+ Trả lời chủ đề
Hiện kết quả từ 1 tới 7 của 7

Chủ đề: Hò, vè, lý....

  1. #1
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts

    Hò, vè, lý....

    HÒ, VÈ, LÝ....



    Vè là một bài văn kể một chuyện đặc biệt xảy ra và ngụ ý khen chê . Bài văn làm theo thể thơ bốn chữ năm chữ lục bát, hay song thất lục bát hoặc các thể thơ biến thể. Hát những câu vè thường lấy giọng đọc lên, không chỉ đệm trên, đệm giữa, hay đệm dưới như các lối hát dân ca khác, nhưng dựa trên nhịp 2/4 Ở miền Nam, những câu vè về trái cây, các loại cá, các thứ bánh, vv... ngồi lối vè kể chuyện. Các câu vè thường bắt đầu bằng sáu chữ: Nghe vẻ nghe ve Nghe vè...


    [

    Hò từ chữ HÔ mà ra, có nghĩa là làm cho giọng mình mạnh hơn. Do đó, Hò thường đi đôi với việc làm nặng như kéo gỗ, chèo thuyền, đập đá. Trong lúc làm việc nặng nhọc , để quên cái mệt thể xác, ngươì dân quê thường dùng những câu hát để giải khuây . Mỗi việc làm đều có bài hát riêng, phù hợp với công việc làm. Nhưng tất cả các bài hát làm việc đều không có nhạc khí đệm theo . Nhưng hò cũng có thể hát lúc nghỉ ngơi, lúc hội hè, lúc đám tang như hò đưa linh, và có khi dính liền với một vùng nào đó như hò Nghệ An, hò Thanh Hóa, hò Sông Mã, hò Đồng Tháp...




    Miền Nam có rất nhiều điệu hò và lý. Những bài nào không thuộc vào hò thì là lý. Có nhiều điệu Lý. Lý là những điệu hát dân gian từ vùng Bình Trị Thiên vào tới miền Nam, vùng đồng bằng sông Cửu Long. Hơn 200 bài Lý đã được thu thập ở miền Nam. Nhạc điệu dựa trên thang âm ngũ cung miền Nam (do-mi-fa-sol-lađo, dây oán) thêm vào những tiếng luyến láy, tiếng đệm làm cho làn điệu thêm phong phú, và tiết tấu thường là nhịp đôi (2/4 hay 4/4). Người dân miền Nam đặt tên cho các điệu lý dựa trên tên thú vật (Lý con mèo, Lý khỉ đột, Lý con nhái, Lý con cua, Lý con sáo, Lý con quạ, Lý con nhạn, Lý con kiến, Lý con thằn lằn, Lý chim khuyên, Lý con trâu, Lý con cúm núm, Lý chuồn chuồn, Lý ngựa ô, Lý quạ kêu, vv...), tên cây cỏ (Lý bông sen, Lý bông lựu, Lý cây khế, Lý bắp non, Lý bụi chuối, Lý lựu lê, Lý cây chanh, Lý mù u) , tên các món ăn (Lý bánh ít, Lý bánh canh, Lý dĩa bánh bò, Lý ăn giỗ, Lý bánh tráng - có lẽ người miền Nam thích ăn uống), hay tên phong cảnh (Lý cảnh chùa, Lý quán rượu)...
    (sưu tầm)

