HOA GIEO TỨ TUYỆT

[buixuanphuong09]

543- LAN VÂN ĐA LƯỠI TÍM

Vân đa lưỡi tím nở lâu tàn
Chùm ngắn xanh màu đẹp sắc Lan
Khác bạn ”Sơn la” môi chẳng chẻ
Thuận Châu quê mẹ vững non ngàn.

BXP 7.11.2017

T9.35-Vân đa lưỡi tímVanda alpina

Mô tả:Cây phụ sinh, thân cao khoảng 25-35 cm, lá dài 15-20 cm, chùm hoa ngắn 8-10 cm. Hoa 2-4 chiếc to 3-5 cm, cánh hoa màu xanh, dầy và cứng lâu tàn. Cánh môi bên trong màu tím đậm và có các sọc màu tím không đều, phía dưới hình tim và không chẻ đôi như loài lan vân đa sơn la Vanda cristata.
Nơi mọc: Thuận Châu, Sơn La.

[buixuanphuong09]

46- ChiLan cuốn chiếu Spiranthes
Trên thế giới có 50 loài, Việt Nam có 1 loài:

544- LAN CUỐN CHIẾU

Cánh hồng ấp ủ vạn niềm mơ
Môi trắng – tình em lụt bến bờ
Nở rộ Xuân-Thu … làm nghĩa cả
“Lương y từ mẫu” chẳng lu mờ.

BXP 7.11.2017

L.6 . Lan cuốn chiếu, Bàn long sâm - Spiranthes sinensis

Mô tả:Ðịa lan cao 20-45cm, có rễ phủ thành củ, mập, mọc thành chùm. Lá có phiến hẹp dài, dày dày. Dò hoa lên thẳng cao 25-30 cm, hoa 20-30 chiếc to 4 mm, có lông, mọc theo hình xoáy trôn ốc, hoa màu trắng hồng hay đỏ, lá đài giữa dính với cánh hoa bên thành một phiến 3 thuỳ, môi hình vĩ cầm, gốc có 2 mụn, nở vào mùa Xuân đến mùa Thu.
Nơi mọc: Sin hồ, Lai Châu, Quản Bạ, Hà Giang, Quảng Ninh và khắp Bắc, Trung, Nam của Việt Nam.
Công dụng: Ðược dùng làm thuốc bổ dưỡng cơ thể và dùng trị 1. Lao, ho, thổ huyết, viêm amygdal, viêm hầu họng; 2. Gầy yếu, suy nhược thần kinh; 3. Sốt mùa hè ở trẻ em. Dùng 10-15g dạng thuốc sắc. Dùng ngoài giã cây tươi đắp trị rắn độc cắn, viêm mủ da, bỏng lửa, sang độc không rõ nguyên nhân. Nhân dân dùng chữa bệnh kém ăn, miệng chảy nước dãi.

[buixuanphuong09]

47- Chi Lan củ chén Thecostele
Trên thế giới chỉ có 1 loài, có mọc tại Việt nam.

545- LAN CỦ CHÉN

Cánh nhiều bớt tím dáng đoan trang
Cán mảnh, dày hoa sắc nhạt vàng
Xuân nở, mau tàn … luôn tiếp tục
Dùng làm bả chuột … tiếng rên vang.

BXP 7.11.2017

B.19 . Bả chuột, Lan củ chén, Bào trục cánh - Thecostele alata .

Mô tả:Lan biểu sinh, có rễ dạng sợi, đường kính 5mm. Các hành giả dài 4-5cm, dày 2-3cm, có góc rãnh, bao bởi các sợi do các lá bẹ bị rách. Lá thuôn dài 15-25cm, rộng 3,5-4,5cm, thon hẹp thành cuống dài 2-4cm. Cán hoa mảnh, dài 14-40cm mang nhiều hoa ở nửa trên. Hoa nhỏ màu vàng nhạt tươi hay đậm có bớt tím, đường kính 15mm với cuống hoa dài 6-10mm. Cánh môi dạng ống màu tím, hai thuỳ bên cạnh hẹp, cong; cột nhị nhuỵ có cánh ở hai bên, mau tàn nhưng nở liên tục vào suốt mùa Xuân.
Nơi mọc: Phú Lộc, Bạch Mã, Thừa Thiên, Lộc Ninh, Sông Bé.
Công dụng:dùng để làm bả diệt chuột.

[buixuanphuong09]

48- Chi Tropidia
Trên thế giới có chừng 8 loài, Việt Nam có 2 loài:

546- LAN ĐẤT BÔNG NGẮN

Ðịa lan bông ngắn lá thon dài
Lục nhạt phơi màu dưới nắng mai
Đón gió heo về bung sức nở
Liệt dương, cảm gió … chớ u hoài.

BXP 8.11.2017
L.7 . Lan đất bông ngắn - Tropidia curculigoides
Mô Tả:Ðịa lan cao 30-60cm. Lá thon, dài 14-20cm, rộng đến 5cm, gân phụ 5-7 lồi. Chùm ngắn, 1-2 cm; hoa màu lục nhạt hay trắng, nhỏ, phiến cao 6mm, môi hẹp, dài 4mm, hình xuồng. Quả nang dài 1-2 cm, có 6 cạnh, hạt rất nhỏ, nở vào mùa Thu.
Nơi mọc: Văn Bản, Lào Cai, Hương Sơn, Hà Tĩnh, A Lưới, Thừa Thiên, Phú Quốc.
Công dụng: Rễ dùng chữa liệt dương, cảm gió (Viện dược liệu).

