Thơ dịch Phạm Minh Khôi

[PHẠM MINH KHÔI]

Nguyễn Trãi 海口夜泊有感
一 蹩 江 湖 數 十 年
海 門 今 日 繫 吟 船
波 心 浩 渺 滄 州 月
樹 影 參 差 浦 漵 煙
往 事 難 蕁 時 易 過
國 恩 未 報 老 堪 憐
平 生 獨 抱 先 憂 念
坐 擁 寒 衾 夜 不 眠

Phiên âm: HẢI KHẨU DẠ BẠC HỮU CẢM
Nhất biệt giang hồ sổ thập niên
Hải môn kim nhật hệ ngâm thuyền.
Ba tâm hạo diểu thương châu nguyệt
Thụ ảnh sâm si phố tự yên.
Vãng sự nan tầm thời dị quá
Quốc ân vị báo lão kham liên.
Bình sinh độc bão tiên ưu niệm
Tọa ủng hàn khâm dạ bất miên.


Dịch thơ: ĐÊM CỬA BIỂN CẢM HỨNG
Giang hồ lưu lạc đã mười niên
Cửa biển đêm nay lại buộc thuyền.
Mặt sóng mênh mang, trăng bãi chiếu
Ánh cây lố nhố , khói trùm lên.
Việc xưa bóng cũ , khôn dìu lại
Ơn nước,thân già chửa báo đền.
“Lo trước hưởng sau” ôm chí cả
Khoác chăn ngồi lạnh đợi qua đêm.
Phạm Minh Khôi (dịch).


Dịch thơ LB: ĐÊM CỬA BIỂN CẢM HỨNG
Giang hồ lưu lạc mười niên
Đêm nay cửa biển neo thuyền thơ chơi.
Nước mênh mông , bãi sáng ngời
Một vùng khói sóng, cây thời bóng im.
Thời qua , việc cũ khó tìm
Thân già ơn nước chưa đền đáng thương.
Bình sinh chí cả* một đường
Khoác chăn ngồi suốt đêm trường khôn khuây.
Phạm Minh Khôi (dịch).
*"lo trước hưởng sau"


Và hai bài viết cũ của Nguyễn Trãi
Nguyễn Trãi (1380-1442) .Đỗ tiến sĩ năm 1400
Anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa

[PHẠM MINH KHÔI]

THÁI THUẬN

西 湖 春 怨
蔡 順
夜 夜 長 寒 月 影 斜
春 風 歸 去 屬 誰 家
紅 顏 樂 盡 蛾 眉 老
腸 斷 無 人 問 野 花


Phiên âm: TÂY HỒ XUÂN OÁN
Thái Thuận

Dạ dạ trường hàn nguyệt ảnh tà
Xuân phong quy khứ thuộc thuỳ gia
Hồng nhan lạc tận nga mi lão,
Trường đoạn vô nhân vấn dã hoa.



Dịch nghĩa: OÁN MÙA XUÂN TÂY HỒ

Đêm đêm giá lạnh làm ánh trăng lu
Gió xuân ghé lại rồi đi khỏi nhà ai.
Má hồng vào lúc tàn cuộc vui thì cũng phai nhạt,
lông mày bạc như người già
Đau như đứt ruột nếu không có người để mắt tới hoa cỏ đồng nội (màu quê).



Dịch thơ I: OÁN MÙA XUÂN TÂY HỒ



Đêm đêm lạnh thấm ánh trăng tà,
Gió đến nhà ai lại trở ra .
Tàn hết cuộc vui mày thúy nhạt,
Màu quê để vắng não lòng hoa.
Phạm Minh Khôi (dịch)



Dịch thơ II: OÁN MÙA XUÂN TÂY HỒ


Lạnh đêm làm ánh trăng mờ,
Nhà ai gió đến vật vờ rồi đi.
Não lòng quên cỏ hoa quê
Cuộc vui tàn má hồng, mi bạc màu.
Phạm Minh Khôi (dịch)