  2. 3 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


  3. #2
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts
    Vè Cái Chợ

    Nghe vẻ nghe ve
    Nghe vè cái chợ
    Sớm mơi xách rổ
    Đi giáp 1 vòng...
    Hàng hoá mênh mông
    Kêu là cái chợ Lớn
    Thiên hạ phát ớn
    Là cái chợ Bình Đông
    Ấm bụng no lòng
    Kêu bằng chợ Gạo
    Thiệt là huyên náo
    Là cái chợ Bến Thành
    Xúm nhau giựt giành
    Là chợ Bến Tranh
    Ăn ở hiền lành
    Đi chợ Thủ Đức
    Tối mò như mực
    Là cái chợ Gò Đen
    Cẳng bước không quen
    Kêu bằng chợ Gò Vấp
    Chẳng lo đèn tắt
    Đi chợ Gò Dầu
    Sợ má đợi lâu
    Đi chợ Bà Quẹo
    Không trì cũng kéo
    Là cái chợ Bến Tre
    Chợ mà vắng hoe
    Kêu bằng Chợ Đuổi
    Ăn mặn như muối
    Là cái chợ Cầu Kho
    Nấu nướng khỏi lo
    Là chợ Xóm Củi
    Coi chừng lửa khói
    Là cái chợ Lái Thiêu
    Vắng mà thì nó kêu
    Là chợ Bến Nghé
    Ai mà đau khổ
    Đi chợ Cầu Duyên
    Gục xuống gục lên
    Kêu bằng cái chợ ế
    Đạp nhằm quỵ té
    Là chợ Cần Chông
    Rượt chạy lòng vòng
    Là cái chợ chồm hổm
    Làm ăn mà yên ổn
    Là chợ Biên Hòa
    Hay hát dân ca
    Là chợ Phước Lý
    Toàn là thi sĩ
    Là cái chợ Cần Thơ
    Nó cắn ơ hờ
    Là cái chợ Rạch Kiến
    Vừa nói vừa nghiến
    Là chợ Cái Răng
    Ăn uống lăng xăng
    Không đâu bằng chợ Quán
    Người ưa bàn tán
    Thì ra chợ Bùng Binh
    Không dính trong mình
    Kêu chợ Cần Giuộc
    Muốn gặp Trời Phật
    Thì đi chợ Long Qua
    Phơi lúa mau khô
    Thì đi chợ Đệm
    Rờ êm như nệm
    Là cái chợ Sài Gòn
    Đàn bà chết chồng
    Thì xuống chợ Rạch Giá
    Không ăn thịt cá
    Thì ra chợ Hà Tiên
    Cho người tới biên
    Thì là chợ Bến Thuế
    Tướng,sĩ, xe, pháo
    Là cái chợ Bàn Cờ
    Vợ bỏ bơ vơ
    Là chợ Cầu Ông Lãnh
    Người nào cũng bảnh
    Là chợ cá Quỳnh
    Khỏi lo bần cùng
    Là chợ Phú Quới
    Chưa đi mà tới
    Là chợ Cà Mau
    Chẳng được ngọt ngào
    Là chợ Đà Lạt
    Ngứa gãi xột xoạt
    Là chợ Hóc Môn
    Nghe kêu hết hồn
    Là chợ Trà Cú
    Xe chạy ngấc ngư
    Là chợ Gò Công
    Đi giáp một vòng
    Cũng chưa hết chợ
    Thiệt là đáng sợ
    Là cái chợ trời...
    (st)

  4. 3 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


  5. #3
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts

    Vè rau

    Nghe vẻ nghe ve
    nghe vè các rau.
    Thứ ở hỗn hào,
    Là rau ngành ngạnh.
    Trong lòng không chánh,
    Vốn thiệt rau lang.
    Đất ruộng bò ngang,
    Là rau muống biển.
    Quan đòi thầy kiện
    Bình bát nấu canh.
    Ăn hơi tanh tanh,
    Là rau dấp cá.
    Có cha có mẹ,
    Rau má mọc bờ.
    Thò tay sợ dơ,
    Nó là rau nhớt.
    Rau cay như ớt,
    Vốn thiệt rau răm.
    Sống trước ngàn năm,
    Là rau vạn thọ.
    Tánh hay sợ nợ,
    Vốn thiệt rau co.
    Làng hiếp chẳng cho,
    Nó là rau húng.
    Lên chùa mà cúng,
    Vốn thiệt hành hương.
    Giục ngựa buông cương,
    Là rau mã đề...
    (st)

