cho Trung Học. Số học sinh tăng dần theo các niên khóa về sau, số lớp ngày càng nhiều nên lấn dần dần các phòng trệt của trường tiểu học Phan Thanh Giản, có lúc lấn thêm qua Trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo.

Việc lấn chiếm nầy diễn ra liên tục trong sáu năm liền từ 1954 đến 1960. NhàQuê cứ ngỡ là trường mình ai dè ở đậu. Vì không biết mình ở đậu nên bọn NhàQuê và hai cấp lớp anh chị trước đó thoái mái như ở nhà mình. Ở nhà mướn hay ở đậu khổ lắm bà con ơi!

Hai bên đều có trụ cổng tương xứng, riêng phía phải có câu đối: "Trước noi gương tiền bối. Sau nối chí cụ Ngô".

Cửa sắt mở đóng đầu giờ học. Buổi sáng học sinh tụm năm, tụm ba đấu láo như pháo Xóm Mới Gò Vấp trong lúc chờ cổng mở.

Chính nơi đây được Hồ Ngọc Sánh tả lại trong bài luận văn tả cảnh ngày nhập trường:....mùi các chị xông lên nồng nặc...(Tác giả bài luận muốn nói các nữ sinh xức dầu thơm). Chỉ cần một câu trong bài luận là bạn Hồ Ngọc Sánh đi thẳng một lèo vô "lịch sử học sinh áo bà ba trắng"!. Thầy Trịnh Huế khi trả lại bài, đọc cho cả lớp nghe và phê: Nguy Hiểm ! Sẽ trở lại đây trong loạt bài Những "ngôi trường xưa Em học".

- Ðoạn 4: Từ ngã tư Nguyễn Tri Phương đến ngã tư Hai Bà Trưng.

Bên phải có hai công xá lầu mà gia đình bạn Bs Bùi Trọng Cường ngụ trong một, công xá kia cạnh đó có vài cây đủng đỉnh thấy thèm lắm mỗi khi có việc muốn trang trí như cắm trại chẳng hạn... cuối phía nầy là cây xăng chú Ba Hóa (Quá ??), gia đình bạn Lan và Hoàng.

Phía trái dùng làm bến xe một thời gian dài, bến xe dựa lưng phần đáy chữ U vào hàng rào nhà đèn, thực ra cũng chẳng dựa lưng hẳn vì các quán ăn cất bao quanh hình chữ U đó. Về sau bến xe dời đi, các quán dời theo một bước chẳng rời nhau. Bến Xe giờ nhường chỗ cho Quán Cơm Xã Hội vừa rẻ, vừa no nức bao tử; Cái gì mới chế tạo ra cũng phẩm lượng tốt, càng về sau càng..t..ê..nặng.

- Ðoạn 5: Từ ngã tư Hai Bà Trưng đến Tháp.

Phía phải đầu tiên là cửa sau của cơ quan quân sự, cái khu kín mít nầy có nói đi nói lại mấy lần rồi mà cũng chưa hết, vì biết cái gì trong đó mà nói; Thôi cho nó là "Không phận sự cấm vào" đi! Ði chỗ khác chơi cho mát!

Liền đó có chỗ mát thiệt: Hồ Tắm, không biết hội viên có giá đặc biệt không chứ mỗi lần tắm cũng mất năm "Tì" thời vua trước, NhàQuê không nhớ có tính giờ hay không?

NhàQuê chưa làm công việc truyền nhiễm bịnh lác đó bao giờ!

Nơi đây cũng nhiều lần tổ chức thi bơi lội. Có mấy năm thi bơi đường dài 3000m tức 120 hồ mỗi hồ 25m; Khởi hành có 4 tay đua, chỉ có hai anh em Lê Văn Hai và Lê Văn Ba tỉnh Vĩnh Bình là về tới đích. NhàQuê nghe tiếng Phan Hữu Dõng, con kình ngư của Việt Nam nhưng chưa được xem lần nào.

So với các kình ngư nam nữ hiện nay trong các kỳ tranh giải thế giới hay Olympic thì kỷ lục nội địa của ta chưa thấm vào đâu! Mỹ, Úc, Ðức đang là các cường quốc về môn nầy, thấy họ bơi mà mát mắt! Thành tích xít xao giữa các thứ hạng: Xem Jenny Thompson, người giữ nhiều kỷ lục thế giới, mỗi sải tay của nhỏ như với tới huy chương vàng! Olympic Hy Lạp vừa qua nhỏ Natalie Coughlin đỡ nhẹ 5 huy chương vàng, nhỏ có chiều cao khiêm nhường hơn các tay bơi khác mà lập được thành tích ấy quả là kỳ tài, nhỏ lúc nào cũng cười tươi như hoa.

Có cái nghe lạ lắm bà con ơi! Bơi 400 mét tự do trước đây nói: Lục sĩ A đoạt huy chương vàng cự ly 400 mét bơi tự do. Bây giờ phải nói vận Ðộng viên A chiếm huy chương vàng bơi tự do nội dung 400 mét mới thời trang! Nhớ nhe bà con!

Thỉnh thoảng có biểu diễn môn lướt ván tổ chức trên sông, khán giả đứng nghẹt trên bờ; Vui quá bà con ơi!

Trên lề đường vừa rời khỏi Hồ Tắm để đến Tháp sẽ gặp trụ cây số 85: Ðó là mốc hiệu báo nơi đó cách Sài Gòn 85 Km, trụ bên dưới sơn trắng, bên trên sơn đỏ, số 85 viết trong phần sơn đỏ; Khác "code" với trụ cây số trên đường tỉnh lộ sơn dưới trắng trên xanh.

Mà các bạn biết người ta tính khoảng cách hai thành phố là tính từ chỗ nào của thành phố nọ đến chỗ nào của thành phố kia không?? Nhờ anh bạn vong niên Ðặng Văn Ðiền mà NhàQuê biết.

Anh có kiến thức rộng rãi về nhiều lãnh vực trong đời sống hàng ngày, điều tâm đắc nhất là anh dạy: khi bị hỏi thì nên trả lời bằng câu hỏi để biến thế thụ động thành thế thượng phong. "Nghệ thuật" nầy xem ra ít người làm được! Thí dụ bị hỏi: Bạn và cô B chia tay nhau rồi phải không? Nên trả lời: Sao anh nghĩ là chúng tôi có vấn đề? Người hỏi bị đặt ngược lại trong thế bị động!

Khoảng trống từ hồ Tắm đến Tháp là công viên nhỏ, bao quanh có hàng phi lao cao vút, gỗ cây dương đi xoáy, cứng nên thường được dùng làm răng cối xay.
Thời chưa có nhà máy xay lúa, ở thôn quê muốn có gạo trắng để ăn hàng ngày phải qua nhiều khâu chế biến:
- Ðầu tiên là xay lúa: Lúa phơi nắng đã để nguội được đổ vào cối xay gồm hai thớt âm dương: Thớt dương cố định bên dưới, thớt âm nhẹ hơn bên trên và quay tròn được, thế mới nghịch đời! Lúa qua giữa hai thớt đó bị răng nghiền tróc vỏ, lúa phải phơi cho dễ tróc vỏ nhưng không được nóng dễ bị nát gạo.
- Vê hay quạt: Ðể tách gạo lứt và trấu (vỏ) ra riêng.
- Giã: Dùng cối và chày nện làm các hạt gạo lứt bị nện và cọ xát lẫn nhau tróc đi lớp bọc bên ngoài (cám). Trong đêm trăng tiếng chày khua...là trong giai đoạn nầy.
-Xàng, Giừn: Tách cám và gạo trắng ra riêng.
Thế các bạn đã biết tại sao các bà cụ, nội, ngoại, tập con cháu tiếc từ hạt cơm đổ rơi rớt! Vì qua các khâu vừa nói đã công sức rồi chưa kể giai đoạn cấy trồng.

Trên lề đường chung quanh Tháp có ít nhất bốn băng đá, NhàQuê và anh bạn khác hay chiếm ghế phía Hồ Tắm đi lên nầy, để ngắm ông đi qua bà đi lại, đôi khi cộng số xe, đôi khi chấm thi hoa hậu; Vậy là cô bạn nào có ngang đây cũng đã từng được bọn NhàQuê chấm điểm xếp hạng mà chẳng bao giờ hay biết. Giờ biết ra chắc chỉ chửi Ðồ Quỷ nè là cùng!

Lâu ngày làm NhàQuê trở thành tật có thể gọi là bịnh, theo đó thì NhàQuê tự biết mình hiện nay mang hai chứng bịnh kinh niên:
- Thấy bảng số xe hay bất kỳ cái gì dính dáng tới các con số là tự động cộng, nên về mặt làm toán cộng nhất là cộng sổ sách bằng miệng, cộng nhẩm ít ai sánh kịp.
- Trên chuyến xe, tàu hoặc chỗ đám đông là chấm hoa hậu dù không ai mời làm giám khảo và cũng chẳng có tiêu chuẩn gì rõ rệt, chỉ theo cảm tính riêng.
Các bạn có ai bịnh nầy không??? Thấy chẳng hại ai nên chưa cần chữa trị. NhàQuê đặt cho bịnh nầy là: Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui.

Ðây nói về phía bên trái của đoạn đường nầy: Tới một đoạn là dãy phố nhiều căn, căn đầu tiên có cô xẩm khá đẹp, chắc kén chọn hoài nên quá lứa. Tuy nhiên cũng nhiều ông quan ve vãn nghe đâu có ông ST gốc Miên dính; Tin nầy "với sự dè dặt thường lệ". Trước nhà có mấy cây dạ lý đêm ngang qua hương thơm thoang thoảng.

Các căn kế tiếp NhàQuê không nhớ theo thứ tự: Của các ông cựu Db Lê Quang Hảo, thầy Nguyễn Quý Ninh, thầy Phan Văn Sáu...đến căn chót hay áp chót hiện nay của gia đình anh Mười Tốt, rể Ba Tri, mấy năm trước qua điện thoại anh nói " Chú NhàQuê à! Chắc tui về bển chứ tui không muốn chết bên nầy". Thôi tiện dịp tới quán giải khát anh Mười Tốt, tụi mình xả hơi chút, mỗi đứa làm một ly "cà phê giúp trí nhớ" đi!

Thầy Phan Văn Sáu sau thông gia cùng bác Lê Quang Hảo, bạn Phan Ngọc Gia con thầy có nhà sách không biết căn nhà mình hay căn của bên vợ? Thầy Phan Văn Sáu là Tổng Giám Thị trường THKH tiếp sau thầy Trần Văn Ðinh.

