Thơ dịch Nga Việt - Lê Đức Mẫn

[Lê Đức Mẫn]

TỔ QUỐC BẮT NGUỒN TỪ ĐÂU

Lời Nga: Mikhail Matusovski
Nhạc: V. Basner
Lời dịch: Lê Đức Mẫn


Tổ Quốc tôi bắt nguồn từ đâu?
Từ bức tranh học thời lớp Một,
Từ nhóm bạn thủy chung, tốt bụng
Sân nhà bên, ngày ấy nô đùa.

Có thể từ bài ca xa xưa,
Tổ Quốc đó, mẹ tôi thường hát,
Từ những gì không ai cướp được
Trong lòng tôi những phút gian lao.

Tổ Quốc tôi bắt nguồn từ đâu?
Từ chiếc ghế nặng tình cạnh cổng,
Từ cây dương ngoài đồng lớn bỗng,
Nghe gió về vẫy lá lao xao.

Có thể từ tiếng chim vui reo,
Con sáo đá gọi mùa xuân tới,
Con đường làng hút xa, nhỏ lại,
Chạy vòng vo không cuối không đầu.

Tổ Quốc tôi bắt nguồn từ đâu?
Từ ô cửa sáng đèn xa tắp,
Từ chiếc mũ hồng quân cha cất
Trong tủ xưa chợt thấy hôm nào.

Có thể chăng Tổ Quốc bắt đầu
Từ nhịp gõ bập bềnh xe lửa
Và cả từ lời thề một thuở
Trong tim này trước Tổ Quốc tôi...


С ЧЕГО НАЧИНАЕТСЯ РОДИНА?

Сл. : Михаила Матусовского
Муз.: В.Баснера
Перевод на вьетн. яз.: Ле Дык Мана



С чего начинается Родина?
С картинки в твоем букваре,
С хороших и верных товарищей,
Живущих в соседнем дворе.

А может, она начинается
С той песни, что пела нам мать,
С того, что в любых испытаниях
У нас никому не отнять.

С чего начинается Родина?
С заветной скамьи у ворот,
С той самой березки, что во поле
Под ветром склоняясь, растет.

А может, она начинается
С весенней запевки скворца
И с этой дороги проселочной,
Которой не видно конца.

С чего начинается Родина?
С окошек, горящих вдали,
Со старой отцовской буденовки,
Что где-то в шкафу мы нашли.

А может, она начинается
Со стука вагонных колес
И с клятвы, которую в юности
Ты ей в своем сердце принес...

[Lê Đức Mẫn]

NGỌN LỬA NGA



Thơ Nikolai Rubtsov (1936 – 1971)



Bản dịch Lê Đức Mẫn



***



Xung quanh tôi là giá băng não nuột,



Là tuyết dầy đông cứng đứng trơ trơ,



Là rặng thông non lặng lẽ bơ vơ,



Là bầu trời không ánh sao, tối sập.



Hoang vu quá! Tôi một mình mò mẫm



Giữa cánh đồng đen thẫm. Một mình tôi!



Bỗng có ánh đèn leo lét tựa ma trơi



Giữa hoang vu như lính tuần ẩn hiện.



Tôi bàng hoàng bước lên như người tuyết



Vào một ngôi nhà, với hy vọng mong manh.



Bỗng có tiếng người đâu đó âm âm:



-Lò sưởi đây, đây là quần áo ấm...



Tôi rũ tuyết, còn bà già yên lặng,



Mắt hoang vu, sức sống đã hao mòn.



Bà nghe chuyện tôi bên lửa cháy lom đom



Như tượng sống, như người thiêm thiếp ngủ...



Có biết bao bức tranh Nga vàng ố



Đóng khung thường, lưu giữ khắp nơi nơi.



Tôi bàng hoàng chợt hiểu lẽ đơn côi



Trong các ảnh gia đình đầy bụi bám.



Trái đất chúng ta đầy lửa bom, hờn oán,



Nhưng lòng này vẫn nhớ mọi nguời thân.