  6. 3 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


  7. #4
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts

    VÈ CON TRAI

    Ve vẻ vè ve
    Nghe vè có ... mụn
    Mụn bọc mụn cám
    Đua nhau tranh tài
    Thương lắm anh hai
    Suốt ngày phải nặn.
    Ve vẻ vè ve
    Nghe vè chàng ngốc
    Lốc cốc theo đuôi
    Giả làm người lớn
    Đi đường lạng lách
    Sớm chầu diêm vương
    Ve vẻ vè ve
    Nghe vè phát ớn (fashion)
    Giống cái gã điên
    Dancing - làm mốt
    Đầu tóc Đại Hàn
    Y chang tổ quạ
    Ve vẻ vè ve
    Nghe vè chàng khóc
    Hu hu mít ướt
    Tội nghiệp quá chừng
    Chàng rống một hơi
    Cả làng chạy trốn
    Ôi chao con trai
    Thiệt là khủng khiếp .
    (st)

  8. 3 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


  9. #5
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts

    Thơ Vè nói ngược - dân gian (Tuyển tập)

    Bước sang tháng sáu giá chân
    Tháng chạp nằm trần bức đổ mồ hôi
    Con chuột kéo cày lồi lồi
    Con trâu bốc gạo vào ngồi trong nong
    Vườn rộng thì thả rau rong
    Ao sâu giữa đồng, vãi cải làm dưa
    Đàn bò đi tắm đến trưa
    Một đàn con vịt đi bừa ruộng nương
    Voi kia nằm ở gậm giường
    Cóc kia đánh giặc bốn phương nhọc nhằn
    Chuồn chuồn thấy cám liền ăn
    Lợn kia thấy cám nhọc nhằn bay qua
    Bao giờ cho đến tháng ba
    Ếch cắn cổ rắn tha ra ngoài đồng
    Hùm nằm cho lợn liếm lông
    Một chục quả hồng nuốt lão tám mươi
    Nắm xôi nuốt trẻ lên mười
    Con gà, nậm rượu nuốt người lao đao
    Lươn nằm cho trúm bò vào
    Một đàn cào cào đuổi bắt cá rô
    Thóc giống đuổi chuột trong bồ
    Một trăm lá mạ đuổi vồ con trâu
    Chim chích cắn cổ diều hâu
    Gà con tha quạ biết đâu mà tìm
    Gà con đuổi đánh diều hâu
    Chim ry đuổi đánh vỡ đầu bồ nông
    Thóc gạo đuổi chuột trong bồ
    Đòng đong cân cấn đuổi cò ngoài ao
    Nghe vẻ nghe ve
    Nghe vè nói ngược
    Ngựa đua dưới nước
    Tàu chạy trên bờ
    Lên núi đặt lờ
    Xuống sông đốncủi
    Gà cồ hay ủi
    Heo nái hay bươi
    Nước kém ba mươi
    Mồng mười nước nhảy
    Ghe nổi thì đẩy
    Ghe cạn thì chèo
    Mấy chú nhà nghèo
    Cho vay bạc nợ
    Nhà giàu nhà có
    Thiếu trước hụt sau
    Đòn xóc bổ cau
    Dao bầu cắt lúa
    May quần bằng búa
    Bửa củi bằng kim
    Ve vẻ vè ve
    Cái vè nói ngược
    Non cao đầy nước
    Đáy biển đầy cây
    Dưới đất lắm mây
    Trên trời lắm cỏ
    Người thì có mỏ
    Chim thì có mồm
    Thẳng như lưng tôm
    Cong như cán cuốc
    Thơm nhất là ruốc
    Hôi nhất là hương
    Đặc như ống bương
    Rỗng như ruột gỗ
    Chó thì hay mổ
    Gà hay liếm la
    Xù xì quả cà
    Trơn như quả mít
    Meo meo là vịt
    Quạc quạc là mèo
    Trâu thì hay trèo
    Sóc thì lội nước
    Rắn thì hay bước
    Voi thì hay bò
    Ngắn như cổ cò
    Dài như cổ vịt
    Đỏ như quả quýt
    Vàng như quả hồng
    Cao tồng ngồng như chim tu hú
    Lùn lụ khụ như chim bồ nông
    Hay chạy lon ton là gà mới nở
    Cái mặt hay đỏ là con gà mào
    Hay bơi dưới ao mẹ con nhà vịt
    Hay la hay hét là con bồ chao
    Hay bay hay nhào mẹ con bói cá