Thầy được đám quỷ sứ đặt tên là "Robert Six" chắc thầy không hay biết vụ nầy. Cũng như thầy hiệu trưởng Bùi Văn Mạnh có tên là Monsieur Richard, thầy Hiệu Trưởng không cho học trò ở không, thấy lớp nào có giờ trống hay Gs thình lình vắng mặt là thầy ôm bài in ronéo sẳn, phần nhiều trích từ "Le livre unique" đến lớp để dạy, đọc chậm thầy rầy tơi bời. Ngán thấy mồ! Nên thấy thầy vừa lên cầu thang là xúm nhau í ới chạy "Tây tới tụi bây ơi!" hoặc "Tây tới! Tây tới!" y như ở thôn quê báo động mỗi lần nghe lính Tây đi ruồng; Có bài nói về gia đình Richard nên tụi nó đặt tên cho thầy theo chuyện ấy Monsieur Richard s'habite à Paris...(có trật chánh tả xin tha lỗi, sợ Tây lắm!) Cũng có khi chạy lầm đường gặp thầy giả lả hồi chánh, phụ ôm bài như đệ tử rước tôn sư chí ư chăm học...
Trong năm đệ nhất đầu tiên năm 1962 có bạn tên Nguyễn Sinh Tố, bạn không phải học sinh THKH từ các lớp dưới và có lẽ bạn học ban A, nên sau khi bên lớp ban A còn chỗ trống có chỗ cho bạn chuyển sang. Thầy Robert xuất hiện cửa lớp ra hiệu xin phép Gs, thầy hỏi vọng vào "Sinh Tố A hay B?", bạn Bắc Kỳ duy nhất trong lớp nầy cũng tếu "Sinh Tố B!!". Thế là bạn quyết định ở lại học chung lớp đệ nhất B với đám bạn mới Nam Kỳ. Bạn Sinh Tố nhỏ con sao lại ngồi bàn chót đáng nghi lắm!! Về phía nam cũng còn một số bạn nữa tân tòng: Huỳnh Khắc Hiệp, Mai Huỳnh Tài (khu công chánh Mỹ Tho), Võ Minh Quân (hãng cà rem trên đường Nguyễn Trung Long Mỹ Tho), Nguyễn Thanh Hải, Huỳnh Tài (Thắng Nhì Vũng Tàu), Phạm Thành Ngọc (Ngọc Phật Giáo Ðồ, tên đặt cho bạn vì bạn đánh kẻng bải khóa trong vụ tranh đấu Phật Giáo lan tới trường học và tiếp đó...)

Bên nữ qua kỳ thi phần I sau sáu năm sàng lại chỉ một nhúm còn chưa hết bàng hoàng: Trần Thị Quang, Yên Thị Ngọc Ðiệp, Lê Thị Tươi, Trần Thị Sương, Nguyễn Thị Tuyết, Nguyễn Thị Thu Hà, Phan Thanh Vân là hết, mấy "Bà Cụ" nầy ngày ấy chiếm hai bàn và quét lớp dùm cho các ông Tú 1 đã lớn rồi không làm vụ lặt vặt đó nữa.

Trong đó Nguyễn Thị Tuyết và Nguyễn Thị Thu Hà là hai bạn mới từ trường tư hay ở đâu chuyển về; Thế mà bạn Tuyết đắc cử ngay phó lớp, phụ tá cho NhàQuê: Bầu cử dân chủ, phổ thông. trực tiếp và kín đàng hoàng à nhe! Nói lên đây để các Bạn thấy việc học hành thi cử thuở trước nặng nề nhiêu khê biết dường nào!!...Thi cử ơi là thi cử, ta thù mi!

Bạn Nguyễn Sinh Tố đi học bằng xe Vélo Solex, là một trong ba chiếc trong trường vào thời ấy; Chiếc thứ nhì của Nguyễn Thị Ngọc Mai và chiếc thứ ba của thầy Nguyễn Văn Bon, sau thầy Bon đi làm Hiệu Trưởng Trường Trung Học Bến Tranh (Tân Hiệp-Ðịnh Tường) sau nữa các phương vị cao hơn bên Hành Chánh.

Vélo Solex giống như xe đạp, có máy đàng trước, nếu không hạ cần để chạy máy thì đạp tà tà cũng được, xe trông thanh nhã, nữ sinh đi loại nầy xinh xắn thêm lên dù là phải ráng nhịn bánh, kẹo, khô mực nướng, cầy cóc xoài ổi ngâm cam thảo để mua xăng. Nói vậy chứ nó chẳng "uống" là bao.

Thầy Phan Văn Sáu và thầy Trần Văn Ðinh đều thượng thọ. Vĩnh biệt nhị vị!!

Các bạn Jacqueline, Nguyễn Quý Trinh, Nguyễn Ái Linh, Nguyễn Thanh Bình...con thầy Nguyễn Quý Ninh đều cùng môn phái bọn NhàQuê, cái cô Ái Linh trông mỏng mảnh dễ thương lắm! Mà mấy cô đã dễ thương rồi ưa kết bạn, đợi chờ đi học cùng đường. Mấy cô kia cũng dễ thương luôn, như là:...!!

Dãy phố vừa nói mặt tiền nhìn ra đại lộ Phan Thanh Giản, phần hậu quay ra đường Lê Văn Duyệt trống trải nên mỗi căn phố nầy có phần sân vườn phía sau tới tận đường Lê Văn Duyệt. Sâu thiệt sâu !!

Tiếp theo nữa là khuôn viên rộng vừa phải cho biệt thự cũng là phòng mạch Bs Lê Văn Huê. Biệt thự nầy được xây cất về sau nên dáng vẻ tân kỳ đẹp mắt! À, mà con Bs Huê là bạn Châu phải không? Lâu ngày NhàQuê lẩn thẩn quá không nhớ rõ!

Qua khỏi tường biệt thự Bs Huê lại là khu công viên khác, nhỏ hơn công viên bên kia đường, bao quanh vẫn là hàng dương reo vi vu mùa gió tết, công viên nhỏ hơn vì trên đó có "Hội Trường Công Chức" xây theo chiều nối Phan Thanh Giản và Lê Văn Duyệt. Hội Trường nầy theo tên gọi thì ai cũng biết "nhiệm vụ lịch sử" của nó, đôi khi nó dùng làm nơi phát thưởng cuối năm học. Dùng làm nơi trình diễn thi văn nghệ mà có lần Nguyễn Duy Liêm rủ NhàQuê tới phụ vỗ tay cho con nhỏ Hồng Nhung dự thi với bài "Hoa Trắng Thôi Cài Trên Áo Tím", bữa đó nhỏ mặc áo tím thiệt và con nhỏ Thanh Ngọc với bài "Chiều Thương Ðô Thị". Vỗ tay quyết liệt và hai thí sinh được loại ngay vòng đầu!


NhàQuê đoán trước được từ khi nhỏ mới xuất hiên: Ai đời nước da không được sáng mà chọn màu tím thì "Sậm"phải biết! Ðiểm phục sức cũng chiếm một phần.

Hội Trường Công Chức còn dùng làm nơi dạy Anh Văn về đêm, Mỹ thật bằng xương bằng thịt dạy nên canh gác cẩn thận: Sợ Plastic lắm! Cũng có khi dùng làm nơi quàng quân nhân, công chức cấp cao của tỉnh tử nạn vì công vụ.

Tháp nằm vị trí ngã tư của Phan Thanh Giản và con đường xỏ xâu, tạo được lưu thông theo chiều vòng tròn.


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SSwnGXxm3_I/AAAAAAAAAvQ/66-AJNPl0MQ/s200/NQ78NgaBaThapBac01.jpg

Có bốn lối đi vào chân tháp từ bốn phía đường, chung quanh có trụ thấp và dây lòi tói nối nhau làm rào, tất cả sơn trắng. khối tháp đế vuông, nhỏ dần về phía ngọn, trên cùng có hình "đỉnh đồng", bốn phía hông tháp có đắp chữ nổi: Tổ Quốc Ghi Ơn. Như có nói tháp xây đâu lâu lắm rồi và ý nghĩa mỗi giai đoạn mỗi khác.

-Ðoạn 6: Từ Tháp đến nơi gặp nhau của ba con đường Trần Quốc Tuấn, Phan Thanh Giản và Lê Văn Duyệt.
Khởi đầu đoạn nầy hai bên có vài cây phượng vĩ báo Hè sang mỗi năm, sau đó hai bên có hai hàng "cau kiểng lão làng" đứng thẳng tấp, du khách có cảm tưởng như được hàng quân danh dự đón chào.


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SSwmuPtSRiI/AAAAAAAAAvI/6OyShbVkmuo/s200/NQ78NgaBaThap02.jpg

Phía phải có bến xe đi Sài Gòn, phía trái là bến xe đi các quận, xe lôi, xe lam đi cầu bắc Tân thạch, đi Hàm Long...Ðoạn đường nầy ngày nay đóng, cả khu vực đó gồm hai bến xe trở thành công viên.


Nhân đây xin được nói về vài loại phương tiện đi lại, chuyên chở trên bộ thời ấy:

** Xe đò: Ðầu máy đủ hiệu, đủ hình dáng phần nhiều tuổi cao, có khi khởi động bằng tay quay, các xe đi các Quận thường hành khách xuống phụ đẩy(xô) NÓ mới chịu lên đường, nên các cụ nầy được mang quốc tịch Liên Xô: xe Liên Xô

Thùng xe đóng thiệt bự để chở tối đa hành khách vậy mà có khi còn phải đu, đeo nhất là chuyến chót, hành lý, hàng hóa chất trên mui nếu nhiều phải trả thêm tiền, cũng không có căn bản nào để gọi là nhiều!

Hành khách có khi cũng ngồi trên mui dành cho hàng hóa nếu muốn mau tới nơi tới chốn, trong trường hợp nầy phải xuống xe đi bộ qua trạm kiểm soát mới leo lên trở lại.

Vì là của tư nhân nên màu sắc cũng khác nhau. Về sau vô nghiệp đoàn nên sơn lại cùng màu. Cung ít cầu nhiều xe đò luôn luôn vi phạm qui định về giao thông chuyên chở nên mấy thầy cảnh sát khoái loại xe nầy lắm!

