Sưu tập nấm th

[buixuanphuong09]

28- NẤM XỐP HỒNG

Sưu tập
Nấm xốp hồng, Nấm xốp nón -Russula emetica.
Mô tả:Mũ nón hình cầu, sau vươn lên dạng phẳng rồi lõm xuống. Mặt nhẵn bóng, lấp lánh, mép có vết nhăn tương ứng với phiến. Màu từ hồng nhạt đến hồng tối, sau biến thành màu vàng nâu. Đường kính mũ 3-10cm. Thịt nấm màu trắng, giòn và dễ gẫy, hơi hồng ở dưới lớp da dễ tách; cuống nấm hình trụ, màu trắng hơi hồng, dài 5-7cm, đường kính 1-2cm, nhăn và dễ vỡ.
Nơi mọc:Nấm mọc đơn độc trên đất rừng, đặc biệt rừng có lẫn cây sồi, dẻ, ở môi trường chua. Thường xuất hiện vào mùa hè và mùa thu, với nhiều dạng.
Công dụng: Nấm có vị cay mạnh của Hồ tiêu và có mùi như mùi của Dứa; không độc.
Nấm có thể dùng ăn, vì có vị cay nên có thể dùng làm gia vị.

[buixuanphuong09]

bộ Hymenochaetales
14- họ Hymenochaetaceae
29- FOMITIPORIA

Giáo sư Yu Cheng Dai cầm hai mảnh vỡ của cây nấm khổng lồ tại tỉnh Hải Nam. Ảnh: BBC.

Sưu tập

Fomitiporia ellipsoidea, chi Fomitiporia,họHymenochaetaceae, bộ Hymenochaetales, lớp Agaricomycetes, ngành Basidiomycota,giới Fungi

Mô tả: Fomitiporia ellipsoidea là một loài nấm polypore thuộc họ Hymenochaetaceae, một mẫu trong đó sản xuất thể quả lớn nhất từng được ghi nhận. Người ta đã phát hiện cây nấm khổng lồ tại tỉnh Hải Nam vào năm 2010 và đã được chính thức công bố trong tháng 9 năm 2011, mẫu vật này có tuổi 20 năm. Ẩn náu bên dưới xác một cây to, nó có một lượng gỗ mục lớn để làm thức ăn. Đó là một cây nấm chiều cao 10,85 m, chiều rộng 80–82 cm, độ dày từ 46 tới 55 mm. Kết quả kiểm tra độ đặc của cây nấm cho thấy khối lượng của nó vào khoảng từ 400 tới 500 kg. Nó đủ lớn để chứa khoảng 450 triệu bào tử.

[buixuanphuong09]

NẤM TRÀM

Sưu tập

29-Nấm tràm - Tylopilus felleus,họBoletaceae, bộBoletales, lớp Agaricomycetes

Mô tả: Nấm tràm khá đa dạng, tai màu tím nhạt, tròn và béo múp có cây tím thâm, mới nhú lại búp tròn, nấm nhỏ còn gọi là nấm búp trong giống như cây, nấm lớn có hình như cái ô có màu tím như màu quả mân cục, vòng đời phát triển của loại nấm này rất ngắn chỉ trong vòng khoảng 1 tháng. nói chung, nấm tràm bên ngoài có màu nâu tím, bên trong trắng mịn, hình dáng rất đẹp nhưng vị thì đắng
Loại nấm tràm này thường mọc trên sườn các gò đồi hay ven các con suối, trên lớp lá mục dưới tán rừng tràm, rừng bổi hay rừng bạch đàn. Nấm tràm chỉ mọc sau những cơn mưa đầu mùa trong các rừng tràm, nấm tràm mọc rất nhanh nhưng cũng chóng tàn.
Nơi mọc: Đông Bắc Châu Âu vùng Bắc Mỹ và một số địa phương ở Việt Nam, đặc biệt ở miền Trung thì nhiều nhất là Thừa Thiên-Huế, Quảng Bình và Phú Quốc.
Công dụng: chữa mỏi mệt, cảm cúm, nhức đầu và có tác dụng làm bổ nội tạng nhờ chất dầu tràm ở trong nó, vị đắng ấy lại có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, do vậy nấm tràm còn có tác dụng giã rượu. Nấm tràm còn là nguyên liệu để chế biến nhiều món ăn ngon, dùng để nấu với rau tập tàng hoặc rau lang cùng với tôm bóc vỏ, thịt ba chỉ, hoặc nấu cháo với cá tươi, xào với thịt...