    Tiếng con chim ri
    Gọi dì gọi cậu
    Tiếng con sáo sậu
    Gọi cậu gọi cô
    Tiếng con cồ cồ
    Gọi cô gọi chú
    Tiếng con tu hú
    Gọi chú gọi dì
    Mau mau tỉnh dậy
    Mà đi ra đồng
    Bới đất tìm chim
    Sư chùa gian ác
    Què đi công tác
    Lác lái máy bay
    Cụt tay đào hầm
    Thằng câm gọi điện
    Chị điếc nghe đài
    Ông móm nhai xương
    Bà mù đọc báo
    Mùa hè chết cóng
    Nước nóng đóng băng
    Tìm chim dưới nước
    Ban phước cho cha
    Rùa chạy lăng xăng
    Thỏ bò nhúc nhích
    Model phục phịch
    Bà chửa có eo
    Heo thích leo trèo
    Mèo thương chuột lắm!
    Giữa đêm có nắng
    Trưa trời đầy sao
    Yêu thì mày-tao
    Ghét thì ấy-tớ
    Vua làm thằng ở
    Thị Nở hoa khôi
    Thợ xây thì phá
    Cá nhảy bằng chân
    Vạn lý thì gần
    Nhà bên xa cách
    Chuông kêu tí tách
    Vải rách ầm trời
    Ve vẻ vè ve
    Nghe vè nói ngược
    Cái lược quyét nhà
    Chổi bà chải tóc
    Cụ già đi học
    Cháu bé ngồi nhà
    Gà mẹ đẻ con
    Lợn sề ấp trứng
    Em bé cao hứng
    Hát ca cải lương
    Nghệ sỹ thân thương
    Khóc đòi ty mẹ
    Củ hành củ hẹ
    To bằng bình vôi
    Quả mít chín rồi
    Bé bằng hạt bưởi
    Tất ta tất tưởi
    Khen là ung dung
    Ăn nói lung tunng
    Khen là điềm đạm
    Mưa nhiều bị hạn
    Nắng cháy đầm lầy
    Bong bóng thì chìm
    Gỗ lim thì nổi
    Đào ao bằng chổi
    Quét nhà bằng mai
    Hòn đá dẻo dai
    Cục xôi rắn chắc
    Gan lợn thì đắng
    Bồ hòn thì bùi
    Hương hoa thì hôi
    Nhất thơm thì cú
    Đàn ông to vú
    Đàn bà rậm râu
    Hay sủa thì trâu
    Hay cày thì chó
    Người thì có mỏ
    Chim thì có mồm
    Thẳng như lưng tôm
    Cong như cán cuốc
    Thơm nhất là ruốc
    Hôi nhất là hương
    Đặc như ống bương
    Rỗng như ruột gỗ
    Chó thì hay mổ
    Gà thì liếm la
    Xù xì quả cà
    Nhẵn như quả mít
    Meo meo là vịt
    Quạc quạc là mèo
    Trâu thì hay trèo
    Sóc thì lội nước
    Rắn thì hay bước
    Voi thì hay bò
    Ngắn như cổ cò
    Dài như cổ vịt
    Đỏ như quả quýt
    Vàng như quả hồng
    Nghe vẻ nghe ve, nghe vè nói ngược
    Voi tượng đi dưới nước thuyền bè đi trên bờ
    Trên núi đặt lờ, dưới sông bửa củi
    Gà cồ hay ủi, heo nái hay bươi
    Mùng mười nước chảy, ghe nhẹ thì đẩy
    ghe nặng thì chèo
    Bớ chú nhà nghèo, cho vay bạc nợ
    Có chú nhà rách, cầm vách bửa cau
    Tiêm trầu bằng bột, gói bánh bằng voi
    Giả gạo bằng nồi, nấu cơm bằng cối
    Bữa rằm trời tối, mùng 1 sáng trăng
    Con nít rụng răng, bà già mới mọc