Xe Á Ðông đi Sài Gòn cao cấp hơn, gọn ghẽ sạch sẽ hơn. Trên quốc lộ và đường liên tỉnh họ vẫy chào nhau rất lịch sự, thực chất là họ báo động nhau về các trạm kiểm soát đang kiếm ăn đột xuất. Ðồng nghiệp giúp nhau tránh thủ tục ..của mấy thầy cảnh sát mà!

** Xe Lam và Xe Daihatsu: Xe Lam là loại xe ba bánh chuyên chở hành khách các tuyến đường tầm trung chừng 20 Km, Xe Lam là tên được đọc gọn từ Lambretta, đầu tiên là loại xe hai bánh, máy đặt phía sau đều hai bên, xe lambretta tranh thị trường với bạn đồng hương Ý Ðại Lợi của mình là xe Vespa máy cũng đặt phía sau nhưng chỉ một bên, trong lúc cuộc tranh hùng bất phân thắng bại thì khoảng 1960 xe lam đưa ra thị trường loại chuyên chở ba bánh, chở được tám người đã chật như nêm rồi; Tuy nhiên thực tế con số không dừng ở 10 do có hai khách thân ngồi hai bên người lái, và còn đu đeo phía sau được ít nhất hai người nữa.

Sau 1968 loại xe Nhật Daihatsu nhảy ra góp mặt trong lãnh vực chuyên chở nầy, anh chàng trông thanh lịch, dáng vẻ của chiếc xe "Van" cỡ nhỏ. Ở Bến Tre hai loại xe nầy thường chạy tuyến đường Tân Thạch, Hàm Long, Mỹ Lòng, Giồng Trôm và từ Quận Lỵ đi các Xã.

** Xe Xích Lô Máy: Ba bánh có động cơ làm sức đẩy, chở được hai khách phía trước, người lái phía sau điều khiển xe bằng tay lái như "Gui Ðông" xe gắn máy.

Khách có cảm tưởng mình đang được head-on với xe ngược chiều. Ngày nay loại xe nầy vẫn còn ở Sài Gòn; Nhưng xích lô máy mất hẳn trên đoạn Bến Tre-Cầu Bắc Tân Thạch. May phước!!

Từ Mỹ Tho sang cụ hiệu trưởng Phùng Văn Tài, vị Hiệu Trưởng thứ nhì của trường Trung Học Bến Tre, Cụ chỉ dùng loại xe nầy mà thôi và chỉ chở một mình Cụ, lúc nào Cụ cũng mặc bộ đồ trắng, áo tay dài cài khuy, nón cối trắng cài quay cẩn thận, khi ngồi xe hai tay của cụ mở rộng ra hai thành xe. Có người nói Cụ "thủ kỹ"vậy là vì số tử vi của Cụ sao đó??

Khi nói chuyện với học sinh bao giờ Cụ cũng nói: Nhân danh Hiệu Trư.. ở.. ng Trư.. ờ.. ng Tru.. ng Học Bến Tr.. e . Cụ đánh lưỡi và kéo dài các chữ có vần TR ... Cụ nói câu đó trước rồi mới vô các vấn đề khác.

** Xe Lôi Gắn Máy: Là xe gắn máy kéo theo thùng sau chở khách, tất cả các loại xe gắn máy đều có dùng vào "công tác" nầy được: Từ Mobylette, Goebel, Motobecane, TWN ...nhưng gọn và mạnh là anh Folish. Khi qua khúc vòng tròn nơi Tháp vốn mặt đường không được xây nghiêng bù trừ sức ly tâm mà các bác chở khách vẫn giữ nguyên tốc lực, các bác đu thân mình bù cho sức ly tâm đó. Khách đi xe về đến nhà cảm thấy hôm nay mình may mắn!!

** Xe Xích Lô Ðạp và Xe Lôi: Hai loại xe không cơ giới nầy đưa rước trong phạm vi tỉnh lỵ, xích lô đạp thì phổ thông nhưng xe lôi chỉ có ở vài tỉnh lỵ mà thôi.

Tổng Thống Mỹ Lyndon Baines Johnson lúc còn là Phó khi sang Sài Gòn cũng làm được một Pô đi xích lô đạp với Bác Xích Lô chắc là đã lựa chọn kỹ lắm mấy đời!!

Nơi gặp nhau của Ðại lộ Phan Thanh Giản với Trần quốc Tuấn và Lê Văn Duyệt còn có hai con lộ nhỏ là Lộ Hàng Keo và Lộ Chợ Lạc Hồng nên địa điểm đó như là ngã sáu; nhưng do tên đã có sẳn nên ai cũng gọi là Ngã Ba Tháp.

NhàQuê

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Ba Con Đường Tạo Thành Ngã Ba Tháp

Nam Bắc 9

http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQXiLzQSKNI/AAAAAAAAAZ4/jQL2CXH3rN8/s200/BTHPhanThanhGian01.jpg

Đại Lộ Phan Thanh Giản

(Tiếp Theo)



Liên Tỉnh Lộ 6

(Đại Lộ Phan Thanh Giản nối dài)


- LIÊN TỈNH LỘ 6 (phần nối dài Ðại Lộ Phan Thanh Giản): Liên tỉnh lộ 6 nối ba tỉnh Mỹ Tho, Bến Tre và Trà Vinh. Tỉnh Mỹ Tho dù mấy lần đổi tên gọi nhưng trong giao tiếp hàng ngày mọi người vẫn dùng tên Mỹ Tho. Lúc tên nước Mỹ còn xa lạ, người Bến Tre khi đi Mỹ Tho còn nói gọn là đi Mỹ nữa cà!

Quả thật Mỹ Tho hấp dẫn NhàQuê một thời gian dài vì nơi đó có cầu bắc và xe lửa, nhất là xe lửa. Anh con của chủ nhà NhàQuê trọ thỉnh thoảng đi Mỹ Tho câu cá. Một hôm thấy anh vui vẻ, cơ hội đã đến!


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQj3djzWASI/AAAAAAAAAdA/UkgiBQu_JXY/s200/BTHCauBacTanThach01.jpg
NhàQuê xin anh cho đi theo, anh lưỡng lự một chút rồi "Ừa", NhàQuê cảm thấy mình có thể nhảy cao được tới mái nhà: Sướng ơi là sướng!

Anh ừ rồi mà còn hỏi gặn: Ði chi vậy? NhàQuê không hổ thẹn tí nào, đem cả gan ruột mình cho Ảnh thấy: Em muốn coi xe lửa cho biết! Ảnh hứa vậy chứ hôm ấy chưa phải là ngày đi.

Một buổi cuối tuần quá trưa một chút, Ảnh sửa soạn có vẻ đi câu cá mà không nói NhàQuê tiếng nào hết, đánh bạo NhàQuê hỏi: Bữa nay cho em theo qua Mỹ câu cá với nhe!
Anh mới kêu sửa soạn lẹ lên; Có gì đâu mà chuẩn bị, mặc bộ quần áo "tứ thời cảm mạo, nhất y nhất quởn, về xếp để đầu nằm khỏi ủi" là xong ngay! Leo lên ngồi sau lưng anh trên chiếc xe đạp lúc nào anh cũng chùi bóng mà lòng hân hoan khôn tả.

Thằng bé con của NhàQuê lần đầu tiên được dẫn đi Sài Gòn khi trông thấy chiếc bắc nó la lớn ai cũng nhìn nó "Trời ơi chiếc bắc bự!" Ðó là về sau khi nó nhìn thấy chiếc phà loại A-100, B-100, C-100 ...do hãng Caric ở Thủ Thiêm bên kia sông Sài Gòn đóng. Ký hiệu 100 chắc chỉ trọng tải của nó tính bằng tấn.

Lần đầu NhàQuê sang sông Tiền chưa có loại vừa nói, đi loại há mồm, nhỏ hơn chỉ chở một xe lớn hoặc vài xe loại nhỏ được cho xuống trước, xe chạy trên cầu sắt dẫn đến phao nổi, trên phao nổi có cầu hình chữ thập quay được, sau khi xe đã ở trên chữ thập rồi, phần chữ thập được quay cho mũi hoặc đít xe thẳng hướng mõm bàn đò (Phà), ràng rịch cẩn thận rồi xe mới chạy tới hoặc de vào tuỳ theo thế của nó được hướng đến.

Hành khách và người đi xe đạp hay xe gắn máy xuống sau, nhiều người đi trễ chạy chun qua cả mấy dây lòi tói ngăn trên cửa xuống bắc. ...

Sau khi bửng hay mõm bàn đò được quay lên và các dây đỏi đã móc ghịt đúng qui định đàng hoàng rồi, kẻng báo và Tài Công cho phà lui dần, trở đầu và trên đường sang sông. Phà rẽ nước và lòng người lần đầu tiên đi trên phương tiện "Hiện Ðại" nầy lâng lâng khó diễn tả được!

NhàQuê xin anh cho ra phía trước gần mũi để nhìn chi rõ, cù lao (Cồn Phụng) gần bên tay trái không có gì đáng nói, hiện ra cù lao Rồng mờ phía trước mặt có chiếc tàu chìm nằm nghiêng, càng gần càng xương xẩu, rỉ sét ...Mãi lo nhìn chiếc tàu chìm quên bên trái lại có cù lao thứ hai ( cù lao Tân Phong) mà giữa hai cù lao bên trái ấy có hàng đáy nhưng không thấy ghe xuồng đi lại gì cả.

Phà đã trở hướng quẹo về trái đi giữa cù lao Tân Phong và cù lao Rồng, Chiếc phà từ hướng Mỹ Tho sang cũng đang rẽ nước, hai chiếc qua mặt nhau rồi mà còn nghe được tiếng máy hù hì và nhìn rõ cả dòng nước bị xoáy do chân vịt quay tạo nên phía sau của chiếc phà ngược chiều đó.

Phà vòng mõm cù lao Rồng chuẩn bị cập bến, NhàQuê trở lại đứng cùng anh sợ lạc và tình cờ thấy một anh tàu chìm nữa cạnh bờ phía thành phố, chiếc nầy vì gần nên trông "bậm trợn" hơn và đen đủi hơn; Nhưng mục đích chuyến đi không phải xem chúng nên phút chốc đã lãng quên về các tàu chìm.