-Này, con ơi! Liệu có chiến tranh không?



Tôi đáp lại: -Chắc là không, mẹ ạ.



-Lạy Chúa tôi! Lòng người đầy khác lạ.



Hận thù nhiều, tai họa cũng nhiều hơn.



Bà gặng tôi: -Liệu có chiến tranh không?



-Không, mẹ ạ. – Bà lầm nhầm lạy Chúa.



Bà nhìn tôi hoài như người mù dở,



Như người câm, đầu cúi trắng phơ phơ.



Cứ vậy thôi, bên bếp củi lặng tờ.



Bà mơ gì? Phải chăng bà thấy hết



Cả trời đất hiện về ngay trước mắt?



Còn tôi loay hoay, làm đứt giấc mơ già.



Tôi có tiền trong túi định đem ra,



Xu lách cách khiến bà già tỉnh dậy:



-Cất đi con! Tiền này ta chẳng lấy.



-Lạy Chúa trời! Con chúc mẹ bình an!



Theo lẽ đời ân sẽ trả bằng ân,



Tình yêu sẽ được đền sao xứng đáng.



Xin cảm ơn ngọn lửa Nga khiêm nhượng



Cháy soi đường cho kẻ lạc đồng hoang.



Lửa cảm phiền nỗi nhọc kẻ cô đơn



Sống xa cách mọi người trong khổ tủi.



Cảm ơn lửa giữa cuộc đời gió bụi



Vẫn cháy hoài, cháy mãi lửa nhân tâm,



Giữa đêm trường cứ cháy, chẳng phân vân...



Lê Đức Mẫn



VI-2013

[TRẦN THỊ THANH LIÊM]

БЕРЕЗЫ



Владимира Лазарева



1) Я трогаю русые косы,



Ловлю твой задумчивый взгляд.



Над нами весь вечер березы



О чем-то чуть слышно шумят.



Березы, березы



Родные березы не спят.

2) Быть может, они напевают


Знакомую песню весны,



Быть может, они вспоминают



Суровые годы войны?



Березы, березы



Родные березы не спят.



3) Не уж то свинцовой метелью



Земля запылает окрест.



И снова в солдатских щинелях



Ребята уйдут от невест?



Березы, березы



Родные березы не спят.



4) Я трогаю русые косы,



Ловлю твой задумчивый взгляд.



Не спят под Москвою березы



Они и каштаны не спят.



Березы, березы



Родные березы не спят.



BẠCH DƯƠNG



Lời dịch thơ: Lê Đức Mẫn

Ta vuốt từng lọn tóc bạch kim,


Ta tìm ánh mắt em đắm đuối,



Cả chiều nay bạch dương vẫy gọi



Lá rì rào muốn nói điều chi.



Bạch dương ơi, bạch dương



Cả đêm dài thao thức.



Phải chăng em ngân lên lời hát



Bài ca xưa, xuân ấy xôn xao,



Hay phải vì chiến tranh tàn khốc



Trên môi em hoài niệm dâng trào?



Bạch dương ơi, bạch dương

Cả đêm dài thao thức.



Hay bởi lẽ bom rơi đạn lạc



Lửa ngút ngàn cháy bỏng đồng khô,



Các chàng trai nói lời chia biệt



Cùng người yêu, chiến tuyến đang chờ.



Bạch dương ơi, bạch dương



Cả đêm dài thao thức.



Ta vuốt từng lọn tóc bạch kim,



Ta tìm ánh mắt em đắm đuối.



Nàng bạc dương trắng đêm đứng đợi,



Thức cùng chàng chiến sĩ phương xa.



Bạch dương ơi, bạch dương



Cả đêm dài thao thức.

[Lê Đức Mẫn]

БЕРЕЗЫ



Владимира Лазарева



1) Я трогаю русые косы,



Ловлю твой задумчивый взгляд.



Над нами весь вечер березы



О чем-то чуть слышно шумят.



Березы, березы



Родные березы не спят.

