HOA GIEO TỨ TUYỆT

[buixuanphuong09]

563- LAN NHỆN TRUNG

Cánh vàng vạch đỏ sắc hoa tươi
Mộc mạc tình em cống hiến đời
Đón Tết mừng Xuân chào én lại
Tưng bừng lễ hội trải muôn nơi.

BXP 11.11.2017

1- Vũ nữ, Bọ cạp tía, Lan nhện trung, Lan bọ cạp, Tri thù - Arachnis annamensisCây phụ sinh

Mô tả: Phong lan, thân dài 50 cm-1,5 m, lá cứng dài 30-40 cm. Chùm hoa dài 50-60 cm, hoa 15-20 chiếc, ngang to 4-5 cm nở vào mùa Xuân.
Nơi mọc: Lâm Đồng, Đà Lạt. (cánh hoa đỏ vạch vàng)

[buixuanphuong09]

53- Chi Lan đất Goodyera
Trên thế giới có khoảng 40 loài, Việt Nam có 9 loài:

564- LAN ĐẤT HAI HOA

Tím nhạt đài hoa gió họa đàn
Môi màu nâu nhạt gửi tình Lan
Mưa Xuân lất phất vươn mình dậy
Tỏa sắc phô hương giữa núi ngàn.

BXP 11.11.2017

1- Goodyera biflora Lan đất

Mô tả:Lan đất hay sống trên các lớp thảm mục trên đá, mọc thành từng đám lớn, thân cao đến 7cm, lá hình tim , kích thước 4 x6cm. Hoa mọc ở đỉnh, từ 1 – 2 hoa, cuống hoa cao 2cm. Hoa nhỏ, màu tím nhạt, cánh môi màu trắng và có viền ở giữa màu nâu nhạt. Hoa nở vào mùa Xuân..
Nơi mọc: Quảng Ninh, Hà Nam Ninh.

[buixuanphuong09]

565- LAN GẤM ĐẤT CAO

Bản thuôn nhọn đỉnh lá vươn dài
Sắc trắng phơi mình dưới nắng mai
Lất phất màn Xuân bừng tỉnh mộng
Ba Miền vững trụ gửi tình ai

BXP 10.11.2017

Lan gấm đất caoGoodyera procera Lan đất

Mô tả: Loài lan đất, cao đến 50cm, mọc thẳng, mang lá từ gốc đến giữa thân. Lá thuôn rộng, nhọn ở đỉnh, dài 8 - 10cm, cuống lá dài 6cm có bẹ gốc. Cụm hoa dạng bông hẹp, cao 10 - 15cm. Hoa nhỏ màu trắng xếp sát nhau. Cánh môi chia 3 thùy không rõ, có lông ở mặt trong, u lồi ở gốc, nở vào đầu mùa Xuân.
Nơi mọc: Khắp Bắc, Trung, Nam của Việt Nam.

[buixuanphuong09]

54- Chi Lan đại Sunipia
Trên thế giới có 24 loài, Việt Nam có 7 loài:

566- LAN ĐẠI BAO HOA ĐEN

Vươn cụm hoa dài sắc tím đen
Cựa vàng trắng đục ủ niềm tin
Mưa Xuân thức dậy còn ngai ngái
Đất Việt vùng hoang mãi trụ bền.

BXP 12.11.2017

T2.9- Lan đại bao hoa đen - Sunipia nigricans

Mô tả: Lan phụ sinh, củ giả dạng trứng nhỏ bé, cao 1,5cm xếp sát nhau, lá thuôn hẹp, dài 4 - 10cm, rộng 1cm, đỉnh nhọn, gốc thuôn có cuống dài 1cm, cụm hoa khá dài, màu tím đen kể cả cánh môi, cựa có màu vàng nhạt hay trắng đục. Hoa nở vào mùa Xuân, có mùi hôi khó chịu.
Nơi mọc: Đây là loài lan mới được các nhà nghiên cứu về hoa lan phát hiện tháng 12 năm 2007 ở vùng Phong Thổ - Lai Châu và Ngọc Linh. Đây là loài hoa lan rất hiếm trong thiên nhiên hoang dã Việt Nam.