Bước chân khỏi mõm bàn đò, qua cầu sắt dẫn lên bờ: Chào Mỹ Tho, Chào Mỹ Tho!!!


http://1.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQj3tYsZe9I/AAAAAAAAAdI/sVh-xa_Vfsg/s200/BTHCauBacMyTho01.jpg


Theo anh lên đến ngã tư đầu tiên, anh dừng lại hỏi: Giờ đi đâu? Tự nhiên trở thành người quyết định trong lúc chưa biết chút gì về cái Mỹ Tho nầy hết. NhàQuê cương quyết giữ vững lập trường không gì lay chuyển được: Ði coi xe lửa!

Anh mấy bước quẹo phải ở ngã tư, rồi ngẫm nghĩ sao anh quay trở lại hỏi dì bán bánh kẹo: Xe lửa về chưa vậy chị ? Ðược trả lời: Gần rồi đó! Gần rồi đó!

Anh băng qua ngã tư hướng cầu bắc lên đi thẳng. Dừng lại trước cổng sơn vạch đỏ vạch trắng xen kẽ, cổng mới vừa kéo đóng xuống, tất cả xe cộ và người đi bộ từ hai hướng đều dừng lại.

Hồi còi dài xa xa rồi rõ dần cùng tiếng máy xình xịch, càng gần tiếng sắt thép nghiến nhau...âm thanh khô khan cao vút rất hổn tạp.

Cửa gần toa đầu tiên có chú mặc đồ màu xanh đậm, đeo tòn ten cầm cờ đỏ phất lia lịa và thổi tu huýt liên hồi. Các toa lần lượt lướt qua và NhàQuê nhìn các bánh chạy rất "kỷ luật không chen lấn nhau" trên đường rầy; Trông thiệt đã thèm, thỏa mãn, không phí công mong đợi ngày giờ nầy bấy lâu.

Rồi vụt như quên điều gì: Trời ơi! quên nhìn cái ống khói coi nó thở khói thế nào mà theo sách vở đó là đầu máy hơi nước được đốt bằng than đá, qua rồi uổng thiệt!

Cổng mở trở lại, người ta hối hả tiếp tục đi theo hướng của mình có vẻ sự chờ đợi nãy giờ làm họ bực mình chứ không vui vẻ như "Kẻ ở miền xa" tới là NhàQuê.

Trở lại ngã tư lần nầy anh quẹo trái tức là hướng lúc đầu từ dưới bắc mới đi lên anh quẹo phải, anh hỏi vói ra phía sau: Coi xe lửa nữa hôn! Như trúng chỗ ngứa NhàQuê nói như reo: Còn nữa hả?!?!

Anh vẫn đạp xe đều đều. Tới một chỗ đột nhiên anh dừng lại tưởng anh nhường cho đám đông băng qua đường. Không! Ðó là bến xe lửa, trạm dừng cuối cùng ở đây.
Theo hướng tay anh chỉ, NhàQuê thấy lại NÓ đang nằm thở: Vài cọng khói đang còn quyến luyến chưa chịu bay cao! Nhìn kỹ NÓ cũng già nua rỉ sét rất nhiều.

Thôi mình đi! Tất cả trở về thực tại là từ đây trở đi "chương trình" không còn tuỳ thuộc vào NhàQuê nữa! đi theo ảnh.
Khỏi nhà hàng Cửu Long không xa, anh rẽ vào công viên có cây da và tìm băng đá hướng ra sông lớn ngồi, chỗ nầy gần như ngã ba sông, xe dựng dựa vào lan can bờ sông. Nơi đây có nhiều người câu cá giống như giải trí chứ thực sự không phải nhà nghề. Nhìn cách móc mồi là biết ngay!!


http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQj38JhpFyI/AAAAAAAAAdQ/OnoWONd0rTw/s200/BTHBenVuonHoaLacHong.jpg

Anh mua cho NhàQuê mấy trái bắp luộc và mấy xâu mía ghim căn dặn kỹ: Coi chừng xe đạp!
Và anh đi chắc là anh đi mua mồi và cần câu. Từ phút đó NhàQuê "chiến đấu xa làng quê" một mình, đơn thân và độc xe đạp sắt dựng trước mặt!! Vài cậu nhỏ hơn NhàQuê lân la: Bộ dưới quê mới lên hả?? Ði đánh giày với tụi tao hôn?? Thì ra!!

Ngồi nhìn ghe thuyền tấp nập mà chẳng khám phá được điều gì mới về "Nước Láng Giềng Mỹ Tho". Lâu lắm, vâng lâu lắm! Anh mới trở lại trông chút mệt mỏi nhưng vui vẻ hơn lúc nãy, lúc tách ra đi mua mồi và vẫn tay không, chẳng thấy món nào khác đính kèm. Anh ra lệnh: Thôi giờ mình về!

Mỹ Tho chỉ thế sao!!! Trời đã bắt đầu hơn hoàng hôn đôi chút...

Tạm biệt Mỹ Tho buổi sơ giao nhé! ... Trường Nguyễn Ðình Chiểu, Cầu Quay, Chợ Cũ, chùa Vĩnh Tràng... chắc còn xa hay đâu đây mà mình chưa biết!!

Trở lại Cầu Bắc , anh dẫn NhàQuê vô tiệm ăn làm mỗi người một tô hủ tiếu trong lúc chờ phà qua và cũng để đủ sức đạp xe về.

Ðã qua phần đất quê nhà, trăng cũng lên khá cao, ánh trăng làm các khu vườn mướt thêm nhưng có vẻ lành lạnh nhất là ngồi sau.

Có ánh trăng, dừa cao hai bên đường đổ bóng đọng thành những vũng đen trên măt đường tăng thêm cảm giác rờn rợn.

Một toán người cũng đi xe đạp tiến nhanh về cùng hướng càng lúc càng gần, họ kêu hú đợi đi chung cho vui: Chắc mấy tay nầy cũng đi coi xe lửa hay câu cá gì mới về đây!!
Một lúc sau nữa họ lại thoát đi trước trong đoạn từ ngã ba Bình Ðại đến Phú An Hòa.
Chập sau anh cũng thấm mệt và chuyển qua NhàQuê chở anh khi qua khỏi cầu Ba Lai. Về tới nhà gần nửa đêm. Khó ngủ, nằm thả suy nghĩ đi lại con đường đã đi ban trưa.

Mấy ngày sau hai anh Tám Huốn và Ba Nhơn hỏi NhàQuê "Bộ mới đi Mỹ Tho câu cá hả?" với cái cười mỉm chi khó hiểu. Sau nầy NhàQuê mới biết ra tiếng lóng đó: Là đi viếng Hồng Ðăng Trấn Red Light District; Hèn chi mệt!! Không như Hòa Lan "thị trấn đèn đỏ" mở cửa công khai hợp pháp, còn xứ ta "dùng dằn" nửa muốn nửa không; Thôi vụ nầy để cho các nhà Xã Hội Học lo.

Trong các năm có cuộc đua xe đạp Cà Mau-Bến Hải, vài lần đoạn liên tỉnh lộ 6 từ Mỹ Tho qua Bến Tre cũng được nằm trong lộ trình, dịp nầy hai bên đường đông nghẹt người xem các "cua rơ" trổ tài, những con tuấn mã sắt cũng khác chiếc xe máy đạp thường dùng: giản dị, càng gọn nhẹ càng tốt.

Tay đua về nhất một đoạn sẽ được mặc áo vàng trong đoạn kế tiếp: Lê Thành Các được báo chí đặt tên cho là "Con Phượng Hoàng" nhiều lần thắng giải, báo hằng ngày bán sạch vì người ái mộ theo dõi tin tức cuộc đua nhất là các đoạn gay go leo dốc đổ đèo khi đoàn xe đua ra tới miền Trung.

Ngày nay ai cũng biết cuộc đua Vòng Quanh Nước Pháp "Tour de France" khó khăn vất vả nhưng hấp dẫn các tay đua Năm Châu Bốn Biển và ai cũng biết đến anh chàng "cải số trời" Lance Amstrong thắng bảy lần liên tiếp giải Tour de France, từ người bị cancer đã thoát lưỡi hái để nay cancer-free.

Một Amstrong khác Neil Amstrong, người đầu tiên đặt chân lên nguyệt cầu gọi về trái đất: Houston! Houston! ...(danh hiệu đài kiểm soát chuyến bay đặt tại Houston, Texas-USA; Ðó cũng là tên thành phố được nói đến đầu tiên từ mặt trăng). Phi Hành Gia Neil Amstrong đã gởi về trái đất tin vui "Ðây là những bước chân nhỏ; nhưng là bước tiến xa". TV trực tiếp truyền hình và còn hình ảnh lưu giử; Vậy mà gần đây có sự hoài nghi vì mấy cái bóng (shadows) ngược nhau sao đó! Thế sử sách còn tin được không? khi mà chúng được biên chép có lảnh lương và dựa vào những tài liệu được nhả ra theo nhu cầu của từng thời điểm. Nghi lắm thay! Dù tích xưa nói rằng có nhà chép sử thà chết chứ không chịu viết lại theo lịnh bạo chúa! Có mấy ai! Mút chỉ Cà Tha!

Nhân nói đến TV, nói các bạn đừng cười, NhàQuê có nghe nói tới TV màu mà thực sự chỉ biết khi đến cái xứ nầy lúc 44 tuổi mấy ngày. Chuyện nầy cũng có thật trăm phần trăm em ơi! Chiều nay...!

Bốn mươi lăm năm về trước lần đầu tiên Bến Tre tổ chức kỳ thi Trung Học Ðệ Nhất Cấp, bọn NhàQuê khỏi phải qua tận Mỹ Tho như các lớp đàn anh. Các môn thi toàn viết và có vài sửa đổi trong đó môn sinh ngử 1 Pháp Văn thay vì làm bài luận (Rédaction) thay thế bằng bài Thème, trong đề thi có đoạn phải dịch từ tiếng Việt sang tiếng Pháp như sau:..Chúng ta đang ở vào Thời Ðại Phản Lực, Hỏa Tiển và Nguyên Tử, nằm trên giường vói tay vặn nút Vô Tuyến Truyền Hình chúng ta có thể thấy được những sự việc xảy ra cách xa ta hằng mấy ngàn cây số... Cho đề gì ác quá vậy mấy ông!!! Trong các chữ viết hoa chỉ biết được có một là Nguyên Tử vì trong môn hóa học có học về phân tử, nguyên tử và Nhật Bản thay mặt nhân loại lảnh bom Nguyên Tử 15 năm về trước. Giám thị coi thi thương tình chạy hỏi lung tung mà cũng không khá gì hơn nhất là chữ Vô Tuyến Truyền Hình!...