[buixuanphuong09]

49- Chi Lan xương cá Thrixspermum
Trên thế giới có khoảng 100 loài, Việt Nam có 21 loài:

547- LAN XƯƠNG CÁ NHỆN

Cánh hẹp thon dài, Nhện đó chăng?
Vành môi đỏ-trắng, trứng còn mang?
Hương thơm tỏa lộng mùa Xuân thắm
Kế hoạch sinh con giúp dễ dàng.

BXP 08.11.2017

L.21 . Lan xương cá nhện - Thrixspermum centipeda (Cây phụ sinh)

Mô Tả:Phong lan có thân dài 4-7cm, rộng 5mm, có rễ khí sinh to. Lá có phiến hẹp, to cỡ 10 x 1,7cm, dai, chót có 2 thuỳ không bằng nhau, gốc có đốt trên bẹ. Cụm hoa ngắn hơn lá, phần sinh sản có lá bắc từng đôi kết lợp, cao 2-3mm, lá đài và cánh hoa hẹp, dài đến 2cm, vành môi ngắn (5mm), mập. Hoa to 2,5 cm, mọc 2 bên đốt, nở vào mùa Xuân, thơm nhưng tàn trong 2-3 ngày.
Nơi mọc: Sin Hồ, Lai Châu, Hương Sơn, Hà Tĩnh, Sa Thầy, Kon Tum, Lâm Đồng, Sông Bé.
Công dụng: ở Vĩnh Phú, nhân dân dùng toàn cây làm thuốc cai đẻ. Dân gian cũng dùng lá chữa viêm họng.

[buixuanphuong09]

548- LAN XƯƠNG CÁ ÔM THÂN

Hai chiếc hoa to sắc tím hồng
Duyên tình thiếu nữ đáng yêu không?
Nắng Hè chang chói nào đâu ngại
Dâng hiến cho anh phút mặn nồng.

BXP 08.11.2017

2- Xương cá ôm thân Thrixspermum amplexicaule (Cây phụ sinh)

Mô Tả: Phong lan, thân đơn leo, nhiều rễ phụ. Chùm hoa dài 15-20 cm hoa 2 chiếc, to 4 cm, nở vào mùa Hạ.
Nơi mọc: Dak Nong, Dak Krong, Đắc Lắc, Lâm Đồng.

[buixuanphuong09]

549- LAN XƯƠNG CÁ MÓC

Cánh trắng đơn sơ nét dịu dàng
Nụ môi thon nhỏ sắc nâu vàng
Mưa Xuân nhè nhẹ em bừng tỉnh
Bướm lượn ong vờn dạ xốn xang.

BXP 08.11.2017

3- Xương cá móc Thrixspermum ancoriferum (Cây phụ sinh)

Mô Tả: Phong lan thân ngắn 3 cm. Chùm hoa cao 5 cm, hoa 1-2 chiếc to 1 cm nở vào mùa Xuân.
Nơi mọc: Đà Lạt, Lâm Đồng.

[buixuanphuong09]

550- LAN XƯƠNG CÁ TRUNG

Cánh trắng tinh khôi, lá hẹp dài
Ba thùy môi rộng cạnh phân hai
Hương thơm tỏa lộng trời Thu mát
Xương cá trung em vững trụ đài.

BXP 08.11.2017

4- Xương cá trung Thrixspermum annamense (Cây phụ sinh)

Mô Tả:Lan sống phụ sinh, thân ngắn, 1cm. Lá xếp 2 dãy, thuôn hẹp, dài 3 - 5cm, rộng 0, 8 - 1cm, dày. Cụm hoa thẳng, cao 5cm mọc từ thân. Hoa nhỏ màu trắng nhạt, cánh môi chia 3 thùy, hai thùy bên tam giác rộng, thùy giữa tròn, có lông dài theo giữa phiến môi, nở dần dần vào mùa Thu, thơm nhưng chóng tàn.
Nơi mọc: Hương Hóa, Quảng Trị, Núi Chúa, Ninh Thuận.

[buixuanphuong09]

551- LAN XƯƠNG CÁ MÓNG

Nõn nà cánh trắng sắc hoa em
Vàng nhạt nụ môi tỏ nỗi niềm
Tỏa ngát hương trầm xua nắng Hạ
Vì chàng dâng hiến giọt tình êm.

BXP 09.11.2017
5- Xương cá móng Thrixspermum calceolus (Cây phụ sinh)
Mô Tả: Phong lan thân dài 30-40 cm, nhiều rễ phụ. Hoa 1-2 chiếc to 3-4 cm, mọc ở các đốt, thơm nở vào mùa Hạ.
Nơi mọc: Quản Ba, Hà Giang, Ninh Bình, Thừa Thiên, Tây Nguyên, Lâm Đồng.

[buixuanphuong09]

552- LAN XƯƠNG CÁ LÙN

Nõn nà sương ngọc cánh hoa tươi
Mang sắc nâu vàng thắm nụ môi
Từng chiếc nở bung xua nắng Hạ
Từ Trung ra Bắc giúp vui người.

BXP 09.11.2017
6- Xương cá lùn Thrixspermum carnosum (Cây phụ sinh)
Mô Tả: Phong lan thân ngắn 5 cm. Chùm hoa dài 7-12 cm. Hoa to 1 cm, nở chiếc một vào mùa Hạ.
Nơi mọc: Hòa Bình, Sơn Tây, Ninh Bình, Kontum.