[buixuanphuong09]

bộ Russulales
họ Hericiaceae
31- NẤM HẦU THỦ

Sưu tập

Nấm Hầu Thủ,nấm Đầu khỉ - Hericium erinaceu

Mô tả: Nấm hầu thủ hay Nấm đầu khỉ là một loài nấm ăn được và được sử dụng làm dược liệu. Quả thể hầu thủ thường hình cầu hoặc hình ellip, mọc riêng rẽ hoặc thành chùm, có tua nấm dày đặc, rũ xuống như đầu khỉ, lúc già tua dài và chuyển sang màu vàng trông như bờm sư tử.
Quả thể khi non có màu trắng đến trắng ngà, thịt màu trắng, khi già nấm ngả sang màu vàng đến vàng sậm, các tua nấm chính là lớp bào tầng, dài từ 0,5-3cm, trên bề mặt tua có các đảm màu trắng mang bào tử đảm hình cầu, giữa bào tử có một giọt nội chất tròn. Nấm hầu thủ là loại nấm ôn đới, chỉ trồng được những vùng khí hậu mát mẻ, nhiệt độ thích hợp cho nấm sinh trưởng là 16-20 độ C, nhiệt độ cao nhất có thể trồng là 19-22 độC.
Nơi mọc:Hiện nay, loại nấm này được trồng nhiều ở Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.
Công dụng: Nấm có giá trị dinh dưỡng cao, tác dụng tốt với bệnh Alzheimers, ngăn chặn quá trình lão hóa và giúp phục hồi các neuron thần kinh. Hoạt chất polysaccharid tan trong nước của nấm hầu thủ làm tăng hệ miễn dịch, kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư, chống viêm loét dạ dày, giúp tiêu hóa tốt.

[buixuanphuong09]

lớp Basidiomycetes
bộ Polyporales
15- họ Nấm lim -Ganodermataceae
32- NẤM LINH CHI

Sưu tập

Linh chi, Nấm lim -Ganoderma lucidum

Mô tả: Nấm một năm hoặc nhiều năm có thể có dạng mũ với một vài cuống dài đính lệch về phía bên. Các tầng ống tròn. Lớp vỏ trên của mũ và cuống có màu sơn bóng đỏ hoặc vàng, xám đỏ hay đen. Bào tử hình trứng, có hai lớp vỏ (lớp ngoài nhẵn, lớp trong sần sùi) với một đầu tù.
Trong nấm, có germanium mà hàm lượng cao hơn trong nhâm sâm đến 5-8 lần.
Nơi mọc:Nấm mọc ở rừng thường xanh, sống hoại sinh trên thân gỗ, trên thân cây mục chết của nhiều loài cây lá rộng và trên gốc cây và rễ cây phù nổi trên mặt đất ở rừng Lạng Sơn, Bắc Thái, Hoà Bình, Quảng Ninh cho tới Lâm Ðồng. Nấm linh chi phát triển mạnh vào mùa hè.
Người ta thu hái nấm tự nhiên, và hiện nay đã gây trồng tạo nguyên liệu cung cấp cho nhu cầu trồng nước. Ðã có nấm khô và các chế phẩm từ nấm linh chi lưu hành trên thị trường.
Công dụng: Nấm linh chi vị nhạt, tính ấm, có tác dụng tư bổ cường tráng. Thường dùng trị: Suy nhược thần kinh, chóng mặt, mất ngủ. Viêm khí quản mạn tính, bệnh ho lao do nhiễm bụi silic. Viêm gan, huyết áp cao. Ðau mạch vành tim, tăng cholesterol huyết. Ðau dạ dày, chán ăn. Thấp khớp, thống phong.
Nước sắc nấm linh chi có mùi thơm, vị hơi đắng, có thể thêm đường hay mật ong vào cho dễ uống.