Hôm sau trên báo có in bài giải Vô Tuyến Truyền Hình là télévision viết tắt là TV, thời đó 1960 cái món nầy chưa có ở đâu hết từ Cà Mau cho tới Bến Hải, nếu có chắc cũng khối người bao xe đi xem cho biết kiểu NhàQuê xem xe lửa vậy.

Không như ngày nay món TV bắt buộc phải có trong mọi gia đình, ngang hàng với các vật dụng cần thiết như: bếp, tủ lạnh, điện thoại, máy giặt máy sấy...

Ðám cháu nội, ngoại chưa tới tuổi đi học, chúng học theo TV mà ra đường, vô khu thương mại chúng dạn dĩ chào hỏi khách bộ hành qua lại mua sắm, khác xa cha ông chúng tránh né dân bản xứ không phải vì họ cao lớn hơn mà sợ người ta Hello bất tử hoặc họ nói cái gì có khi đi cả buổi mới nghiệm ra, định quay lại trả lời thì "trễ rồi Băng Ðình ơi! thuyền đã ra cửa biển ..".

Mấy anh chị trước NhàQuê một lớp vẫn còn thi luận Pháp Văn, nghe kể lại là đề thi năm 1959:... Ðang đi gặp trời mưa bạn thấy một auberge, hãy tả nó ...

Cả phòng thi chẳng ai biết auberge là gì, giám thị hỏi dùm nhắc auberge là quán cốc, vì nhắc nho nhỏ và che miệng nên có người nghe lầm là con cóc.
Trời mưa gặp cóc nghiến răng là phải rồi! Lập luận đúng lô gic quá đi chớ! Tới luôn bác tài bèn tả con cóc : Trật "ngàn dậm dưới đáy biển"!

Tới Paris NhàQuê gặp và vào ăn ở auberge dưới hầm, bảng hiệu có chua thêm tiếng Hồng Mao là restaurant.
Cũng được miễn ngon, rượu uống thả cửa không hạn chế theo mỗi món ăn dọn lên, chắc cũng thuộc loại bình dân rẻ tiền; Không sao, rượu Tây mà !

Vài tuần rượu vào thấy tới hai, ba Paris cùng lúc, đẹp hơn duyên dáng hơn lên!! Tư Ếch chào mừng Ba Lê và Paris vui vẻ vẫy chào Tư Ếch!! Có chữ TV mà vòng vo Tam Quốc quá đi bạn NhàQuê! Vậy qua chuyện khác nha!g

Nếu khởi đi từ ngã sáu chỗ Lộ Hàng Keo, cụm buôn bán linh tinh bên trái có hủ tiếu Ðịnh Quán ngon không thua gì hủ tiếu Mỹ Tho danh tiếng, hủ tiếu Thanh Xuân của little Sài Gòn tiếp khách như hạch, thua xa cả cây số!

Bên phải có cây xăng mới mở, đó là cây xăng thứ ba trong tỉnh lỵ, cái lạ là cả ba đều nằm trên con đường huyết mạch nầy và cùng một bên. NhàQuê biết rõ vị trí chúng nhưng không nhớ tên chi tiết từng cây xăng một, tên mỗi cây xăng theo "phong tục" thường gọi theo tên người chủ đầu tiên cho dễ xác định, dù cho đã mua qua bán lại sang chủ đổi tớ bao lần. Tên hiệu chính thức vào thời đó thu gọn trong ba thứ sau đây: Esso, Shell và Caltex .

Con đường từ Sài Gòn qua khỏi cầu Trịnh Minh Thế, qua khỏi các kho thương cảng, khỏi cầu Tân Thuận, bắt đầu bon bon trên đường đi Nhà Bè.
Cuối đường là Mũi Tàu vì địa thế có hình dáng như vậy, dòng sông chánh hướng ra Vũng Tàu, Rừng Sát. Nhánh rẽ đi Cây Khô, Cần Giuộc...Chính nơi đó "Nhà Bè nước chảy chia hai-Ai dìa Gia Ðịnh Ðồng Nai thì dìa".

Trước khi đến cùng đường mạc lộ nầy, vừa xuống dốc cầu Phú Xuân bên phải là chợ Phú Xuân Nhà Bè (có xe mực nướng cán phết tương xay ngon bá phát, ngon vì tương xay bí truyền! Ðọc đến đây xin nhớ nuốt nước miếng dằn xuống dù răng cỏ không còn đủ vững để nhai khô nữa). Bên trái lần lượt có ba con đường lớn, rộng, chúng cùng phát nguyên cách khoảng đều nhau tổng cộng độ một cây số theo chiều dài của con đường cái quan Sài Gòn Nhà Bè.
Những con đường ấy, sau khi chạy qua mấy thủa ruộng mỏng, dẫn vào ba kho xăng cũng theo thứ tự vừa kể: Esso, Shell rồi Caltex. Ba kho xăng tựa lưng vào sông Sài Gòn. Suốt ngày các xe bồn vào đổ đầy xăng dầu, trở ra đi phân phối các trạm xăng khắp nơi từ miền Ðông cho tới Lục Tỉnh, đương nhiên ba cây xăng tỉnh lỵ Bến Tre cũng theo cách ấy. Ðặc biệt đường dẫn vào kho xăng Shell có quán "hủ tiếu lòng" ngon nhất dương chỉ, bán buổi sáng mấy nồi là xong, đi trễ nhịn!

NhàQuê và Sếp nhiều lần cũng trong số thực khách đứng đợi, chờ chỗ ngồi đến khi có người ăn xong đứng dậy, có khi ngồi luôn trên xe cho tiện khỏi phải chờ, thế mà ngon bội phần, đợi lâu nuốt nước bọt ừng ực mau no lắm!!

NhàQuê cũng được phép đi luồn ngang lách dọc bên trong qua lại các kho và xuống bến xem các đoàn tàu từ Nam Vang qua lấy xăng, những khi Sihanoukville bị trở ngại, họ đem theo lạp xưởng Nam Vang bán, mua thẳng với giá rẻ mà ngon hơn lạp xưởng ta nhiều.

Nước ta trong một thời gian dài đứng đầu Thế giới là nước có nhiều cây xăng dọc mọi nẻo đường: Một cục gạch, một chai lít nút có khi là lá chuối cuộn lại, không có gì trong đó. Cây xăng đấy! Gần hết xăng bạn cứ việc tấp vào đổ cũng vui lòng khách đến vừa lòng khách đi ra phết!

Thuở nhỏ thấy Ba Má đựng xăng trong cái ve nhỏ để dành chế hộp quẹt máy...cái gì cũng máy. Ngày nay mấy bà không cần đòi ông xã đèo chở như "ngày xưa thân ái" nữa mà tự lái rồi cạ cạ thẻ rồi tự bợ vòi đổ lấy Vô Tư!!


Trở lại Liên tỉnh lộ 6, tới hơn chút có cái trại nhập ngũ là đáng nói, nơi đây ở đỡ ít hôm của các thanh niên bị tóm nhiều nơi, nhiều hoàn cảnh, nhiều trình độ yêu nước khác nhau...Rồi mai ta lên đường. Trại ấy sau tận thế là nơi tạm trú những ai lên đường lênh đênh không suôn sẻ ghé đây sạch sẽ gác tay lên trán nghỉ tạm.
Tiếp tới đồng trống rồi cái bờ nhỏ vào chùa, am hay miếu miễu gì đó mà cũng là đường vào xóm nghĩa địa người Tàu.

Lại cũng nghĩa địa có phần đất trũng sâu do bị lấy đất thái quá, trước khi đến đình Phú khương nổi tiếng ma; Bạn Ẩn Hồ kể lại có anh xe lôi dù đã nghe kể nơi đó có ma, mà vì nghèo cần đong gạo cho con đã liều lĩnh đi cuốc đã quá khuya, trở về ngất xỉu bên đường trước ngôi đình khi nghe trên cây da cạnh đình có tiếng nói của ma mẹ dỗ dành ma con: Ðể mẹ bắt thằng xe lôi lên cho con chơi nhe!!

Dọc hàng cây dầu cao ngất của ngôi đình nơi đó có trường Trúc Giang của thầy Sửu ra đời góp mặt trong hàng ngũ các trường tư thục, học sinh tư thục do nhiều hoàn cảnh khác nhau không được theo học trường công, không vì thế mà trường tư không có nhiều học sinh xuất sắc chẳng kém gì bên công lập, về sau nhiều bạn đạt học vị cao đại học: Ðường dài mới biết ngựa hay!

Trong lúc đó bên phía trái từ ngã sáu lên có nhà máy nước đá Vĩnh Hiệp hơi sâu vào trong chút, tiếng máy chạy ì ành ngày đêm bốn mùa, tiếp đến dãy trường Khai Minh mái tôn, nhà để xe không đủ, học sinh để xe đạp lỗm ngỗm trên sân, trường tư nầy chỉ dạy hết bậc đệ nhất cấp, nhiều bạn sau đó vào được Công Lập. Trường Khai Minh đóng cửa cùng một số trường khác như: Hàn Thuyên, Cộng Hòa, Phong Châu, Trí Ðức, Phước Thiện, Riêng Bác Ái trở thành trường bán công (??)...chỉ còn lại ba trường tư có bậc đệ nhị cấp Trúc Giang, Bồ Ðề, Tân Dân là trường kỳ kháng chiến bên cạnh Trung Học Công Lập Kiến Hòa đến hơi thở khò khè...

Qua khỏi trường có ngôi nhà lầu, tường đá mài nghe nói gia chủ trúng số độc đắc sổ số kiến thiết?? Từ đó đến xa tận ngã tư Phú Khương chỉ có cái Trung Tâm Chiêu Hồi ngang bên kia đường của trường Trúc Giang là đáng nói, cái trung tâm nầy chứa xà bần thiệt có giả có: Bỏ giò lái!!!

Ðoạn ngã tư Phú khương đến ngã ba Tân thành hai bên xen kẻ nhà ở và nghĩa địa, hai bên đường có những cây dầu cao, trông thấy từ xa lúc vừa qua khúc quanh khỏi cầu Ba Lai đôi chút khi từ hướng Mỹ Tho về. Ðất Thánh Tây toàn mộ đá và xi măng dường như người quá cố đồng đạo nhau, có mấy cây bằng lăng hoa tím, vừa sạch sẽ vừa dấu chỉ giàu có khác hẳn bên kia đường mồ mả hổn tạp sơ sài ...giàu nghèo có khác...