  10. 3 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


  11. #6
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts
    VÈ BÔNG HOA

    Tháng giêng nắng lắm,
    Nước biển mặn mòi.
    Vác mai đi xoi,
    Là bông hoa giếng.
    Hay bay hay liệng,
    Là hoa chim chim.
    Xuống biển mà chìm,
    Là bông hoa đá.
    Bầu bạn cùng cá,
    Là đá san hô.
    Hỏi Hán qua Hồ,
    Là bông hoa sứ.
    Gìn lòng nắm giữ,
    Là hoa từ bi.
    Ăn ở theo thì,
    Là hoa bầu ngọt.
    Thương ai chua xót,
    Là hoa sầu đâu.
    Có sông không cầu,
    Là hoa nàng cách.
    Đi mà đụng vách,
    Là hoa mù u.
    Cạo đầu đi tu,
    Là bông hoa bụt.
    Khói lên nghi ngút,
    Là hoa hắc hương.
    Nước chảy dầm đường,
    Là hoa mồng tơi.
    Rủ nhau đi cưới,
    Là hoa bông dâu.
    Nước chảy rạch sâu,
    Là hoa muống biển.
    Rủ nhau đi kiện,
    Là hoa mít nài.
    Gái mà theo trai,
    Là hoa phát nhũ.
    Đêm nằm không ngủ,
    Là hoa nở ngày.
    Ban chẳng lìa cành,
    Là bông hoa cúc.
    Nhập giang tuỳ khúc,
    Là bông hoa chìu.
    Ở mà lo nghèo,
    Là hoa đu đủ.
    Đi theo cậu chủ,
    Là hoa mầng quân.
    Đánh bạc cố quần,
    Là bông hoa ngỗ.
    Ngồi mà choán chỗ,
    Là hoa dành dành.
    Giận chẳng đua tranh,
    Là bông hoa ngải.
    Bắt đi tha lại,
    Là hoa phù dung.
    Ăn ở theo đường,
    Là bông hoa thị.
    Theo mẹ bán bí,
    Là hoa hanh hao.

    ST

  12. 2 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


  13. #7
    Avatar của thylan
    Điều Hành Viên Chính
    Hiện Đang :    thylan đang ẩn
    Tham gia ngày : May 2011

    Bài gửi : 4.479
    Thanks
    52.347
    Thanked 29.668 Times in 4.450 Posts
    VÈ TRÁI CÂY

    Thứ nhất đầu đàn
    Là trái đu đủ
    Xẻ ra dính mủ
    Là trái mít ướt
    Cái đầu xương xước
    Giống nó trái thơm
    Cái đầu chôm bôm
    Là trái bắp nấu
    Rủ nhau làm xấu
    Là cà dái dê
    Giống nó gãi mê
    Là trái mắt mèo
    Khoanh tay lo nghèo
    Là trái bần ổi
    Qua sông không lội
    Là trái mãng cầu
    Trong ruột sầu âu
    Ấy là trái cách
    Trong bụng ọc ạch
    Là trái dừa sim
    Để lâu thâm kim
    Là trái chuối sứ
    Tòng tam, tụ tứ
    Là trái dưa gan
    Ở đất Miên, Man
    Là trái bí rợ
    Mẹ sai đi chợ
    Ấy thiệt trái dâu
    Giống ở ao sâu
    Là trái bông súng ?
    Trái phải nên cúng
    Là trái bồ đề
    Mẹ kêu không về
    Ngồi đâu trái trú
    Cái đầu xù xụ
    Là trái dà hôi
    Gỡ vỏ mà coi
    Là trái mướp xác
    Người ta chà xát
    Vốn thiệt trái chanh
    Nhỏ muốn là anh
    Là điều lộn hột
    Bất tử không lột
    Là trái chối tiêu...

    ST
    Lần sửa cuối bởi HỒNG THOẠI; 14-07-2019 lúc 07:03 PM

  14. 5 Thành viên dưới đây cảm ơn thylan vì bài viết hữu ích này


+ Trả lời chủ đề

Quyền viết bài

  • Bạn không thể gửi chủ đề mới
  • Bạn không thể gửi trả lời
  • Bạn không thể gửi file đính kèm
  • Bạn không thể sửa bài viết của mình