[buixuanphuong09]

16- họ Nấm lỗ -Polyporaceae
33- NẤM PHỤC LINH

Sưu tập

Phục linh -Poria cocos.

Mô tả: Nấm mọc hoại sinh trên rễ cây thông. Quả thể hình khối to, có thể nặng tới 5kg nhỏ cũng có thể bằng nắm tay, mặt ngoài màu xám đen, nhăn nheo có khi hình bướu, cắt ngang sẽ thấy mặt lổn nhổn màu trắng hoặc hồng xám có khi có rễ thông ở giữa nấm.
Thường người ta phân biệt loại màu trắng gọi là Bạch linh, loại hồng xám gọi là Phục linh, loại có rễ thông đâm xuyên giữa gọi là Phục thần.
Nơi mọc:Cây mọc trong rừng có thông, nằm sâu dưới một lớp đất mặt 20-30cm. Ðã tìm thấy ở Hà Giang, Thanh Hoá, Lâm Ðồng, Gia Lai. Ðang nghiên cứu trồng ở Sapa, Tam Ðảo.
Công dụng: Vị ngọt, nhạt, tính bình. Ðược dùng làm thuốc bổ, thuốc lợi tiểu, chữa thủy thũng, đầy trướng, ỉa chảy, tỳ hư ít ăn. Còn dùng làm thuốc trấn tĩnh, an thần phách, chữa các chứng sợ lửa, mất ngủ, di tinh.

[buixuanphuong09]

17- Họ Meripilaceae
34- RIGIDOPORUS ULMARIUS

Sưu tập

Rigidoporus ulmarius, chi Rigidoporus,Họ Meripilaceae, Bộ Polyporales, lớp Basidiomycetes, Ngành Basidiomycota

Mô tả: Rigidoporus ulmariuslà một loài nấm chủ yếu sinh sống trên các cây lá rộng. Nó đã từng rất phổ biến trên cây du. Thân màu trắng có u nhỏ và khá cứng, phải cần lực khá lớn mỡi làm vỡ được. Thân cây già hơn được bao phủ bởi tảo xanh hoặc một phần bao phủ bởi cây cỏ và lá khiến khó nhận ra chúng. Loài này phân bố ở châu Âu. Đây là loài không ăn được..

[buixuanphuong09]

bộ Auriculariales
17- họ Mộc nhĩ -Auriculariaceae
35- MỘC NHĨ ĐEN

Sưu tập

Mộc nhĩ, Nấm tai mèo, Nấm mèo -Auricularia auricula,

Mô tả: Thể quả dạng cái tai mèo gồm mặt không sinh sản ở phía trên, hầu như nhẵn đến phủ lông nâu, mô nấm chất keo và mặt sinh sản nhẵn hay nhăn theo nhiều hay ít, phủ lớp phấn trắng do bào tử phóng ra khi nấm trưởng thành. Cơ quan sinh sản là đảm đa bào, hình chùy, nằm sâu trong chất keo. Một tế bào đảm có một cuống nhỏ ở bên dưới kéo dài qua lớp bao nhầy và tới bề mặt của thể quả. Trên mỗi cuống nhỏ này có một bào tử đảm. Thịt nấm dày 1-3mm.
Nơi mọc:Nấm mọc trên thân cành hay gỗ mục của nhiều loại cây, lành nhất là nấm của các cây Hoè, Ðậu, Sung, Mít, Dướng, Ruối, Sắn, So đũa... Ngoài việc thu hái nấm mọc tự nhiên, người ta thường trồng Mộc nhĩ trên gỗ cây Mít, trên thân cây Sắn, cây So đũa để có sản lượng nhiều và bảo đảm phẩm chất tốt.
Công dụng: Mộc nhĩ có vị ngọt, tính bình; có tác dụng dưỡng huyết, thông mạch, cầm máu. Ăn nhiều thì nhẹ mình, nhớ lâu, quang nước mắt.
Thường được sử dụng chữa: Suy nhược toàn thân, thiếu máu, ho. Khái huyết, trị xuất huyết, chảy máu cam, xuất huyết tử cung. Huyết áp cao, táo bón; còn dùng chữa chứng nhiệt lỵ, trĩ, đau răng. Dùng 10-30g dạng thuốc sắc hay tán bột uống.
Ðơn thuốc:
1. Chữa đi lỵ ra máu: 20g Mộc nhĩ sao tán bột, uống làm 3 lần.
2. Chữa đau răng: Dùng Mộc nhĩ và Kinh giới, sắc lấy nước ngậm và súc miệng.
3. Chữa suy nhược: Mộc nhĩ 30g, Chà là 30g, sắc uống.
4. Trị xuất huyết, táo bón: Mộc nhĩ 6g, Hồng khô 30g nấu chè ăn.
5. Chữa bệnh trĩ lâu ngày: Nấu Mộc nhĩ ăn luôn thì khỏi.
6. Huyết áp cao, xơ cứng tiểu động mạch, chảy máu võng mạc...: Mộc nhĩ 30g ngâm trong nước một đêm, rồi đem hấp chín với đường trong 1-2 giờ, dùng ăn trước khi đi ngủ.