Qua thời gian, ngã ba nơi liên tỉnh lộ 6 có nhánh tách ra đi Sóc Sãi, Tiên Thủy, Cái Nứa, cái ngã ba có nhiều tên gọi: Ngã ba Tân Thành, ngã ba Giồng Dầu, ngã ba Hàm Long. ngã ba Sóc Sãi ...và nhiều nữa về sau, nhưng hãy gọi là "Ngã Rẽ Tâm Tình" cho nó có chút cải lương vọng cổ vì không xa nơi đó cánh đồng Ba Lai thoáng mát, thơ mộng, không ít cặp trai gái đưa nhau ra đấy tâm tình đêm trăng tỏ...cũng có khi sau đó đường ai nấy đi...Không cần đêm trăng, mùa ruộng lên đòng cùng nhau câu cá nhàn tản cũng đã niềm nhớ khôn nguôi!
Nơi ấy về sau gần như đông đúc nhà vườn san sát mất đi nhiều dáng vẻ đáng yêu ngày nào.

Bên kia tầm nhìn rừng dừa giăng ngang kéo dài từ Phú Túc qua Tam Phước đến hết Hữu Ðịnh, Khóm dừa nơi có cầu Ba Lai mà có tới ba tên khác nhau: xã Tam Phước, cầu Ba Lai, trường Thạnh Hựu và có thể còn vài tên khác nữa để chỉ có mỗi một nơi chốn nằm trên con đường liên tỉnh số 6 nầy

NhàQuê

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Ba Con Đường Tạo Thành Ngã Ba Tháp

Nam Bắc 10


Đường Lê Văn Duyệt


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhlpqk6RGI/AAAAAAAAAa4/v8WEvMZo9FM/s1600/BTHLeVanDuyet02.jpg


ÐƯỜNG LÊ VĂN DUYỆT:Mời các Bạn cùng NhàQuê đi theo hướng từ Bắc xuống Nam khởi từ Ngã Sáu có Lộ Hàng Keo, phía đường nầy dù trải nhựa nhưng lởm chởm do thiếu bảo trì đúng mức hoặc đúng định kỳ, bụi mịt mù khi có xe qua lại.


http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhlbEC830I/AAAAAAAAAaw/KD2iL76XD5Y/s1600/BTHLeVanDuyet01.jpg

Ðoạn tới ngang Tháp có lúc cho giao thông hai chiều, có lúc chỉ một chiều về phía Tháp.

Ðường Lê Văn Duyệt lần lượt vượt ngang qua: Hẻm Ðại Ðồng, nhà máy nước đá Lê Thành Hương, Lộ Mới, trường tư thục Cộng Hòa.

Trước khi đến Mỹ Hòa Chay và Hẻm mang cùng tên, chúng ta ngang tư thất cụ Nguyễn Văn Trinh, vị Hiệu Trưởng đầu tiên trường Trung Học Công Lập Bến Tre liền trước khi đến chùa Phật Ân.

NhàQuê nhìn biết Cụ từ khi chưa vào Trung Học vì Cụ nhiều lần đi thanh tra, khám lớp các trường dưới Ba Tri, mấy thầy cô bị Cụ bất ngờ dự giờ vừa dạy vừa run cầm cập, tái mét. Cụ thanh tra xong, thầy cô dạy lớp được khen cũng chưa dám cười.

Các lần Cụ khám xét thăng thưởng còn gian nan hơn, thầy cô dịp đó khỏi cần ăn kiêng cũng xuống cân thầy rõ: Nào chuẩn bị giáo trình, học cụ, chỉnh đốn sổ sách, dặn dò học sinh ráng học thuộc bài phòng khi thình lình bị thanh tra chọn hỏi và nhất là đừng khớp, hãy bình tỉnh như thầy cô mình, nhưng xét ra trong giờ phút hồn phi phách tán đó, trò bình tỉnh hơn thầy cô nhiều, Vô Tư!!

Mời các Bạn nghe cậu bé bên cạnh nhà đoàn thanh tra tạm nghỉ đêm: " Má ơi má! giờ con học bài nha, con học bài cách trí, cô con nói ngày mơi có mấy Ông thanh tra lận...Ờ ! học đi con!..... Rắn rắn rắn rắn rắn...Rắn là một loại bò, rắn là một loại bò, rắn là một loại bò, rắn là một loại bò......sát không chân, sát không chân, sát không chân, sát không chân......Rắn là một loại bò sát không chân, rắn là một loại bò sát không chân......Con thuộc bài rồi con tắt đèn đi ngủ nghe má? Ờ!"

Cụ cũng giúp đỡ học sinh Trung Học Công Lập Bến Tre, khi đó Cụ kiêm nhiệm luôn chức Trưởng Ty Tiểu Học, Cụ tuyển các anh chị lớp đầu tiên đàn anh chị NhàQuê làm thầy giáo cô giáo cho nhu cầu mở mang giáo dục tới tận vùng nông thôn trong các đợt cần tuyển giáo viên tiểu học ngoại ngạch, về sau các anh chị nầy cũng dần dần nhập ngạch.

Cụ đi xe đạp loại cao giàn vành 700 cỡ NhàQuê khó lòng đạp tới: niềng 650 NhàQuê đã vất vả rồi!

Chị Liễu con Cụ chạy lẹ lắm nhe anh "Liễu", cẩn thận đó!, chị thi chạy đua mỗi năm.

Nhan Khương cũng con Cụ học sau NhàQuê mấy năm, bạn nầy không chạy nhảy với đời mà chọn con đường tu tịnh, giúp người nghèo đói...

Có nghe nói cụ hiệu trưởng Nguyễn Văn Trinh được ân thưởng Ðệ Ngũ Ðẳng Bảo Quốc Huân Chương do những cống hiến của Cụ cho Ðất Nước, cho sự nghiệp Giáo Dục, trước khi hưu Cụ đã được tưởng thưởng Chương Mỹ Bội Tinh Ðệ Nhị Hạng: Kính mừng và cũng Vĩnh Biệt Cụ!

Chùa Phật Ân có người nói đó là chùa chánh: Tỉnh Hội Phật Giáo Tỉnh Bến Tre; chuyện đó NhàQuê không rành nhưng biết chắc rằng đầu năm đến chùa hái lộc thoải mái, cây lá nhiều nên không cần hạn chế! Nói vậy chứ cũng hái tượng trưng, chừa cho người ta ... nghe mấy cha mấy mợ!


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhkeQqOwrI/AAAAAAAAAao/WQgbzZDj7Ek/s1600/BTH01XichLo01.jpg

Bên kia đường trước cửa chùa dùng làm bến xe đò đi các quận và sau là xe lam chạy đường ngắn hơn đi các xã, quận gần.

Ðoạn kế tiếp có nhà sếp Giám cửa hướng ra sau nhà Bs Huê; Ông là giám thị chỉ huy nhóm thợ chuyên môn trong Ty Công Chánh và người ta cũng thường nói về sự đảm đang của bà Sếp.

Anh Nguyễn Văn Ðạt con ông có xuống làm hiệu trưởng Trường Tiểu Học Ba Tri vài tháng nên kiêm nhiệm luôn Trung Học trong giai đoạn trường mới mở chưa bao lâu; Anh xuống dưới vì bị kỷ luật: Nghiện!

Còn cái bạn Ðây em anh cũng con ông Sếp, thì NhàQuê chỉ biết chứ không quen: mấy bạn chạy vespa chưa có bằng lái khó quen quá!!

Còn nhiều nhà nữa tất cả khang trang, cuối đoạn đó là nhà gia đình bạn Yên Thị Ngọc Ðiệp, Ngọc Yến, Cẩu Chẩy, Yên Chấn Huê nơi giao điểm Lê Văn Duyệt và Hai Bà Trưng.

Từ đây đến gặp đường Trương Tấn Bửu (ngã ba) lần lượt qua: ngã tư Nguyễn Tri Phương, ngã tư Gia Long, ngã ba đường vào Ngân Khố đều đã có nói ít nhiều rồi.

Duy chỉ trên đoạn còn lại nầy có lần đua xe máy dầu từ ngã ba Tân Thành về có người tử nạn do thoát đi quá nhanh, không thống nhất theo dặn dò về mục đích cuộc đua và an toàn lộ trình của thầy Nguyễn Khương Nhuận.

Chuyện lúc đó NhàQuê chưa lên nhậm chức “học sinh Trung Học” nên nghe nói lại và biết đại khái như vậy.

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 11

http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhrIVXLmZI/AAAAAAAAAbQ/DY17tqxguZo/s1600/BTHLeDaiHanh01.jpg

Đường Lê Đại Hành


ÐƯỜNG LÊ ĐẠI HÀNH: Ðường Lê Đại Hành khởi từ đại lộ Hùng Vương chỗ hai cầu tàu ông chánh, cặp hông dinh Tỉnh Trưởng, dọc theo dãy nhà dành cho gia đinh hầu cận và phòng thủ canh gác, lẽ ra đường đi đến trước cửa trung tâm hành chánh, nhưng vì khu vực tòa hành chánh sau nầy có xây rào nên đường Lê Đại Hành đến gặp tạo ngã ba với đường Trương Tấn Bửu là hết!

Nếu từ bờ sông lên, Dinh Tỉnh Trưởng bên trái. Bên phải có dinh quận Châu Thành ngay góc ngã ba Trương Tấn Bửu.

Vì vị thế đặc biệt là khu dinh thự nên ít người đi lại trên đường nầy.

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 12

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhs-UV26sI/AAAAAAAAAbY/zadR0YNI4Sc/s1600/BTHDinhBoLinh01.jpg

Đại Lộ Đinh Tiên Hoàng


ÐẠI LỘ ÐINH TIÊN HOÀNG: Song song với đường Lê Đại Hành, cũng tạo ngã ba với Trương Tấn Bửu hơi đối diện cổng vào Tòa Hành Chánh và cũng cặp hông dinh Tỉnh Trưởng.

Bên phía phải đại lộ Ðinh Tiên Hoàng tính theo chiều tới mé sông có Sở Cứu Hỏa, rồi tới trường Nhà Lá: Trường gồm ba dãy hình chữ U, hướng về sở Cứu Hỏa hay đúng hơn là nơi rửa công xa.

Trường là nơi học tạm chờ khu trường tiểu học Phan Thanh Giản xây xong.