TRẦN MINH TÔNG 陳明宗
(Trần Mạnh 1300-1357)
白 藤 江
陳明宗
挽 雲 劍 戟 碧 巑 岏
海 唇 吞 潮 捲 雪 瀾
綴 地 花 鈿 春 雨 霽
撼 天 松 籟 晚 霜 寒
山 河 今 古 雙 開 眼
胡 越 贏 輸 一 倚 欄
江 水 渟 涵 斜 日 影
錯 疑 戰 血 未 曾 乾

Phiên âm: BẠCH ĐẰNG GIANG
Vãn vân kiếm kích bích toàn ngoan
Hải thẫn thôn triều quyến tuyết loan.
Huyết địa hoa điền xuân vũ tễ
Hám thiên tùng lại vãn sương hàn
Sơn hà kim cổ song khai nhãn
Hồ Việt doanh thâu nhất ỷ lan.
Giang thủy đình hàm tà nhật ảnh
Thác nghi chiến huyết vị tằng can.
Dịch thơ I: SÔNG BẠCH ĐẰNG

Giáo gươm tua tủa kéo tầng mây

Xoáy nước triều dâng sóng bạc dầy.

Mưa tạnh hoa phô tươi mặt đất

Sương chiều thông réo lạnh trời cây.

Non sông kim cổ hai lần dậy

Hồ ,Việt thắng thua thỏang chút đây

Chan chứa sông chiều ngầu ráng đỏ

Ngỡ là máu giặc chửa khô này.

Phạm Minh Khôi (phỏng dịch)


Dịch thơ II: SÔNG BẠCH ĐẰNG

Núi cao kéo vút tầng mây
Triều đưa sóng bạc dâng đầy biển khơi.
Mưa xuân điểm xuyết hoa cười
Thông reo lay động chiều trời lạnh sương.
Hai phen sông núi vững vàng
Thắng thua Hồ Việt thêm càng vững tâm.
Ráng chiều đỏ ối một vùng
Còn ngờ máu nhuộm dòng sông Bạch Đằng.
. Phạm Minh Khôi (phỏng dịch)


KAITLYN MARR
(Thơ Mỹ )


MY LOVE

Love is like a lump of gold
Hard to get , and hard to hold.
Of all the guys I’ve ever met,
You’re the one I can’t forget..
I do believe that God above,
Created you for me to love.
He chose you from all the rest,
Because He knew I would love you best.
Dịch nghĩa: TÌNH YÊU CỦA TÔI
Tình yêu như là một thoi vàng
Tìm kiếm đã khó nhưng giữ được lại càng khó hơn.
Trong tất cả những gã con trai em đã từng gặp
Thì anh là một người em không thể quên được.
Em tin là Chúa ở trên trời cao
Đã tạo ra anh để cho em yêu
Người đã chọn anh từ tất cả những chàng trai còn lại
Bởi Chúa biết rằng em yêu anh nhất.

Dịch thơ: TÌNH YÊU CỦA TÔI

Tình yêu như một thỏi vàng
Kiếm, tìm đã khó, giữ càng khó thêm..
Lũ trai trước đó từng quen,
Chỉ mình anh chẳng thể quên được nào
Em tin Chúa ở trên cao
Tạo ra anh để buộc vào duyên em
Chon anh , loại hết thanh niên
“Em yêu anh nhất” , Chúa tin em mà .
Phạm Minh Khôi (sưu tầm và dịch thơ)

[PHẠM MINH KHÔI]

Tiến tới kỷ niệm 250 sinh của Đại thi hào Nguyễn Du

NGUYỄN DU
(1765 - 1820)

• Đây là bài “U cư Kỳ nhất” 幽 居 其一

Dịch thơ: Ở NƠI U TỊCH (Bài 1)
Hoa, lá cành đào rụng tả tơi
Một gian nhà nát cửa then rời
Trọ lâu quên hẳn mình là khách
Sống mãi nên hay tuổi lão rồi.
Giả ngố , xa quê , phòng thói tục
Giữ mình , đời loạn , sợ người thôi.
Bạc đầu lưu lạc danh chưa có
Ngọn gió tây *làm khăn nhỏ rơi.
Phạm Minh Khôi (dịch)