[buixuanphuong09]

36- MỘC NHĨ LÔNG

Sưu tập

Mộc nhĩ lông, Nấm tai mèo lông, Nấm mộc nhĩ lông -Auricularia polytricha

Mô tả:Mũ nấm dạng tai, mép hơi cuộn vào lúc còn non. Khi nấm già mép phẳng ra. Lúc non nấm có màu nâu hoặc nâu tím, sau nâu hồng, rồi nhạt dần khi nấm già. Mặt mũ phủ lông thô, màu trắng, có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Thịt nấm dày 1-3mm. Cuống nấm rất ngắn, trông như không có.
Nơi mọc:Nấm mọc đơn độc hay thành cụm trên thân gỗ mục trong rừng. Nấm mọc quanh năm, nhiều nhất là sau khi mưa và nơi ẩm. Có thể gây trồng làm thực phẩm trên các loại cây mồi như So đũa. Xoài, Mít, Vông, Sung, Sồi, Sắn, Ổi, Cam, Quít, Gòn, Cao su với đường kính cây trung bình 15-20cm.
Công dụng: Vị ngọt nhạt, tính mát; có tác dụng nhuận tràng, hoạt huyết, thông tiểu.
Chữa bệnh trĩ, đái buốt, kiết lỵ, băng huyết, rong kinh, bạch đới, táo bón. Dùng toàn cây nấm sao cháy, mỗi ngày 5-12g tán bột uống hoặc dùng 15-20g dạng thuốc sắc (uống nước và ăn cả bã).

[buixuanphuong09]

bộ Tremellales
18- họ Ngân nhĩ -Tremellaceae
37- MỘC NHĨ TRẮNG

Sưu tập

Mộc nhĩ trắng, Ngân nhĩ, Nấm ruột gà -Tremella fuciformis

Mô tả: Thể quả mềm, dạng cây phân nhánh gồm những bản dẹp nhăn nheo với nhiều nếp gấp và nhiều thùy. Nấm có màu trắng trong. Thịt nấm là chất keo nhầy. Lớp sinh sản phân bố ở phía ngoài thể quả.
Thể quả mềm, dạng cây phân nhánh gồm những bản dẹp nhăn nheo với nhiều nếp gấp và nhiều thùy. Nấm có màu trắng trong. Thịt nấm là chất keo nhầy. Lớp sinh sản phân bố ở phía ngoài thể quả.
Nơi mọc:Nấm phát triển trên gỗ mục thân cây Sồi dẻ trong rừng ẩm, thường gặp ở Lào Cai (Sapa), Quảng Ninh (Móng Cái). Người ta thu hái thể quả từ tháng 4 đến tháng 9.
Công dụng: Vị ngọt, tính bình; có tác dụng bổ chung, dưỡng phế, tăng tiết nước bọt.
Dùng trị: Suy thận sau khi ốm, khô miệng. Khô cổ, đờm rãi có máu. Táo bón. Huyết áp cao, xơ cứng động mạch. Liều dùng 10-15g dạng thuốc sắc hoặc xào với thịt ăn.
Ghi chú:Còn có loài Kim nhĩ - Tremella mesenterieaRetz ex Fr., có thể quả tươi màu da cam, thường mọc trên thân cây dẻ, cũng ăn được.