Trường do thầy Trần Văn Ðinh làm Hiệu Trưởng dù học ở nơi chốn tạm bợ vậy mà đến kỳ thi và thi tuyển vào đệ thất công lập tỷ số học sinh trúng tuyển rất cao.

Gần góc ngã ba với Hùng Vương có cơ sở thứ hai của Lê Công Thuận sản suất các sản phẩm từ xi măng.

NhàQuê 2006


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhtG4NYQBI/AAAAAAAAAbg/kPZA91rLJyE/s1600/BTHDinhBoLinh02.jpg

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 13

http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhx8WEK8KI/AAAAAAAAAb4/Xx7dQbAaTuc/s1600/BTHThuKhoaHuan02.jpg

Đường Thủ Khoa Huân


ÐƯỜNG THỦ KHOA HUÂN: Vị thế cũng như hai đường Lê Đại Hành và đại lộ Ðinh Tiên Hoàng cũng tạo ngã ba với cả Trương Tấn Bửu và Hùng Vương, dù đường chỉ là gạch nối ngắn bên trái có trường Trung học Tư Thục Bác Ái, so với các trường tư không có lớp đệ nhị cấp thì trường Bác Ái thọ hơn cả. Bên phải từ giữa cho tới Hùng Vương là các cơ sở phụ thuộc nhà thờ Bến Tre trong đó có phòng cha Tỏ dạy nhạc cho ban nhạc và ban hát thánh ca giáo đường nầy. Cha Tỏ cũng thường lên trên khu sân vận động đánh tennis, lúc đó ông mặc đồ thể thao, trán ông bắt đầu hói: Ông đen thui hà!

NhàQuê 2006



Phần Sưu Tầm Về Thủ Khoa Nguyễn Hữu Huân

http://3.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQhyJXJPsZI/AAAAAAAAAcA/B9SKp7pf5rE/s1600/BTHThuKhoaHuan01.jpg

Nguyễn Hữu Huân được ghi nhận là "một hiện tượng đặc sắc của văn học yêu nước thế kỷ 19 của Việt Nam: hiện tượng nhà thơ - chiến sĩ."

Bài thơ chữ Hán dưới đây, ông làm trước khi bị chém, nay được tạc nơi bia mộ ông. Sau đây là bản dịch của Phan Bội Châu:


Ruổi dong vó ngựa trả thù chung
Binh bại cho nên mạng phải cùng.
Tiết nghĩa vẫn lưu cùng vũ trụ,
Hơn thua xá kể với anh hùng.
Nổi xung mất vía quân Hồ lỗ
Quyết thác không hàng, rạng núi sông.
Tho thuỷ ngày rày pha máu đỏ,
Đảo Rồng hiu hắt ngọn thu phong.

Và:

Hai bên thiên hạ thấy hay không ?
Một gánh cương thường, há phải gông.
Oằn oại hai vai quân tử trúc,
Long lay một cổ trượng phu tòng.
Sống về đất Bắc, danh còn rạng
Thác ở thành Nam, tiếng bỏ không
Thắng bại, doanh thâu trời khiến chịu
“Phản thần”,“đéo ỏa” đứa cười ông!

Bài thơ ông làm nghe tin vợ dám đi kiện quan đầu tỉnh An Giang, và đòi Pháp thả chồng:


Xem qua thư gửi rất kinh hoàng
Nhi nữ chà chà cũng lớn gan
Đơn bẩm cuối lòn loài bạch quỷ,
Sân quỳ vất vả phận hồng nhan
Bán mình đâu nệ phiền lòng sắt,
Chuộc tội thà xin trọn nghĩa vàng
Tiết khí dưới trần coi ít mặt,
Cang thường càng chuộng gánh giang san.

Ông làm trước khi bị đày ra đảo Cayenne ở Nam Mỹ:

Muôn việc cho hay số bởi trời
Chiếc thân chìm nổi biết bao nơi
Mấy hồi tên đạn ra tay thử,
Ngàn dặm non sông dạo gót chơi.
Chén rượu Tân đình nào luận tiệc
Vần thơ cố quốc chẳng ra lời.
Cương thường bởi biết mang nên nặng,
Hễ đứng làm trai trả nợ đời.

Nhân nhà Tổng đốc Phương có tiệc, ông làm bài này để đọc cho mọi người nghe:

Nghĩ thẹn râu mày với nước non
Nhìn nay tùng, cúc bạn xưa còn.
Miếu đường cách trở niềm tôi chúa,
Gia thất riêng buồn nỗi vợ con.
Áo Hán nhiều phen thay vẻ lạ,
Rượu Hồ một mặt đắm mùi ngon
Giang Đông nổi tiếng nhiều tay giỏi,
Cuốn đất kìa ai, dám hỏi đon!

Qua hình ảnh “cây bắp”, để tỏ bày tấm lòng cùng khát vọng của ông:

Luống chịu ba trăng trấn cõi bờ,
Hiềm vì thương chút chúng dân thơ.
Nương oai tích lịch ôm con đỏ,
Vâng lịnh nam phong phất ngọn cờ.
Miễn đặng an nhà cùng lợi nước
Chỉ nài dãi gió với dầm mưa.
Biển hồ dầu lặng, tằm kình bặt
Giải giáp một phen chúng thảy nhờ.

Hai câu đối do Nguyễn Hữu Huân làm trước khi bị thụ hình, hiện được treo trang trọng tại bàn thờ của ông.


Hữu chí nan thân, không uổng bách niên chiêu vật nghị,
Tuy công bất tựu, diệc tương nhất tử báo quân ân.

Tạm dịch:

Có chí khôn bày, không uổng trăm năm lời nghị chúng
Tuy công chưa thành, cũng đành một thác báo ơn vua.

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 14


Đường Ngô Tùng Châu


ÐƯỜNG NGÔ TÙNG CHÂU: Khúc từ sau lưng Tòa Hành Chánh đến Gia Long tức đoạn có Ty Canh Nông sau nầy đóng, không còn là đường giao thông đi lại nữa và có cất thêm nhà tiền chế cho nhiều phòng ban mà tòa hành chánh không còn đủ chỗ.
Từ khi trung ương tản quyền, NhàQuê nhiều lúc cũng cầm giùm giấy tờ tới xóm con ghẻ nầy để kiểm soát ước chi, trước đó phải gởi đi Sài Gòn, nhờ chỗ bạn bè cũ cùng nhau đi làm chầu cà phê đá là máy chạy nhanh hơn, thông qua dễ dàng: Nhất Thân Nhì Thế mà!.
Nếu tính từ Gia Long đi trở đến Nguyễn Tri Phương phải kể ngôi nhà lầu của thầy Lâu thân phụ thầy Trần Công Bình (Vĩnh biệt thầy Bình).

Nhà có nhỏ Cẩm Vân đâu bên miệt Mỏ Cày qua trọ học, chiều chiều Nhỏ ngồi trên bao lơn hong tóc dưới đường khối đứa lượn qua lượn lại, bữa nào Nhỏ không ra hoặc Nhỏ về Mỏ Cày buồn biết mấy!

NhàQuê cho mái tóc ngang lưng của Nhỏ là "mái tóc đẹp nhất thế kỷ 20". Có đi sau lưng Nhỏ ngắm vẻ hài hòa mới thấy cả cầu Tràng Tiền, trường Ðồng Khánh, núi Ngự sông Hương đều qui tụ về đây, chảy duyên dáng kiêu sa xuống vai Nhỏ!!!! Phải không các cụ?


http://2.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQh7Fg9VgdI/AAAAAAAAAcI/-bsQD6-76Uc/s200/BTHAoDai01.jpg

Mái tóc ấy nay xiêu lạc nơi về đâu? Nhỏ có muốn lấy report card không? Liên lạc trongbtran@hotmail.com sẽ cho biết Nhỏ được bao nhiêu điểm, được nhận bộ răng giả hay chai thuốc nhuộm tóc hiệu con công theo thông cáo chui đăng trong phần hẻm Mỹ Hòa Chay.

Bên kia đường có nhà bạn Nguyễn Bá Tải, cái chàng Goalkeeper nầy như đã nói banh đi cao thấp gì cũng bay và ưa nằm sân. Ở ngoài khán giả nơm nớp sợ Tải ta chấn thương nặng:
Hắn tiết lộ đó là mánh lớ nhà nghề, chứ bắt hụt banh mà không giả bộ nằm vạ đồng thời đứng dậy đi cà nhắc thì có nước bị chửi la ó tơi bời. Cũng hay!!

Cạnh đó có trường dạy đánh máy Nguyễn Tấn, trường nầy có trước trường Thái Dương trên đường Trạng Trình rất lâu, sau khi đi làm "Thế Vì Khai Sanh" ở tòa án, thấy cô tám Ðồng đánh máy lẹ hết kỵ, Ba muốn NhàQuê sau nầy cũng được như vậy.

Làm thư ký đánh máy khó lắm nha các bạn! Bản văn có viết trật chánh tả khi qua thơ ký đánh máy phải tự sửa lỗi ấy: Ðã Tự Viên phải giỏi chánh tả, điều nầy NhàQuê bái!
Trường đánh máy còn bán đủ loại mẫu đơn " ...ngày...tháng...năm...kính gởi:...Tôi đứng tên dưới đây...Nay tôi làm đơn nầy......Trong khi chờ đợi xin...nhận nơi đây lòng biết ơn của tôi (hoặc nếu được chấp thuận tôi xin đội ơn)....nay kính...Ðương sự ký tên hoặc lăn tay..." Ðơn kêu oan lời lẽ còn thống thiết hơn nhiều.

Ðường Ngô Tùng Châu qua khỏi đường Nguyễn Tri Phương trở thành hẻm Bảy Phát tên gọi thói quen vì nơi ấy có vựa ve chai lông vịt, đồ phế liệu của chú bảy Phát, chú cũng là nhạc phụ bạn Nguyễn Bá Tải vừa nói đoạn trước, gần đó là nơi gặp nhau của các con hẻm khác dẫn tới từ đường Hai Bà Trưng nối dài, hẻm Bà Ðốc Phủ Nhơn lò mò đến...

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Nam Bắc 15

http://4.bp.blogspot.com/_6avQ0ZkDv-8/SQh_Ssm3atI/AAAAAAAAAcg/xTQ7sBHRO4w/s1600/BTHNgoQuyen01.jpg

Đường Ngô Quyền


* Ðoạn từ Nguyễn Tri Phương đến Trương Tấn Bửu, chạy cặp rạch Cầu Nhà Thương khi xa khi gần, khoảng giữa chỗ gần rạch nhất có cầu xi măng nhỏ xe hơi không qua được, bên kia là Cù Lao Dê.