[buixuanphuong09]

567- LAN ĐẠI BAO TRUNG

Thuôn dài lá hẹp trắng màu hoa
Vạch đỏ khôn che sắc nuột nà
Dưới nắng Thu vàng bung sức nở
Đem tình sơn nữ gửi bao la.

BXP 12.11.2017

T2.10- Lan đại bao trung - Sunipia annamensis

Mô tả:Lan sống phụ sinh, thân rễ dài, củ giả thuôn tròn, cao 1,5cm, rộng 1cm, đỉnh mang 1 lá. Lá thuôn, hẹp, dài 7 - 8cm, rộng 1,2 - 1,5cm. Cụm hoa thẳng, mọc từ gốc củ giả, cao 10 - 25cm. Hoa nhỏ màu trắng có vạch đỏ. Cánh môi hình bầu dục tù, màu vàng tươi, nở vào mùa Thu.
Nơi mọc: Sa Thầy, Kontum (Phan kế Lộc tim thấy vào năm 1999-2000).

[buixuanphuong09]

55- Chi Lan đất Geodorum
Trên thế giới có 10 loài, Việt Nam có 6 loài:

568- LAN ĐẤT HOA DÀY

Ủ mùa hồng-cốm đón Xuân sang
Đỉnh tím thùy môi ở giữa vàng
Quảng Trị … Sơn La duyên trụ vững
Giữa rừng hoang vắng vẫn đoan trang.

BXP 12.11.2017

T2.17- Lan đất hoa dày - Geodorum densiflorum

Mô tả: Loài lan đất củ tròn, thân cao 30 - 50cm, nhẵn, đỉnh có 3 lá, không đều nhau. Lá ở gốc nhỏ, dài 4 - 5cm, lá trên dài 20 - 25cm, hình giáo nhọn, có 3 - 5 gân và cuống dài. Cụm hoa mọc cạnh thân, dài đến 30cm có nhiều hoa màu hồng hay trắng, dài 1cm. Cánh môi thuôn hẹp ở đỉnh màu tím ở giữa màu vàng và có 2 vạch cao, hoa nở vào Thu cho tới mùa Xuân.
Nơi mọc: Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Quảng Trị, Đà Nẵng, Phước Thành.

[buixuanphuong09]

569- LAN ĐẤT NAM BỘ

Lan đất phương Nam đã dạn đày
Đỉnh vàng gốc đỏ nụ môi say
Mặc trời giá lạnh … mừng Xuân-Tết
Giữ trọn niềm tin cõi thế này.

BXP 12.11.2017

T2.18- Lan đất nam bộ - Geodorum cochinchinense

Mô tả: Loài lan đất, củ dài 15cm gốc có bẹ và 2 lá, lá dạng bầu dục thuôn, dài 8 - 25cm, rộng 3 - 9cm, không cuống. Cụm hoa thẳng, dài 5 - 15cm, có bẹ ở gốc. Hoa 8 - 15 chiếc tập trung ở đỉnh nơi cuống chung cong lại. Hoa lớn 2,5cm, màu trắng cánh môi có đốm vàng ở đỉnh và gốc màu đỏ tía. Cột nhị nhụy màu đỏ tía, nở vào cuối Đông.
Nơi mọc: Ba Vì, Tam Đảo, Cát Bà, Cát Hải, Huế, Tây Nguyên.

[buixuanphuong09]

56- Chi Lan ba góc Trias
Trên thế giới có 13 loài, Việt Nam có 3 loài:

570-LAN BA GÓC ĐĨA

Cánh đài nâu đỏ sắc hoa tươi
Nhị nhụy au vàng tím lịm môi
Xuân Hạ tưng bừng khoe vẻ thắm
Lộc ninh, Sông Bé trụ duyên đời.
BXP 12.11.2017

T2.21- Lan ba góc đĩa - Trias disciflora Cây phụ sinh

Mô Tả:Lan sống phụ sinh, củ giả trái xoan đều, đỉnh có một lá. Lá thuôn đều, dài trên 10cm, rộng 2, 5cm. Hoa mọc từ gốc củ giả màu vàng lục nhạt, có nhiều đốm nhỏ màu đỏ nâu dọc theo mép cánh hoa. Cánh môi thuôn dài, cột nhị nhụy màu vàng tươi, nở vào mùa Xuân-Hạ.
Nơi mọc: Lộc ninh, Sông Bé, Tây Nguyên.