2) Быть может, они напевают


Знакомую песню весны,



Быть может, они вспоминают



Суровые годы войны?



Березы, березы



Родные березы не спят.



3) Не уж то свинцовой метелью



Земля запылает окрест.



И снова в солдатских щинелях



Ребята уйдут от невест?



Березы, березы



Родные березы не спят.



4) Я трогаю русые косы,



Ловлю твой задумчивый взгляд.



Не спят под Москвою березы



Они и каштаны не спят.



Березы, березы



Родные березы не спят.



BẠCH DƯƠNG



Lời dịch thơ: Lê Đức Mẫn

Ta vuốt từng lọn tóc bạch kim,


Ta tìm ánh mắt em đắm đuối,



Cả chiều nay bạch dương vẫy gọi



Lá rì rào muốn nói điều chi.



Bạch dương ơi, bạch dương



Cả đêm dài thao thức.



Phải chăng em ngân lên lời hát



Bài ca xưa, xuân ấy xôn xao,



Hay phải vì chiến tranh tàn khốc



Trên môi em hoài niệm dâng trào?



Bạch dương ơi, bạch dương

Cả đêm dài thao thức.



Hay bởi lẽ bom rơi đạn lạc



Lửa ngút ngàn cháy bỏng đồng khô,



Các chàng trai nói lời chia biệt



Cùng người yêu, chiến tuyến đang chờ.



Bạch dương ơi, bạch dương



Cả đêm dài thao thức.



Ta vuốt từng lọn tóc bạch kim,



Ta tìm ánh mắt em đắm đuối.



Nàng bạc dương trắng đêm đứng đợi,



Thức cùng chàng chiến sĩ phương xa.



Bạch dương ơi, bạch dương



Cả đêm dài thao thức.


Xin cảm ơn bạn TTTL đã đăng giùm tôi bài thơ dịch!

[Lê Đức Mẫn]

ЭХ, ДОРОГИ



Л. Ошанин



Эх, дороги...



Пыль да туман,



Холода, тревоги



Да степной бурьян.



Знать не можешь



Доли своей׃



Может, крылья сложишь



Посреди степей.



Вьется пыль под сапогами,



степями,



полями,



А кругом бушует пламя



Да пули свистят.



Эх, дороги...



Пыль да туман,



Холода, тревоги



Да степной бурьян.



Выстрел грянет,



Ворон кружит,



Твой дружок в бурьяне



Неживой лежит.



А дорога дальше мчится,



пылится,



клубится,



А кругом земля дымится



Чужая земля.



Эх, дороги...



Пыль да туман,



Холода, тревоги



Да степной бурьян.



Край сосновый,



Солнце встает.



У крыльца родного



Мать сыночка ждет.



И бескрайними путями –



степями,



полями –



Все глядят вослед за нпми



Родные глаза.



Эх, дороги...



Пыль да туман,



Холода, тревоги



Да степной бурьян.



Снег ли, ветер

Вспомним, друзья.


Нам дороги эти



Позабыть нельзя.





ƠI NHỮNG NẺO ĐƯỜNG XA



L. Oshanin
Lê Đức Mẫn dịch



Ơi những nẻo đường xa...



Chỉ có sương mù và bụi bậm,



Có giá rét và lo âu cháy bỏng



Với thảo nguyên cỏ rậm chân trời.



Có thể nào bạn ơi



Biết phận mình mai mốt:



Có thể giữa đồng xanh cỏ lút



Bạn yên nằm đôi cánh xếp thiên thu



Dưới gót giầy ai bụi vẫn tung mù



Trên khắp nẻo



thảo nguyên, đồng nội.



Còn xung quanh vẫn mịt mù lửa khói



Vẫn đạn réo quanh ta.



Ơi những nẻo đường xa...



Chỉ có sương mù và bụi bậm,



Có giá rét và lo âu cháy bỏng



Với thảo nguyên cỏ rậm chân trời.