NhàQuê có qua đó hai lần nhưng không xác định được có đúng là cù lao không hay chỉ là "bán đảo" vì NhàQuê chưa vô sâu để nhìn thấy một dòng nước khác hợp cùng rạch Cầu Nhà Thương bao quanh hoàn toàn cái cù lao ông nhậu bà khen nầy.

Bên ấy không nhiều nhà, cây vườn bình thường nên điển tích không biết có từ lúc nào. Bạn nào có dịp gặp thi sĩ Hoài Thi hỏi thử, Thi Sĩ có ở đó thời gian từ Mỏ Cày qua Bến Tre học.

* Ðoạn từ Trương Tấn Bửu đến Hùng Vương (mé sông) rạch Cầu NhàThương uốn khúc đổi hướng không còn gần đường nữa.

Tại góc ngã tư bên mặt, dường như có tiệm tạp hóa trước khi đến nhà bảo sanh Tạ Thị Hai gồm một dãy nhiều căn, mấy căn cuối cùng có các bạn Võ Thị Nga, Thinh (em Nga)...cái bạn Thinh nầy nghe nói hầm hứ mà nhìn hình thấy ốm ròm phải chống nạnh cho có bề thế.
Biết vậy hồi đó đi qua đấy đâu có ớn cậu mà chẳng dám dòm vô...

Có lần lang bạt đó đây NhàQuê có gặp nhỏ tên Tâm gọi bạn Nga bằng dì và theo cô ấy thì bạn về ở đâu trong vườn mà sao thấy Admin nói là vẫn ở chỗ cũ. Lạ nhỉ ? Sao không vô giường không khí trong lành ở chi ngoài chợ lắm bụi trần??

Kế tiếp gần bên là nhà gia đình bên vợ thầy Ðào Nhường, nhà có phải nằm trong khuôn viên ngôi lâu đài lớn không? Tòa lâu đài lớn không thua gì dinh Tỉnh Trưởng, cũng rào có song sắt y chang.

Người ta đồn rằng dự định xây lớn hơn dinh mà không được phép, cũng nghe nói có người con làm giám đốc trường Quốc Gia Âm Nhạc, lại cũng tin đồn đó là nhà ông bà nhạc, thân phụ mẫu kế thất Bs Trần Quế Tử. NhàQuê không tìm hiểu thêm.

Ðến cuối có hẻm cặp theo rào đi vào xóm bên trong, nhà chen chúc, hẻm nầy cuối tháng NhàQuê và đồng bọn thường ghé nhà thầy Võ Châu Ðầy xin lảnh lương sớm, xong ra Tín Nghĩa nhậu gần quắt mới chịu về hướng Ðông.

Ðối diện tòa lâu đài là trường Tân Dân, trường có lầu, nằm trong khuôn viên nhà thờ, trường có bậc đệ nhị cấp, nề nếp kỷ cương đàng hoàng, do linh mục Phạm Tuấn Tri làm hiệu trưởng, nhiều thầy trong trường công được mời ra dạy thêm nên thành tích thi cử của trường cũng không thua trường công là bao, trường đứng vững tới hơi thở khò khè.

Trong trường có thầy Ngô Ngọc Xuân từ trường Nhân Vị dưới Lương Quới lên trường Cộng Hòa rồi qua Tân Dân khi mấy trường trước đó giải tán, thầy Xuân phụ trách văn phòng nhưng mấy đứa chung nhà trọ nói thầy dạy pháp văn hay và giữ nhiều sách quý.

NhàQuê 2006

[NhàQuê]

Những "con đường xưa Em đi"

Đoạn Kết Tùy Bút: Những "con đường xưa Em đi"


Bên Kia Sông


Bên kia sông không những là khúc ruột mà còn là trái tim của bên nầy sông, nơi ấy có người qua sông còn tiếc một buổi chiều, rồi nhiều buổi chiều khác quyện vào nhau còn vương mãi mấy mươi năm chưa tan hẳn.

Cái đặc điểm của bên kia sông là những nhà cất dựa vào mé sông cửa sau quan trọng hơn.

Hãy nhìn các bảng hiệu nhìn châu chấu qua đây vậy mà là cửa sau đấy, làm ta liên tưởng đến truyện Phong Thần:

Có anh Tôn Ngộ Không sanh ra từ khối đá thọ khí âm dương: Dù là con khỉ đá nhưng hình hài đủ bài bản như khỉ thiên nhiên, anh ta lém rất Khỉ: Tầm sư học phép thần thông thời gian dài thầy không truyền gì cả, một hôm bị thầy gõ cho ba phát vào đầu, đúng giờ Tý canh ba anh ta lò mò vô nơi thầy ngủ, thầy sai đi đổ ống nhổ mà không được đổ lên trời cũng như xuống đất.

Nhờ thông minh rất khỉ đã nuốt hết ống nhổ ấy, nên Khỉ ta thần thông biến hóa.
Anh ta lên Thiên Ðình được phong chức giữ ngựa ( giải thích vì sao ngựa sợ khỉ) và sục sạo quậy tới bến: vườn cây trái mấy ngàn năm mới ra quả, ăn một quả sống ngàn năm mà anh chàng chơi luôn gần hết vườn đào tiên Nhà Trời.

Lại còn lọt vô được lò luyện linh đơn, lọt vô cái pharmacy trên ấy anh chàng nuốt gọn không biết bao nhiêu là thuốc tiên mỗi viên đều trường sanh bất tử.

Vậy là về căn bản anh chàng không bao giờ chết và không bao giờ bịnh. Ðã chưa!
Bị khích tướng, anh chàng đòi Ngọc Hoàng phải phong cho Khỉ ta chức bằng với Trời: Tề Thiên Ðại Thánh, chức nầy không có trong danh mục sổ bộ nào trên đó, nên Trời cũng làm vui lòng Y.

Càng ngày ông Tề càng quậy quá đỗi nên Ngọc Hoàng cầu Như Lai giúp, Phật Tổ thách Y nhảy qua được bàn tay Phật thì Y muốn gì được nấy.

Lúc Y "cân đẩu vân" để qua là lúc mất điểm tựa nhất bị năm ngón tay là năm quả núi Ngũ Hành đè dí mấy ngàn năm, nằm uống sương mà sống.

Ngày kia nhờ Tam Tạng giải cứu và theo Tam Tạng đi Tây Trúc thỉnh kinh. Trong lần đánh nhau với yêu quỉ bị nà quá, khỉ ta biến hóa thành cái miếu để tạm thời ẩn thân, nào ngờ cũng bị khám phá vì cột phướng theo lẽ phải ở trước miếu đàng nầy lại ở phía sau vì cột phướng do cái đuôi khỉ hóa thành. Chắc các tiệm bên kia sông treo bảng hiệu cả hai cửa trước và sau!

Người bên ấy qua đây hàng ngày, hai con đò chèo: một ở bến đò Cái Cối, một ở Bến Lở chuyến nào cũng là đà.

Sau có cầu Cái Cối nên chỉ còn lại đò Bến Lở ở cuối đường Trương Vĩnh Ký: Tương truyền rằng nơi đây có con cá mú lớn nó vẫy đuôi làm lở sập cả dãy nhà, hang nó thả cặp dừa khô có đánh dấu và tìm thấy cặp dừa ấy tận Kinh Chẹt Sậy.

Hai bến đò nầy hợp cùng bến đò Mỹ An gần biệt thự Bs Trần Quế Tử đưa khách qua lại từ bên nầy sang xã Mỹ Thạnh An đối diện bên kia sông.

Còn hai con đò khác đưa khách qua xã Nhơn Thạnh: một ở bến Rạch Vông gần cầu Gò Ðàng và một ở Chợ Giữa.

Xã Nhơn Thạnh quê Dương Văn Tươi là xã nối tiếp Mỹ Thạnh An. Xã Phú Nhuận nằm sau lưng hai xã vừa kể.

Từ Phú Nhuận đổ đi còn hiện hữu con đường đã lâu hoang phế không sử dụng, đi từ đó dọc theo chiều dài của "cù lao" bên kia sông (nhìn tưởng là, thực ra không phải cù lao), con đường nằm hoàn toàn trong địa phận quận Giồng Trôm, có lúc phía ấy người ta tính hay đã lập quận mới Phước Hưng đặt tại ngã ba Giồng Quít.

Phước Hưng trở thành Quận thứ 10 của tỉnh Kiến Hòa sau Ba Tri, Bình Ðại, Ðôn Nhơn, Giồng Trôm, Hàm Long, Hương Mỹ, Mỏ Cày, Thạnh Phú và Trúc Giang.

Sau khi qua khỏi nhà thờ La Mã, chợ Hiệp Hưng (Sơn Ðốc ) nơi nổi tiếng bánh phồng, con đường nối vào tỉnh lộ 26 tại ngã ba Sơn Ðốc nơi đây còn gọi là ngã ba Dây Thép. Từ ngã ba đó tiếp tục đi về hướng Ðông qua hai cánh đồng rộng các Bạn sẽ đến quận lỵ Ba Tri. Không xa lắm đâu, khoảng mười cây số thôi các Bạn ạ, Ráng lên!

Làng quê ven biển, tận cùng tỉnh lộ 26, cách quận lỵ Ba Tri một cánh đồng rộng: Nơi ấy NhàQuê chào đời và cũng từ điểm xuất phát đó mời các Bạn đọc tiếp

Những "ngôi trường xưa Em học" dưới hình thức đoản văn.


Ðến đây NhàQuê xin được viết lời kết loạt bài Những "con đường xưa Em đi":

Những nơi đã đi qua dù lối thuật chuyện có lạt lẽo, khô khan, không hấp dẫn lôi cuốn do thô thiển văn tài. Nhưng NhàQuê mong có chút gì cùng các bạn gợi nhớ chốn xưa cả cái xấu lẫn cái đẹp: Nay chúng không trở lại bao giờ.

Cám ơn các bạn đã đọc chuyện.

NhàQuê 2006



...................

Trong đầu anh còn bản đồ thứ thiệt
Những con đường chưa bị thay tên
Có một hôm tình cờ em hỏi
Thành phố hiền hiền đã hiện nguyên lên
.................................................. .........

thơ Nguyễn Nam An