[buixuanphuong09]

Đôi dòng tâm sự

Sự đam mê cây cỏ của tôi không có điểm dừng. Ở Sưu tập hoa, sưu tập là chính nên nặng về mô tả, thơ chỉ là phần bổ trợ, tính thơ được đến đâu thì được, nhưng ở trang này, thơ Tứ tuyệt là chính, nó phải mang tính trữ tình, lại phải gò trong kỹ năng ĐL, hoa là chủ đề sáng tác thơ, nó phải song hành cả hai mặt HOA-THƠ. Tôi đã làm 570 bài thơ tứ tuyệt về hoa, và sẽ còn tiếp tục cho tới khi tôi trở về cát bụi. Vốn từ ít ỏi, làm nhiều thơ như thế tránh sao khỏi sự trùng lặp nhàm chán. Thôi thì bạn đọc nhận lấy phần hoa mà chấm chước cho phần thơ.
Tôi đã sưu tầm nhiều loài Lan rừng VN, cả những cây lan làm thuốc, giờ tôi muốn vươn ra hệ sinh thái toàn cầu, tìm những loài Lan đẹp lạ trên thế giới, vì không có ở Việt Nam nên không có tên Việt, tôi đành lấy tên khoa học, dựa âm gọi chệch đi thành tên.
Cũng đã mò mẫm tìm được một số tư liệu, bây giờ cái khó nhất là làm được thơ, có thơ mới sưu tập được.
Mở đầu xin giới thiệu chi Lan Dạ xoa.

Chi Lan Dạ xoa Dracula
Loài lan này gồm khoảng hơn 100 loài, sinh sống chủ yếu ở khu vực Trung Mỹ. Sở dĩ, nó được gọi là lan mặt quỷ hay lan dạ xoa bởi vì những bông hoa của nó mọc đầy lông lá, có mắt, có mũi, có râu dài như quỷ, đặc biệt loài lan này không có thân, chỉ có những chiếc lá mọc sát nhau, hoa thường nở một bông, sau đó nở liên tiếp nhiều bông khác. Vòi hoa không phân nhánh, có một hoa nhưng thường có nhiều hơn thế, vòi hoa rủ, nhưng trong trường hợp vòi hoa đứng thẳng thì hoa cũng rủ xuống. Lá đài sau hình trứng, thường có cái đuôi dài, một phần lá đài sau dính liền ở chân tạo thành mặt phẳng hoặc tạo thành hình cái cốc (ly). Cánh hoa nhỏ, môi dầy, phân thành một cái móng (hypochile), tạo thành một cái bản lề ở chân trụ hoa và một phiến (epichile) uốn cong như lòng chảo. Trụ hoa ngắn và cứng. Hoa chủ yếu có màu tím, nâu đen, vàng, chúng được chia thành khá nhiều loại.
Hầu hết các loài gần như giống nhau về tính chất thực vật, sự khác nhau chỉ về kích thước to nhỏ thôi. (nguồn Internet)

[buixuanphuong09]

571-DẠ XOA AMALI

Mắt, mũi, răng, mồm, có cả lông
Phong lan mặt khỉ đẹp vô cùng
Đông-Xuân nở rộ khoe màu thắm
Tiếng dạ xoa này có tủi không?

BXP 13.11.2017

1- Lan Dạ xoa Amali Dracula amaliae

Dracula amaliae dò hoa dài 8-10 cm, hoa nở chiếc một to 10 cm, liên tiếp 2-3 hoa nở vào mùa Đông-Xuân.