Dịch thơ lục bát: Ở NƠI U TỊCH (bài 1)
Lá, hoa đào rụng tả tơi
Một gian nhà nát, cửa rời lỏng then
Năm chầy già đã đeo bên
Trọ lâu thân khách lãng quên mất rồi
Tha hương giả ngố phòng đời
Giữ mình thời loạn sợ người hại ta
Bạc đầu sự nghiệp qua loa
Gió tây thổi rớt khăn sa nhỏ rồi.
Phạm Minh Khôi (phỏng dịch)

• Theo tôi biết , bài này tác giả viết trong khoảng 10 năm đi ở ẩn(1786-1795),tránh né nhà Tây Sơn , và
ngầm trách vì nhà Tây Sơn mà làm lỡ giở công danh của mình. Câu kết của bài thơ đã nói lên điều đó
(ý tại ngôn ngoại ? )


Nguyễn Du (1765-1820 ) 阮攸
幽 居 其 二
十 載 風 塵 去 國 賒
蕭 蕭 白 髮 寄 人 家
長 途 日 暮 新 遊 少
一 室 春 寒 舊 病 多
壞 壁 月 明 蟠 蜥 蜴
荒 池 水 涸 出 蝦 蟆
行 人 莫 誦 登 樓 賦
強 半 春 光 在 海 涯


Âm Hán Việt:
U CƯ KỲ NHỊ
Nguyễn Du

Thập tải phong trần khứ quốc xa
Tiêu tiêu bạch phát ký nhân gia.
Trường đồ nhật mộ tân du thiểu
Nhất thất xuân hàn cựu bệnh đa.
Họa bích nguyệt minh bàn tích dịch
Hoang trì thủy lạc xuất hà ma.
Hành nhân mạc tụng “Đăng lâu phú”
Cưỡng bán xuân quang tại hải nha(nhai).


Dịch nghĩa: Ở NƠI U TỊCH (bài 2)

Mười năm gió bụi sống xa quê hương
Đầu bạc lốm đốm còn phải ăn nhờ ở đậu
Đường đi còn dài, trời đã về chiều, lại không tìm ra bạn mới
Một căn nhà lẻ ,giữa mùa xuân lạnh ngắt ,bệnh cũ nhiều- tái phát
Dưới ánh trăng ,con thạch sùng leo lên vách nát
Ao hoang nước cạn hết, chỉ còn thấy ếch nhái
Khách đi đường đọc bài “phú lên lầu” ( chẳng ích gì)
Quá nửa đời người ta còn ở nơi chân trời đất khách.

*”Đăng lâu phú” : bài phú làm khi lên chơi thành Giang Lăng ở Kinh Châu của Vương Xán (177-217)
Vương Xán là nhà thơ nổi tiếng nhất, tiêu biểu nhất của Kiến An thất tử, cuối đời Đông Hán.
Không nên nhầm với bài thơ “Đăng lâu” của Đỗ Phủ .

.
Dịch thơ (Đường Luật):

Ở NƠI U TỊCH (vắng vẻ, tối tăm)

Gió bụi mười năm biệt cố hương.
Phơ phơ đầu bạc , đất người nương
Bệnh nhiều xuân lạnh nhà đơn chiếc
Bạn ít, chiều sang , bước dặm trường
Trăng sáng ,thạch sùng leo vách nát
Nước khô ,ếch nhái quậy đầm hoang
Đi đường đừng ước “lên lầu” ngóng
Quá nửa đời còn giạt một phương
Phạm Minh Khôi (phỏng dịch)



Dịch thơ lục bát :

Ở NƠI U TỊCH (vắng vẻ, tối tăm)

Mười năm ly biệt cố hương
Tóc đầu trắng toát còn nương đất người
Đường dài , bạn ít , chiều rồi
Nhà đơn, bệnh lắm, xuần thời lạnh tê
Thạch sùng leo vách , trăng khuya
Ao khô ếch nhái dãi dề vọng vang
“Lên lầu” đừng đọc đi đường
Nửa đời rồi vẫn tha hương buồn tình.
Phạm Minh khôi (phỏng dịch)