Súng nổ rền bạn ơi



Diều hâu bay lượn



Giữa ngút ngàn cỏ mướt



Một bạn nằm yên giấc ngàn thu



Con đường vẫn đi hun hút bụi mù



Vẫn khói lửa



đêm ngày nhức nhối



Còn xung quanh đất cũng toàn lửa khói



Không còn là đất quê ta



Ơi những nẻo đường xa...



Chỉ có sương mù và bụi bậm,



Có giá rét và lo âu cháy bỏng



Với thảo nguyên cỏ rậm chân trời.



Tiếng thông reo đầy nơi



Mặt trời lên rạng rỡ



Trên thềm nhà ta đó



Mẹ ngóng chờ con trai



Hun hút vô biên các nẻo đường dài



Bát ngát mênh mông



thảo nguyên đồng nội.



Những đôi mắt yêu thương sớm tối



Vẫn lần tìm chúng ta. Ơi những nẻo đường xa...



Chỉ có sương mù và bụi bậm,



Có giá rét và lo âu cháy bỏng



Với thảo nguyên cỏ rậm chân trời.



Gió ngàn hay tuyết rơi



Bạn ơi ta nhớ lấy



Và những con đường ấy



Có làm sao ta quên.

[Lê Đức Mẫn]

АРИОЗО МАТЕРИ
Р. Рублев

Все люди спят, но мать не спит сейчас
И не смыкает мать усталых глаз.
Была война, был сын убит в бою,
Прикрыл он сердцем Родину свою.

Пред ним открыто было сто дорог,
Он быть ученым мог,
Он стать поэтом мог.
А ночь темна,
Но верит мать и ждет – расдастся в дверь стук,
И сын вернется вдруг!

Все люди спят, но мать не спит сейчас,
И льется из устальных глаз,
И много дней и много лет
Она все сына ждет, а сына нет.
LỜI MẸ
R. Rubliov Lê Đức Mẫn dịch

Mọi người ngủ rồi, mẹ có ngủ đâu
Mẹ không chợp đôi mắt già mỏi mệt
Con trai mẹ giữa trận tiền đã chết
Đem trái tim mình che chở quê hương.

Con mẹ lẽ ra có trăm con đường
Để tiến lên thành nhà thơ, bác học.
Đêm đã xuống, mẹ vẫn chờ thao thức
Ai gõ cửa nhà mình, con mẹ có về chăng.

Mọi người ngủ rồi, mẹ vẫn thức chong chong,
Lệ vẫn rơi, đôi mắt già mỏi mệt,
Ngày cứ trôi, năm tháng rồi cứ hết,
Mẹ vẫn chờ, con mẹ chết, còn đâu!

[Triệu Thị Lan]

Em chào thầy! Thầy tìm được nhiều bài thơ hay quá ạ!

[buixuanphuong09]

Tiếng Tây, tiếng Tầu, tiếng Nga ... tôi đều mù tịt, nhưng tôi yêu nước Nga của Lê Nin, yêu thích những vần thơ dịch tiếng Nga. Hôm nay được đọc những bài thơ dịch của bác LĐM thấy thú vị quá. Cảm ơn bác.

BXP

[VỀ MIỀN TRUNG]

ĐOẢN CA TÌNH MẸ

Mọi người ngủ rồi, Mẹ vẫn thức trong đêm
Nét mỏi mệt in hằn trên khóe mắt
Cuộc chiến đi qua, con Mẹ giờ đã mất
Trái tim hồng tô nét đẹp quê hương

Ôi tương lai mở rộng cả trăm đường
Chàng trai ấy có thể là nhà thơ, bác học
Cánh cửa kia chờ âm thanh khua khốc
Con trai Mẹ trở về nguyên vẹn như xưa

Mọi người yên giấc, Mẹ vẫn thức canh khuya
Những giọt lệ chắt ra từ đôi mắt mệt mỏi
Hè trôi qua rồi những đông vời vợi
Mẹ vẫn chờ trông con Mẹ trở về…

Việt Thủy – былстуде́нтом ру́сского языка́ 1989

[Lính thủy]

Tôi đã vào đọc.
Cảm ơn